Professional Documents
Culture Documents
Kolehiyo ng Narsing
Akademikong Taon 2008-2009 1| Pahina
Panimula
Sa panahon ngayon, hindi maitatangging tunay na laganap na ang paninigarilyo sa Pilipinas.
Kung inyong mapapansin, tila bawat sulok ng ating bansa ay pinupugaran ng mga nagbebenta at
gumagamit ng sigarilyo. Mapaartista man o propesyunal, drayber o kahit ang mismong mga doktor at
nars sa mga ospital ay kabilang sa populasyong ito. Kahit na ang mga mahihirap o tambay na
ginagapang na lamang ang kanilang pang-araw-araw na kakainin ay maaaring malakas ding
manigarilyo. Dahil dito, hindi na nakapagtataka pa kung tutularan ng kabataan ang ganitong gawain.
Ang paninigarilyo ng kabataan ay maituturing na isa sa mga nangungunang isyung patuloy na
pinagtatalunan at sinusubukang maibsan. Patuloy ang pagtaas ng bilang ng mga kabataang
nalululong sa bisyong ito. Dagdag pa rito ang kaalamang dumarami at tila pabata pa nang pabata
ang mga sumusubok manigarilyo. Patuloy ang ganitong paglaganap kahit na marami ng mga
solusyon at batas ang isinasagawa at isinasakatuparan upang labanan o di kaya naman ay
mabawasan ang paglaganap ng gawaing ito.
Ang pamanahong papel na ito ay nagbibigay atensyon sa mga karanasan ng mga batang
Pilipinong naninigarilyo. Kabilang na rito ang kanilang mga dahilan at pananaw ukol sa paninigarilyo
pati na rin ang pagbabagong naidulot nito sa kanilang pamumuhay. Nakapaloob din dito ang ilang
mga suhestyon sa pagtigil o pagbabawas ng paninigarilyo.
Layunin
Nais makamit ng pag-aaral na ito ang mga sumusunod na layunin: paglalahad ng mga
impormasyon tungkol sa kalagayan ng mga kabataang Pilipino kaugnay sa paninigarilyo; pagtatala
ng mga karaniwang dahilan at salik na nakaaapekto sa desisyon ng kabataan na manigarilyo at mga
karaniwang epekto ng paninigarilyo lalo na kung bata pa lamang ay nasimulan na ang ganitong
bisyo; at pagbibigay ng ilang mga mungkahi at solusyon upang makatulong sa mga nais tumigil sa
paninigarilyo.
• Ang mga bata na malapit sa kanilang mga magulang ay may mas mababang posibilidad na manigarilyo. (Teen
Tobacco Epidemic in Asia, 2004)
Sa mga susunod na bahagi ng pag-aaral na ito ay ipapakita ang ilang mga dahilan kung bakit
mahirap tanggalin sa ating lipunan ang bisyong ito.
B. Mga Salik at Dahilan ng Paninigarilyo ng Kabataang Pilipino
Sa bawat batang naninigarilyo ay mayroong kwento sa likod nito. Pare-pareho man silang nag-
umpisang manigarilyo sa murang edad, iba-iba pa rin ang kani-kanilang mga dahilan. Ilan sa mga
dahilan o salik na nakaaapekto sa kanilang desisyong manigarilyo ay ang mga sumusunod: Estado o
kalagayan sa buhay, paninigarilyo ng magulang, kapatid, at iba pang kamag-anak, kakulangan ng
patnubay ng magulang sa paglaki, peer pressure, kahinaan ng loob sa pagharap sa mga problema,
pampalipas oras (relaxation or to relieve stress) at ang availability at murang presyo ng sigarilyo. (J.
S. Ahluwalia, K. Resnicow, at W. S. Clark. 1998)
Hindi nililimita sa mga nakalista sa itaas ang mga maaring dahilan o salik sa paninigarilyo ng
kabataan, sapagkat ang desisyong manigarilyo ay sadyang sabdyektibo.
C. Mga Nilalaman ng Sigarilyo na Nakaaapekto sa Kalusugan ng Gumagamit
Ang isang sigarilyo ay binubuo ng iba't ibang kemikal na ginagamit sa pang araw araw na
buhay sa pormang insecticide (Nicotine), ginagamit sa lason (Arsenic) hanggang sa mga kilalang
kemikal na nakapagsisimula ng kanser. Ang mga sumusunod ay ang mga pangunahing nakasisira sa
kalusugan ng sino mang naninigarilyo: (www.50plushealth.co.uk at
http://www.bloodindex.org/content_cigarette.php)
• Nicotine
Ito ay isang insecticide at herbicide na nakalalason sa nervous system
ng isang tao. Ito ang pangunahing nakadudulot ng adiksyon sa
naninigarilyo. Pinaparalisa nito ang mga muscles of respiration o
paghinga kapag ito ay kinonsumo nang higit sa kaya ng ating katawan.
Ang taong makalalanghap ng nicotine ay makakaramdam ng pagkairita,
pagkagutom at pagbaba ng konsentrasyon.
Ang nicotine na may mahinang konsentrasyon ay isang stimulant na
nakapagpapahusay ng kaisipan, konsentrasyon at memorya ng isang
tao (helpwithsmoking.com). Ito ay isang droga na nakapagpapataas ng
bahagdan ng dami ng Dopamine, isang neurotransmitter na may
kaugnayan sa sensation ng sarap at saya, sa ating katawan. Ito ang
dahilan kung kaya nakadarama ng sensation ng pagka-relax ang mga
gumagamit nito. Ang nicotine din ay nakakapagpahina ng gana kumain kaya naman ang mga kababaihan na
gumagamit nito ay nahihirapan tumigil sapagkat sila'y nangangamba na bigla silang tataba sa paghinto nila
nito.
Kahit na kaunting nicotine lang ang pumapasok sa loob ng katawan, may kakayahan pa rin ito na gawing
nicotine dependent ang sinumang gumamit kaya naman napakahirap para sa kanila ang huminto sa
paninigarilyo. Ang mga taong naadik dito ay nakararanas ng mga tinatawag na withdrawal symptoms tulad ng
pagkahilo, pagkagalit, at lubos na kalungkutan sa tuwing sinusubukan nilang ihinto ito.
• Tar
Ito ay isa sa mga nagdudulot ng kanser sa mga naninigarilyo. 95% ng insidente ng lung cancer ay nag-uugat sa
pagkalanghap ng tar. Kapag sumobra ang exposure sa kemikal na ito, naninigarilyo man o hindi ay
magkakaroon ng malaking posibilidad na magkaroon ng kanser sa baga.
• Carbon Monoxide
Pinapalitan nito ang oxygen sa katawan na makasasama sa kalusugan ng tao; mauubusan ang supply ng oxygen
sa buong katawan na magdudulot ng pagkahina ng mga ugat at tissue na kapag hindi nabigyan ng sapat na hangin
ay mamamatay hanggang ang indibidwal ay mamamatay rin. Ito rin ay nagdudulot ng pagsikip ng mga daluyan ng
dugo na dahilan ng mga komplikasyon sa puso.
Karamihan sa mga kemikal ng sigarilyo ay tinatawag na irritants. Sinisira nito ang mga
sinasabing cilia o filter ng ating respiratory system hanggang sa puntong hindi na maaaring linisin ang
anumang hangin na pumapasok dito. Dahil dito, makararanas ang gumagamit ng matinding pag-ubo,
kahirapan sa paghinga, hanggang sa pagkasira ng baga. Sinasabing umaabot sa 4000 ang mga
3| Pahina
irritants sa isang sigarilyo at lahat ng iyon ay nalalanghap, hindi lamang ng gumagamit kundi pati na
rin ang mga tao sa kanyang paligid.
pananaw sa kanilang isipan na tila karaniwan ang bisyong paninigarilyo. Kahit na maraming
magulang, naninigarilyo man o hindi, ay naniniwalang may masamang epekto ang paninigarilyo, hindi
lahat ay pagbabawalan ang kanilang mga anak na manigarilyo tulad sa sitwasyon nina Ace, Bobby at
Juan. Tulad ng inilathala ni Scott, ang mga magulang ay dapat maging isang mabuting modelo sa
anak; kung ayaw ninyo silang manigarilyo, siguraduhing kayo mismo ay hindi naninigarilyo. Isa rin sa
kanyang mga suhestiyon ay turuan at ipaalam sa anak ang mga hindi mabuting epekto ng
paninigarilyo tulad ng mga sakit na maidudulot nito, mga masasayang na pera at kasamaan na dulot
sa kalikasan. Iilan lamang ito sa mga maaring gawin ng mga magulang upang mapatigil o iwasan ang
pagsimula ng paninigarilyo ng kanilang mga anak.
Subalit kahit maayos man ang pagpapalaki ng mga magulang sa kanilang mga anak, marami
pa rin silang makikilalang maaring makaimpluwensya sa kanilang mga desisyon. Isa na rito ang
kanilang mga kaibigan o peers. Tulad ng nabanggit ni Bobby sa aming panayam, mas madalas
siyang manigarilyo kapag nakakasama niya ang kanyang mga kaibigan ngunit kapag weekends daw
ay mas kaunti ang kanyang nakokonsumong sigarilyo. Samantalang kapag may pagdiriwang naman,
ayon sa kanya,
“Minsan tatlong tao kami, nakaakaubos kami ng tatlong pack.”
Sa kaso naman ni Juan, ang mga kaibigan niya ang nagturo sa kanya manigarilyo. Halos lahat
sa kanyang mga kaklase ay nagsimulang manigarilyo noong sila ay nasa ikalawang taon pa lamang
ng hayskul. Tulad din ni Juan, si Ace ay natutong manigarilyo dahil sa impluwensya ng kanyang mga
kaibigan sa seminaryo. Ganoon din naman ang nangyari sa kaso ni Donald. Natuto siyang
manigarilyo sa pang-uudyok ng kanyang mga nakasamang kapus-palad. Nakwento pa nga niya na
“Una, sabi sa akin, lunukin ko ‘yung usok kaso umubo-ubo ako.”
Dito mapatutunayan na hindi lahat ng mga kaibigan ay magtuturo sa atin ng kabutihan tulad ng
mga binansagang bad influence o B.I. Kaya dapat ay piliin nang mabuti ang mga kaibigan at kung
maaari ay ikaw ang mang-impluwensya ng kabutihan sa kanila. Ayon nga kay Ferguson (1996),
bilang mga kaibigan, maaari tayong makatulong sa kaibigang naninigarilyo upang sila ay mapatigil sa
ganitong bisyo. Inilahad niya ang ilang paraan tulad ng mga sumusunod: subukang lumagay sa
kinaroroonan ng kaibigang naninigarilyo upang maintindihan kung ano ang kanyang nararamdaman;
huwag pagsabihan ang kaibigan kung ano ang dapat nilang gawin; sabihan ang kaibigan na gawin
niya kung ano ang tingin niyang pinakamakabubuti para sa kanya; mag-alok sa kaibigan ng ilang
mga maaring gawin katulad ng sports upang mapalitan nito ang paninigarilyo; at, purihin ang kaibigan
sa bawat pagtanggi o pagpigil sa sariling manigarilyo.
Dagdag pa sa inilathala ni Alhuwalia et al. na mga salik o dahilan sa paninigarilyo ay ang
kahinaan ng loob sa gitna ng problema. Nangunguna na rito ang problema sa pamilya. Nang
tinanong namin si Juan kung bakit siya nagsimulang manigarilyo ay sabi niya,
“Pampalipas lang po ng problema”
at dagdag pa rito ay nang tinanong ay kung ano ang mga problemang iyon
“pamilya ko po...nagkakagulo”.
Sa pag usad ng pakikipanayam ay nalaman namin na hiwalay ang kanyang magulang at
paminsan minsan niya lamang nakikita ang kanyang tatay samantalang hindi na niya nakikita ang
kanyang nanay. Si Donald naman ay, ayon sa kanya, kadalasang ginugulpi ng kanyang tatay at
stepmother. Aniya,
“ Father ko at stepmother ko po, masyado nila ako inaalila...tatay ko po, sinisisi po ako sa pagkamatay ng nanay ko”.
Sabi pa niya ay hindi siya inaasikaso ng kanyang madrasta. Nang lumayas, ay hinanap siya ng
kanyang tatay upang parusahan,
“Hinahanap lang po nila ako para bugbugin”
ang kanyang nabanggit. Mahalin ng mga magulang ang mga anak kahit na ano pa man sila.
Patnubayan sila lalo na’t sila’y mga bata pa lamang. Kausapin sila at turuan ng mga mabubuting asal
ng sa gayon ay mawala ang posibilidad na sila’y maglayas. Sabihin sa kanila na hindi solusyon ang
pagbibisyo, tulad ng paninigarilyo, sa paglutas ng problema sapagkat sa pagamit nito ay mas lalo pa
nilang daragdagan ang problema kapag sila’y nagkasakit.
6| Pahina
III. A. Kongklusyon
Sa pagtatapos ng papel na ito, napagtanto ng mga mananaliksik ang mga sumusunod: una,
masasaksihan sa panahon ngayon na dumarami at pabata nang pabata ang mga kabataang
nagsisimulang manigarilyo; ikalawa, kahit sabdyektib ang desisyong manigarilyo, mayroon pa ring
mga dahilang magkakapareho tulad ng pamilya, kaibigan, problema at paniniwala sa buhay na
nakapag-uudyok na magsimulang manigarilyo; ikatlo, iba-iba man ang mga dahilan ng mga
naninigarilyo, iisa lamang ang kanilang kahihinatnan, sapagkat pare-pareho lamang ang nilalaman ng
sigarilyo. Halos lahat ng mga epekto nito ay nararamdaman ng naninigarilyo, maaaring magkaiba
lamang sila sa paraan nang pagtanggap dito.
B. Rekomendasyon
Upang malutasan ang lumalalang isyu ng paninigarilyo sa mga kabataan, dapat pagtuunan ng
pansin ang mga sumusunod: una, iminumungkahi ng mga manunulat na pagtibayin ang patnubay ng
mga magulang sa kanilang mga anak lalo na habang sila ay bata pa lamang. Maging mabuting
modelo sa mga anak; huwag hayaang sa mga magulang mismo mapulot ng mga anak ang mga hindi
magagandang gawain. Ikalawa, maging mabuting impluwensya sa mga kaibigan. Ang pagiging
mabuting kaibigan ay nangangahulugang hindi mo hahayaang ituloy ng iyong kaibigan ang kanyang
ginagawang hindi maganda; dapat pa nga ay ikaw ang isa sa mga unang magpapatigil sa iyong
kaibigan imbis na sabayan mo pa siya sa bisyong ito. Ikatlo, mahalin at pahalagahan ang sarili, ibang
mga tao at ang kapaligiran. Isipin nang mabuti kung makasasama ba o makabubuti sa iyo at sa iba
ang paninigarilyo.
7| Pahina
Para sa kaso ni Juan, payo ng mga manunulat na harapin niya ang kanyang mga problema.
Hindi makatutulong ang paninigarilyo sa paglutas ng mga ito. Sa halip, makadudulot pa ito ng ibang
problema sa hinaharap. Hindi maitatama ang mali ng isa pang pagkakamali. Dapat nating tandaan na
ang ating pamilya ay laging nariyan para sa atin at handang tumulong sa paglutas ng ating problema.
Napagtanto namin na nakabubuti ang ginagawa ni Donald, na pagbaling ng kanyang oras sa
paglalaro imbis na manigarilyo. Lalo na sa kalagayan ng kanyang buhay na isang kahig isang tuka,
iminumungkahi naming disiplinahin niya ang kanyang sarili. Unahin ang pangunahing
pangangailangan bago ang kanyang bisyo.
Ipinapayo kay Bobby na maging totoo sa sarili; kung gusto niya talagang tumigil, panindigan
niya ito. Hindi kailangang makibagay sa gawain ng mga kaibigan para siya ay tanggapin nila. Kung
ganito ang sitwasyon, hindi sila tunay at mabubuting kaibigan.
Dahil nabanggit ni Ace na ang mahalaga naman ay ang pakikipagkapwa at pag-aalaga sa
pamilya, bakit hindi na lamang niya alagaan ang sarili upang mapagpatuloy pa niya ang
pagsasabuhay at pagbabahagi ng ganitong paniniwala.
M G A S A N G G U N I A N :
Ahluwalia, J., Resnicow, K., Clark, W. (1998). Ethnicity and Disease Journal: Martin, T.. (2008). Smoking Facts for Parent and Teens, The Dangers of
Article: pp.385-393, Volume 8, Issue 3 (October 1998). Nakuha noong Secondhand Smoke and More. Nakuha noong Enero 2009 sa
Disyembre 2009 sa http://atp.allenpress.com/perlserv/?request=get- http://quitsmoking.about.com/od/teensmoking/a/teensmokefacts.htm
abstract&doi=10.1043%2F1049-510x.(1998)008%5B0385%3AKASRES
%5D2.3L0%3B2&ct=1
Pazzibugan, D. (2008). Women smokers in RP getting younger. Nakuha
BloodIndex. Nakuha noong January 2009 sa noong Disyembre 2008 sa
http://www.bloodindex.org/content_cigarette.php http://newsinfo.inquirer.net/breakingnews/nation/view/ 20081204-
176137/Women-smokers-in-RP-getting-younger
Emer. (2008). Teenage Smoking in the Philippines. Nakuha noong Disyembre Smoking - Cigarette Contents. (2004). Nakuha noong January 2009 sa
2009 sa http://emeritus.blogspot.com/2008/01/teenage-smoking-in- http://www.50plushealth.co.uk/index.cfm?
philippines.html articleid=922&ArticleAction=print
How to Stop Smoking. Philippine Publishing House, Manila, Philippines. Smoking: Straight Talk for Teenagers. Nakuha noong Nobyembre 2008 sa
(1996) http://www.prolife.org.ph/page/teen_touch10
Clarke, D. (1996). Why I Smoke. How to Stop Smoking, 7.
Ferguson, T. (1996). Helping A Friend Quit. How to Stop Smoking, 10- Tobacco Use Among Students Aged 13-15 Years --- Philippines, 2000 and
11. 2003. (2005) Nakuha noong Disyembre 2008 sa
Proctor, S. (1996). How To Stop Smoking. How to Stop Smoking, 14-15. http:// www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm5404a3.htm
Scott, S. (1996). Helping Children Resist. How to Stop Smoking, 12-13.
Why do people smoke - reasons why people start and continue to smoke.
Mahonev, K. (2003). Facts About Smoking for Teen Christians. Nakuha noong Nakuha noong Enero 2009 sa
Disyambre 2008 sa http://www.helpwithsmoking. com/why-people-smoke.php
http://christianteens.about.com/od/advice/a/SmokingFacts.com