Ang Mamamayang Pilipino

Hindi lahat ng naninirahan sa Pilipinas ay mamamayang Pilipino. Isinasaad ng

Saligang Batas kung sinu-sino lamang ang maituturing na mamamayan ng bansa. Ang
mga ito lamang ang pinaglalaanan ng mga natatanging karapatan na itinatadhana ng
Saligang Batas. Kaugnay nito, sila ang inaasahang magsasagawa ng mga natatangi ring
tungkulin at pananagutan sa bansa. Anu-ano ang karapatan at pananagutang ito kaugnay
ng pagiging mamamayang Pilipino?

SINO ANG MAMAMAYANG PILIPINO?

Isinasaad sa Artikulo IV ng Saligang Batas kung sino ang mga mamamayan ng

Pilipinas.
Ikaw ay mamamayang Pilipino kung mamamayan ka ng Pilipinas nang pagtibayin
ang Saligang Batas ng 1987 noong Pebrero 2, 1987.
Ang isang tao ay maaaring maging mamamayan batay sa kapanganakan o sa umiiral
na batas ng Estado. Batay sa kapangyarihan, may dalawang prinsipyo ng
pagkamamamayan: ang jus sanguinis at ang jus soli
Sa jus sanguinis, sinusunod ng anak nag pagkamamamayan ng mga magulang.
Kapag ang magulang ay Pilipino, ang anak ay Pilipino rin saan man sya ipinanganak.
Sa jus soli, ang pagkamamamayan ng anak ay itinakda ng pook ng kapanganakan
niya anuman ang pagkamamamayan ng ina at ama. Halimbawa, ang batang isinilang sa
Estados Unidos na ang mga magulang ay Pilipino ay mamamayang Amerikano batay sa
jus soli. Ngunit mamamayang Pilipino rin siya dahil sa prinsipyong jus sanguinis.
Magkakaroon siya ng dalawang uri ng pagkamamamayan.

Mga Uri ng Mamamayan

Kinikilala ng Saligang Batas ang dalawang uri ng mamamayang Pilipino: mga

katutubong mamamayan at naturalisadong mamamayan.
Ikaw ay katutubong mamamayang Pilipino kung ipinanganak kang ang iyong mga
magulang ay parehong Pilipino. Ikaw ay katutubo pa ring Pilipino kung ipinanganak ka
bago sumapit ang Enero 17, 1973 na ang iyong ina ay Pilipina at dayuhan naman ang
iyong ama, subalit pinili mo ang pagkamamamayang Pilipino pagsapit mo sa gulang na
21 taon.
Ikaw ay mamamayang naturalisado kung ikaw ay isang dayuhan at nakamit mo
ang pagkamamamayang Pilipino ayon sa itinakda ng batas. Ang isang tsino o Amerikano
ay maaaring maging Pilipino sa pamamagitan ng naturalisasyon. Gayunpaman, mayroon
ding mga dayuhan na hindi tinatanggap na maging Pilipino.
May mga karapatan at kapakinabangang natatamo lamang ng mga katutubong
Pilipino. Halimbawa, ang isang mamamayang naturalisado ay hindi maaaring mahalal na
pangulo ng bansa.
Pagkamamamayang Pilipino

Ang pagkamamamayan ay nangangahulugan ng pagiging kasapi ng isang

pamayanang pampulitika o estado. Sa pagiging kasapi, ang mamamayan ay may
karapatan at tungkuling ginagampanan.
Upang maging naturalisadong mamamayan, ang isang tao ay dapat na:

1. 21 taong gulang;
2. patuloy na naninirahan sa Pilipinas sa loob ng 10 tao;
3. mabuti ang ugali at naniniwala sa mga simulain ng Saligang Batas ng PIlipinas;
4. may mga ari-arian o hanpbuhay;
5. marunong bumasa at magsalita ng mga pangunahing wika sa Pilipinas; at
6. may mga anak na wala pa sa hustong gulang na nag-aaral sa paaralang publiko o
paaralang pribado na kinikilala ng pamahalaan.

Ang paraang naturalisasyon ay isinasagawa ng hukuman. Ito ang nag-aaral at

nagpapasya hingil sa kahilingan ng mga dayuhang nais maging mamamayang Pilipino.

Pagkawala ng Pagkamamamayang Pilipino

Maaaring mawala ang pagkamamamayang Pilipino. Itinatadhana ng Saligang Batas

na mawawala ito sa pamamagitan ng:

1. pagiging naturalisadong mamamayan ng ibang bansa;

2. panunumpa ng katapatan sa Saligang Batas ng ibang bansa pagsapit ng 21 taong
gulang o higit pa;
3. paglilingkod sa sandatahang-lakas ng ibang bansa;
4. pagpapawalang-bisa sa katibayan ng pagiging naturalisadong Pilipino; at
5. pagpapatunay ng pagtakas ng isang sundalo sa hukbong sandatahan sa panahon
ng digmaan.

Ang pagkamamamayang Pilipino ay hindi mawawala sa pag-aasawa ng isang

dayuhan. Mananatili ito at mawawala lamang kung itatakwil kapalit ng pagiging
mamamayan ng ibang bansa.
Hindi pinahihintulutan ng Saligang Batas ang dalawang pagkamamamayan. Ito ay
ipinalalagay na hindi makabubuti sa kapakanan ng bansa.
Muling Pagtatamo ng Pagkamamamayang Pilipino

Kung ikaw ay pumunta sa Estados Unidos at nagging Amerikano, muli mo bang

makakamit ang iyong pagkamamamayang Pilipino? Kung ikaw ay nagging mamamayang
Amerikano, nawala ang iyong pagkamamamayang Pilipino. Ngunit makakamit mo itong
muli sa pamamagitan ng tatlong paraan.

1. Naturalisasyon
2. Repatriation o panunumpa lamang sa Republika ng Pilipinas
3. Aksyon ng Kongreso

Ang mga taong muling nagtamo ng pagkamamamayan ay mabibigyang muli ng mga

karapatan at tungkulin sa ilalim ng Saligang Batas. Hinihikayat sila na muling makilahok
sa mga pagsisikap ng bansa na maging matatag at maunlad.

* Sagutin Mo

1. Ano ang ibig sabihin ng pagkamamamayan?

2. Sinu-sino ang itinuturing na mamamayang Pilipino?

3. Ano ang kahulugan ng pagiging dayuhan sa isang bansa?

4. Anu-ano ang katangian ng katutubong mamamayan?

5. Paano nagiging naturalisadong mamamayang Pilipino ang isang tao?

6. Paano nawawala ang pagkamamamayang Pilipino?

7. Paano muling matatamo ang pagkamamamayang Pilipino?

8. Ano ang kahulugan ng repatriation?

9. Anu-ano ang dalawang prinsipyo ng pagkamamamayan?

Ipaliwanag.

10. Magbigay ng ilang kwalipikasyon upang maging naturalisadong mamamayan.