PAGGAWA PARA SA KAHARIAN 2

Tungo sa
Pagbabago

Isang Masdetalyeng Pag-aaral

sa Sampung Utos Upang
Makapag-akay Ka ng
Masmarami na Sumunod
sa mga Batas
ng Kaharian ng Diyos.
 2
Lahat ng donation para sa aklat na ito ay gugulin sa
pagpapalaganap ng nilalaman ng aklat na ito at pagtulong sa mga
taong naglaan ng buong panahon sa panalangin at paglapit ng mga
tao sa Diyos.

Ang sumusunod na mga salin ng Biblia ang ginamit sa aklat na ito:

• TPV o MB = Tagalog Popular Version o Magandang Balita Biblia (na ginamit
malibang binanggit ang ibang salin)
• NPV = New Pilipino Version;
• SB = Salita ng Buhay;
• SD = Salita ng Diyos;
• BK o LS = Banal na Kasulatan / Lumang Salin / Ang Biblia
• BB = Ang Bagong Ang Biblia.

Inilathala ng:

HELP (His Equippers for Life Purposes)

Address: 132 J. Mariano St., Balintawak, Kalookan City,
Philippines;
web site: equippers.spaces.live.com
E-mail: Equippers@hotpop.com
Phone/Fax: (+632) 363-3823
Mobile Phone: (+63917) 8481928
Securities and Exchange Commission Reg. No.
A200017647

ISBN 971-92897-0-8
3
Inihahandog Ko ang Librong Ito
Sa aking mga kapatid at kani-kanilang pamilya
na sa kabila ng mga pagsubok ay nagpatuloy sa pagtutulungan.
Dalangin ko
na lalo pang sumagana ang kanilang buhay sa Panginoon

Pasasalamat
Ang librong ito ay hindi nailimbag
kung hindi sa tulong ng maraming tao
na nagbuhos ng kanilang oras
sa pag-unawa, pagsasagawa, pagsasaayos at pagtuturo
ng nilalaman ng aklat na ito.
Pinakamaraming oras ang naitulong nina
Jinny Razon na nagbigay-diin sa pagsasabuhay
ng mga katotohanan sa aklat na ito,
at ni Love Joy L. Ganadin na nagmungkahi na sa librong ito,
masunod ang ilang mga prinsipyo sa pagsusulat.
Mahahalaga rin ang mga mungkahi nila Teody San Andres,
Jun Juan, Evelyn del Rosario, Rebecca Nuneza, Marivic
Paningbatan, Flor Dagaas at iba pa.
Gayundin sa mga nanalangin at nagbigay ng tulong financial upang
matupad ang proyektong ito.
Salamat sa inyo.

Gayunpaman, ang lahat ng aming pagpapagal

ay walang katuturan kung hindi
pinagpala ng Panginoon,
na pinagmumulan ng lahat ng mabubuting bagay.
Salamat sa Kanya!
4
5

Mga Nilalaman
Panimula...............................................................6
1. Puwede Kang Maging Iba!.....................................9
2. Magpakatotoo Ka! (Unang Bahagi)........................13
3. Magpakatotoo Ka! (Ikalawang Bahagi)..................22
4. Magpahikayat!...................................................36
5. Mamamatay-tao!................................................51
6. Kalugod-lugod na Pakikipagtalik...........................61
7. Magnanakaw!.....................................................76
8. Matakot sa Paggamit sa Pangalan ng Diyos!...........81
9. Magtrabaho at Mamamahinga .............................89
10. Wala nang Iba!.................................................96
11. Ang Hatol.......................................................114
12. Talunin ang Nanakit sa Iyo...............................125
13. Maglakad sa Espiritu........................................137
14. Tumanaw ng Utang na Loob!............................145
15. Gumawa ng Himala!........................................165
16. Magpayaman Ka!............................................174
17. Magmahal Ka!................................................189
Appendix II.........................................................201
Gabay sa Pagsisimula at Pangunguna sa Maliliit na Grupo
..........................................................................201
 6

Panimula
Noong December 2, 1996, mas lumalim ang pagkakumbinsi
ko na gusto ng Diyos na tumulong ako upang ang iba’y
mamuhay ng masagana. Noong Abril 1997, nag-ayuno ako at
nakumbinsi na gusto din ng Diyos na tumulong akong
maihanda ang mga tao sa Pilipinas sa pagbabahagi ng
mabuting balita sa kaparaanang hindi ko pa nagawa bago ng
buwang nabanggit.
Sa sumunod na mga taon, dumalo ako sa mga seminar.
Pinagsama-sama ko ang mga natutunan ko doon at ang mga
nadiskubre ko sa sarili kong pag-aaral. Sinubukan ko ang iba’t
ibang kaparaanan upang matupad ang mga pangitaing
nabanggit—ang pagbabahagi ng mabuting balita at ang
pagtuturo sa mga lumalapit sa Diyos.
Resulta ng mga pagtuturong ito ay mga buhay na nabago:
Nagpakasal ang ilang mga nag-live-in. Maraming nagpatawad
sa iba’t ibang kasalanang nagawa sa kanila ng mga tao. Ang
ilan nama’y natutong magbahagi ng mabuting balita at
magsubaybay sa madaling kaparaanan sa mga lumalapit sa
Diyos. Kasama sa kanila ang iba’t ibang edad—mga
professional, mga kolehiyo, mga nanay at maging mga bata na
may edad 9 hanggang 11.
Tuwing nagtuturo ako, halos palaging may naiisip akong
magagandang katuruang idagdag. Dahil dito, di ko kaagad
naisipang i-finalize ang mga nasulat ko … hanggang dumating
ang taong 2003, natutunan ko ang kahalagahan ng Kautusan
upang ang tinuturuan ko’y maging banal.
Sa dalawampu’t tatlong taon kong pangangaral sa mga
pampublikong sasakyan, nabigyan diin ko ang biyaya ng Diyos
—na di naliligtas ang tao sa paggawa nang mabuti.
Gayunpaman, hindi ako nag-uukol ng panahon upang
7
ipaliwanag ang kautusan ng Diyos. Ipinalagay ko na alam na
ng mga Pilipino na sila’y makasalanan. Ang resulta? Ilan
lang ang kumontak sa akin at nagsabi ng pagbabago ng buhay
nila bunga ng pangangaral ko.
Noong nasa ibang bansa ako, nabili ko ang librong Golden
Key of Revival nina Ray Comfort at Kirk Cameron. Sa librong
iyon, napaalala sa akin ang kahalagahan ng kautusan. Ginamit
ko kaagad iyon sa pagbabahagi ng mabuting balita at dalawa
sa magkaibang relihiyon ang tumanggap ng kaligtasan.
Katulad nila Ray at Kirk, may hinala ako na ang dahilan
kung bakit hindi nakikita ang kabanalan sa buhay ng
maraming nagsasabing nakakakilala sa Diyos ay ang
kakulangan ng kaalaman sa kautusan ng Diyos.
“Ang aking bayan ay nawawasak dahil sa kakulangan ng
kaalaman; sapagkat itinakwil mo ang kaalaman, itinatakwil din kita
bilang aking pari. At yamang iyong nilimot ang kautusan ng iyong
Diyos, akin ding lilimutin ang iyong mga anak.” (Hosea 4:6)

Pagbalik ko sa Pilipinas, nakausap ko ang founder ng 10

Commandments Awareness Movement. Lalong tumindi ang
pagnanasa ko na gamitin nang wasto ang kautusan.
Ang dalawang karanasang ito ang nag-udyok sa akin na i-
revise ang mga isinulat ko tungkol sa paglayang espirituwal.
Tinipon ko ang ilang mga lingkod ng Diyos upang i-edit namin
ang mga nasulat ko. Ang hawak mo ngayon ay resulta ng
mahabang talakayan namin.
Sa pagsulat ko ng librong ito, ginamit ko ang magagandang
natutunan ko sa iba’t ibang ministeryo na naglalayung
makalaya ang mga tao sa kasalanan at kay Satanas.
Gayunpaman, ang librong ito ay resulta ng sariling pag-aaral.
Sa katunayan nga, karamihan sa mga kabanata sa librong ito
ay may mga katuruan na di ko pa nakita sa ibang mga
 8
babasahin ni napakinggan sa ibang mga seminar na dinaluhan
ko.
Nagagalak ako sapagka’t sa pag-e-edit pa lamang ng librong
ito, ang mga buhay ay nakita ko nang nagsimulang mabago.
Kasama ng mga tumulong sa akin sa pag-edit nito, aking
nakadiskubre na ang ilan sa kautusan, tulad ng “Huwag
gagamitin ang pangalan ng … Diyos sa walang katuturan” ay
di nabigyan-diin sa mga seminar tungkol sa kalayaang
espiritwal. Habang tinatalakay namin ng paksang ito,
napatigil kami at nanalangin. Kami ay may luhang humingi ng
tawad; ang isa nama’y nagpahayag ng pagkamangha sa
pribilehiyo na magamit ang kagalang-galang na pangalan ng
Diyos.
Hindi lamang kami ang nabago; pati na rin ang mga
tinuruan namin at ang ilang nakabasa ng draft ng librong ito.
Dahil sa kamay ng Diyos na ‘nakikita’ naming kumikilos sa
pagsulat pa lamang ng librong ito, may tiwala kami sa Diyos
na gagamitin Niya ito upang matupad ang layunin Niya sa mga
babasa nito—na sila’y magkaroon ng buhay na may pagbabago
—may kalayaan, kabanalan at kasaganaan. Naiiba!

Handang tumulong upang matupad

ang ilang layunin ng Diyos sa iyong buhay,

Brother Jun
9

1. Puwede Kang Maging

Iba!
“... dapat kayong magpakabanal
anuman ang inyong ginagawa.” (1Pedro 1:15 BB)

Ilang linggo pagkatapos

kong basahin araw-araw
ang Salita ng Diyos upang
sundin iyon, sinabi ng
kapatid ko sa akin,
“Nagbabago ka na ah!”

Ganyan din ang layunin ko sa pagsulat ng librong ito—ikaw

ay patuloy na magbago, magpakabanal at naiiba! Ginamit dito
ang Sampung Utos at ang iba pang parte ng Banal na
Kasulatan upang:

1. Makilala mo kung alin sa mga nagawa mo ang nahayag ng

kautusan na kasalanan at lubos na makasalanan.

… hindi ko sana nakilala ang kasalanan kung hindi sa

pamamagitan ng Kautusan; sapagka’t hindi ko sana nakilala ang
pag-iimbot kung hindi sinasabi sa Kautusan, “Huwag kang mag-
iimbot.” … ang kasalanan ay gumagawa ng kamatayan sa akin sa
pamamagitan ng mabuti, upang ang kasalanan ay maihayag na
kasalanan, at sa pamamagitan ng utos ay maging lubos na
makasalanan. (Roma 7:7,13)

Sabi ng isang nakadalo sa seminar na kung saan ang nasa

librong ito ay itinuro: “Sa sampu, ni isa, wala akong nagawang
tama. Gusto ko nang mapaiyak. Pinipigilan ko lang.” Totoo,
ang sampung utos ay nagpakilala sa kaniya kung alin sa mga
ginawa niya ang lumabag sa kalooban ng
 10
Diyos. Ang mga paglabag na iyon ay tinatawag na mga
kasalanan.

Tuwing makikita mo ang kahong katulad nito, pagbulay-bulayan

mo ang mga tanong, mga pagsasagawa o dalanging nasa loob nito.
Sa gayon, makikilala mo kung alin sa mga ginawa mo ay kasalanan.

2. Masupil kang manampalataya o magtiwala upang ikaw ay

maituring na ganap o matuwid sa harapan ng Diyos.

Kaya’t ang kautusan ay naging ating tagasupil … upang tayo’y

ariing-ganap sa pamamagitan ng pananampalataya (Galacia 3:24)

Bago 1979, nagbabasa na ako ng Banal na Kasulatan. Kaya

lang, di ko masunod iyon. Halimbawa, nakasaad doon:

… 'Huwag kang papatay; ang sinumang makamatay ay

mananagot sa hukuman.' … ang mapoot sa kanyang kapatid ay
mananagot sa hukuman; ang humamak sa kanyang kapatid ay
mananagot sa Sanedrin, at sinumang magsabi sa kanyang kapatid
'Ulol ka!' ay mapapasaapoy ng impiyerno.
(Mateo 5:21-22).

Tuwing isinusumbong ako ng kapatid ko sa nanay ko at

kagalitan ako ng nanay ko, upang makaganti, minumura ko
noon ang kapatid ko. Kaya hindi ko nasusunod ang kautusang
ito at nanganib akong mapasaapoy ng impiyerno. Dahil doon,
nagtiwala ako sa Diyos na iligtas niya ako sa impiyerno.

Kaibigan, alam mo ba na ligtas ka na sa apoy ng impiyerno? … Kung

di mo pa alam o hindi mo nauunawaan ang sinasabi kong ito,
ipagpatuloy mo lang ang pagbasa. Sapagka’t mauunawaan mo rito
kung paano ka maliligtas sa apoy na iyon.

Kung nalaman mo nang ligtas ka na, dalangin ko na ang

babasahing ito ay makatulong sa iyo upang mas maunawaan
mo kung gaano kalaki ang biyaya ng Diyos.
11

Subalit dumating ang kautusan na nagbunga ng pagdami ng

pagsuway, ngunit kung saan marami ang kasalanan, ay lalong
dumarami ang biyaya. (Roma 5:20 BB)

Ganito ang sabi ng isa sa mga tumulong sa akin sa pag-edit

ng librong ito: “Ang sarili ko ay nabago nang mas naunawaan
ko na hindi kayang higitan ng paglapastangan ko ang awa’t
habag ng Diyos. Mas lalo kong ninasa ang mamuhay nang
may kabanalan. Naidalangin ko sa Diyos ang ganito,
‘Panginoon, narito ako, handang maglingkod sa Iyo na
naunang nagmahal sa akin.’”

Nais mo rin bang lumaki ang pagnanasa mong mamuhay nang may
kabanalan—naiiba? Kung gayon, ipagpatuloy mong basahin ito. …

3. Magtiwala ka sa kapangyarihan ng Espiritu ng Diyos upang

matupad mo ang Kautusan.

… Lumakad kayo ayon sa Espiritu, at huwag ninyong bigyang

kasiyahan ang mga pagnanasa ng laman. … Subalit ang bunga ng
Espiritu ay pag-ibig, kagalakan, kapayapaan, pagtitiyaga,
kagandahang-loob, kabutihan, katapatan, kaamuan, pagpipigil sa
sarili. Laban sa mga ito ay walang kautusan. (Galacia 5:16,22-23 BB)

Pagkatapos kong maunawaan na naligtas na ako sa

impiyerno at matanggap ang kapangyarihan ng Espiritu,
nawala ang pagmumura ko. Higit doon, natutunan ko pang
mahalin maging ang kapatid ko na dati kong kaaway.

Mayroon bang kasalanan na hindi mo mapagtagumpayan? …

Ipagpatuloy mo lang ang pagbabasa at puwede ka na ring maging
banal sa iyong pag-uugali!

4. Mas madali mong maganap ang Kautusan at maituro sa iba

na tuparin iyon. Sabi ni Jesus:
 12
“Huwag ninyong akalaing naparito ako upang pawalang-bisa
ang Kautusan at ang aral ng mga propeta. Naparito ako, hindi
upang pawalang-bisa kundi para ipaliwanag at ganapin ang mga
iyon. Tandaan ninyo ito: magwawakas ang langit at ang lupa,
ngunit ang kaliit-liitang bahagi ng Kautusan ay di mawawalan ng
bisa hangga’t hindi nagaganap ang lahat. Kaya’t sinumang
magpawalang-halaga kahit sa kaliit-liitang bahagi nito, at magturo
nang gayon sa mga tao, ay ibibilang na pinakamababa sa kaharian
ng Diyos. Ngunit ang gumaganap ng Kautusan at nagtuturo na
tuparin iyon ay ibibilang na dakila sa kaharian ng Diyos. Sinasabi
ko sa inyo: kung ang pagsunod ninyo sa kalooban ng Diyos ay tulad
lamang ng pagsunod ng mga eskriba at mga Pariseo, hindi kayo
makapapasok sa kaharian ng Diyos.” (Mateo 5:17-20 BB)

Nais mo bang maging dakila sa kaharian ng Diyos? Kung gayon,

sundin mo at ituro ang Kautusan. Ang librong ito ay makatutulong
upang mangyari ito. (Mateo 20:20-28: Marcos 10:25-45)

Totoo, puwede kang mamuhay nang masagana, maging iba

—alam ko kung gaano ka naging makasalanan subalit ngayo’y
matuwid na sa harapan ng Diyos at sumusunod sa kautusan
Niya
... At hindi naman mahirap sundin ang kanyang mga utos.
(1Juan 5:3 BB)
13

2. Magpakatotoo Ka !
(Unang Bahagi)
“Huwag magiging sinungaling na saksi
laban sa iyong kapwa.” (Exodo 20:16)

May isang lalaki na nagsabing nagtapos na raw siya sa

kolehiyo. Natanggap naman siya sa isang opisina. Dumating
ang araw na sinabihan siya ng opisina na kumuha ng board
exam. Dahil wala siyang maibigay na katibayan na tapos na
siya, kinabahan siyang mahuli ang kanyang pagsisinungaling.
Maging ang girlfriend niya ay nakipag-break sa kanya.

Di na siya nakapasok sa opisina niya. Nagkulong siya sa

kwarto at kinausap niya ang imahen na naroon. Nakatanggap
siya ng kakayahang 'magpagaling sa maysakit'. Di nagtagal,
inalihan siya ng masamang espiritu at naging bayolente.

Totoo, dahil sa kayabangan niya, di niya inamin na di pa

siya nakapagtapos. Oo, nagsinungaling siya. Dahil doon,
nawalan siya ng trabaho, girlfriend at matinong kalagayan ng
isip at emosyon.

Maaari mong itanong, “Puwede bang idulot iyon ng

kayabangan at kasinungalingan lamang?” Tingnan natin ang
sinasabi sa Biblia:

Kinamumuhian ng Diyos ang palalo, at kinalulugdan niya ang

mababa ang loob. … (1Pedro 5:5)

Ang kapalalua'y humahantong sa pagkawasak at ang

mapagmataas na isipan ay ibabagsak. (Kawikaan 16:18)
 14
… "Ang Diyos ay laban sa mga palalo, ngunit tumutulong sa
mga mapagpakumbaba. Kaya nga, pasakop kayo sa Diyos,
Labanan ninyo ang diyablo at lalayuan niya kayo. Lumapit kayo sa
Diyos at lalapit Siya sa inyo…. Magpakababa kayo sa harapan ng
Panginoon at itataas niya kayo. (Santiago 4:6-10)

Ang Panginoon ay namumuhi nga sa mga mayayabang, at

ang kayabangan nila ay humahantong sa tiyak na pagkawasak
ng buhay. Ang kayabangan at kasinungalingan ang nagbukas
ng pinto sa diyablo kaya’t gayun ang nangyari sa lalaki. Kaya
…

HUWAG KANG MAYABANG!

Sa sumusunod, makikita natin kung paano ka hindi

magiging mayabang:
HUWAG IKUMPARA ANG SARILI SA IBA

Sabi ni Pablo:
… may isang hiwaga na ibig kong malaman ninyo para hindi
maging mataas ang palagay ninyo sa inyong sarili…

(Roma 11:25 TPV)

Si John at Michael ay magkasama sa bahay. Tuwing

magkukuwento si John ng magagandang nangyari sa trabaho
niya, laging may mas magandang ikinukuwento naman si
Michael. Di nagtagal, mayroon sanang magandang
ikukuwento si John. Dahil pakiramdam niya ay
magkukuwento rin si Michael nang mas higit sa ikukuwento
niya, hindi na lang niya itinuloy.

Katulad ka rin ba ni Michael? … Gaano ka kadalas magkuwento

tungkol sa sarili mo? ... Ano ang iyong motibo? … Upang mapalakas
15
ang iba at mapapurihan ang Panginoon? … O gusto mo lang
maangat sa grupo? …

Upang maangat ka sa iba, binabanggit mo ba ang iyong credentials

—kakayanan, kalagayan, talento, pinag-aralan, o narating? (2Corinto
11:15-30) Ginagawa mo ba iyon upang ipahiya sila? … libakin? …
inggitin? … Gusto mo ba, ikaw ang sikat? …

Kinukumpara mo ba ang dati mong lider sa kasalukayang lider? …

Kung gusto mo rin lang na magmayabang, kahinaan mo ang

iyong ipagyabang. Gayahin mo si Pablo. Sinabi niya:

Kung kinakailangang ako’y magmamapuri, ako’y magmamapuri

sa mga bagay na nauukol sa aking kahinaan. Hindi ako
nagsisinungaling …. (2Corinto 11:30-31)

Nasabi mo ba, “Papunta ka pa lang, pabalik na ako!” Hindi ba

ito’y malinaw na pagkukumpara kaya’t di ka nakikinig?

Ikinumpara mo ba ang sarili mo sa iba? Gayun din ang ginawa ng

mga bulaang guro sa Corinto. Inangkin nila ang kanilang sarili na
mas mabuti kaysa kay Apostol Pablo na wala raw magawa sa
harapan ng tao at sa sulat lang daw magaling (2Corinto 10:10.)

Ganito ang mga sinabi ni Pablo tungkol diyan:

"Hindi ko ipapantay o ihahambing man lamang ang aking sarili sa

ilang nagbubuhat ng sariling bangko. Napakahangal nila! Sila-sila
ang naglalagay ng sukatan at parisan ng kanilang sarili!" (2Corinto
10:12)

Ayon dito, ang pagkumpara sa sarili sa iba ay isang

kahangalan.
 16
Kung ikukumpara rin lang natin ang ating sarili, tularan na
lang natin si Cristo. Wika nga ni Pablo,
“Tularan ninyo ako, gaya ng pagtulad ko kay Cristo." (1Corinto 11:1)

At di lamang iyan; sabi rin niya sa mga taga-Filipos at

gayon na rin sa atin;

"Huwag kayong gagawa ng anumang bagay dahil lamang sa

hangad ninyong matanyag, bagkus magpakababa kayo at huwag
ipalagay na kayo'y mabuti kaysa iba.” (Filipos 2:3-11)

Ipinalagay mo ba ang sarili mo na mas mabuti kaysa sa iba? … Sa

tingin mo ba, dapat ang mga tao'y sumusunod sa kaparaanan mo?…
Ipinipilit mo ba iyon?… Kung gayon, may kayabangan ka!

Maari mong itanong, “Paano kung totoo naman na mas

mabuti ako sa iba? Ano ang gagawin ko?”

Maganda kung ipapanalangin mo ang mga taong sa tingin

mo ay mas nakakahigit ka. Gumawa ka rin ng paraan na
matulungan sila sa kanilang kahinaan, sa halip na sila ay
maliitin.

TUMANGGAP KA NG PAGSAWAY

"Punahin [o sawayin] mo ang manlilibak [mayabang] at

magagalit sa iyo, ngunit sa iyo ay malalapit ang matalinong
payuhan mo." (Kawikaan 9:8)

Pagka ikaw ay sinaway, pinuna o pinayuhan ng iba, nagagalit ka

ba? … nagre-react ka ba kaagad? … Bakit di ka muna makinig?…
Sinasabi mo ba agad ito, "Lagi na lang ako ang may sala!"
Kayabangan din iyan!
17
Sa tingin mo ba, napakahalaga mo kaya't di puwedeng matupad
ang layunin ng Diyos kung wala ka?…

“Dinadaya mo lang ang” iyong sarili. (Galacia 6:3)

PARANGALAN ANG IBA

Sulat ni Apostol Pablo sa mga taga-Roma:

“Sa pagpaparangal sa iba ay mag-unahan kayo.” (Roma 12:10b

BB)

Kung lumago ang grupo ninyo, ano ang una mong ibinibida, ang
ginawa ng iba, o ang ginawa mo? … o yung ginawa mo lang? …

HUWAG MAKIPAGTALO O MAKIPAGDEBATE NANG DI NAKATUTULONG SA

KABANALAN

Sinumang nagtuturo ng… di sang-ayon … sa mga aral

tungkol sa kabanalan ay nagyayabang ngunit walang nalalaman.
Sakit na niya ang manuligsa at makipagtalo tungkol sa mga
salita, bagay na humahantong sa inggitan, alitan, kutyaan, at
pagbibintang. Mahilig din silang makipagtalo sa mga liko ang
pag-iisip… (1Timoteo 6:3-5) … saan man naghahari ang inggit at
makasariling hangarin, maghahari din doon ang kaguluhan at
lahat ng uri ng kasamaan. (Santiago 3:16)

Sigurado ka ba sa itinuturo mo kaya't handa kang makipagtalo para

doon?… Sa pakikipagtalo mo, ang iba ba ay naliligtas?… o
tumatatag sa pananampalataya nila?… Kung wala, "walang
kabuluhan" iyan! (1Timoteo 1:3-7.)

Ano ang naging resulta ng pakikipagtalo mo? "inggitan, alitan,

kutyaan at pagbibintang"? Kung gayon, di ba't resulta iyon ng
iyong kayabangan?
 18
Maari mong itanong, “Kailan nagiging walang katuturan
ang pakikipagdebate”?

Ang walang katuturang

pakikipagdebate ay naglalayon na
makipagtalo sa iba upang mangbara,
mang-inis, mangutya, magpahiya at
mambuko. Kung sino ang panalo,
siya ang magaling; ang talo ay nakakahiya. Matalo man siya o
manalo, kayabangan pa rin niya ang lumilitaw!

Ang kailangan ay paliwanagan. Ito ay naglalayon na

magkaintindihan sa paksang pinag-uusapan. Inutos ng Biblia
na dapat ay laging handa ang mga kristiano na ipaliwanag ang
kanilang pananampalataya.

Humanda kayong lagi na magpaliwanag sa sinumang

magtanong sa inyo tungkol sa inyong pag-asa." (1Pedro 3:15)

Ito ang ginawang pagpapaliwanag ni Apostol Pablo tuwing

araw ng pamamahinga sa mga sinagoga. (Gawa 17:2-3; 18:4)

Hindi lahat ng debate ay makasasama, at humahantong sa

kayabangan, ginagamit din ito na isang kaparaanan sa
pagtuturo sa mga paaralan at mga pagsasanay upang mahasa
ang paninindigan at pakikipagtalastasan ng kasama sa debate.

Narito ang isang halimbawa ng mabuting pakikipagdebate:

Sapagkat walang magawa sa kanya ang mga Judio sa

hayagang pagtatalo, at mula sa mga kasulatan ay pinatunayan
niyang si Jesus ang Cristo. (Gawa 18:28; 17:1-3,17)

HUWAG KANG MAGDUNUNG-DUNONGAN!

19
Nakikita rin ang kayabangan sa pag-aakalang alam mo na
ang lahat na may kinalaman sa pinag-uusapan:

Huwag dayain ninuman ang kanyang sarili. Kung may nag-

aakalang siya'y marunong ayon sa sanlibutang ito, ibilang
niyang siya'y mangmang upang maging tunay na marunong.
Sapagkat ang karunungan ng sanlibutang ito ay kamangmangan
sa paningin ng Diyos. Ganito ang sinasabi sa Kasulatan,
"Hinuhuli niya ang marurunong sa kanila na ring katusuhan.”
Gayon din, "Alam ng Panginoon na ang iniisip ng marunong ay
walang kabuluhan." Kaya't huwag ipagmalaki ninuman ang
nagagawa ng tao… (1Corinto 3:18-21.)

Nakakita ka na ba ng taong ang palagay sa kanyang sarili ay

marunong? May pag-asa pa ang mangmang sa kanya. (Kawikaan
26:12 NPV)

Hindi masama ang maging marunong. Iniutos ito ng

Panginoon (Mateo 10:16) at kailangan ito sa buhay (Hosea 4:6).
Ang tinutukoy na karunungang masama ay ang pagiging
"marunong ayon sa sanlibutan." Paano ba malalaman kung
ang karunungan ay sa makasanlibutan?

Ang karunungang ayon sa sanlibutan ay ang yaong di

nagdudulot ng pagkakilala sa Diyos.

… ang sanlibutan ay hindi nakakilala sa Diyos sa

pamamagitan ng kanilang karunungan.” (1Corinto 1:21)

Ang ibig sabihin nito’y ang lahat ng ating mga natutunang

mga prinsipyo sa buhay, mga paniniwala at mga paninindigan
na taliwas sa pagkakilala sa Diyos ay karunungan ayon sa
sanlibutan.

Nagtiwala ka ba sa sarili mong talino? … Sa tingin mo ba, alam mo

na ang lahat? …
 20

Tandaan:

Ang nag-aakalang may nalalaman siya ay hindi pa nakakaalam

ng dapat niyang malaman." (1Corinto 8:2)

Pag may nagsasalita tungkol sa isang bagay na alam mo na,

nakikinig ka pa ba? … Kung gayon, hindi mo pa alam ang dapat
mong malaman!

HUWAG KANG MAGTIWALA SA SARILI MONG KAKAYANAN

Nagtitiwala ka ba sa iyong sariling kakayahan upang malugod ang

Diyos? …

Kung mayroon taong nakalugod sa Diyos sa sariling

kakayahan, si Pablo iyon. Subalit sa kanyang paglilingkod sa
Diyos, ganito ang sinabi niya:

Hindi tayo nagtitiwala sa laman [o sariling kakayahan].

(Filipos 3:3-6 NPV) At ang nabubuhay sa laman ay hindi maaaring
kalugdan ng Diyos. (Roma 8:8)

Ikaw kaibigan, saan ka nagtitiwala? …

Nagtiwala sa sariling kakayahan si Nabucodonosor (isang

hari ng Babilonia). Dahil doon nasiraan siya ng bait. (Daniel
4:28-37)

Sa iyong ginagawa, nagtitiwala ka ba sa lakas at galing mo? …

kayamanan mo?… sa mga kilala mo?… sa mga nakakakilala sa iyo?
… Huwag kang tumulad kay Nabucodonosor.
ANG KAYABANGAN MO
AY MAAARING MAKALINLANG SA IYO.
21
Kung may nagpapalagay sa kaniyang sarili na siya'y mahalaga
gayong hindi naman, dinadaya niya ang kaniyang sarili. (Galacia 6:3;
1Juan 1:8)

Tsekan (þ) ang kasalanang nagawa mo.

NAKITA ANG KAYABANGAN KO NG:
Ikinumpara ko ang sarili ko sa iba.
Ipinalagay ko na mas mabuti ako sa iba. Iginiit ko na di dapat
magkamali ang iba
Pinahalagahan ko ang aking sarili ng higit sa pagpapahalaga
ko sa iba.
Nainggit ako at naghangad na mapasaakin ang ari-arian o
tagumpay ng iba.
Inakala kong alam ko na ang lahat tungkol sa pinag-usapan
namin.
Ipinalagay ko na di puwedeng matupad ang gawain ng Diyos
kung wala ako
Nagtiwala ako sa sarili kong talino o kayamanan o sa mga
kilala ko o nakakakilala sa akin para sa gawain ng Diyos.
Nagalit ako sa sumaway sa akin.
Inisip ko na hindi ko puwedeng baguhin ang anumang
nakagawian ng pamilya namin.
Nakipagtalo ako nang di nakatulong sa kaligtasan ng iba o
pagtatag nila sa pananampalataya. Sa halip, pagkakabaha-
bahagi, pagkakampi-kampi, inggitan, alitan, kutyaan at
pagbibintang ang naging resulta.
Mungkahing Dalangin: “Diyos ko, ayaw ko na pong magyabang
tungkol sa aking kakayahan. Sa halip, uunahan ko na pong
parangalan ang iba. Tutularan kita sa iyong kapakumbabaan.
Kung ako’y magmamapuri, ang ipagmamapuri ko ay Ikaw at ang
aking kahinaan.”

"Kung ibig magmapuri ninuman,

...……

ang Panginoon ang kanyang ipagmapuri."

Ang pinararangalan ng Diyos
ay ang mga taong karapat-dapat sa kanyang kalooban
at hindi ang pumupuri sa sarili.
(2Corinto 10:17,18)
 22

3. Magpakatotoo Ka !
(Ikalawang Bahagi)
“Huwag magiging sinungaling na saksi
laban sa iyong kapuwa.” (Exodo 20:16)

HUWAG KANG SINUNGALING!

Sa nakaraang kabanata, maaaring nalaman

mo na nalinlang ka ng iyong kayabangan.
Ngayon naman, tingnan natin ang posibilidad
na ikaw mismo ang nanlinlang o
nagsinungaling.

MGA DAHILAN NG PAGSISINUNGALING

UPANG ITAGO ANG KASAMAANG NINASA O BINALAK.

… siya’y nagdaramdam ng kasamaan; at … naglihi ng

kasamaan, at nanganak ng kabulaanan. (Awit 7:14 BB)

Punahin na ang naglihi o nagbalak ng kasamaan dito ay

nanganak o nakagawa na rin ng kabulaanan o
pagsisinungaling.

May isang babae na nakipagsiping sa kanyang boyfriend.

Nang nabuntis siya, inaya niya ang lalaki pakasalan siya.
Sinagot siya nito, “Mahal kita pero di kita pwedeng pakasalan.
May asawa na ako!” Nagsinungaling ang lalaki na binata pa
siya upang makasiping ang babae.

Gayun din ba ang nangyari sa iyo? Ikaw ba ang naloko … o nanloko?

23

Minsan bang may binalak kang masama at pagkatapos may

nagtanong sa iyo tungkol doon? … Nagsinungaling ka ba? …

UPANG ITAGO ANG PAGKAMUHI.

Siyang nagkukubli ng pagkamuhi ay may labing mapanlinlang…

(Kawikaan 10:18)

Nang tanungin ka ng taong kinamumuhian mo, “Galit ka ba?”

anong sagot mo, “Hindi!”? Pero pag iba ang kasama mo, kung
anu-ano ba ang pinagsasabi mo tungkol sa kanya? Di ba’t iyon ay
kasinungalingan?

Marahil tinatanong mo, “Paano ako makaiiwas sa

pagsisinungaling?” Makatutulong kung mauunawaan mo ang
mga sumusunod:

MAAARING MGA RESULTA NG PAGSISINUNGALING

PARA SA IYO:

LALO KANG SASAMA.

Binaluktot nila ang kanilang dila gaya ng pana; ang

kasinungalingan at hindi katotohanan ang nananaig sa lupain;
sapagkat sila’y nagpapatuloy mula sa kasamaan tungo sa
kasamaan… (Jeremias 9:3 BB)
 24

May karelasyon ka ba maliban sa iyong kasintahan o asawa? … Nang

tanungin ka niya kung bakit ka ginabi, ano ang sagot mo? …
Nag-‘overtime’? … Nang nagastos mo ang pera para sa kalaguyo
mo, at tanungin ng asawa mo kung saan napunta ang pera, ano ang
sagot mo? … Na-hold-up kayo? … Di ba’t dumarami ang
kasinungalingan mo? … at ikaw ay pasama nang pasama? …

MAKIKINIG KA MASAMANG DILA.

… ang sinungaling ay nakikinig sa masamang dila. (Kawikaan

17:4b BB)

Mahilig ka bang magkalat ng tsismis? … Di ba’t ikaw rin ay mahilig

makinig sa tsismis? …

MAMUMUHI KA SA MGA SINAKTAN MO.

Ang sinungaling na dila ay namumuhi sa kanyang mga

sinaktan… (Kawikaan 26:28 BB)

Isang lalaki ay nagselos sa kanyang asawa. Nag-imbento

siya ng istorya at hiniling ang isang kakilala na magpadala ng
text message na nagsasabing mahal siya nito. Nang makita ng
babae ang message at nagalit ito sa kanya, sinaktan pa niya
ang babae samantalang siya ang nag-imbento ng istorya.

Mayroon bang gumawa sa iyo ng mali? … Sinaktan mo ba siya? …

Namuhi ka ba sa kanya? … Nang tanungin ka kung galit ka sa kanya,
anong sagot mo? “Hindi! Wala na sa akin iyon!” Di ba’t
kasinungalingan iyon? …
25
HINDI KA DAPAT MANUNGKULAN.

Hindi bagay … ang mga mandarayang mga labi, sa isang

namamahala. (Kawikaan 17:7 BB)

KUNG MAGING LIDER KA MAN, KULELAT KA.

Ang matanda at marangal na tao ang siyang ulo, at ang propeta

na nagtuturo ng mga kabulaanan ang siyang buntot. (Isaias 9:15 BB)

Kung sinungaling ka, katulad ng propeta rito na isa sa mga

lider sa Israel, magiging buntot ka, nasa hulihan.

Ikaw, kumusta? Gusto mo bang magkaroon ng lider na sinungaling?

… Na di tumutupad sa pangako? … Iboboto mo ba siya? … Susundin
mo ba siya? …

PANANDALIAN ANG SARAP NA DULOT NG PAGSISINUNGALING

Matamis sa isang tao ang tinapay na nakuha sa pandaraya,

ngunit pagkatapos, ang kanyang bibig ay mapupuno ng graba.
(Kawikaan 20:17 BB)

Nakabola ka ba ng iba at dahil doon, napakilos mo siya ayon sa

kagustuhan mo? … Ano sa palagay mo ang mangyayari pag
nadiskubre na niya iyon? … Mararamdaman mo pa kaya ang
matamis na resulta ng iyong pagsisinungaling? …

Sa katunayan nga, di tamis lamang ang maaaring

mararanasan mo, pati na kakila-kilabot na pangyayari!

KAKILAKILABOT ANG MANGYAYARI SA IYO.

 26
… inyong sinabi, “… sa ilalim ng kasinungalingan ay nagkubli
tayo.” …. tatangayin kayo niyon … at magiging kakilakilabot na
maunawaan ang balita. (Isaias 28:15,19 BB)

Gayun nga ang nangyari sa mga namumuno sa Jerusalem. Ikaw,

gusto mo rin bang mangyari ang gayun sa iyo? …

MAAARING MGA RESULTA NG IYONG

PAGSISINUNGALING SA IBANG TAO:

MADUDUROG O MAPAPATAY MO SIYA O ANG KANIYANG

REPUTASYON KAHIT MALAYO KA SA KANYA.

Para kang pambayo na nakadudurog, tabak na nakamamatay

at matulis na pana na nakakasakit kahit malayo.

Ang tao na sumasaksi ng kasinungalingang saksi laban sa

kanyang kapuwa ay isang pambayo at isang tabak, at isang matulis
na pana. (Kawikaan 25:18 BK)

Isang lider ang nakita na pumasok sa isang hotel na kasama

ang isang babae na di niya asawa. Kumalat ang balita sa mga
miyembro ng iglesya na pinangungunahan niya. Mabuti na
lamang at may isang nagkalakas-loob na kausapin siya. Sabi
ng lider, “Kapatid ko iyon. Sinamahan ko siyang pumasok
doon!” Muntik nang masira ang reputasyon niya dahil lamang
sa balitang di kumpleto!

Ikaw, kumusta? May nasira bang reputasyon dahil sa ipinamalita

mo tungkol sa kanya? … Nakahingi ka na ba ng tawad? …

SAKIT O KAMATAYAN SA IBA, LALO NA SA MAHIHIRAP.

27
Ang taong nandadaya saka sasabihing nagbibiro lang ay tulad
ng baliw na naglalaro ng sandatang nakamamatay. (Kawikaan 26:18-
19 BB)

Ang mga sandata ng mandaraya ay masama; siya’y nagbabalak

ng masasamang pakana upang wasakin ang mga dukha sa
pamamagitan ng mga salitang kasinungalingan, bagaman matuwid
ang pakiusap ng nangangailangan. (Isaias 32:7 BB)

Sa Pilipinas, naobserbahan ko yaong mahihirap ang

naggugugol ng panahon at kaunting salapi para humabol sa
kinaroroonan ng pera raw ni Marcos (dating pangulo ng
Pilipinas). Dahil doon, ang mga dukha ang lalong
napapahamak, ang lalong nawawasak ang buhay. Ang mas
malungkot pa, ang ilan sa dapat sana’y maglaan ng buong oras
sa pagtuturo ng Salita ng Diyos ay napasama sa paghahabol ng
pera!

Ikaw, kumusta? Naniwala ka ba sa malaking pera na makukuha

mo? … Napaasa ka ba? … Pinaasa mo rin ba ang iba? …

PAGKAKAMALI MAGING NG TAONG MALAPIT SA DIYOS.

Ako ay laban sa kanila na ang propesiya ay mga sinungaling na

panaginip na nagsasalaysay ng mga iyon, at inililigaw ang aking
bayan sa pamamagitan ng kanilang mga kasinungalingan at
kawalang-ingat, gayong hindi ko sila sinugo, o inatasan man sila.
Kaya’t wala silang anumang pakinabang na dulot sa bayang ito,
sabi ng Panginoon. (Jeremias 23:32)

Napasama ka ba sa isang samahan na kung saan ang vision daw nila

ay galing sa Diyos subalit ang ugali naman ng namumuno ay
masama? … Kung gayon, tumanggap ka ng kasinungalingan. Huwag
ka nang magpatuloy pa sa grupong gayon, malibang mapalitan ang
namumuno ng taong malapit sa Diyos.

PANGHIHINA NG MATUWID AT KALAKASAN NG MASAMA.

 28

… sa pamamagitan ng kasinungalingan ay inyong pinapanghina

ang puso ng matuwid, bagaman hindi ko siya pinapanghina, inyong
pinalakas ang masama, upang huwag humiwalay sa kanyang
masamang lakad upang iligtas ang kanyang buhay. (Ezekiel 13:22)

Isang dati kong kababata ang nagbida sa barkada namin

kung paano siya nakipagsiping sa isang bakla. Bigla akong
umalis … Pagkaraan ng ilang araw, inamin niyang nahiya siya
sa kasalanan niya sa pag-alis kong iyon. Kumilos noon ang
Diyos sa akin upang hindi ko siya palakasin sa kaniyang
kasamaan.

Ikaw, kumusta? May na-encourage ka ba sa pamamagitan ng

pagtawa sa paggawa niya ng masama? … Di ba’t nagsinungaling ka
—parang sinabi mo na okey lang iyon samantalang alam mong di
naman okey? …

Sa pakikisalamuha mo naman sa matuwid, nanghihina ba siya dahil

itinago mo ang impormasyong kailangan niya? … Kung gayon,
nagsinungaling ka sa kanya!

PAGSAMA NG UGALI NG MGA TAUHAN

NG NILINLANG MONG PINUNO.

Kung ang pinuno ay nakikinig sa kasinungalingan, magiging

masasama ang lahat niyang tauhan (Kawikaan 29:12)

Kung ang pinuno’y manguna batay sa kasinungalingan, sa

maling impormasyon, bulag siya na nagpapatnubay sa mga
bulag. Magiging masama ang kahihinatnan maging ng mga
tauhan niya.

Nangyari na ba ito sa mga tauhan ng lider na nilinlang mo? …

29
Ngayong nakita mo na ang mga kasamaang dulot ng
pagsisinungaling, marahil nais mo nang umiwas gawin iyon.
Kung gayon, tingnan mo sa mga sumusunod kung kailan ka
maaaring nakapagsinungaling.

SA PAANONG PARAAN KA NAKAPAGSINUNGALING

SA PAGKALAT NG BALITA TUNGKOL SA IBA NA DI MO NAMAN

NAKITA.

Noong 1984, nakatanggap ako ng photocopy ng kuwento na

kung saan ang isa daw mataas na pinuno ng Procter & Gamble
ay umamin sa isang Donahue program na nagsusuporta daw
sila sa mga satanista. Inudyok ang bumabasa na huwag nang
bumili ng mga produkto ng Procter & Gamble. Ang logo daw
ng kompanyang iyon ay marka ng 666-ang anticristo.

Dahil di ako sang-ayon sa interpretasyon doon sa ‘666’ at

mali ang English grammar na ginamit, tinanggal ko ang
comment tungkol sa ‘666’ at inayos ko ang grammar. Tapos,
ipina-type ko sa secretary namin. Ipina-xerox ko ang natype
niya at ipinamigay sa ilan.
Nang sumunod na araw, itinanong ko sa lider namin kung
nabasa na niya ang tungkol doon. Ipinakita niya sa akin ang
tugon ng ‘Procter&Gamble’. Doon nabasa ko na ang istasyon
na nabanggit ay nagsabing di daw sila nagkaroon ng gayung
programa. Ang Association of Broadcasters sa Estados Unidos
ay nagsabi na wala daw gayong programang nangyari. Isang
Katolikong Bishop ay nagsabing di daw iyon totoo. Si Dr.
Billy Graham ay nagsabing ang may-ari ng Procter&Gamble
ay nagsusuporta ng malaki sa pagpapalaganap ng Mabuting
Balita sa buong mundo!
 30
Dahil doon, ipinaxerox ko ang mga papel na iyon at
binigyan ng kopya ang lahat ng napagpasahan ko ng
kasinungalingan!

Ano ang mali sa akin? Nagpasa ako ng impormasyon na di

naman ako saksi!
Ang Panginoon ay namumuhi sa … bulaang saksi na nagsasalita
ng kasinungalingan … (Kawikaan 6:16,19)

Ikaw, kumusta? Nagpasa ka ba ng ‘impormasyong’ di ka naman

tiyak? … Kung gayon, nagsinungaling ka!

Maaari ka ring nagsinungaling …

SA PAGBIBIGAY NG PAYO
SA MGA BAGAY NA DI MO NAMAN ALAM.

Bilang reaksiyon sa payo ng mga kaibigan ni Job, sinabi

niya,

Ngunit kayo’y mapagkatha ng mga kabulaanan, kayong lahat ay

mga manggagamot na walang kabuluhan. (Job 13:4)

Nagpayo ka ba sa mga bagay na di mo naman alam? … Nagbigay ka

ba ng rekomendasyon sa buhay na di mo tiyak kung sang-ayon sa
Salita ng Diyos? …

Maaari ka ring nagsinungaling …

SA DI PAGTUPAD NG PANGAKO

Sino kayang tatanggapin sa templo … mo, Panginoon? …. Sa

pangakong binitiwa'y hindi sila nagtataksil… (Awit 15:1,4b)

Nangako ka ba at di mo tinupad? … Di ka ba sumipot sa usapan? …

Sinabi mo bang darating ka sa gayung oras samantalang huli ka
31
namang dumating? … Kung gayo’y nanlinlang ka! Di ka pwede sa
presensiya ng Panginoon sa ganyang kalagayan!

Tulad ng mga ulap at hangin na walang ulan, ang taong

naghahambog ng kanyang kaloob na hindi niya ibinibigay. (Kawikaan
25:14)

Nangako ka ba na magbibigay ka ng mga bagay at di mo naman

ibinigay? … Kung gayon, nagsinungaling ka!

SA PAGSABING ANG ISANG BAGAY AY GALING SA PANGINOON

SAMANTALANG DI KA NAMAN TIYAK.

Gayahin natin si Pablo:

Tinatalikdan ko na ang mga gawang kahiya-hiya at ginagawa

nang palihim. Hindi ako nanlilinlang at hindi ko pinipilipit ang
Salita ng Diyos. …. (2 Corinto 4:2)

Sa maling pagpropesiya ni Pashur (isang Judio), ganito ang

pahayag ni Jeremias,

“At ikaw, Pashur, at ang lahat ng nakatira sa iyong bahay ay

pupunta sa pagkabihag. … at doon ka mamamatay … ikaw at ang
lahat mong mga kaibigan na iyong pinagpahayagan ng
kasinungalingan.” (Jeremias 20:6)

Sinabi mo ba, “Sabi ng Panginoon…”, “Sabi sa Kasulatan…”,

“Ganito ang kalooban ng Panginoon…”, “Siya ang ‘God’s best’ ko!”
samantalang di ka naman tiyak na gayon nga ang sinabi o kalooban
ng Diyos? … Ihingi mo iyon ng tawad bago ka mahatulan nang tulad
ni Pashur … at ng kaniyang mga kaibigan.

SA PAGSASABING SINUSUKO MO NA ANG BUHAY MO

SAMANTALANG DI NAMAN TOTOO.
 32
…nagkunwari siyang nanunumbalik sa akin ngunit hindi taos-
puso ang ginawa niyang pagbabalik…. (Jeremias 3:10)

Kung nangako kang babalik sa Panginoon, kailan mo iyon gagawin?

Kung hindi mo iyon tutuparin, nagsinungaling ka!

SA PAGGAMIT NG KASINUNGALINGAN SA PAGBIBIRO.

Ang taong nandadaya saka sasabihing nagbibiro lang ay tulad

ng baliw na naglalaro ng sandatang nakamamatay. (Kawikaan 26:18-
19 BB)

Sabi ng isang awitin, “I started a joke which started the

whole world crying.” Naiintindihan ito ng mga tulad kong
mahilig magbiro.

Ikaw, kumusta? Sa pagbibiro mo, gumagamit ka ba ng

kasinungalingan? Pinaisip mo ba sa iba ang di naman totoo at
dahil doon, nakontrol mo ang pagkilos nila? … Pinaglaruan mo ba
ang emosyon ng iba? … Tinago mo ang gamit na kailangang-
kailangan niya? … Noong naiyak na siya, saka mo ba sinabi, “Joke
lang!” … Kung gayon, itigil mo na ang kasinungalingan sa
pagbibiro! …

SA PAG-E-EXAGGERATE.

Minsan ba’y para ganahan ang iba sa pakikinig sa ikinukuwento

mo, nagdagdag ka ng detalye na di naman totoo? …

PALUSOT, “ALIBIS AND EXCUSES”.

Ngunit ang inyong pananalita ay maging Oo kung Oo; Hindi

kung Hindi; anumang higit pa rito ay buhat sa masama. (Mateo 5:37)
33
Pag na-late ka sa usapan, anong sinasabi mong palusot, “Traffic
kasi eh!” samantalang hindi ka naman naglaan ng sapat na
panahon para makarating sa tamang oras? …

‘WHITE LIES’

Isang amang may cancer ang nagtanong, “Ano nga ba ang

sakit ko?” “Tay, simpleng sakit lang daw! Uwi na raw tayo at
doon tayo magpahinga sa bahay!” Di lumipas ang buwan,
namatay ang ama na di nakapagsisi sa kanyang kasalanan
dahil di inamin ng mga anak na cancer pala ang sakit niya at
malapit na siyang mamatay!
Ikaw, kumusta? Naniniwala ka ba sa ‘white lies’? Sinabi mo ba sa
iyong sarili, “Okey lang namang magsinungaling kung iyon ay
makabubuti!”? …

Sinabi mo ba, “Wala siya dito!” Samantalang naroon naman? …

Ipinasabi mo ba sa iba, “Sabihin mo, wala ako rito!” …

Kung ipinasabi sa iyo ng iba, “Pag may maghanap sa akin, sabihin

mo, wala ako rito!” Pwede mong sabihin ang ganito, “Pasensiya na
ho kayo, di siya pwedeng makausap ngayon!” Sa gayon, di ka
magsisinungaling ni magsasabing siya’y naroon. Kung tumawag
uli, pakiusapan mo sa nagpapasabi sa iyo na huwag kang
pagsinungalingin sapagkat ang sinungaling ay pupunta sa
impiyerno!

Maaari mong itanong, “Paano naman ang pagsisinungaling

nina Rahab, Abraham, Isaac at David?”

Tinuring si Rahab na matuwid hindi dahil sa kanyang

pagsisinungaling kundi dahil sa pagtanggap at pagpapatakas sa
mga espiya. (Hebreo 11:31; Santiago 2:25)
 34
Ang pagsisinungaling ni Abraham ay nasita ng isang hari
at ng Diyos (Genesis 12:10-20; ) ang kay Isaac ay nasita naman ni
Abimelech (26:6-11).
Sinabi ni David na karaniwan lang ang may mamatay sa
giyera. Sa gayon, pinagtakpan niya ang pagpapapatay niya
kay Urias. Hindi nakalusot ang pagpatay at pagsisinungaling
niyang iyon ng siya’y nasita ni propeta Natan. (2Samuel 11:15-
16,24-25; 12:9)

Totoo, hindi pinapaboran ng Diyos ang pagsisinungaling sa

Biblia! Kung gusto mong tumanggap ng pabor sa Kanya,
pagsisihan mo ang pagsisinungaling mo.
Tsekan (þ) ang kasalanang nagawa mo.
NAGSINUNGALING AKO NANG: (Efeso 4:25-27)
Nagkalat ako ng balita tungkol sa iba na di ko naman
nasaksihan
Nagbigay ako ng payo tungkol sa mga bagay na di ko naman
alam (Job 13:14)
Di ko tinupad ang ipinangako ko (Awit 15:1,4b)—halimbawa,
di ako sumipot sa usapan.
Sinabi ko ang isang bagay ay galing sa Panginoon gayung
hindi naman ako tiyak (Jeremias 20:6)
Nagkunwari akong nanunumbalik sa Diyos samantalang di
taos puso (Jeremis 3:10)
Gumamit ako ng kasinungalingan sa pagbibiro (Kawikaan
26:18-19)
Nag-exaggerate ako—nagdagdag ako ng detalyeng di totoo sa
kuwento ko para makinig ang iba sa akin
Ako’y nagpalusot/nag-alibi o gumamit ng white lies

Mungkahing Panalangin: Diyos ko, upang pawang katotohanan na

lamang ang babanggitin ko, hahayaan ko na po na mapuno ako ng
iyong katotohanan—ng iyong salita.

Sinabi ko,
“Kawawa ako.
Marumi ang aking labi
at naninirahan sa piling ng mga
35
taong marurumi rin ang labi.
Mapapahamak ako pagkat
ako’y isang makasalanang nakakita
kay Yahweh, ang makapangyarihang hari.
Ang baga ay idiniit
sa aking mga labi at sinabi,
“Wala ka nang sala.
Napawi na ang kasalanan mo.”
(Isaias 6:5,7)
 36

4. Magpahikayat!
“Igalang mo ang iyong ama at ang iyong ina:
upang ang iyong mga araw ay tumagal sa ibabaw ng
lupa
na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Diyos.” (Exodo
20:12)

Natanong mo ba sa sarili mo, “Bakit kaya may mga taong

nakikialam pa sa buhay ko? Di ba’t mas mabuti kung may
kalayaan na lang ako na magawa ko ang alam kong
makabubuti?”

Para masagot iyan, mahalaga na unawain mo na kung mahal

mo ang Diyos, lahat ng mga pangyayari sa ating buhay (mabuti
o masama) ay pinapahintulutan ng ating Diyos upang ang ating
mga pag-uugali ay mahubog at maging tulad ng kay Cristo
(Roma 8:28-29). Kasama sa mga pangyayaring ito ang
pakikisalamuha mo sa mga may “katungkulan”—ang ating
mga magulang, mga pinuno ng bansa, simbahan, eskwelahan
at sa pinagtratrabahuan.

Bagamat maraming kakulangan sa kanila, maingat na

ginagamit sila ng napakagaling na Panday upang hubugin ang
Kanyang pinakamahalagang “obra maestra”. Totoo, ang ating
buhay ay maingat na hinuhubog ng Diyos sa pamamagitan ng
lahat ng pangyayari. Kasama rito ang pakikisalamuha natin sa
mga taong “nakikialam sa buhay natin”.

Gayunpaman, naging rebelde tayo sa Diyos at sa mga

namumuno sa atin:

Nang buhay pa ang tatay ko, minsan tinanong niya ako kung
bakit ko ginawa ang isang bagay. Nang sumagot ako, nagalit
siya at sabi niya, “Sinasagot mo na ako ah! … Noong kabataan
37
namin, isang tingin lang ng magulang namin, tahimik na
kami!” Totoo, mas nakikita ngayon ang pagiging rebelde ng
mga anak!

Kuwento ng isa sa mga kapatid ko, “Napuna namin sa

school (ng mga anak niya) na mahirap nang supilin ngayon
ang mga kabataan!” Marahil resulta ito ng maraming mga
palabas na nagtuturo na ipaglaban ang kanilang karapatan
samantalang kinalilimutan unawain ang karapatan ng iba!

Natutupad ang sinabi ni Pablo sa kapanahunan natin

ngayon:
Ang mga tao’y magiging … suwail sa magulang, walang utang
na loob at lapastangan sa Diyos. (2Timoteo 3:2)

Bakit nangyayari ito. Isa sa mga dahilan ay ang di tamang

pagpapalaki sa atin, tulad ng di pamamalo o di tamang
pamamalo ng ilang magulang sa kani-kanilang mga anak
samantalang ganito ang pahiwatig ng Diyos:
“Likas sa mga bata ang pagiging pilyo, ngunit sa pamamagitan
ng palo silay matututo.” (Kawikaan 22:15)

Isipin mo kung ang isang bata ay hindi matututong sumunod

at magpasakop sa mga nakatatanda—sa kanyang mga
magulang, guro at iba pang lider. Ano kayang uri ng pamilya
ang maitataguyod niya?

ANG KASAMAAN NG PAGREREBELDE

Halimbawa nito ay ang isang dalaga na gustong tumakas sa

kapangyarihan ng kanyang mga magulang. Nag-asawa siya at
umaasa na wala nang magkokontrol sa kanya. Hindi niya
naalintana na nalipat lang ang sitwasyon. Di nagtagal, sa
asawa naman siya naging rebelde!
 38
Dahil di natupad ang inaasam niya, di nagtagal, nasisi na
rin niya ang Diyos…

Mabuti naman at tinanggap niya si Cristo. Nakasama rin

siya sa isang iglesia na may tunay na pananalig kay Cristo.
Kaya lang, pagkaraan ng ilang panahon, may nagsaway sa
kanya sa iglesiang iyon sa maling pagtrato niya sa asawa niya.
Napuna niya rin sa iglesiang iyon ang pagkakabaha-bahagi at
pagkakampi-kampi. Sinabi niya sa sarili niya, “Kung gayon
din lang, bakit pa ako magpapasakop sa mga taong tulad nila!”
Dahil doon, nagpapalipat-lipat siya ng madadaluhan.

Di nagtagal, nakakita rin siya ng iglesyang nagustuhan niya.

Nakadalo rin siya sa mga pagsasanay at katuruan na natanggap
ng mga Pilipino—Paano Maging Tagapanguna (sa halip na,
Paano Sumunod sa mga Tagapanguna). Ang resulta:
nahirapan siyang sumunod sa mga lider na sa palagay niya,
mas maganda ang plano niya.

Hawig ba sa babaeng iyon ang ilang naranasan mo? …

Kung gayon, di mo pa natatanggap nang lubusan ang

malaking pagpapalang dulot ng pagsunod sa mga kasangkapan
ng Diyos sa iyong ikabubuti.

Hindi pa naman huli ang lahat! Pwede ka pang makaiwas

sa pag-ayon sa takbo ng sanlibutan (Roma 12:2 )--na tahanan ng
mga rebelde sa Diyos (Efeso 2:1-3) Simulan mong pagbulayan
ang sinabi ni Samuel kay Haring Saulo, “Ang paghihimagsik
[o pagrerebelde] ay gaya ng kasalanan ng panghuhula, at ang
katigasan ng ulo ay gaya ng pagsamba sa mga diyus-diyosan
… iyong itinakuwil ang salita ng Panginoon…” 1Samuel 15:23, BK.
Intindihin nating maigi…

ANG KAHULUGAN NG PAGIGING REBELDE …

39
GAYA NG PANGHUHULA

Katulad ng manghuhula na di kumukunsulta sa Diyos na

may kapahamalaan sa mga bagay na espirituwal, gayun din
ang rebelde, di siya kumunsulta sa kanyang lider.
GAYA RIN NG PAGSAMBA SA DIYUS-DIYOSAN

Malibang lumapit sa Diyos ang susunod na mga salinlahi,

binibisita niya ang kasalanang iyon sa mga gumagawa noon
hanggang sa ika-apat na salinlahi—hanggang sa kanilang mga
anak, apo at apo sa tuhod . (Exodo 20:2-6)

TAHASANG PAGTATAKWIL SA SALITA NG DIYOS!

Napakabigat na kasalanan ito! Itakwil mo na ang lahat

huwag lang ang salita ng Diyos!

Hindi lamang iyon! Ang pagrerebelde ay ugaling

magpapalala sa iyo sa pagkakasala.
“…iniligtas sila, naghimagsik pa rin, kaya naman sila’y lalong
nagkasala.” (Awit 106:43)

Ang pagrerebelde ay kagaya ng ganitong katuwiran,

“Gagawin ko ang kahit na anong gusto ko, kung kailan ko
gusto, sa sarili kong kaparaanan.”

Ganoon ka ba? Kung may gusto kang gawin, wala bang

makakapigil? Gusto mo bang magaya sa nangyaring trahedya sa
buhay ni Haring Saulo?

MAYROONG DALAWANG HALIMBAWANG PAGSUWAY SA SALITA NG DIYOS

NA MAKIKITA SA BUHAY NI HARING SAULO;

Una, noong sila ay nakikipagdigmaan sa mga Filisteo, sa

halip na maghintay kay Samuel, nagsunog si Saulo ng handog
pangkapayapaan 1Samuel 10:8. Bawal itong gawin ng di saserdote
 40
Anuman ang kanyang motibo, hindi naman
Deuteronomio 12:5-14.

niya ginawa sa kaparaanan ng Diyos. Iyon ay di

pagpapasakop sa Diyos—kundi pagrerebelde!

Pangalawa, siya ay nag rebelde sa pamamagitan ng

pagtakwil sa salita ng Diyos. Di niya sinunod ang utos ng
Panginoon na ubusin ang mga Amalekita at ang mga hayop
nito. Sa halip, siya ay nagtira 1 Samuel 15:18-22.
MGA EPEKTO NG PAGREREBELDE SA BUHAY NI HARING SAULO:

1. Sinuman sa kanyang buong sambahayan ay hindi na

makakapaghari sa buong Israel at makakatamasa ng mga
pagpapala ng pagiging hari. (1 Samuel 13:13-15)

2. Ang kanyang paglilingkod bilang hari ay nawala. (1 Samuel

15:28.)

3. “Isang masamang espiritu ang bumagabag” sa kanya

(1Samuel 16:14 BK)

4. Umikli ang kanyang buhay dito sa mundo. (1 Sam.28:19)

Kung ikaw ay hindi matututong magpasakop sa nakakataas

sa iyo, lalo na sa Diyos, pwedeng mangyari sa iyo ang
nangyari kay Haring Saulo!

Sinuway mo rin ba ang salita ng Diyos? Binagabag ka na ba ng

isang masamang espiritu? … Upang makalaya sa epekto ng ano
mang pagrerebelde mo sa Diyos, aminin mo iyon sa kanya… (Daniel
9:4-5)

May mga inilagay ang Diyos na namumuno sa buhay mo.

Maaari mong itanong, “Paano ako makikitungo sa kanila?”

MAGPAHIKAYAT AT PASAKOP SA NAMUMUNO

41
“Magsitalima kayo sa namiminuno sa inyo … (Hebreo 13:17 BK)

Ang salitang “magsitalima” ay isinalin na “mahihikayat” sa

sumusunod na talata:

… sinabi ni Agripa kay Pablo, “Iniisip mo ba na sa kaunting

panahon ay mahihikayat mo akong maging Cristiano?” (Gawa 26:28
TPV)

Ang “magsitalima” sa Hebreo 13:17 ay nasa anyong

“passive”. Kung pagsasamahin natin ang mga obserbasyong
ito, pwede itong isalin na “magpahikayat kayo sa namumuno
sa inyo…”

Ano raw ang dapat mong gawin sa mga lider ng iyong

kaluluwa? Kinakailangan mong magpahikayat sa kanila. Ang
ibig sabihin nito ay magpakumbinsi ka-di magreklamo sa
iyong mga lider. Sabi ni Moises sa mga tagasunod nila,

“…. anumang reklamo ninyo ay laban sa Kanya, hindi sa

amin…” (Exodo 16:8)

Sabi naman ni Pablo:

Gawin ninyo ang lahat ng mga bagay nang walang mga bulung-
bulong [o, reklamo] at pagtatalo upang kayo’y maging ulirang
mga anak ng Diyos, malinis at walang kapintasan sa gitna ng mga
taong liko at masasama. Sa gayon, magsisilbi kayong ilaw sa
kanila, tulad ng talang magniningning sa kalangitan. (Filipos 2:14,15)

Kung di ka sang-ayon sa ipinagagawa ng lider mo, ipaliwanag mo

kung bakit upang maintindihan ka nila. Pakinggan mo rin siya
upang makumbinsi ka niya o makumbinsi mo siya.

Alalahanin ninyo ang mga namumuno sa inyo, silang nagsalita

sa inyo ng salita ng Diyos… (Hebreo 13:7)

Malinaw dito na di tayo kinakailangang sumunod sa lider

natin pagka may inutos siyang salungat sa salita ng Diyos.
 42

“Magpahikayat kayo sa namumuno sa inyo, at kayo’y pasakop

sa kanila … (Hebreo 13:17 BK)

Pagka nagkapaliwanagan na kayo at di pa rin kayo

nagkasundo, at di naman salungat sa salita ng Diyos ang
opinyon nila, ano raw ang dapat mong gawin? Pasakop sa
kanya!
“… kayo’y pasakop sa kanila: sapagka’t pawang nagpupuyat
[sila sa pagbabantay] dahil sa inyong mga kaluluwa, na parang
sila ang magsusulit sa Diyos….” (Hebreo 13:17 BK)

Kung hindi maganda ang maging resulta, sino na ang

mananagot? Sila na mga tagapanguna.
“Magpahikayat kayo sa namumuno sa inyo … upang ang
pagbabantay nilang ito’y gawin nilang may kagalakan, at huwag
may hapis: sapagka’t sa ganito’y di ninyo mapapakinabangan.”
(Hebreo 13:17 BK)

Sa pagpapasakop mo sa ganitong paraan, ano ang

mararamdaman nila? Kagalakan! Mararamdaman din nila
ang kapayapaan sa paggalang at pag-ibig mo:

… igalang ninyo ang mga nagpapagal para sa inyo, ang

mga pinili ng Diyos upang mamahala at magturo sa inyo. Pag-
ukulan ninyo sila ng lubos na paggalang at pag-ibig, dahil sa
kanilang gawain. Magsama-sama kayong mapayapa. (1Tesalonica
5:12,13)

Kung binigyan mo sila ng hapis sa di mo pagsunod, di ka

makikinabang:
… may kagalakan, at huwag may hapis: sapagka’t sa ganito’y di
ninyo mapapakinabangan.” (Hebreo 13:17 BK)

SA MGA ESPIRITUWAL NA LIDER

43
Kung di ka sang-ayon sa espirituwal na lider mo, ano ang ginagawa
mo? … Kinakausap mo ba siya? … Pagka narinig mo na siya, at wala
namang siyang sinabi na salungat sa salita ng Diyos, nagpapasakop
ka ba sa kanya? … Naghahanap ka ba ng kakampi sa iba pang
kaanib ng grupong dinadaluhan mo? … Kung salungat sa salita ng
Diyos ang sinasabi niya, bakit di mo kausapin yung iba pang
espirituwal na lider na pwede niyang pakinggan? …

Ang mga prinsipyong nabanggit ay magagamit din sa iba

pang relasyon:

SA MGA MAY-ASAWA
“At kayong mga babae, pasakop kayo sa inyu-inyong asawa…
(1Pedro 3:1-4)

Malinaw dito na sa mag-asawa, ang lalaki ang siyang lider.

Sa babaeng asawa: Ginagawa mo ba ito?… O tinatarayan mo na
lang siya?… O di mo siya tinatabihan?… Kung hindi ka
nagpapasakop, ano ang dahilan?… Di ka ba kumbinsido?…
Nagpapahihikayat ka naman ba sa kanya?… Dinadalangin mo
naman bang magkaintindihan kayo?… Kinakausap mo ba siya
hanggang maintindihan niya ang nasa isip mo at maintindihan mo
ang sa kanya?… Pagka narinig mo na ang panig niya at ika’y narinig
na rin niya, at di pa rin kayo nagkasundo, nagpapasakop ka pa rin
ba sa kanya?

Sa lalaking may-asawa: Inuunawa mo ba ang asawa mo? … O

binubugbog mo? … iniiwanan?…

“Kayo namang mga lalaki, pakitunguhan ninyong mabuti ang

inyu-inyung asawa, sapagkat sila’y mahina, at tulad ninyo’y may
karapatan din sa buhay na walang hanggang kaloob sa inyo ng
Diyos. Sa gayon, walang magiging sagabal sa inyong panalangin”.
(1Pedro 3:7)

SA MGA ANAK
 44
‘Mga anak, sundin ninyo ang inyong magulang alang-alang sa
Panginoon, sapagkat ito ang nararapat. igalang mo ang iyong ama
at ina. …” (Efeso 6:1-3)

Paano ka raw dapat makitungo sa iyong mga magulang?

Dapat mo silang sundin at igalang.
Kumusta ka naman? Pagka may inutos ang magulang mo, ano ang
ginagawa mo? Sumusunod? O nagdadabog? Sinasabi mo ba,
“Palagi na lang ako!”

Kung hindi ka sumusunod, alang-alang ba iyon sa Panginoon? … o sa

gusto mo?

Maaari mong itanong, “Paano ko maipapakita ang

paggalang ko sa magulang ko?”

Isa ay ang pakikinig sa kanilang aral at turo:

Anak ko, dinggin mo ang aral ng iyong ama at huwag
ipagwalang bahala ang turo ng iyong ina, pagkat ang mga yao’y
putong mong ubod ganda, kuwintas ng karangalan, sakdal dikit at
walang kapara. (Kawikaan 1:8-9)

Mula 2000 hanggang sa kamatayan ng tatay ko noong 2002,

inalagaan ko siya. Isang paggalang na ginawa ko ay ang
pakikinig sa kanyang payo kung paano manligaw. Bagama’t
hindi siya epektibo (hindi pa rin ako nakapag-asawa!L),
nagugunita ko pa rin ang galak niya habang ako’y nakikinig.
Ikaw naman, naglalaan ka ba ng oras para pakinggan ang turo ng
iyong magulang?

…huwag hahamakin ang iyong ina sa kanyang katandaan.

(Kawikaan 23:22)

Nang minsang idinala ko ang tatay ko sa ospital, sabi niya,

“Iihi ako!” Sumagot ako, “Itay, nakakabit na ang catheter
ninyo!” Iginiit niya, “Iihi ako sabi eh!” Sabi ko uli, “Itay,
nakakabit na ang catether ninyo! Iyan o!” Paulit-ulit na gayon
45
ang usapan namin … inabot ng 2 oras, mula alas 2 hanggang
alas 4 ng umaga! Isang bantay din sa pasyente ang nagsabi sa
akin, “Nasa pangalawang kabataan na iyan! … Mas grabe pa
ang kulit ng tatay ko bago siya namatay!”
Totoo, maraming matatanda ang makulit! Pag makulit na
ang magulang mo, gagalangin mo pa rin ba siya?
Gayunpaman, may hangganan sa pagsunod sa kanila—kung
salungat na ang ipinag-uutos nila sa kalooban ng Panginoon!
‘Mga anak, sundin ninyo ang inyong magulang alang-alang sa
Panginoon, sapagkat ito ang nararapat… (Efeso 6:1)

Kailangan mo lang silang sundin kung iyon ay magagawa

mo alang-alang sa Panginoon.
Noong buhay pa ang nanay ko, napuna niya na madalas
kong basahin ang Biblia. Sabi niya, “Pumili ka—sino ang
pipiliin mo, ako o ang Biblia?” Ang buong relasyon ko sa
Diyos ang tinutukoy niya na “Biblia”. Naisip ko na mas
pararangalan siya kung sa langit tatanggap ako ng gantimpala
dahil Diyos ang sinunod ko at hindi siya sa pagkakataong iyon.
Kaya ang sagot ko, “Ang Biblia ko!” Umiyak siya. … Pero
bago siya namatay, pinili rin niya ang “Biblia”!
‘…sundin ninyo ang inyong magulang … igalang mo ang iyong
ama at ina. Ito ang unang utos na may kalakip na pangako… “ikaw
ay giginhawa at lalawig ang iyong buhay rito sa lupa.”’ (Efeso 6:1-
3.)

Ano raw ang mabuting resulta ng pagsunod at paggalang mo

sa kanila? Giginhawa at lalawig (o hahaba) ang buhay mo sa
lupa. Pag may sakit o naghihikahos ka sa buhay, maginhawa
ba iyon? Kung gayon, ano sa palagay mo ang ibig sabihin ng
“giginhawa … ang iyong buhay rito sa lupa”? …
 46
Sa pag-aalaga ko sa tatay ko, nakaranas ako ng
kaginhawaan sa buhay ko!
Sa iyong pakikitungo sa iyong magulang, may pagkakataon bang
sumuway ka sa kanila?… Bakit ka sumuway? Dahil ba salungat
iyon sa Salita ng Panginoon?… Di ka ba kumbinsido?… O dahil
tinamad ka lang?… O may tampo o sama ng loob ka?…

Nang kapanahunan ni Jesus, itinuro ng mga relihiyosong

lider na kung sasabihin ng isang tao na ang pag-aari niya ay
naibigay na sa Diyos, di na kailangan niyang tulungan ang
kaniyang mga magulang. Tinutulan ito ni Jesus:Sinagot ni
Jesus ang mga eskriba at mga Fariseo:
“…. Inutos ng Diyos, ‘Igalang mo ang iyong ama’t ina’ at ’Ang
magsalita ng masama sa ama o ina, ay dapat mamatay.’ Ngunit
itinuturo ninyo, ‘Kapag sinabi ng isang tao sa kanyang ama o ina,
Ang anumang maitutulong ko sa inyo ay hain sa Diyos, hindi na
niya kailangang igalang ang kanyang ama [o ina]. Dahil sa
inyong minanang turo, niwawalang-kabuluhan ninyo ang Salita ng
Diyos. (Mateo 15:3-9)

Sinabi mo ba ang katulad ng sumusunod:

• “Kasalanan ko bang maging anak nila? Sila ang dapat magpalaki

sa akin. Di ko obligasyon tumulong sa magulang. Gagawin ko
na lang iyon pag ako’y magulang na rin!”

• “Nagbibigay naman ako sa Panginoon sa mga gawain. Di ko na

obligasyon magbigay pa sa kanila.”

Sa sobrang ‘busy’ sa gawain, nakalimutan mo bang bisitahin ang

magulang mo?

Nagpapadala ka ba ng pera para matulungan sila? Tinutulungan

mo ba ang mga magulang mo sa kanilang mga pangangailangan?
SA MGA NAMAMASUKAN
Ganito ang habilin ng kasulatan:
47
“Mga alipin, igalang ninyo at sundin ang
inyong panginoon, hindi lamang ang
mababait kundi pati ang malulupit.
Sapagka’t kalulugdan ng Diyos ang nagtitiis
ng parusa kahit walang kasalanan, bilang
pagsang-ayon sa kaniyang kalooban. …
pagpapalain kayo ng Diyos kung kayo’y
maparusahan sa paggawa ng mabuti. (1Pedro 2:18-23)

Sa kaninong amo tayo dapat gumalang at sumunod? Sa lahat

ng uri, mababait man o malulupit.
May mga panahon ba na nanghihinawa ka na sa iyong mga trabaho?
… Pakiramdam mo ba’y lagi mo na lang pinaglilingkuran ang iyong
mga amo? … Pakiramdam mo ba’y di sila patas magpasahod? …
Tinatamad ka ba at walang inspirasyon? …

Bakit hindi mo subukan ang payo ni Apostol Pablo sa mga

taga Colosas?:
“Mga alipin, sundin ninyo sa lahat ng bagay ang inyong panginoon
sa lupa… ano man ang inyong ginagawa, gawin ninyo nang magaan
sa kalooban na waring hindi sa tao kayo naglilingkod kundi sa
Panginoon.” (Colosas 3:22-23)

Kung sakali kaya na ang iyong amo rito sa lupa na iyong

pinagtratrabahuan ay ang Panginoong mismo, may malaki ka
kayang pagbabagong gagawin sa klase ng trabaho mo? Mas masigla
ka ba? Mas doble pa kaya ang gagawin mo? Kung “Siyempre!” ang
sagot mo, gayon din ang gawin mo sa iyong mga amo! Lahat ng
pagpapagal mo dito sa lupa ay gawin mo para sa Panginoon!

Kahit madalas pakiramdam mo ay hindi sila patas sa iyong

trabaho, may pangako ang Panginoon sa iyo.
“Kapag ang tao’y kalugod-lugod sa Diyos, Pati kaaway niya ay
kanyang maaayos.” (Kawikaan 16: 7)
 48
Oo, sikapin mo lang na magtiwala sa Kanya at maging
kalugod-lugod sa Kanya (Hebreo 11:6 ) at pati ang galit sa iyo’y
makakasundo mo!)
“Hawak ni Yahweh ang isip ng isang Hari, at naibabaling niya
ito kung saan igawi.” (Kawikaan 21:1)

Pwedeng kumilos ang Diyos para pati boss mo na di dating

pabor sa iyo ay i-promote ka.

Sa mga mamamayan
Hindi lamang sa pamilya at sa pinapasukan natin tayo dapat
pasakop; maging sa mga pinuno ng pamahalaan. Ano nga ba
ang naitutulong nila?
“Ang bawat tao’y pasakop sa mga pinuno ng pamahalaan.
Sapagkat walang pamahalaang hindi mula sa Diyos. Kaya nga, ang
lumalaban sa pamahalaan ay lumalaban sa mga itinakda ng Diyos;
at lalapatan ng parusa ang sinumang lumalaban. … Ibig mo bang
huwag matakot sa mga namumuno? Gumawa ka ng mabuti, at
papupurihan ka nila. Sila’y mga lingkod ng Diyos sa ikabubuti
mo...” (Roma 13:1-7)

Ang pinagmulan ng lahat ng kapamahalaan ay ang Diyos.

Dahil dito, pag lumaban ka sa mga pinuno ng pamahalaan na
di naman nag-uutos na sumuway sa kalooban ng Diyos,
ang Diyos ang kinakalaban mo at makakaasa ka na lalapatan
ka ng parusa.
Maaari mong itugon, “Hindi naman maganda ang ugali ng
pinuno. Papasakop ba ako sa kanya?” Oo, sapagka’t ganito
ang utos nang kapanahunang masama ang ugali ng Emperador:
“Alang-alang sa Panginoon, pasakop kayo sa lahat na may
kapangyarihan sa bayan; sa Emperador, ang pinakamataas na
kapangyarihan, at sa mga gobernador na sugo niya upang
magparusa sa mga gumagawa ng masama at magparangal sa mga
gumagawa ng matuwid. Sapagkat ibig ng Diyos na pabulaanan ng
49
inyong wastong pamumuhay ang sinasabi ng mga hangal dahil sa
kanilang kamangmangan. Kayo’y malaya, subalit ang kalayaa’y
huwag ninyong gagawing dahilan sa paggawa ng masama kundi
mamuhay kayo bilang mga alipin ng Diyos. Igalang ninyo ang lahat
ng tao… Mamuhay kayong may takot sa Diyos at may paggalang sa
Emperador.
(1Pedro 2:13-17)

“… paabutin ninyo sa Diyos ang inyong kahilingan, panalangin,

pamanhik, at pasasalamat para sa lahat ng tao. Gayon din ang
gawin ninyo para sa mga hari at mga maykapangyarihan upang
makapamuhay tayo nang tahimik at payapa, marangal at may
kabanalan. Ito ay mabuti at nakalulugod sa Diyos na ating
Tagapagligtas, na ang ibig ay maligtas ang lahat ng tao at
makaalam ng katotohanan”. (1Timoteo 2:1-4)

Sumusunod ka ba sa pamahalaan?… Tama ba ang ibinabayad mong

buwis?… Sinusunod mo ba ang batas trapiko?… Nagtatapon ka ba
ng basura sa maling lugar?… Tumatawid ka ba sa tamang lugar? …
Ipinapanalangin mo ba ang gobyerno o puro ka reklamo at pintas?

Tsekan (þ) ang kasalanang nagawa mo.

NAGING REBELDE AKO SA:

Iyo, aking Diyos
Mga espirituwal na lider ko
Magulang ko
Asawa kong lalaki
Gobyerno namin
Boss ko
MAKIKITA IYON SA:
Di pagpapakumbinsi at pagpapasakop
Kawalan ng galang/pag-ibig
Di pagsunod sa kagustuhan ng namumuno sa akin na di
naman salungat sa salita ng Diyos
Paghusga sa kanila
Pagreklamo/ Pag-ungol/ Pagsalita ko sa likod ng mga lider ko
Paninira ko ng gamit ng iba

Mungkahing Panalangin: Ama, may mga pagkakataon pong kinalaban

ko ang mga itinakda mong mamuno sa buhay ko—sa magulang, sa
 50
espiritual na lider, sa amo, sa asawa, sa gobyerno at sa Iyo mismo.
Sa halip na kausapin ko ang lider ko, umangal ako.
Magpapahikayat na ako at susunod sa mga lider ko. Di na ako
magrerebelde.

“Subalit iba sa inyo—ang nag-iibig na maging dakila

ay dapat maging utusan. At ang nagnanais na mamuno
ay dapat na maging alipin. Tumulad kayo sa Akin:
hindi Ako naparito upang paglingkuran
kundi upang maglingkod at upang magbigay ng Aking
buhay
bilang pangtubos sa marami.” (Mateo 20:26-28)
51

6. Mamamatay-tao!
“Huwag kang papatay.” (Exodo 20:13 BB)

Karaniwan sa tao ay nagnanais

humaba ang buhay at ayaw
makapatay. Gayunpaman, di
niya nasusunod ang ika-anim na
utos: “Huwag kang papatay.”
(Exodo 20:13 BB)

Napakahalaga nito sa Diyos.

Sabi niya:
“Sinumang pumatay ng kanyang kapwa ay buhay ang bayad sa
kanyang ginawa, sapagkat ang tao’y nilalang, nilikha ayon sa
larawan ng Diyos na dakila.” (Genesis 9:6)
Bagamat iilan ang tinuturing na mamamatay-tao sa isang
pamayanan, hindi alam ng marami na nakapagdulot na rin sila
ng kamatayan.
Ang hindi kapansin-pansing pagpatay ay ang sumusunod:
ABORSYON

Ikinatwiran ng ilan nagpalaglag, “Hindi pa naman bata iyon!

Dugo pa lang!”. Ang iba’y—“Hangga’t hindi pa
ipinapanganak, di pa tao iyon!”
Sa gawaing iyon, nalinlang sila o nilinlang nila ang kanilang
sarili. Tingnan natin ang patotoo ni David tungkol dito:
“Ang katawan ko’y hindi nakubli sa iyo nang ako’y gawin sa
lihim at yariing mainam sa pinakamababang bahagi sa lupa.” (Awit
139:15 BK)
 52
Punahin mo na sa mga salitang ko at ako. Makikita dito
na si Haring David na ang ginawa sa lihim. Dugo pa lang, si
Haring David na iyon!
Kung gayon, PAGPATAY ang pagpapalaglag! …
MGA DAHILAN KUNG BAKIT ANG MGA BABAENG NABUBUNTIS AY
NAGPAPALAGLAG:
1. kahihiyan. Ang ipinagbubuntis ng ilan ay hindi

sa tunay nilang asawa. Ang ilan nama’y

nabuntis nang di kasal.
2. pag- iwas sa responsibilidad . Hindi pa daw nila

kaya. Sabi naman ng ilan, di pa sila handa.

Ang iba nama’y, marami na raw silang anak.
Pero kung tutuusin, ayaw lang talaga nila ng
responsibilidad!
3. pressure. Dahil takot malaman ng magulang,
Ang malungkot, ang iba’y magulang mismo ang
nag-udyok. Ang iba nama’y kinumbinse o pinilit
ng boyfriend.
Sumang-ayon ka ba sa gayung pagpatay?…

Kung gayon, para ka na ring mangkukulam:

Sinoman sa inyo’y huwag magsusunog ng kanyang anak bilang
handog… huwag gagawin ang ginagawa ng… mga mangkukulam.
(Deuteronomio 18:10 TPV)

Kayat aminin mo iyon sa Diyos.

Mungkahing panalangin: Ama, naunawaan ko po na ang pagsang-ayon
ko sa pagpapalaglag ay pagpatay at kinasusuklaman Mo. …
Patawarin mo po ako. Linisin mo po ako at pagalingin sa anumang
naidulot nito sa aking isip, damdamin at kalooban. Tulungan mo
ako na tanggapin ang aking sarili at maiayos ang pakikipag-ugnay
ko sa tao.

PAGPAPAKAMATAY
53

Sinubukan mo na rin bang magpakamatay? Kung gayon,

tulad ka ni Judas na pinasukan ni Satanas.,
Nang matanggap na ni Judas ang tinapay, si Satanas ay
pumasok sa kanya… (Juan 13:27 TPV)

Si Satanas-”ang diyablo … Siya’y mamamatay-tao na sa simula

pa… (Juan 8:44 TPV)

Dahil dito, naging katulad ng katangian ni Satanas ang ugali

ni Judas—mamamatay-tao. Ang pinatay nga lang ni Judas ay
ang sarili niya.,
Inihagis ni Judas ang mga salaping pilak… saka siya… nagbigti.
(Mateo 27:5 TPV)

Kung nagtangka kang magpakamatay minsan man o ilang

beses, aminin mo iyon sa Diyos at magpakalinis ka doon.
Mungkahing Panalangin: “Ama sa langit, inaamin ko po na
nakisang-ayon ako kay Satanas sa pagpapakamatay. Palayain mo
po ako sa anumang masamang espiritu na nag-udyok sa akin na
gawin iyon.”

PAGKAPOOT AT PAGMUMURA
Ayon kay Apostol Juan:
“Mamamatay-tao ang napopoot sa kanyang kapatid…”
(1Juan 3:15)

Ayon naman kay Jesus,

“ang bawa’t mapoot sa kaniyang kapatid ay mapapasa panganib
sa kahatulan, at ang sinomang magsabi sa kaniyang kapatid,
‘Tanga / bobo/ mahinang utak”, ay mapapasa panganib sa
hukuman; at ang sinomang magsabi, “Ulol ka!”, ay mapapasa
panganib sa impiyerno ng apoy.” (Mateo 5:22 sariling salin)
 54
Ang kamatayan at ang buhay ay nasa kapangyarihan ng dila;
at ang umiibig sa kanya ay kakain ng kanyang mga bunga. (Kawikaan
18:21)

“Magsumbong kayo at lilipad ang ulo ninyo!” Ito ang

binitiwang salita ng isang bugaw, user, pusher, at akyat-bahay
sa kanyang mga kapitbahay habang siya’y nagnanakaw.
Pagkaraan ng ilang araw, nasagasaan siya ng tren at lumipad
ang kanyang ulo, mga sampung metro ang layo sa katawan!
Totoo, kinain niya ang bunga ng kanyang dila!
May naaalaala ka bang tao ngayon na nasabihan mo ng masama?

Mungkahing Panalangin: “Ama sa langit, inaamin ko po na sa aking

pagkapoot kay/kina __________________ (banggitin ang
pangalan), ako’y naging mamamatay-tao. Gayun din sa aking
pagmumura. Patawarin mo po ako. Palitan mo po ng pagpapala
ang mga nabitawan kong masama. Mula ngayon, tulungan mo po
akong pagpapala lamang ang mamumutawi sa aking dila.”

PANG-AABUSO SA KATAWAN

PAG-INOM NG ALAK

Kumusta naman ang pagkain at pag-inom mo?…

Sabi ng ilan, “Di naman masama ang uminom. Ang bawal
ay ang maglasing!”
“ Huwag kayong maglalasing…” (Efeso 5:18)

Malinaw dito na bawal nga ang maglasing?

Naglasing ka ba? …

Kung sakaling hindi pa, at sa tingin mo okey lang ang

uminom ng nakalalasing na alak (fermented wine), ano sa
palagay mo ang ibig sabihin nito?
55
“ Huwag kang tumingin sa alak pagka mapula, pagka nagbibigay
ng kaniyang kulay sa saro” (Kawikaan 23:31 BK)

Dito, pagtingin pa lang sa “fermented wine” ay bawal na!

Sagot naman ng ilan, “Bakit si Timoteo, pinainom ng alak?”
Tingnan natin ang kabuuan ng sinabi ni Pablo kay Timoteo.,
“Huwag kang iinom pa ng tubig lamang, kundi gumamit ka ng
kaunting alak dahil sa iyong sikmura at sa iyong madalas na
pagkakasakit.” (1Timoteo 5:23 BK)

Punahin na ang layunin ng utos ni Pablo ay pagalingin si

Timoteo sa pagkakasakit ng sikmura. May posibilidad na
payo iyon mula kay Lucas na manggamot. (Colosas 4:14)
Ikaw, gayun ba ang reseta sa iyo ng doktor—ang uminom ng alak? …

Sabi naman ng ilan, “Bakit si Jesus, ginawang alak ang

tubig?”
Tiyak mo bang nakalalasing ang alak na ginawa niya?
May alak na di nakalalasing, yaong bago pa. Sa katunayan
nga, nakakumpol pa lang ang ubas sa puno, tinawag nang alak!
Ganito ang sabi ng Panginoon, Kung paano nasusumpungan ang
bagong alak sa kumpol, at may nagsasabi, Huwag mong sirain,
sapagkat iyan ay mapapakinabangan… (Isaias 65:8)

Nalasing ka na ba sa pagkain ng ubas? …

Eto pa! Ayon sa p.21 ng magazine na na-publish sa
Philippine Publishing House na may pamagat na War Against
Drug, ang paglalasing ay nakapagpapabagal ng pagiging listo
at kakayahang humatol kung alin ang tama at mali.
Nagdudulot din ito ng mga gulo sa pamilya, aksidente sa
kalsada at kamatayan ng maraming tao.
 56
Hinayaan mo ba ang sarili mo na matukso sa pamamagitan ng
pagtingin sa alak na nakalalasing? … Bakit? Dahil ginusto mo iyon,
di ba? … Kung gayon, sa pagkakataong iyon, ang iyong tiyan ang
naging diyos mo!

Kapahamakan ang kahihinatnan nila sapagka’t ang dinidiyos

nila ay ang hilig ng kanilang katawan… (Filipos 3:19 TPV)

Maaari mong sabihin, “Di naman ako sobrang uminom ni

kumain! Sinamahan ko lang sila!” Kung gayon, mag-ingat ka,
sapagkat ganito ang isa pang utos ng Diyos:
“ Huwag kang makisama sa mga lasenggo at sa masiba sa
pagkain.” (Kawikaan 23:20)

Ano ba ang iyong motibo sa pag-inom? Dahil ba sa gusto mo silang

maabot para kay Cristo? … Maganda ang layunin mo! Kaya lang,
nalasing ka ba nila? … Napakain ng sobra? …

Hindi ko sinasabing tiyak na malalasing ka kung ikaw ay

sasama sa kanila. Sa pagsama ni Jesus sa mga lasenggo at
mga masiba, napagbintangang siyang katulad nila. (Mateo 11:19 )
Alam nating hindi iyon totoo!

Kaya kung nais mo silang abutin, hikayatin mo silang ‘malasing’ ng

Espiritu ng Diyos at hindi ikaw ang malasing ng alak!

DI WASTONG PAGKAIN

Maging ang mabubuting bagay ay puwedeng makasama

kung sobra. Halimbawa ang pulot-pukyutan:
… masama ang labis na pulot-pukyutan… (Kawikaan 25:27 TPV)

Kung sobra sa tamis ang kinakain at iniinom mo, puwede kang

magka-diabetis. Kumusta ang pag-inom mo ng softdrinks o
“powdered juice”? …
57
Sa isang tribo, dating umaabot sa 120 ang gulang ng
matatanda. Nang dumating ang sibilisasyon, nahilig sila sa
softdrinks. Dahil doon, umiksi ang buhay nila sa 60 taong
gulang.

Isang tagapagtayo ng mga iglesia na malakas uminom ng

powdered juices ang tinanong ko, “Wala ba kayong lahing
diabetic?” Sabi niya, “Wala!”. Mahilig din siya sa chicharon-
baboy. Pagkaraan ng ilang buwan, inatake siya at namatay!
dahil Sa di wastong pag-inom at pagkain, natigil ang gawain
niya!
Hindi lang sobrang tamis ang masama sa katawan. Kung sobrang
maalat naman, puwede kang magkasakit sa bato. Kung sobra sa
taba, puwede kang magkaalta-presyon. Kung sobrang laman-loob o
beans, puwede kang magka-arthritis. Kung sobra sa pagkaing may
kemiko, maaaring kanser naman ang maidudulot nito.

Malalaman mo na sobra ka na sa pagkain kung bumibigat na

ang pakiramdam mo sa pagkain.

Mag-ingat kayo na huwag magumon sa katakawan at

paglalasing at mabuhos ang inyong isip sa mga intindihin
sa buhay na ito; baka abutan kayo ng Araw na yaon na
hindi handa. (Lucas 21:34).

PANINIGARILYO
Naninigarilyo ka ba? … Ayon sa p.68 ng “Mga
Mahahalagang Tanong at Sagot” ni Jun Ballesteros na
humango sa lathala ng The Philippine Star noong May 28,
1993: Hindi kukulangin sa labinlimang sakit ang nakukuha sa
paninigarilyo. Sa loob ng 12 minuto, isang Pilipino ang
namamatay dahil dito. Ayon sa World Health Organization, 8
minuto ang nababawas sa buhay ng bawat isang pirasong
sigarilyo.
 58
Bakit nagkagayon? Ayon kay Dr. Juan Flavier, may
tatlong bagay ang nakukuha sa sigarilyo: tar, nicotine at usok.
Sa 25 taong paninigarilyo nang isang pakete sa isang araw,
malamang magkaroon nang butas (spot) ang baga niya … at
puwedeng mauwi iyon sa cancer.
Sa isang magazine na may paksang How to Stop Smoking
(sa pahina 6 na inilathala ng Philippine Publishing House):
Ang paninigarilyo ay mas higit na nakapagdudulot ng
kamatayan kumpara sa mga ibang bisyo. Sa paninigarilyo
ay 63.7%; ang natitirang porsiento ay mula sa alak, heroin,
at cocaine. Noong taong 1993, 450,000 ang naitala sa
Estados Unidos na namatay dahil sa paninigarilyo; humigit
2 million naman sa buong mundo. Ang paninigarilyo din
ang may malaking dahilan ng 4 na pangunahing sakit at
kamatayan sa Estados Unidos.
Totoo, kapag ikaw ay nagsisigarilyo, pinapatay mo ang iyong sarili.

Bakit?… Pagkatapos magkasala ng unang tao, sabi ng

Diyos sa kanya:
… sumpain ang lupa dahil sa iyo… Ang isisibol niyaon ay mga
tinik at dawag … (Genesis 3:17,18 BK)

Alam mo ba na ang halamang ginagamit sa sigarilyo at

marijuana ay may mala-balahibong tinik? Kung gayon,
sumibol ba iyon para sa kalakasan mo? Maliwanag na hindi!

PAGGAMIT NG PINAGBABAWAL NA GAMOT

Ayon sa Department of Justice: sa mga krimen dito sa
Pilipinas, 60-70 porsiento ay may kaugnayan sa droga. Bago
2004, kadalasang ibinabalita ng mga driver ng taxi na
sinasakyan ko na marami silang kasamahan na pinapatay ng
drug addicts!
59
Gumamit ka ba ng droga - ng pinagbabawal na gamot?
Ang salitang “pandaraya” o “panggagaway” sa Pahayag 9:21
ay galing sa isang salita na nangangahulugang “droga” o
nakakapangdayang gamot”.
Na-‘addict’ ka ba sa isang droga na nagbigay sa iyo ng ‘high’ o
nakapandadayang pakiramdam? Kung gayon, idalangin mong
palayain ka ng Diyos doon. Kung kailangan, patulong ka rin sa iba
upang matupad mo ang sumusunod na mga utos:

… iwasan mo ang masasamang hilig ng kabataan… (2Timoteo

2:22)

Ang Panginoong Jesu-Cristo ang paghariin ninyo sa inyong

buhay at huwag … bigyang-kasiyahan ang mga nasa nito. (Roma
13:14.)

… Magsilakad kayo ayon sa Espiritu, at hindi ninyo gagawin ang

mga pita ng laman. (Galacia 5:16 BK)

Huwag kayong malasing sa alak na naroroon ang kawalan ng

pagpipigil sa sarili, sa halip ay mapuspos kayo ng Espiritu. (Efeso
5:18 SD)

Huwag kayong maglalasing, sapagkat nakasisira iyan ng maayos

na pamumuhay. Sa halip ay sikapin ninyong mapuspos kayo ng
Espiritu Santo. (Efeso 5:18 MB)

Makikita natin sa Efeso 5:18 na anumang bagay na

kumokontrol sa iyo liban sa Diyos ay dapat iwaksi sapagkat
makasisira iyan ng maayos na pamumuhay.

Kumusta ka naman? Sa mga nabasa mo, di ka kaya naging

mamamatay-tao na rin?

Tsekan (þ) ang kasalanang nagawa mo.

INAAMIN KO ANG PAGIGING MAMAMATAY-TAO SA AKING:

Pagpatay o paglaglag ng sanggol. (Deuteronomio 18:10 TPV)

 60
Mungkahing Panalangin: “Linisin mo po ako at pagalingin sa anumang
naidulot nito sa aking isip, damdamin at kalooban. Tulungan mo
ako na tanggapin ang aking sarili at maiayos ang pakikipag-ugnay
ko sa tao.”

Pagpapakamatay.
Mungkahing Panalangin: “Palayain mo po ako sa anumang masamang
espiritu na nag-udyok sa akin na gawin iyon.”

Pagkapoot
Pagmumura, masakit na pananalita, paninirang-puri o
pagtsismis
Mungkahing Panalangin: Palitan mo po ng pagpapala ang mga
nabitiwan kong masama. Mula ngayon, tulungan mo po akong
pagpapala lamang ang mamumutawi sa aking dila.

Sa dahan-dahang kong pagpatay sa sarili ko sa pamamagitan

ng:
pag-inom ng nakalalasing na alak/paglalasing
labis na pagkain /matamis/maalat/taba/laman-
loob/beans/softdrinks
paninigarilyo
pagdrodroga

Gayahin natin hindi ang gawain ni Satanas kundi ni Cristo.

“Ang magnanakaw ay hindi pumarito malibang siya ay
magnakaw, pumatay at maminsala. Ako ay narito upang
sila ay magkaroon ng buhay at magkaroon nito na may
lubos na kasaganaan.”
(Juan 10:10 SD)

“… Ang Panginoon ang nagbigay

at ang Panginoon ang bumawi…”
(Job 1:21 BB)
61

6. Kalugod-lugod na
Pakikipagtalik
“Huwag kang mangangalunya.” (Exodo 20:14)

Paunawa sa mambabasa: Sa kabanatang ito, may di

maiiwasang salita na maaaring napakabulgar para
sa iyo. Subalit kinakailangang idetalye upang lubos
na maunawaan at makapagdulot ng pagbabago sa
mambabasa at kaluwalhatian sa Diyos.
Ipagpaumanhin po!

Itinuro ng media ang moralidad. Sa

telebisyon, mga pelikula at mga babasahin, pagka ang isang
babae't lalaki ay ‘nagmamahalan’, naging karaniwan lamang
na maghalikan at magsiping. Ang kabaklaan at katomboyan,
na dating ikinahihiya, ay itinuring na isang pwedeng paraan ng
pamumuhay. Hindi iyon ikinahiya ng mga artista, mga mang-
aawit, direktor at iba pang may kinalaman sa media. Ang
nagpagrabe pa nito, marami ang sumusunod.
BAKIT DI TUNAY NA NAKALULUGOD
ANG BAWAL NA PAKIKIPAGTALIK?
Dapat mong malaman na kapag gumawa ka ng isang bagay
na ipinagbabawal ng Diyos, hindi mabuti ang magiging dulot
nito sa iyo—maaaring lungkot at mga kabigatan ng loob, sakit
sa sarili at sa iba, pagkawasak ng sariling buhay at pamilya, at
higit sa lahat, pagkalayo sa Diyos.
Sa Biblia, ayon sa batas ng mga Judio, lubhang matindi ang
pakikiapid—kamatayan ang hatol
"Ang lalaking makiapid sa asawa ng iba ay patayin, gayon din
ang babae." (Levitico 20:10)
 62
Marahil sinasabi mo sa iyong sarili, “Di ko naman nagawa
iyon ah!” Kung gayon, unawain mo ito?
"Huwag ninyong pag-imbutan [o nasain] ang sambahayan ng
inyong kapuwa, ang kanyang asawa…" (Exodo 20:17)

Maliban sa pakikipagsiping, hindi mo dapat pagnasaan ang

hindi sa iyo, ang di mo asawa.
Maaari mong sabihin, “Wala namang nagkakasala sa amin,
pareho naman kaming walang asawa ng nakakasiping ko!”
Hindi rin katuwiran iyan! Ganito ang paliwanag ni Apostol
Pablo;
'Hindi baga ninyo alam na kayo'y mga bahagi ng katawan ni
Cristo? Kukunin ko ba ang bahagi ng katawan ni Cristo upang
gawing bahagi ng katawan ng isang babaing masama ang
pamumuhay. Hindi! Hindi ba ninyo alam na ang nakikipag-
ugnayan sa gayong babae'y nagiging kaisang katawan niya?
Sapagka't sinasabi sa Kasulatan, "Silang dalawa'y magiging isa." ...
Huwag kayong makikiapid. (1Corinto 6:15-16)

Makikita dito na kung nakipagsiping ka sa babaing masama

(na karaniwa’y walang asawa, bayaran man siya o hindi, ikaw
ay nakikiapid na. (Lucas 15:30)

Hindi mo dapat ipagpatuloy ang ganyang kasalanan, Kung

nagpapatuloy ka sa pakikiapid, pinipinsala mo ang sarili mong
katawan.

PINIPINSALA MO ANG SARILI MONG KATAWAN.

Ayon sa Barnes New Testament, nakaka-aksaya ito ng lakas
ng katawan at nagdudulot ng kahinaan, sakit at maikling
buhay. Batay sa Diseases of the Mind na sinulat ni Dr. Rush,
wala na sigurong nakapagdulot pa ng pinakamasakit at
nakakatakot na mga karamdaman maliban sa resulta ng
pakikiapid.
63

Sa alinmang ibang kasalanan na ginagawa ng tao, iba ang

napipinsala, ngunit sa pakikiapid, sariling katawan ang kanyang
pinipinsala…' Hindi ba ninyo alam na ang inyong katawan ay
templo ng Espiritu Santo na nasa inyo at tinanggap ninyo mula sa
Diyos? Ang inyong katawan ay hindi talagang inyo kundi sa Diyos;
binili niya kayo sa malaking halaga. Kaya't gamitin ninyo ang
inyong katawan upang maparangalan ang Diyos. (1Corinto 6:17-20)

Hindi lamang katawan…

ANG KALULUWA MO RIN AY APEKTADO:
"huwag ninyong susundin ang mga hilig ng laman, na
nakikipaglaban sa inyong kaluluwa." (1Pedro 2:11 SB)

Hindi lamang ang pakikipagsiping sa di mo asawa ang dapat

mong iwasan:
Huwag kayong mag-aasawa sa malapit na kamag-anak. Ako si
Yahweh. Huwag mong sisipingan ang iyong ina, iyan ay pagpugay
sa puri ng iyong ama. Ang iyong ina ay di mo dapat halayin.
Huwag mong sisipingan ang ibang asawa ng iyong ama, iya'y
kasiraang-puri niya. Huwag mong sisipingan ang iyong kapatid na
babae, maging siya'y anak ng iyong ama o ng iyong ina, maging sa
inyo ipinanganak o hindi man; huwag mo siyang hahalayin.
Huwag mong sisipingan ang iyong apo, maging sa anak mong
lalaki o babae; iya'y kasiraang-puri mo. Huwag mong sisipingan
ang anak ng iyong ama sa ibang babae, pagkat siya'y kapatid mo
rin; huwag mo siyang hahalayin. Huwag mong sisipingan ang
kapatid na babae ng iyong ama, siya'y iyong tiya. Huwag mong
sisipingan ang babaing kapatid ng iyong ina, siya'y tiya mo rin.
Huwag mong sisipingan ang asawa ng iyong tiyo, tiya mo na rin
siya. Huwag mong sisipingan ang iyong manugang na babae;
siya'y asawa ng iyong anak na lalaki. Di mo siya dapat halayin.
Huwag mong sisipingan ang iyong hipag; taglay niya ang
kapurihan ng iyong kapatid. Huwag mong sisipingan ang anak o
apong babae ng isang babaing nasipingan mo. Maaaring ang mga
iyon ay kamag-anak mo, at iya'y napakasama. Hindi mo maaaring
maging asawa ang iyong hipag kung buhay pa ang asawa mo. ….
 64
Huwag mong durungisan ang iyong sarili sa pakikiapid sa asawa
ng iba. … Huwag kang sisiping sa kapwa mo lalaki nang tulad sa
isang babae; iyan ay karumal-dumal. Huwag kang sisiping sa
alinmang hayop pagkat durungisan mo ang iyong sarili kung gawin
mo ito. Hindi rin naman dapat pasiping ang isang babae sa hayop;
iya'y ubod nang sama. (Levitico 18:6-23)

Kaya hinayaan na sila ng Diyos sa kanilang maruruming pita

hanggang sa magumon sila sa paggawa ng kahalayan sa isa’t isa.
… Dahil dito’y hinayaan sila ng Diyos sa mahalay na pita. Ayaw
nang makipagtalik ng mga babae sa mga lalaki; sa kapuwa babae
na lamang sila nakikipag-ugnayan. Gayon din ang ginawa ng mga
lalaki; ayaw makipagtalik sa mga babae kundi sa kapuwa lalaki na
rin sila nahumaling. Ang ginagawa ng mga ito’y nakahihiya, kaya’t
hindi nila maiiwasan ang parusa sa kanilang lisyang gawain.
(Roma 1:24-27)

Malinaw ba rito na parusa ang maaasahan mo kung

magpapatuloy ka sa kabaklaan o katomboyan mo? …

SA KANINONG PAKIKIPAGTALIK MO
DI MALULUGOD ANG DIYOS?
1. SA DI MO ASAWA (MAY ASAWA MAN SIYA O WALA).

2. SA MALAPIT NA KAMAG-ANAK.

3. SA KATULAD NG IYONG KASARIAN (SEX).

4. SA HAYOP.
Nagawa mo ba ang alinman dito? Kung gayon, ipahayag
mo iyon sa Diyos:
Mungkahing Panalangin: Panginoon, inaamin ko po na ako'y
nagkasala nang nakipagsiping ako sa di ko asawa. Salamat po at
pinatawad mo na ako. Pupunuin ko na ang isip ko ng iyong salita."
65
Kung pinuwersa ka man o hindi sa pagkasiping mo sa
anumang nabanggit, naging isang laman kayo ng nakasiping
mo.
Maaaring masabi mo, “Di ko naman nagawa ang alin mang
kasalanang nabanggit mo!” Kung gayon, unawain mo ang
mga sumusunod

MGA GAWAING TUNGO SA PAGTATALIK

NA DI KALUGOD-LUGOD SA DIYOS
PAGTINGIN NANG MAY MALASWANG HANGAD
"Narinig ninyong sinabi, Huwag mangangalunya [o makiapid sa
di mo asawa]: Datapuwa't sinasabi ko sa inyo, na ang bawa't
tumingin sa isang babae na taglay ang masamang hangad [o
layunin] ay nagkakasala na ng pangangalunya sa kanyang puso.

At kung ang kanan mong mata ay nakapagpapatisod sa iyo,

ay dukutin mo, at iyong itapon: sapagka't may mapapakinabang
ka pa na nawala ang isa sa mga sangkap [o bahagi] ng iyong
katawan, at huwag ang buong katawan mo ay mabulid sa
impierno. (Mateo 5:27-29)

Makikita rito na ang pagtingin pa lang nang may

masam ang hangad ay isang pangangalunya na!

Di lamang sa mahalay na pagnanasa ka nagkakasala. Sa

layunin pa lang, pwedeng nagkasala ka na! Ang tanong ay
“Bakit ka tumingin?”… Alam mo na palang malaswa ang
makikita mo, tumitingin ka pa? Kahit wala ka pang
nararamdamang kahalayan, kung masama na ang layunin mo,
nagkakasala ka na!

Nakapanood ka ba ng pelikulang malaswa?… Nakakita ka ba ng

malaswang larawan? … Nakabasa ka ba ng malaswang diyaryo,
pocketbook, o magazine?… Namboso ka ba?…Kung di ka titigil sa
 66
pagkakatisod, ayon sa Mateo 5:30, "ang buong katawan mo ay"
mabubulid "sa impiyerno"!

Kung sinasabi mo, “Di naman ako apektado ng malalaswang

nakikita ko!” mabuti kung gayon. Kaya lang, iwasan mong
maging sanhi ng pagkakasala ng ibang tao.
"Hindi mawawala kahit kailan ang mga sanhi ng pagkakasala;
ngunit nakapangingilabot ang sasapitin ng taong panggagalingan
nito!" (Lucas 17:1)

"Mabuti pa sa isang tao ang siya'y bitinan ng isang malaking

gilingang-bato sa leeg at hulog sa laot ng dagat kaysa maging
sanhi ng pagkakasala ng isa sa maliliit na ito." (Marcos 9:42)

Kung sa pananamit, pagkilos o pananalita mo, naging sanhi

ka na magnasa sa iyo ang di mo asawa, nakapangingilabot ang
sasapitin mo. (Lucas 17:1)
Dahil dito, sinabi ni Pablo,
… ang mga babae ay dapat na magdamit na may kahinhinan,
naaangkop at hindi mahalay … (1Timoteo 2:9)

KASALANAN NG KAMAY
PAGSASALSAL (MASTURBATION)
Gusto kong tanungin ang mga lalaki na bumabasa nito:
Kung ikaw ay nasa isang banyo at nalaman mo na ang
katabing banyo ay may butas. Pag silip mo, nakita mo ang
isang babaeng naliligo! Pagkatapos magkasala ang mata mo,
anong parte naman ng katawan mo ang maaaring magkasala?
…
Sa tapat na kasagutan mo sa tanong na iyan, mauunawaan
mo ngayon kung bakit sabi ni Jesus pagkatapos magkasala ang
mata:
67
At kung ang kanan mong kamay ay nakapagpapatisod sa iyo, ay
putulin mo, at iyong itapon: sapagka't may mapapakinabang ka pa
na nawala ang isa sa mga sangkap [o bahagi] ng iyong katawan, at
huwag ang buong katawan mo ay mabulid sa impierno. (Mateo 5:30
BK)

Baka sabihin mo naman, "Di naman kanan ang gamit ko

ah!" Para sa iyo, sabi rin ni Jesus,
Kung ang kamay mo ang nagiging sanhi ng iyong pagkakasala,
putulin mo! Mabuti pa ang mapunta ka sa langit nang putol ang
isang kamay kaysa may dalawang kamay na mahulog ka sa
impiyerno, sa apoy na hindi mamamatay. (Marcos 9:43)

Pagkatapos mong tumingin nang may masamang hangad,

paano maaaring magkasala ang kamay mo?

Sabi ni Pablo,

Ngunit ano nga ang napala ninyo sa mga bagay na iyon

naikinahihiya ninyo ngayon? Ang kinauuwian ng mga ito ay
kamatayan. (Roma 6:21)

Sa paanong paraan nagkakasala ang isang tao na

nakakahiya?
Isa sa kaparaanan ay ang pagsasalsal (masturbation).
Pwede nitong madumihan ang damit mo:
"Kapag ang isang lalaki ay nilabasan ng sariling binhi… Dapat
labhan ang alinmang damit… na nabahiran… na natuluan ng
binhi…; yao'y ituturing na marumi hanggang gabi." (Levitico 15:16-17)

Maaaring labasan ng sariling binhi ang isang lalaki nang

natural kung dumami na ang kanyang binhi. Hindi kasalanan
iyon. Subalit kung siya ang nagpalabas noon sa pamamagitan
ng pagsalsal, nagkakasala siya. Ang ilan ay gumagawa niyon
 68
nang suot ang kanilang damit. pwedeng nadudungisan ng
kahalayan ang kanyang damit at
"Sagipin ninyo ang nasa apoy. Ang iba nama'y kahabagan
ninyo. Ngunit mag-ingat kayo; kasuklaman ninyo pati ang mga
damit nilang tigmak ng kahalayan [o nadungisan ng laman]." (Judas
1:23)

Eto pa ang isa pang paraan na kung saan maaari kang

magkasala:
PAGHALIK O PAGHAWAK
SA MGA SENSITIBONG PARTE NG KATAWAN.

"… kayo'y magsiilag sa pakikiapid; na ang bawa't isa sa inyo'y

makaalam na maging mapagpigil sa kaniyang sariling katawan sa
pagpapakabanal at kapurihan, hindi sa pita [o masamang nasa] ng
kahalayan, na gaya ng mga Gentil na hindi nangakikilala sa Diyos;
na sinoma'y huwag lumapastangan at magdaya sa kaniyang kapatid
sa bagay na ito: sapagka't ang Panginoon ay mapaghiganti sa
lahat ng mga bagay na ito, na gaya naman ng aming ipinatalastas
nang una sa inyo at pinatotohanan. Sapagka't tayo'y tinawag ng
Diyos hindi sa ikarurumi, kundi sa pagpapakabanal." (1Tesalonica
4:3-7 BK)

Makikita rito na di dapat makigaya sa mga hindi

nakakakilala sa Diyos, hindi dapat tularan ang nakikita mo sa
TV, sa pelikula o babasahin na mula sa mga di banal. Hindi
mo rin dapat gawin ang paglapastangan at pagdaya sa ibang
tao.
ANG LUMAPASTANGAN AY LUMAMPAS SA HANGGANAN

Binabago ng masama ang hangganan ng lupain… (Job 24:2)

Dapat may hangganan ang pisikal na pakikipag-ugnayan mo

sa iyong kasintahan at huwag kayong lalampas doon: dapat
parang kapatid, ina o anak ang linis ng pisikal na pakikitungo
mo sa kaniya:
69
… ituring mong ina ang matatandang babae, at pakitunguhan mo
nang buong kalinisan ang mga kabataang babae na parang kapatid
mo rin." (Marcos 9:42)

Mayroon ba kayong ginawa ng boy o girlfriend mo na di mo

magagawa sa kapatid o magulang mo? … Ano sa palagay mo, pwede
mo bang halikan sa labi nang matagalan ang kapatid o magulang
mo? … Nagawa mo ba iyon sa boy o girlfriend mo? …

PAGLALAMBINGANG PANGMAG-ASAWA LAMANG

Huwag kang makipaglambingan tulad ng ginagawa ng mga

mag-asawa:
… nadungawan minsan ni Abimelech na sina Isaac at Rebecca
ay naglalambingan. Ipinatawag agad ni Abimelech si Isaac at ang
wika, "Tiyak na asawa mo ang babaing iyon, hindi ba? Bakit ang
sabi mo'y kapatid mo?" (Genesis 26:8,9)

Kung ikaw ay nagka boy o girl-friend, nag-usap na ba kayo tungkol

sa limitasyon ng lapit ninyo sa isa't isa?… Mayroon na bang
lumampas?…

Dapat malinis at di marumi ang pakikisama mo sa kanya.

Ang magdaya (o mandaya) ay gawain ni Satanas. Dapat "hindi
[niya] tayo mapaglalangan" (2Corinto 2:11)

Sa pandaraya mo sa isang tao, maaaring inapi at pinasama

mo rin siya. Sabi ni Pablo,
"… hindi namin inapi ang sinoman, hindi namin ipinasama ang
sinoman, hindi namin dinaya ang sinoman. (2Corinto 7:2 BK)

PAGHIPO SA SUSO
… Sila'y naging bayarang babae sa panahon ng kanilang
kabataan; doo'y pinisil ang kanilang mga suso at hinipo ang suso
ng kanilang pagkadalaga. … sila'y sumiping sa kanila at
hinawakan nila ang suso ng kaniyang pagkadalaga; at kanilang
ibinuhos ang kanilang kahalayan sa kanila. Ganito mo
 70
kinasabikan ang kahalayan ng iyong kabataan, nang hipuin ng
mga Ehipto ang iyong mga dibdib at pisilin ang iyong mga suso.
(Eze 23:3,8,21 BB)

Malinaw dito na isa sa ginagawa sa mga bayarang babae ay

hinihipo at pinipisil ang kanilang suso.
Ikaw na babae, gusto mo bang ituring kang parang prostitute ng
boyfriend mo? … Kung gayon, huwag mong ipapahawak ang suso
mo o anumang maseselang bahagi ng katawan mo!

Ikaw lalaki: Gusto mo bang magpakasal sa isang tulad ng

prostitute? … Kung gayon, igalang mo ang girlfriend mo!

Maaari mong sabihin, “Di naman namin ginagawa iyon ah!”

Sandali! Naghalikan na ba kayo?

PUPOG NA HALIK (TORRID KISSING)

Ganito ang ginawa ng isa pang babaeng mahalay:

Lalaki'y kanyang susunggaban at pupupugin ng halik, at ang
kanyang sasabihing punung-puno ng pang-akit … (Kawikaan 7:13
BB)

Pinupog mo na ba ang kasintahan mo ng halik? … Kung gayon,

para kang prostitute!

MAPANG-AKIT NA GALAW, PANANALITA AT PANANAMIT

Dahil alam mo ang kahinaan ng kasintahan mo, may ginawa

ka ba para bumigay siya?… Paano mo ginawa iyon? Ginaya
mo ba ang prostitute na gumamit ng “body language” na
inilarawan sa Biblia?
…
siya na lumalakad na may masamang bibig, Na kumikindat ng
kaniyang mga mata, na nagsasalita ng kaniyang mga paa, na
nagsasalita ng kaniyang mga daliri; Upang ingatan ka sa
masamang babae, sa tabil na dila ng di kilala. Huwag mong
pitahin ang kaniyang kagandahan sa iyong puso; At huwag ka
71
mang hulihin niya ng kaniyang talukap-mata. (Kawikaan 6:12,13,24,25
BK)

Nagdamit ka ba ng nakakahamon sa kanya?… Kinausap mo ba siya

sa kaparaanang hindi ka niya matutulan?… Gumamit ka ba ng
malaswang pananalita? … Nagsayaw ka ba ng sayaw na nakakaakit?
… tulad ng ginagawa ng nakikipagtalik? … o ng mga babaeng
nagsasayaw sa mga kabaret? … o ng ginagawa ng mga aso sa
kalsada? …

Iwasan mo ang … malalaswang usapan sapagkat ang mga

gumagawa niyan ay lalong nalalayo sa Diyos. (2Timoteo 2:16)
Mahilig ka ba sa malalaswang kuwento? … Kumakanta ka ba ng mga
awiting patungkol sa pakikipagsiping? …

Kung mayroon ka nang nilapastangan o dinayang tao,

babae man o lalaki, tigilan mo na iyan! Kung hindi, gagantihan
ka ng Panginoon !
na sinoma'y huwag lumapastangan at magdaya sa kaniyang
kapatid sa bagay na ito: sapagka't ang Panginoon ay
mapaghiganti sa lahat ng mga bagay na ito (1Tesalonica 4:6)

Ang ating sekswalidad ay mabuti at magandang kaloob ng

Diyos. Katulad ito ng isang napakagandang ilog. Maganda
habang itoy umaagos sa kanyang pangpang, subalit nagiging
bahang nakasisira kung ito ay lalagpas sa hanganan ng
kanyang nasasakupan. Gayun din ang pangangalunya,
pakikiapid, sekswal na mga pangaabuso at pagsasamantala.
Maaaring para sa iyo ay masarap ang lumagpas sa hanganan.
Subalit maraming tao, pagkatapos nilang gawin ang mga ito,
ay nagtapos sa panghihinayang, kaguluhan, pagkabalisa at
pagluha. Malamang na aayon sila kung maririnig lang nila
ang sinabi ni Haring Solomon na nagkaroon ng 700 na asawa
at 300 mga kabit. Sabi nito, "… walang
kabuluhan ang lahat ng bagay….
Matakot ka sa Diyos at sundin mo
 72

ang Kanyang mga utos pagkat ito

ang buong katungkulan ng tao."
(Mangangaral 12:13)
Oo, tama ka! Isang kalugihan ang mamuhay sa mundo na
walang kabanalan.
Kung dinaya o nilapastangan mo ang iba, sabihin sa Diyos
ang totoo.
Mungkahing Dalangin: "Panginoon, patawarin mo ako't dinaya o
nilapastangan ko ang iba sa pagtingin, pagsasalita at pagkilos ko
nang may masamang hangad. Pinupog ko nang halik at hinawakan
ko ang maselang bahagi ng katawan ng iba."

UPANG MAIHANDA MO ANG SARILI SA

PAKIKIPAGTALIK NA KALUGOD-LUGOD SA IYONG
ASAWA NGAYON O SA HINAHARAP.
1. Lumayo kayo sa mga lugar na madilim o walang
makakakita sa inyo, tulad ng sinehan, bahay o motel na
kayo lang ang naroon. Sa halip, sumama kayo sa mga
gawain ng Panginoon tulad ng pagpapatoo, pangunguna
sa Bible Study, atbp.

2. Iwasan ang palabas, babasahin at mga napapakinggan mo na

makapag-uudyok ng masasamang hilig ng katawan. Sa
halip, magbasa ng Biblia at mga babasahing maglalapit sa
iyo sa Panginoon.

Babala:

Kung ang tao ba’y magkandong ng apoy, kasuutan kaya niya’y

di masusunog niyon? (Kawikaan 6:27)

Natutukso ang tao kapag siya’y naakit at napatangay sa sariling

pita. (Santiago 1:14)
73
3. Ipangakong matibay sa sarili na di na muling titingin ng
may pagnanasa sa tao (babae o lalaki) at sa bagay na
makapagpapaakit. Gayahin ang naging determinasyon ni
Haring David at ni Job:

"Hindi ako maglalagay ng hamak na bagay sa harap ng aking

mata: Aking ipinagtanim ang gawa nilang lisya: Hindi kakapit sa
akin". (Awit 101:3 BK)

"Ako'y nakipagtipan sa aking mga mata; Paano ako titingin sa

isang dalaga"? (Job 31:1 BK)

4. Linawin sa sarili ang iyong mga hanganan (boundaries).

Linawin din sa kasintahan mo ito upang hindi ka
makapandaya at maging lapastangan at gayon din naman
siya sa iyo. Iwasan ang paghawak, paghipo at pagpisil sa
mga bahagi ng katawan na makapagpapaapoy ng hilig nito.

Regular na makipagkita sa isang malagong Cristiano o

dumalo sa maliit na Cristianong grupo na may katulad ng
kasarian mo at nakahandang umalalay (umintindi ,
manalangin, magpaalala, magpalakas at magpayo) sa iyo.
Nakahihiya at di dapat aminin sa grupo na mayroon ibang
kasarian ang sexual na mga kasalanan tulad ng “pagsasalsal”.

4. Kung walang pwedeng mag-alalay sa iyo, pwede kang

magpaalalay sa asawa mo, kung mayroon.

Mga kapatid, ingatan ninyong huwag sumama ang sinuman sa inyo

at mawalan ng pananampalataya hanggang sa talikdan ang Diyos
na buhay. Sa halip, magpaalalahanan kayo araw-araw, habang
may panahon pa, upang ang sinuman sa inyo’y di madaya at
maging alipin ng kasalanan. Sapagkat tayong lahat ay kasama ni
Cristo, kung mananatili tayong matatag hanggang wakas sa ating
pananalig sa Kanya. (Hebreo 3:12-14)
 74
7. Sa grupong kasama ka, maging maingat sa pagkukuwento
ng pagkatalo mo sa kasalanan. Sa gayon, maaaring
mapuri si Satanas at mahimok pa ang iba na mag-isip
nang di mabuti. (Filipos 4:8)
8. Dahil dito, iwasang pag-usapan nang detalye ang mga
sexual na kasalanan. Sapat nang daanan ang nakasulat sa
babasahing ito:

9. Kung naapektuhan ang patotoo ng grupo o iglesyang

sinasamahan mo, mabuting ipahayag mo iyon sa lider na
katulad ng kasarian mo. Magpatulong sa kaniya at
harapin ang anumang ipagagawa sa iyo upang malinis ang
anumang masamang naidulot ng nagawa mo at di na
patuloy masira ang ngalan ng Panginoon at ng grupong
sinasamahan mo.

10. Sa grupong sinamahan mo, huwag mo ring tatawanan ang

alinmang kasalanang nabanggit tulad ng pakikipagsiping sa
kapuwa lalaki o babae. Tiyakin mo ring di paghatol ang
tugon mo sa kasalanan mababanggit. Maaaring may
naghihirap doon at lalo lang siyang masasaktan sa
kasalanang ikinahihiya nila! (Roma 6:21)
Tsekan (þ) ang kasalanang nagawa mo.

AKO’Y NANGALUNYA SA:

Pakikipagsiping sa di ko asawa, ginusto man niya o
pinuwersa (ginahasa) ko siya, tao man siya o hayop, babae
man siya o lalaki, matanda man siya o bata
Paglapastangan o pangdaya sa di ko asawa sa pamamagitan
ng pagtingin nang may masamang hangad, pamboboso,
pagbabasa, pakikinig at/o panonood ng malalaswang
diyaryo, magazine, libro, kuwento, palabas.
pagpupog ng halik o paghawak sa maseselang bahagi ng
katawan niya.
75
pang-aakit—pagsasalita, pananamit at pagkilos upang
mahipo o ma-arouse ko ang maselang bahagi ng
katawan niya.
Pagsasalsal (masturbation)
 76

Mungkahing Panalangin: “Diyos ko, ayaw ko nang bigyan pa ng

anumang puwang si Satanas dahil sa pagtupad ng masamang nasa
ng katawan ko. Sa halip, gagamitin ko na lang ang aking katawan
sa katuwiran para sa iyo na lamang.

Sa panalangin mong ito at sa pagsunod mo sa mga

mungkahing nabanggit, inihanda mo na ang sarili mo sa
pakikipagtalik na kalugod-lugod sa iyong asawa ngayon o sa
hinaharap. Alam mo na rin na di ka kabilang sa ganitong uri
ng mga tao:
“Ang mga hindi matuwid
ay hindi magmamana ng paghahari ng Diyos.
Hindi ba ninyo alam iyan? Huwag kayong magpadaya.
Ang mga nakikiapid,
ang mga sumasamba sa diyos-diyosan,
ang mga mangangalunya,
ang mga bakla [binabae, tomboy],
ang mga gumagamit sa kapuwa lalaki
ay hindi magmamana ng paghahari ng Diyos.”
(1Corinto 6:9. Idinagdag ang italic)
77

7. Magnanakaw!
“Huwag kang magnanakaw.” (Exodo 20:15)

Magnanakaw! Ito ang sigaw ng isang ginang

na ninanakawan. Nagising ang mga kapitbahay
at nahuli ang magnanakaw. Sa sobrang galit ng
mga tao, binugbog siya nang todo … halos
mamatay!

Ikaw, galit ka rin ba sa mga magnanakaw, sa mga

kumukuha ng hindi sa kanila? Bago ka magalit, tingnan mo
muna kung may karapatan kang magalit. Suriin mo muna ang
iyong sarili kung hindi mo nagawa ang alin man sa
sumusunod:

IBA’T IBANG URI NG PAGNANAKAW

PAGNANAKAW NG PAG-AARI NG IBA

Ang kasamaan nito’y makikita sa magiging kabayaran ng
magnanakaw:

“Pag ang isang tao’y nagnakaw ng baka o tupa at ito’y pinatay

o ipinagbili, papalitan niya ito: lima ang ipapalit sa isang baka, at
apat naman sa isang tupa…. Kapag ang salapi o anumang ari-
arian ng isang tao’y ipinagkatiwala sa isang kapwa at yao’y
nawala sa bahay, pagbabayarin ng doble ang kumuha kung
mahuli.” (Exodo 22:1)

May ninakaw ka bang pera ng magulang mo? … Kinaing pagkain na

di naman sa iyo? … Mayroon ka bang inuwing gamit sa pinapasukan
mo? … Pinalabas mo bang nagtratrabaho ka samantalang hindi
naman? …
 78
May hiniram ka bang di mo sinauli? … May hiniram o kinuha ka ba
na balak mong di na isauli. … Kung gayon, magnanakaw ka rin!

PAGNANAKAW SA ORAS NG IBA

Ang oras ay maaaring bilhin (Efeso 5:16) at maaari ring

nakawin:
Kung nakikipagtipan ka sa iba, sumisipot ka bang lagi? … Kung
sumisipot ka naman, nahuhuli ka ba! Kung di ka sumisipot o huli
ka sa pagsipot, ninanakaw at sinasayang mo ang oras ng iba!

PAGNANAKAW SA SUHOL

Tumanggap o nagbigay ka ba ng suhol? Nakaw din iyan!

… huwag kayong magtatangi ng tao ni tatanggap ng suhol

pagkat ang suhol ay bumubulag sa matatalino at nagpapahamak sa
mga taong matuwid. (Deuteronomio 16:19)

PAGNANAKAW NG KARAPATANG-ARI

Sumusulat ka ba ng sarili mong libro at ginamit mo ang bahagi ng

sinulat ng iba? Binigyan mo ba siya ng kaukulang pagkilala? …

Gumagamit ka ba ng di lisensiyadong programa sa computer? …

Bumibili ka ba ng ‘pirated’ na CD? Kinokopya mo ba ang audio-
video materials (CD, VHS, atbp.) ng iba na walang pahintulot? …

Nagpapa-xerox ka ba ng mga librong bawal ipa-xerox? …

Kinakatwiran mo bang, “Walang pera ang iglesya at mahihirap ang
miyembro!” Ano ka, si Robin Hood?(Si Robin Hood ay isang kathang-
isip na nagnanakaw upang may maitulong sa mga mahihirap.)

PAGNANAKAW NG TAO
May mga nagre-recruit sa mga kababaihan na maging
katulong, performer, mang-aawit o waitress daw subalit
ginigipit at ipinagbibili bilang mga prostitute. Ang ilang mga
bata nama’y ninakaw at naipagbili ng ilan. Sa mga
magnanakaw ng tao o kidnappers, ganito ang hatol ng Diyos:
79

Sinumang dumukot sa kapwa niya … upang alipinin o ipagbili ay

papatayin upang mawala sa inyo ang ganyang kasamaan sa inyong
kupulungan. (Deuteronomio 24:7)

Nagawa mo ba ito? … Kung gayon, gawin mo ang magagawa mo

upang maitama ang mali!

PAGNANAKAW NG PAGMAMAHAL
Mayroon ka bang minahal na engaged o ikinasal na sa iba? … May
ginawa ka ba upang mapalapit siya sa iyo? … Nanligaw ka ba sa
kanya? … Inagaw o ninakaw mo ba ang puso niya sa ikakasal o
naikasal na sa kanya? … Kung gayon, katulad ka ni Absalom-kapatid
ni solomon na anak ni david nagnanais na maagaw ang
pagmamahal ng Israel

Gayon ang ginawa ni Absalom sa buong Israel na lumalapit sa

hari upang hatulan; sa gayon naagaw ni Absalom ang puso ng mga
tao ng Israel. (2Samuel 15:6 BB)

Maaari kang mangatwiran, “Di naman malapit sa Diyos ang

kasintahan niya! Gusto ko lang siyang agawin sa apoy!” (Judas
1:23)

Maraming papunta sa apoy. Bakit ang iba, hindi mo

inaagaw? … Di kaya mayroon ka lang sariling intensiyon?
PAGNANAKAW NG DI MO ASAWA

Sabi ng isang isang pro s titut e sa biblia,

Ang ninakaw na tubig ay matamis,
Ang tinapay na kinakain sa lihim ay kanaisnais.
(Kawikaaan 9:17 BB)

Nakipagtalik ka na ba sa di mo asawa. Dahil doon, nasabi mo ba,

“Masarap ang nakaw na pag-ibig!”? … Tandaan, panandalian lang
ang sarap niyan! Ngunit matakot ka sa resulta!

PAGNANAKAW NG SALITA NG PANGINOON

 80
… ako’y laban sa mga propeta na ninanakaw ang aking mga
salita sa kanyang kapwa, sabi ng Panginoon.
Ako’y laban sa mga propeta, sabi ng Panginoon, na ginagamit
ang kanilang mga dila at nagsasabi, ‘Sinasabi ng Panginoon.’
Ako’y laban sa kanila na ang propesiya ay mga sinungaling na
panaginip na nagsasalaysay ng mga iyon at inililigaw ang aking
bayan sa pamamagitan ng kanilang mga kasinungalingan at
kawalang-ingat, gayong di ko sila sinugo o inatasan man sila.
Kaya’t wala silang anumang pakinabang na dulot sa bayang ito,
sabi ng Panginoon. (Jeremias 23:30-32)

Mayroon ka bang narinig na propesiya o aral na galing sa ibang tao

at inangkin mong para bagang sa iyo iyon? …

PAGNANAKAW SA PANGINOON
Sabi ng Panginoon,
“Nananakawan ba ng tao ang Diyos? Gayunma’y ninanakawan
ninyo Ako. Ngunit inyong sinasabi, ‘Paano ka namin
ninanakawan?’ Sa mga ikasampung bahagi at sa mga handog.
Kayo’y isinumpa ng isang sumpa, sapagkat ninanakawan ninyo Ako
—ng inyong buong bansa! Dalhin ninyo ang buong ikasampung
bahagi sa kamalig upang magkaroon ng pagkain sa Aking bahay, at
sa gayo’y subuking ninyo Ako ngayon, sabi ng Panginoon ng mga
hukbo. Tingnan ninyo kung hindi Ko bubuksan para sa inyo ang
mga bintana ng langit, at ibubuhos Ko sa inyo ang isang pagpapala
na walang sapat na kalalagyan. Aking sasawayin ang mananakmal
alang-alang sa inyo kaya’t hindi nito sisirain ang mga bunga ng
inyong lupa; at ang inyong puno ng ubas sa parang ay hindi
mawawalan ng bunga, sabi ng Panginoon ng mga hukbo.” (Malakias
3:8-10 BB)

Ibinibigay mo ba ang ikasampung bahagi ng iyong kinikita? … Kung

hindi, ikaw ay nagnanakaw sa Panginoon! … Dahil diyan, nalagay ka
sa sumpa! Nasasakmal at nasisira ang kabuhayan mo!

Tsekan (þ) ang kasalanang nagawa mo.

AKO’Y NAGNAKAW
81
ng pag-aari ng iba
ng pera sa bahay namin / iba pang tao
kinaing pagkaing di naman sa akin.
inuwing gamit sa pinapasukan ko
kawalan ng balak o di ko pagsauli ng hiniram ko
pangungutang nang walang balak magbayad o alam mong
di mo kayang bayaran
pagsusuhol
ng tao—nangkidnap ako/ipinagbili ko ang mga babae o bata
ng pagmamahal o paggalang na nauukol sa iba
ng narinig ng iba sa Diyos—nagsalita akong para bagang ako
ang pinagmulan ng propesiyang iyon.
pagnanakaw ng copyright ng iba:
paggamit ng di lisensiyadong programa sa computer
pagkopya ng CD, VHS, babasahin nang walang
kapahintulutan
pagsusuhol
ng ikapu ng aking kita na para sa mga manggawa ng
Panginoon
ng ipinabibigay sa akin ng Diyos sa aking espirituwal na
paglago o pagkakawanggawa

Ngayon, malinaw na ba sa iyo na isa ka ring magnanakaw?

… Magpasalamat ka at di ka nabugbog tulad ng mga
magnanakaw na nahuhuli ng taong bayan…

Mungkahing Dalangin: Diyos ko, patawarin mo po ako sa aking

pagnanakaw. Ibigay mo po sa akin ang makakain sa araw-araw.
Tulungan mo akong magtiis kaysa magnakaw.

huwag mo akong bigyan ng kasalatan ...

pakanin mo ako ng pagkain na aking kinakailangan ...
baka ako’y maging dukha at ako’y magnakaw,
at ang pangalan ng aking Diyos ay malapastangan.
(Kawikaan 30:8-9)
 82

8. Matakot sa Paggamit
sa Pangalan ng Diyos!
“Huwag mong babanggitin
ang pangalan ng Panginoon mong Diyos
sa walang kabuluhan,
sapagkat hindi pawawalang-sala ng Panginoon
ang sinumang gumamit ng Kanyang pangalan
sa walang kabuluhan.” (Exodo 20:7 BB)

Noong 1980, tumira ako sa bahay ng kuya ko. Isa sa mga

karpintero niya ay may expression na ganito, “Jesus, Jesus,
Jesus!” Kaya lang hindi ako nagkalakas ng loob na sawayin
siya. … Maagang namatay ang lalaking iyon!
Ang kawalan kaya ng pagkatakot sa paggamit sa pangalan
ni Jesus ang naging dahilan kung bakit maaga siyang namatay?
… Hindi ko alam, subalit tiyak akong nagamit niya ang
pangalan ng Panginoon nang walang katuturan!

Paano nagagamit ang pangalan ng Diyos sa walang

kabuluhan?

BUKANG-BIBIG

Ikaw, kumusta? Nabanggit mo na ba ang mga sumusunod:

“SusMaryoSep!”; “Sus, Ginoo!”; “Diyos ko naman!”; “God damn
it!”; “Diyos ko day! El Shaddai!”

Kung gayon, ginamit mo ang pangalang ng Diyos sa walang

kabuluhan!

PAGSUMPA
83
Bago ka magpatuloy sa gayong expression, ganito kabigat
ang paggamit ng pangalan ng Diyos sa walang katuturan:
… Nag-away sa kampo ang anak ng babaing Israelita at ang
isang Israelita. At nilapastangan ng anak ng babaing Israelita ang
Pangalan, sa isang pagsumpa. ….At nagsalita ang Panginoon …,
“Dalhin mo ang manlalait sa labas ng kampo; at ang lahat ng
nakarinig sa kanya ay magpatong ng kanilang kamay sa kanyang
ulo, at hayaang batuhin siya ng buong kapulungan. Ang
lumapastangan sa pangalan ng Panginoon ay tiyak na papatayin;
at babatuhin siya ng kapulungan; maging dayuhan o katutubo sa
lupain ay papatayin kapag nilapastangan ang Pangalan.” (Levitico
24:10-16)

Kumusta ka naman? Sa iyong pakikipag-away, dati ba’y nalait at

nalapastangan mo na ang pangalan ng Diyos sa pamamagitan ng
pagsumpa? … Sinabi mo ba ito? “Alam ng Diyos na di ko ginawa
iyon … mamatay man ako!… mamatay man ang anak ko!”

Sa pagsumpa, maaari ring magkasala ang isang tao sa

pamamagitan ng paggamit ng pangalan ng Diyos sa
kasinungalingan:
“At huwag kayong susumpa sa pamamagitan ng Aking pangalan
sa kasinungalingan; sa gayo’y lalapastanganin ninyo ang pangalan
ng inyong Diyos ….” (Levitico 19:12)
 84

Sinabi mo ba sa iyong niligawan? “Sabi ng Panginoon, ikaw daw

ang mapapangasawa ko!” Samantalang di ka naman siguradong
Diyos ang nagsabi. Kung gayon, nagsinungaling ka … at ginamit mo
pa ang pangalan ng Diyos sa walang kabuluhan.

Sa halip na gamitin ang pangalan ng Diyos sa

walang kabuluhan, mas mabuti na sundin ang
utos ni Jesus,
Narinig ninyo na sinabi sa mga tao noong unang panahon,
‘Huwag mong sisirain ang iyong panata kundi tuparin mo ang
iyong mga ipinanata sa Panginoon.’ Ngunit sinasabi ko sa inyo,
huwag ninyong ipanumpa ang anuman, maging sa langit, sapagkat
iyon ang trono ng Diyos; kahit ang lupa, sapagkat ito ang
tuntungan ng Kaniyang paa; kahit ang Jerusalem, sapagkat iyon
ang lunsod ng dakilang Hari. Huwag mong ipanumpa maging ang
iyong ulo, sapagkat hindi mo magagawang puti o itim ang isang
buhok. Ngunit ang inyong pananalita ay maging Oo kung Oo;
Hindi kung hindi; anumang higit pa rito ay buhat sa masama.
(Mateo 5:33-37)

Nangako ka ba sa Panginoon na gagawin mo ang isang bagay?

Ginawa mo na ba iyon? … Kung hindi, nagkasala ka!

Sinabi mo ba, “… Mamatay man ako!” “… Maputol man ang ulo

ko!” “… Peks man!” “… Cross my heart!” Kung gayon, nasuway mo
ang utos na huwag ipanumpa ang anuman!

Nangako ka ba at sinabi mo pang, “By faith!” subalit di mo

ginawa? … Kanino mo sinasabing nagtitiwala ka? Di ba sa Diyos?
Kung gayon, ginamit mo ang pangalan ng Diyos ng walang
katuturan! Di ka rin mananatili sa presensiya ng Panginoon:

O Panginoon, sinong sa iyong tolda ay manunuluyan? Sinong sa

iyong burol ay maninirahan? … hindi nagbabago kapag sumumpa
kahit na ito’y ikasasakit. (Awit 15:1,4b)

Pinakamabuti na huwag ka na lang magpanata, mangako o

manumpa nang di mo kayang gawin. Magkakasala ka lang!
85
MALING PAGPROPESIYA

Sa isang pagtitipon na kung saan dumalo ako, may isang

propeta raw na nagpropesiya sa isang propeta ng ganito,
“Bagamat walang propetang katanggap-tanggap sa kaniyang
bansa, magiging excemption ka. Tatanggapin ka sa iyong
bansa!” Nang narinig ko ang sinabi ng ‘propetang’ iyon, di
ako naging komportable. Binago niya ang sinabi ng Diyos sa
Biblia! (John 4:44)

Sa isa pang pagtitipon na dinaluhan ko rin, ang ‘propetang’

nabanggit ko ay magpapahayag daw ng propesiya. Sa bandang
likuran ng audience, bumulong ako ng ganito, “Sa ngalan ni
Jesus, anumang espiritu na di sa Diyos, hindi ka makakakilos
ngayon!” Pagkatapos noon, hindi makapagpropesiya ang
lalaki.

Di nagtagal, nabalitaan ko na ang lalaking iyon ay

nawala na sa kanilang kilusan.

Naniniwala ako na kasama siya sa sinabihan ng

Diyos ng ganito:

“Sila’y nagsasalita ng kabulaanan at nanghuhula ng

kasinungalingan. Kanilang sinabi, ‘Sabi ng Panginoon;’ bagaman
hindi sila sinugo ng Panginoon, gayunma’y naghihintay sila sa
katuparan ng kanilang mga salita. Hindi ba kayo nakakita ng mga
huwad na pangitain, at hindi ba kayo nagsalita ng
kasinungalingang panghuhula, tuwing inyong sasabihin, ‘Sabi ng
Panginoon’, bagaman hindi ko sinalita?” Kaya’t ganito ang sabi
ng Panginoong Diyos: “Sapagkat kayo’y nagsalita ng kabulaanan
at nakakita ng mga kasinungalingan, kaya’t narito, ako’y laban sa
inyo, sabi ng Panginoong Diyos. Ang aking kamay ay magiging
laban sa mga propeta na nakakakita ng mga huwad na pangitain at
nagbibigay ng sinungaling na panghuhula. Sila’y hindi
mapapasama sa kapulungan ng aking bayan, o matatala man sa
talaan ng sambahayanan ni Israel, ni sila man ay papasok sa lupain
 86
ng Israel; at inyong malalaman na ako ang Panginoong Diyos.”
(Ezekiel 13:6-9)

Oo, ang propesiya o panghuhula ng taong nabanggit ko ay

huwad, kasinungalingan at kabulaanan. Kaya’t malibang
siya’y magsisi, di siya makakasama sa langit.

Ikaw naman, kumusta? Sa pagsasanay mo bang magpropesiya,

nasasabi mo, “Sabi ng Panginoon…” samantalang di ka naman tiyak
na sinabi nga iyon ng Panginoon? Kung gayon, ginamit mo ang
pangalan Niya ng walang katuturan!

Mungkahing Dalangin: “Panginoon, patawarin mo po ako sa

pagsabing, ‘Sabi ng Panginoon,’ samatalang di ko naman tiyak na
gayon nga ang sinabi Mo.”

MASAMANG PATOTOO

Nang si David ay sinaway ng propetang si Nathan sa

pagpatay niya sa asawa ni Bathsheba na kanyang sinipingan,
sinabi nito sa kanya,
“… sa gawang ito’y iyong binigyan ng malaking pagkakataon
ang mga kaaway ng Panginoon upang magsipanungayaw [‘m a g-
blaspheme’]…” (2Samuel 12:14)

Sa mga kasalanan ni David, nasuway na rin niya ang utos na

“huwag dadalhin ang Panginoon
mong Diyos nang walang katuturan”
(Exodo 20:7 sariling salin)

Maging sa kanyang pagkakasala, dala ni David ang

pangalan ng Diyos.

Dati’y nasampal ko ang kapatid ko sa pagsagot niya sa

magulang namin, sabi niya, “Hindi na ako maniniwala sa iyo!”
Sa pagkakasala kong iyon, nahadlangan ko ang magandang
pagtanggap sa itinuturo ko at sa pangalan ng aking Panginoon.
87

Ikaw, kumusta? Sinabi ba sa iyo ng iba ang ganito,

• “Kung ganyan din lang ang born-again, ayoko nang sumali sa
inyo!”
• “Lider ka pa man din! Ang pangit ng ugali mo!”
• “Napasama pang lalo ang anak ko sa pagsama sa inyo!”
•
MALING PAGGAMIT SA NGALAN NI JESUS

Minsan, dalawang Cristiano ang nag-away. Nagsawayan

sila at parehong nagsabing, “Sa ngalan ni Cristo…!” Ang
malungkot pa, naroon ang di Cristianong pulis sa harapan
nila! Wala namang ebidensiya na may demonyong umalis
sa sinuman sa kanila!
Oo, walang kabuluhan ang paggamit nila sa pagkakataong
iyon sa ngalan ni Jesus!

Ganito kabigat ang parusa sa mga Judio na bumastos sa

pangalan ng Diyos:

Ang lumapastangan sa pangalan ng Panginoon ay tiyak na

papatayin; at babatuhin siya ng buong kapulungan; maging
dayuhan o katutubo sa lupain ay papatayin kapag nilapastangan
ang pangalan. (Leviticus 24:15-16)

Tsekan (þ) ang kasalanang nagawa mo.

GINAMIT KO ANG PANGALAN NG DIYOS SA WALANG
KATUTURAN:
nang bukang-bibig o nang nagulat ako
dahil gusto kong ipagtanggol ang aking sarili
nang may sumpa
sa maling propesiya
sa masamang patotoo
sa maling paggamit sa pangalan ni Jesus

Mungkahing Panalangin: Panginoon, inaamin ko pong dinala ko ang

pangalan Mo sa walang katuturan dahil sa masamang patotoo.
Patawarin Mo po ako. Lagi mo pong ipaalala sa akin na dala-dala
 88
ko ang Iyong banal na pangalan sa lahat ng pagkakataon. Iingatan
ko na po ang Iyong pangalan sa pamamagitan ng magandang
patotoo.

Nabahala ako dahil sa banal Kong pangalan

na ipinahamak ng mga Israelita sa mga dakong
kinapuntahan nila.
"Kaya, sabihin mo sa Israel na ito ang ipinasasabi Ko:
Lahat ng ginagawa ko ay hindi dahil sa inyo, mga Israelita,
kundi sa banal Kong pangalan na inyong inilagay-hamak
sa mga lugar na pinagtapunan Ko sa inyo.
Ipakikita Ko ang kabanalan ng dakila Kong pangalan
na nalapastangan sa harap ng mga bansa.
Makikilala ng lahat na Ako si Yahweh
kung maipakita Ko na sa kanila ang Aking kabanalan.
Titipunin ko kayo mula sa iba't ibang bansa
upang ibalik sa inyong bayan.
Wiwisikan Ko kayo ng tubig na dalisay upang kayo'y
luminis. Aalisin Ko rin ang naging mantsa ninyo
dahil sa inyong mga diyus-diyusan.
Bibigyan Ko kayo ng bagong puso at bagong espiritu.
Ang masuwayin ninyong puso ay gagawin Kong
masunurin.
Bibigyan Ko kayo ng Aking Espiritu
upang makalakad kayo ayon sa aking mga tuntunin
at masunod ninyong mabuti ang aking mga utos.
Ititira Ko kayo sa lupaing ibinigay Ko sa inyong mga
ninuno.
Kayo ay magiging bayan Ko at Ako ang inyong Diyos.
Lilinisin Ko ang lahat ninyong karumihan; bibigyan Ko kayo
ng masaganang ani at hindi na kayo daranas ng gutom.
Pamumungahin Kong mabuti ang inyong mga
punongkahoy
at pasasaganain ang ani ng inyong bukirin
upang hindi na kayo hamakin ng kapwa ninyo bansa
dahil sa kagutoman na inyong dinanas.
Maaalaala rin ninyo ang inyong kasamaan,
at dating kasuklam-suklam na mga gawa.
89
Dahil dito, masusuklam kayo sa inyong mga sarili.
Dapat ninyong malaman na ginagawa Ko ang lahat ng ito
ngunit hindi dahil sa inyo.
Dapat kayong mahiya dahil sa inyong kasamaan, mga
Israelita." (Ezekiel 36:21-32)
 90

9. Magtrabaho
at Mamamahinga
Alalahanin mo ang araw ng Sabbath, upang ingatan itong
banal. Anim na araw kang gagawa at iyong gagawin ang
lahat
ng iyong gawain ngunit ang ikapitong araw ay Sabbath
sa Panginoon mong Diyos. Sa araw na ito
ay huwag kang gagawa ng anumang gawain, ikaw o ang
iyong anak
na lalaki, ang iyong anak na babae, ang iyong aliping
babae,
ang iyong mga baka, ang dayuhang nasa loob ng iyong
mga pintuan; sapagkat sa loob ng anim na araw ay
ginawa ng Panginoon ang langit at lupa, ang dagat, at
ang lahat ng naroon,
at nagpahinga sa ikapitong araw; kaya’t binasbasan ng
Panginoon ang araw ng Sabbath, at ginawa itong banal.
(Exodo 20:8-11)

May isang mangangaral na ginamit ng Panginoon upang

malapit ang maraming tao sa Diyos sa isang lugar. Nang
siya’y 30 taong gulang, at malapit nang mamatay, sinabi niya,
“Ang Panginoon ay nagbigay sa akin ng mensahe at kabayo
upang dalhin ang mensahe. Binugbog ko ang kabayo, hindi ko
na kayang dalhin ang mensahe.” Pagkatapos, namatay siya.

Katulad niya ang ilang naglilingkod sa Panginoon ngayon.

Ang ila’y nagbabahagi ng salita ng Diyos-araw, umaga, hapon
at gabi nang walang araw ng kapahingahan. Dulot nito, sila’y
nanghihina at nagkasakit sa katawan.
91
Ang nakakalungkot, ang ilan ay napagod na rin maging sa
pagmiministeryo. Bakit? Ang ilan ay di nakasunod sa
halimbawa ng Panginoon sa pagpapahinga.
Pansinin sa Exodo 20:11 na ang Panginoon ay nagpahinga,
maging siya ay naginhawaan.
May nagsasabi, “Di ba’t para sa Lumang Tipan lang ang
Sabbath?” Makikita natin ngayon na may …
DALAWANG URI NG KAPAHINGAHAN
NA MAAARING MARANASAN NG ISANG TAO
KAPAHINGAHAN PARA SA KALIGTASAN:
Ang mga Cristiano ay nakapasok na sa kapahingahan
(Sabbath) nang sila’y nakarinig at sumampalataya sa
magandang balita.
Kaya’t habang nanatiling bukas ang pangakong makapasok sa
Kanyang kapahingahan, mag-ingat tayo na baka sinuman sa inyo
ay hindi makaabot doon. Sapagkat dumating sa atin ang
magandang balita gaya rin naman sa kanila, ngunit hindi nila
pinakinabangan ang pangangaral na narinig nila, sapagkat hindi
sila naging kalakip sa pamamagitan ng pananampalataya ng mga
taong nakarinig. Sapagkat tayong sumampalataya ay pumasok sa
kapahingahang iyon …. (Hebreo 4:1-3)

KAPAHINGAHAN PARA SA KALAKASAN:

MAPAPATIBAY NITO ANG RELASYON MO SA PANGINOON
1. MAGKAKAROON KA NG PAGKAKATAONG MAKARINIG MULA SA
PANGINOON.
At siya’y (si Marta) ay may isang kapatid na tinatawag na Maria
na naupo sa paanan ng Panginoon at nakinig sa Kanyang salita.
Ngunit si Marta ay naaabala sa maraming paglilingkod. Siya’y
lumapit sa kanya at sinabi, “Panginoon, wala bang anuman sa iyo
na pinabayaan ako ng aking kapatid na maglingkod na mag-isa?
Sabihin mo nga sa kanya na tulungan ako.” Subalit sumagot ang
 92
Panginoon at sinabi sa kanya, “Marta, Marta, nag-aalala ka at
nababagabag tungkol sa maraming bagay; subalit isang bagay ang
kailangan. Pinili ni Maria ang mabuting bahagi na hindi kukunin
sa kanya.” (Lucas 10:40-42)

Magagalak ka sa Panginoon at mapaparangalan ka pa Niya.

Kapag iyong iurong ang iyong paa dahil sa Sabbath, sa

paggawa ng iyong kalayawan sa Aking banal na araw; at iyong
tinawag ang Sabbath bilang isang kasiyahan, at marangal ang
banal na araw ng Panginoon, at ito’y iyong pinarangalan, na hindi
ka lalakad sa iyong mga sariling lakad, ni hahanap ng iyong
sariling kalayawan, ni magsasalita ng iyong mga salita; kung
magkagayo’y malulugod ka [o, madarama ang kagalakan mo] sa
Panginoon at pasasakayin kita sa matataas na dako sa lupa ….
(Isaias 58:13,14 BB)

MAKAKARANAS KA NG PISIKAL AT EMOSYONAL NA

KAPAHINGAHAN AT KALAKASAN.

Oo, ang pagsunod sa halimbawa ng Sabbath ay isang

kapakinabangan, hindi kalugihan.

PAANO AKO MAGPAPAHINGA UPANG LUMAKAS?

PUMILI KA SA ISANG LINGGO NG ARAW NG KAPAHINGAHAN UPANG
MAGPALAKAS SA PANGINOON.

May taong nagpapahalaga sa isang araw nang higit kaysa iba,

ngunit may iba namang nagpapahalaga sa bawat araw. Hayaang
mapanatag ang bawat tao sa kanyang sariling pag-iisip. (Roma 14:5
BB)

HUWAG MONG GAGAWIN ANG IYONG SARILING KALAYAWAN AT LAKAD NI

MAGSALITA NG IYONG MGA SALITA.

Kapag iyong iurong ang iyong paa dahil sa Sabbath, sa

paggawa ng iyong kalayawan sa aking banal na araw; at iyong
tinawag ang Sabbath bilang isang kasiyahan, at marangal ang
93
banal na araw ng Panginoon, at ito’y iyong pinarangalan, na hindi
ka lalakad sa iyong mga sariling lakad, ni hahanap ng iyong
sariling kalayawan ni magsasalita ng iyong mga salita; kung
magkagayo’y malulugod ka sa Panginoon, at pasasakayin kita sa
mga matataas na dako ng lupa; at pakakainin kita ng mana ni
Jacob na iyong ama, sapagkat sinalita ng bibig ng Panginoon.
(Isaias 58:13,14 BB)

TUMIGIL KA SA GAWAIN AT PUMUNTA SA LUGAR NA MAKAPAGPAPAHINGA

KA.

Napakaraming taong dumarating at umaalis, anupa’t hindi na

makuhang kumain ni Jesus at ng Kaniyang mga alagad. Kaya’t
sinabi Niya sa mga ito, “Magtungo tayo sa isang ilang na pook
upang malayo sa karamihan at makapagpahinga kayo ng kaunti.”
Umalis silang lulan ng bangka at nagpunta sa isang ilang na dako.
(Marcos 6:31-32 MB)

MAGLAAN KA NG ORAS SA PANANALANGIN

AT SA SALITA NG PANGINOON.

At sa araw ng Sabbath, ay pumunta kami sa labas ng pintuan sa

may tabi ng ilog na sa palagay namin ay may dakong
panalanginan… (Gawa 16:13 BB)

At si Pablo ay pumasok ayon sa kaniyang kaugalian, at sa loob

ng tatlong Sabbath ay nangatwiran sa kanila mula sa mga
kasulatan. (Gawa 17:2)

SUMAMA KA SA MGA TAONG NAKAKAPAGPAGINHAWA SA IYONG

ESPIRITU.

Ako’y natutuwa sa pagdating nina Estefanas, Fortunato at

Acaico, sapagkat ang kakulangan ninyo ay pinunan nila. Sapagkat
pinaginhawa nila ang aking espiritu at ang sa inyo. Kaya’t
magbigay kayo ng pagkilala sa gayong mga tao. (1Corinto 16:17,18;
Filemon 1:7,20)
 94
Ikaw ba’y pagod na sa pagtratrabaho? … sa problema sa iyong
pamilya? sa problema at trabaho mo sa iglesya? … Burnt-out ka na
ba? … Bakit di ka lumapit ngayon sa Panginoon.

Mungkahing Dalangin: Diyos ko, pagod na po ako! Tinatalikdan ko na

po ang mga sarili kong kalayawan, lakad at salita. Nais ko pong
makarinig muli at magalak sa iyo. Nais kong makapagpahinga sa
piling mo—kausapin Ka sa panalangin at makinig sa Iyong espiritu
at salita. Kung kinakailangan, sasama ako sa mga kapatid na
makapagpapaginhawa sa aking espiritu. Sa pangalan ni Jesus.

Hindi problema ng ilan ang magpahinga kundi ang

magtrabaho. Ang tanong nga lang, paano magkakaroon ng
isang magandang pagkakakitaan?

PAANO MAGTRABAHO NANG MAAYOS

MAGKAROON NG TAMANG PANANAW SA TAMAD

Maaari mong itanong, “ ‘Ang

mga ibon,
pinakakain kahit hindi naghahasik,
nag-aani ni nagtitipon ng bangan.’ Ang
ibig sabihin ba nito, okey lang na di magtrabaho?” Sa tanong
na ito, ganito ang sagot sa Banal na Kasulatan:
Mga kapatid, … layuan ang mga tamad…. dapat ninyong
tularan ang aming ginawa. Hindi kami nahiyang magtrabaho nang
kami’y nariyan pa. Hindi kami tumanggap ng anumang bagay
kaninuman nang hindi namin binabayaran. Nagpagal kami araw-
gabi upang hindi maging pasanin ang sinuman sa inyo. Nang
kasama pa ninyo kami, ito ang tagubiling ibinigay namin sa inyo:
“huwag ninyong pakanin ang sinumang ayaw gumawa.”

… nabalitaan naming may ilan sa inyo na ayaw magtrabaho….

… mahigpit naming ipinagtatagubilin sa mga taong ito na sila’y
maghanapbuhay at mamuhay nang maayos.
95
… huwag kayong magsasawa sa paggawa ng mabuti. … iwasan
ang sinumang ayaw sumunod sa mga tagubilin namin sa sulat na
ito at upang siya’y mapahiya. Ngunit huwag naman ninyo siyang
ituturing na kaaway; sa halip pangaralan ninyo bilang kapatid.
(2Tesalonica 3:6-15)

Narito ang mga dapat gawin sa ayaw maghanapbuhay:

1. Layuan o iwasan.
2. Huwag pakanin kung walang pambayad nang hindi maging
pasanin ng sinuman.
3. Huwag ituring na kaaway.
4. Pangaralan na maghanapbuhay.
Ikaw, kumusta? Naghahanap-buhay ka ba? … Kung hindi, bakit?
Baka naman namimili ka ng trabaho nang di naman kinakailangan!
Gusto mo ba, boss ka kaagad o mataas kaagad ang sahod mo? ...
Takot ka bang magpa-interview? … Ayaw mo bang mag-adjust at
mahirapan? … Gusto mo ba trabaho ang lalapit sa iyo? … Di kaya
iyan ang mga dahilan kung bakit wala ka pa ring hanap-buhay
hanggang ngayon? …

HUWAG MAGPAYAMAN SA MADALING PARAAN.

MAG-IMPOK DIN.

Ang ilan ay gusto ng trabaho na kung saan madaling kumita.

Dahil dito, ang ilan ay nagbebenta ng ipinagbabawal na gamot.
Ang ilan ay nagnanakaw, nanghohold-up, o nagsusugal. Ang
ilan ay naging mga prostitute. Di nila alam ang babala at payo
ng Diyos:
Mauubos ang kayamanang nakuha sa madaling paraan, ngunit
siyang unti-unting nagtitipon ay madaragdagan. (Kawikaan 13:11 BB)

… siyang nagpipisan [o nag-iipon] sa paggawa ay

mararagdagan. (Kawikaan 13:11 BK)

Makikita natin dito na ang trabahong maayos ay hindi yaong

kinikita sa madaling paraan ng paggawa o pagtrabaho. Sa
 96
halip, ang tiyak na pagdagdag o pagyaman ay nakukuha sa
maayos na pagtratrabaho at unti-unting pag-iipon.

Higit sa lahat, narito ang pinakamahalagang gawin:

…. pagsumakitan ninyo ng higit sa

lahat ang pagharian kayo ng Diyos at
mamuhay nang ayon sa Kanyang
kalooban, at ipagkakaloob Niya ang
lahat ng kailangan ninyo. … (Mateo 6:24-34)
Ayon kay Jesus, upang ipagkaloob ang lahat ng kailangan
mo, dapat mong pagsumakitan (o pahalagahan) nang higit sa
lahat ang pagharian ka ng Diyos at mamuhay nang ayon sa
Kanyang kalooban.

Tsekan (þ) ang kasalanang nagawa mo.

SINUWAY KO PO ANG UTOS NINYO NA KAUGNAY SA

SABBATH:
Di ako namahinga nang sapat para sa aking pisikal,
emosyonal at espiritwal na kabutihan.
Tungkol sa pakikinig, pagbabasa o pag-aaral ng Salita ng
Diyos, sinabi ko, “Wala akong panahon para diyan!”
Di ako nagtrabaho
Di ako nag-iimpok
Gusto kong magpayamanan sa madaling paraan

Gusto mo bang magkaroon ng trabahong maayos?… Kung

gayon, idalangin mo ito:
Mungkahing Dalangin: “Ama sa langit, lumalapit po ako sa Iyo na
bigyan Mo ako ng trabaho habang hinahanap ko ang Iyong kaharian
at katuwiran.”

Kumita nang makakaya

mag-ipon nang makakaya
97
magbigay nang makakaya
—John Wesley
 98

10. Wala nang Iba!

“Huwag kang gagawa para sa iyo ng larawang inanyuan
o ng kawangis man ng anumang anyong nasa itaas sa
langit,
o nasa ibaba sa lupa, o ng nasa tubig sa ilalim ng lupa:
Huwag mong yuyukuran sila, o paglilingkuran man sila;
sapagka’t akong Panginoon mong Diyos ay Diyos na
mapanibughuin, na aking dinadalaw sa katampalasanan
ng mga magulang sa mga anak, hanggang sa ikatlo at
ikaapat na salin ng lahi
ng mga napopoot sa akin; at pinagpapakitaan ko ng
kaawaan
ang libo-libong umiibig sa akin at tumutupad ng aking
mga utos.” (Exodo 20:4-6 BK)

Ang Diyos ay dumadalaw” - “pumupuna, nagmamatyag,

naghahanap” - “sa katampalasanan ng mga magulang sa mga
anak, hanggang sa ikatlo at ikaapat na salin ng lahi ng mga
napopoot sa” kanya. (Exodo 20:5; 34:7; Bilang 14:18; Deuteronomio 5:9;
2Cronica 29:6-10; Panaghoy 5:7)

“BAKIT GANYAN NAMAN KATINDI ANG PARUSA NG

DIYOS SA PAGKAKAROON, PAGGAWA AT
PAGSAMBA SA DIYUS-DIYUSAN?”
Una, sapagka’t ang Diyos ay mapanibughuin o seloso sa
pagkakaroon natin ng ibang mahal. Tulad Siya ng lalake na
pinagtaksilan ng kaniyang asawa (Kawikaan 6:34). Naninibugho
ang Diyos pag may kahati sa ating pagsamba at pag-ibig.

Pangalawa, nais ni Satanas at ng mga demonyo na maagaw

nila ang pagsamba sa Diyos.

At sinabi ng diyablo, “Ibibigay ko sa iyo ang lahat ng ito, kung

magpapatirapa ka at sasamba sa akin.” Sumagot si Jesus,
“Lumayas ka Satanas! Sapagkat nasusulat, ‘Ang iyong Diyos at
99
Panginoon ang sasambahin mo; Siya lamang ang iyong
paglilingkuran.” (Mateo 4:9-10)

PAANO MO MALALAMAN
NA NASUWAY MO NA ANG UNANG UTOS
—NA NAGKAROON KA NA NG IBANG DIYOS?
Kung ang isang nilalang ng Diyos—bagay, tao o espiritu
man—ay binigyan mo ng pagpapahalaga nang higit sa Diyos,
iyon ay naging diyos mo. Halimbawa, kung ikaw ay
mapakiapid, mahalay o marumi, inuna mo pa ang hilig ng
iyong laman na naging diyos mo. Kung ikaw naman ay
mapag-imbot, ang iyong naging diyos ay ang salapi o
anumang materyal na kinahumalingan mo.
Alam ninyo na walang bahagi sa kaharian … ng Diyos ang taong
mapakiapid, mahalay, o mapag-imbot (sapagka’t ang pag-iimbot
ay pagsamba sa diyus-diyosan). (Efeso 5:5)

Patayin ninyo ang anumang makalupang nasa inyo: pakikiapid,

karumihan, masamang pita, masamang pagnanasa, at kasakiman,
na ito’y pagsamba sa diyus-diyosan. (Colosas 3:5 BB)

Ikaw ba’y nakiapid? … Naging malaswa ba ang buhay mo? … Naging

sakim ka ba? …

Kung ang isipan mo ay nakatuon, nakasentro o umiikot sa

mga bagay na makasanlibutan, ang sinasamba mo ay ang diyos
nito—si Satanas mismo! (2Corinto 4:4; Santiago 4:4)

Natuon ba ang isipan mo sa mga makasanlibutang bagay?

Ang kanilang kahihinatnan ay kapahamakan, ang kanilang tiyan

ang kanilang diyos, at ang kanilang kahihiyan ang kanilang
kapurihan, na nakatuon ang isip sa mga bagay na makalupa. (Filipos
3:19)

Kung sumunod ka sa anumang pinapagawa ng anumang

espiritu (maliban sa Diyos) para tumanggap ka ng kaalaman,
 100
patnubay o kapangyarihan, pinaglingkuran mo siya. Siya ay
naging diyos mo.
PAANO KO MALALAMAN NA
AKO AY SUMUWAY SA IKALAWANG UTOS?

Malalaman mong sumuway ka sa ikalawang utos kung

nagawa mo ang mga sumusunod:

PAGGAWA NG “LARAWANG INANYUAN”

Huwag kang gagawa para sa iyo ng larawang inanyuan o ng
kawangis man ng anomang anyong nasa itaas sa langit, o ng nasa
ibaba sa lupa, o ng nasa tubig sa ilalim ng lupa.
(Exodo 20:4 BK)

PAGSAMBA SA KANILA
Magagawa ito sa pamamagitan ng mga sumusunod:
PAGYUKOD

“Huwag kang gagawa para sa iyo ng larawang inanyuan …

Huwag mong yuyukuran sila … (Exodo 20:5a)

PAGLUHOD AT PAGHALIK

Nagtira ako ng 7,000 sa Israel - lahat ng hindi lumuhod kay Baal

at lahat ng hindi humalik dito. (1Ki 19:18 NPV)

PAGTIRAPA

… kaniyang pinagtitirapaan at sinasamba… (Isaias 44:16- 17)

PAGSUNOG NG INSENSO

… Sila’y nagsunog ng kamanyang (o insensong) patungkol sa

ibang mga diyos, at sumamba sa diyus-diyusang sila na rin ang
gumawa. (Jeremias 1:16)
101
Huwag kayong … maglilingkod sa alinman sa mga diyus-
diyosang iyan…. (Exodo 20:5b)

PAG-ALAY NG BUHAY, PANANALANGIN

AT PAGTITIWALA PARA SA KALIGTASAN

… Dumalangin siya sa rebulto, “Iligtas mo ako sapagkat ikaw

ang aking diyos.” (Isaias 44:17)

Marahil sinasabi mo, “Hindi naman kami sumasamba sa

rebulto, alaala lang namin ang mga imahen upang lagi naming
makita ang Diyos at ang kaniyang mga lingkod (santo)!”
Kung gayon, napakaganda ng iyong hangarin. Katulad mo si
Apostol Tomas:

Ngunit si Tomas … ay wala roon nang dumating si Jesus. Kaya't

sinabi sa kanya ng ibang alagad, "Nakita namin ang Panginoon!"
Sumagot si Tomas, "Hindi ako maniniwala hangga't di ko nakikita
ang butas ng mga pako sa kanyang mga kamay, at naisusuot dito
ang aking daliri, at hangga't hindi ko naipapasok ang aking kamay
sa kanyang tagiliran."

Makalipas ang walong araw, muling nagkatipon sa loob ng

bahay ang mga alagad; kasama nila si Tomas. Nakapinid ang mga
pinto, ngunit pumasok si Jesus at tumayo sa gitna nila. Sinabi niya,
"Sumainyo ang kapayapaan!"

Saka sinabi kay Tomas, "Tingnan mo ang aking mga kamay at

ilapit dito ang iyong daliri. Ipasok mo ang iyong kamay sa aking
tagiliran. Huwag ka nang mag-alinlangan, maniwala ka na."

Sumagot si Tomas, "Panginoon ko at Diyos ko!"

Sinabi sa kanya ni Jesus, "Naniniwala ka na ba sapagkat nakita

mo ako? Mapapalad ang mga naniniwala kahit hindi nila ako
nakita." (Juan 20:24-29)
 102
Para sa sa isang pangangailangan, nagtiwala ka ba sa isang santo:
kay Sta. Clara upang magkaanak, St. Joseph upang magkatrabaho,
San Isidro upang dumami ang ani, St. Jude upang magkaasawa?

PAGHAIN SA DEMONYO

… ang mga pagano’y naghahandog ng kanilang hain sa mga

demonyo… (1Corinto 10:20)

Ang iba’y tao ang inihahandog sa mga demonyo:

Ang mga anak niyang lalaki ay sinunog niya sa Lambak ng
Benhinom bilang handog sa diyus-diyusan. Nahumaling siya sa
panghuhula, panggagaway at salamangka. (2Cronica 33:6)

Sinunog nila ang kanilang mga anak… bilang handog…

(Deuteronomio 18:10; 2Hari 17:17; 21:6)

Ang iba nama’y mga hayop ang handog.

Katulad ni Acan, ang ilan ay nagkaroon o gumamit ng mga

bagay na may kinalaman sa mga diyus-diyosan (Josue 7:1,11)
Kung may karapatan ka, sirain mo ang anumang rebulto,
libro, litrato, materyales, souvenirs, musika, o pag-aari mo na
may kinalaman sa tinatalikuran mo.
Gibain ninyo ang kanilang mga altar, pagputul-putulin ang
kanilang rebulto, ibagsak ang kanilang Asera, at sunugin ang mga
imahen. Sunugin ninyo ang kanilang mga diyus-diyusan. Huwag
ninyong pag-imbutan ang mga pilak o gintong ginamit sa mga iyon
pagkat siyang magiging patibong na inyong kahuhulugan dahil
iyon ay kasuklam-suklam kay Yahweh. Huwag kayong mag-uuwi ng
anumang bagay na kasuklam-suklam pagkat iyon ang magiging
dahilan ng pagsumpa niya sa inyo… (Deuteronomio 7:5,25-26)

… At tinipon ng mga gumagamit ng mahika ang kanilang mga

aklat at sinunog sa harapan ng madla… (Gawa 19:18-20)
103
Di basta-basta puwedeng itapon ng anak ang ganitong
mga gamit ng magulang nila. Magkagayon man, sa ngalan ni
Jesus, puwede niyang pagbawalan ang mga demonyo sa
pagkilos sa pamamagitan ng mga diyos-diyusan.
MGA GINAWA NG TAO UPANG TUMANGGAP SILA
NG KAALAMAN, PATNUBAY O KAPANGYARIHAN
SA ESPIRITUNG HINDI SA DIYOS
“Sinuman sa inyo’y huwag magsusunog ng kanyang anak bilang
handog, huwag manghuhula, huwag gagawin ang ginagawa ng
mga mananawas o nagmamasid ng mga pamahiin ng mga
mangkukulam o engkantador ng mga ahas, ng mga manggagaway,
ng mga espiritista [na nakikipagsanggunian sa mga masamang
espiritu], at ng mga salamangkero [na gumagamit ng mahiko].
Huwag din kayong makipag-usap o sumangguni sa mga espiritu ng
mga patay. Sinumang gumawa ng gayon ay kasuklam-suklam at
karumaldumal sa Panginoon]” (Deuteronomio 18:10-12 sariling salin)

PANGHUHULA
Paggamit ito ng iba’t-ibang kaparaanan
upang makagawa ng desisyon.
PANGHUHULA GAMIT ANG ATAY AT PALASO

Ganito ang isang halimbawa sa Biblia:

“ Pagdating ng hari ng Babilonia sa
sangandaang iyon, hihinto siya upang sumangguni sa kanyang
diyus-diyusan. Hahaluin niya ang kanyang mga palaso sa
lalagyan, at susuriin ang atay ng hayop na panghandog.
Mabubunot niya ang palaso na may tatak na ‘Jerusalem.’ Ito ang
hudyat na paglusob upang wasakin nila ang mga pintuang-bayan,
at magtayo ng mga tanggulan. (Ezekiel 21:21-22)

May nakausap ako mula sa isang tribo sa Pilipinas na

nagsabi ng kanilang nakagawian: Kung mayroong sakit sa
kanilang tribo, nagdadala siya ng manok at ibinibigay iyon sa
albularyo. Papatayin iyon ng albularyo upang suriin ang atay.
 104
Doon, malalaman daw kung ano ang naging sakit niya.
Noong nasa Papua New Guinea naman ako, narinig ko na
ginagawa rin doon ang ganitong panghuhula. Naranasan mo
rin ba ang katulad nito?

Isa pang halimbawa ng panghuhula ay ang pagbabasa ng palad?

Nakasama ka ba sa gayung gawain?

PANGHUHULA SA PAMAMAGITAN NG MGA LARO

Noong kabataan ko, nahilig kaming maglaro ng tinatawag

na ‘FLAMES’ (pagtutugma ng mga letra ng pangalan upang
malaman kung sila’y Friends, Lovers, Angry with each other,
for Marriage, Enemies o Sweet). Sabi ng iba, “Laro lang iyon
ah!” Kung gayon, bakit ang ilan ay tuwang tuwa kung lovers
o marriage ang resulta ng paglalaro nila? Hindi sila matutuwa
kung wala silang naisip. Kung gayon, may pinagmulan ng
kaisipang iyon! Sa tingin mo, saan iyon nagmula? Palagay mo
ba sa Diyos?… Siyempre, hindi! Sapagkat hinuhulaan sa
FLAMES ang kahihinatnan ninyo!

Di ba’t gayun din ang SOLITARYO? …

PANGHUHULA SA PAMAMAGITAN NG LANGIT

Tumayo ka ngayon sa iyong mga engkanto, at sa karamihan ng

iyong panggagaway, na iyong ginawa mula sa iyong kabataan:
marahil makikinabang ka, marahil mananaig ka. Ikaw ay yamot sa
karamihan ng iyong mga payo: magsitayo ngayon ang
nanganghuhula sa pamamagitan ng langit, at ng mga bituin, ang
mga mangingilala ng tungkol sa buwan, at siyang magligtas sa iyo
sa mga bagay na mangyayari sa iyo. (Isaias 47:12-13 BK)

May isang nagsabi sa akin, “Si kapatid na __,

masakit ang tiyan.” Pumunta agad ako sa
kanya. Tanong ko sa kanya, “Nakapagbasa ka
ba ng horoscope?” Sumagot siya, “Isang araw,
105
kinuha ko ang dyaryo sa nanay ko. Binuksan ko sa
horoscope. Nabasa ko doon, ang karaniwan daw sakit namin
ay sakit sa tiyan. Mula noon, nagkasakit na ako sa tiyan. Sabi
naman sa ospital, wala naman daw akong sakit!” Sabi ko sa
kanya, “Naniwala ka sa kasinungalingan! Humingi ka ng
tawad sa Diyos sa pagbabasa mo ng horoscope.” Ginawa niya
iyon, at mula noon, di na siya nagkasakit sa tiyan.

Ikaw, nagbasa ka ba ng horoscope? Binasa mo ba ang hula sa

pamamagitan ng bituin sa langit?

Anong araw, buwan o panahon ka nangingilin? …

Batay sa pagmamatyag na ito, itinuturo ng manggagaway

kung paano mangingilin sa mga araw, buwan, taon at panahon.
Tutol si Pablo sa ganitong gawain nang sawayin niya ang mga
taga-Galacia:
Ipinangingilin ninyo ang mga araw, mga buwan, mga pana-
panahon at mga taon! (Galacia 4:10)

Bakit ka nagpahula? Gusto mo bang yumaman? …

Tulad ni Laban, naniniwala ka ba sa mga suwerte? …

Sinabi ni Laban na di malapit sa Diyos,

“… Batay sa karanasan ko sa panghuhula, tunay na pinagpala

ako ni Yahweh dahil sa iyo.” (Genesis 30:27)

Ayon sa mga katuruan ng punsoy (fengshui), may tamang

posisyon daw ang mga bintana, pintuan, atbp. May tamang
bilang daw ng hakbang sa hagdanan, upang ang mga suwerte
ay makapasok. Hindi tama ito sapagkat ang mga pagpapala ay
nagmumula sa Diyos para sa taong masipag, wala sa tamang
posisyon ng bahay. Naniniwala ka ba sa punsoy?

PANGGAGAWAY, PANGKUKULAM, O PAGTATAWAS

 106

PAMAHIIN AT MASASAMANG PALATANDAAN (OMEN)

Maingat na nagmamatyag ang manggagaway sa saro

Sinamantala ng mga sugo ang gayong magandang pahiwatig
kaya’t agad sinambot, “Opo, buhay pa po siya! Buhay pa!” (1Hari
20:33)

Naniniwala ka ba sa masamang palatandaan? Ano ang

pinaniniwalaan mo kung may makita kang itim na pusa o paru-
paro? … Anu-anong pamahiin ang pinaniniwalaan mo? Isulat dito:
_________________________________________________________.

“… ang inumang pilak! Iyon ang iniinuman ng aking

panginoon, at siya ring ginagamit sa panghuhula…” Sinabi ni
Jose, “… Hindi ba ninyo alam na marunong akong manghula?
Wala kayong maitatago sa akin!” (Genesis 44:5,15)

ENGKANTO

Mayroong nagpapasunod ng tao o hayop sa pamamagitan ng

engkanto.
Ang kanilang kamandag ay parang kamandag ng ahas: Sila’y
gaya ng binging ahas na nagtatakip ng kaniyang pakinig; At hindi
nakakarinig ng tinig ng mga engkantador, Na kailan man ay hindi
umeengkanto ng gayon na may karunungan. (Awit 58:4-5 BK.)

Isang dating Satanista ang nagpatotoo. Nang may babae

siyang nakausap isang araw. Ginamit niya ang kakayahan
niya sa pag-engkanto. Kahit noon lang sila nagkita, sumama
na agad ito sa kanya.

May nakadaupang palad ka ba na may sinabi sa iyo at pagkatapos

sumunod ka na lang sa kanya? Naengkanto ka! Sa karaniwang
salita, hipnotismo ang ginamit niya sa iyo. …
107
Dati, may isang nagtuturo sa radyo na nakakumbinsi sa
maraming taga-pakinig. Itapat mo lang daw ang tubig sa
radyo habang nagrirituwal siya sa hating gabi sa tinatawag
niyang “toning”, magagamit mo ang tubig na iyon bilang
gamot.

Napasama ka ba sa gayong pagtitiwala? …

ASTRAL PROJECTION

Nang una kong mabasa ang “He Came to Set the Captives
Free” ni Rebecca Brown, di ako makapaniwala na puwedeng
mangyari na lumabas ang kaluluwa sa katawan ng tao at
manatiling buhay. Sabi ko sa sarili ko, `… ang
katawan na walang espiritu ay
patay…’ (Santiago 2:26) Kung umalis ang kaluluwa sa
katawan, di patay na siya!?”

Sa ikalawang libro ni Rebecca Brown na “Prepare for

War”, sa p. 256, ikinuwento niya ang patotoo ni Shirley
McLaine na miyembro ng new age movement. Tinitigan ni
Shirley ang isang kandila hanggang maramdaman niyang ang
espiritu niya ay umalis sa katawan na konektado doon sa
pamamagitan ng panaling pilak.

Tinanong ko ang isang nakaranas ng ganitong “astral

projection” kung may nakita rin siyang panaling pilak.
Tumango rin siya.

Ang sumulat ng Mangangaral, dahil sa kalawakan ng

kanyang napag-alaman, malamang ay nakaranas noon. Sabi
niya,
 108
Bago ang panaling pilak ay mapatid, … at ang alabok ay
mauuwi sa lupa gaya ng una, at ang diwa [o espiritu] ay mababalik
sa Dios… (Mangangaral 12:6-7 BK)

Makikita dito na pagka napatid ang panaling pilak, ang

alabok ay mauuwi sa lupa—mamamatay na ang tao. Alam ito
ng mga nag-aastral projection, isang gawaing mapanganib
sapagkat kung walang tumatahan sa isang tao, puwede itong
pasukan ng masasamang espiritu. Sabi ni Jesus:

"Kapag lumabas mula sa isang tao ang masamang espiritu, ito'y

gumagala sa mga tigang na lupa at naghahanap ng
mapagpapahingahan. Kung walang matagpuan, ay sinasabi niya sa
sarili, 'Babalik ako sa bahay na aking pinanggalingan.' Pagbabalik
niya ay makikita niya itong walang laman, malinis at maayos. Kaya
yumayaon siya at nagsasama pa ng pitong espiritung masama
kaysa kanya; pumapasok sila at naninirahan doon. Kaya't
sumasama kaysa rati ang huling kalagayan ng taong yaon. …”
(Mateo 12:43-45)

Isang batang taga-tribo sa Palawan ang nagkuwento sa amin

na dati may kaluluwa na sumusundo sa kanya kung gabi at
sinasama siya sa rituwal ng tatay niya. Nakita niya roon na
pinatay at inihandog sa diyus-diyosan ng tatay niya ang
kaniyang kapatid.

May seremonyas ka bang ginawa na nagdulot ng pag-alis ng

kaluluwa mo sa katawan? Iyon ay kasuklam-suklam sa Diyos!

Gumamit naman ng unan at belo ang ilan sa binanggit sa

Biblia:
“mga unan sa lahat ng siko ... mga lambong [o belo] na ukol sa
ulo ng iba’t-ibang sukat upang manghuli ng kaluluwa ... upang
paliparin” (Ezekiel 13:18,20)

Ikaw, kumusta? Inilagay mo ba ang litrato ng minamahal mo sa

ilalim ng unan upang maalala ka niya? … Paano ka niya maaalala sa
gayong paraan kung hindi may espiritu na magpapaalala sa kanya.
109
Sa palagay mo kaya’y sa Diyos ang espiritung iyon? … Kung gusto
mong makatiyak, bakit di ka na lang manalangin sa Diyos? …

MGA ESPIRITISTA / ALBULARYO

Deuteronomio 18:1

Sa isang seminar ni Neil Anderson, ikinuwento niya ang

may isang babae ay nagdala ng anak niyang masakitin sa
albularyo. Binigyan ito ng isasabit sa katawan. Mula noon, di
na nagkasakit ang bata. Minsan, binuksan niya ang sinabit sa
bata. Ganito ang nakalagay, “Satanas, ilayo mo sa sakit ang
taong ito hangga’t ang kaluluwa niya’y mapunta sa impyerno.”
Nadala ka rin ba sa albularyo na may binubulong-bulong? …

Nakasama ka ba sa pagkonsulta sa espiritista, sa taong may

koneksiyon daw sa espiritu ng taong namatay? Alam mo ba dahil di
na puwedeng makausap pa ang taong namatay, demonyo lang na
nagpapanggap ang kausap nila?

Maaaring nakapangingilabot, parang multo, ang daing o

tinig niya habang nagrirituwal ang espiritista:
… ikaw ay daraing, marinig ang iyong tinig na
nakapangingilabot, parang tinig ng multo… (Isaias 29:4)

Maaaring gumagamit siya ng dalanging Latin, ng bolang

kristal o ng pagsusulat o pagguguhit sa patnubay ng masamang
espiritu.

MGA ESPIRITUNG ‘LIGAW’

Makapal na ang tao sa daigdig nang
panahong iyon. Marami silang anak na babae,
at ang mga ito’y magaganda. Nang makita
sila ng mga anak ng Diyos, ang mga ito’y
pumili sa kanila ng kanya-kanyang asawa.
(Genesis 6:1-2)
 110

Isang araw, ang mga anak ng Diyos ay dumating upang iharap

ang kanilang sarili sa Panginoon, at si Satanas ay dumating din na
kasama nila. (Job 1:6 BB)

Makikita natin dito na tinawag na anak ng Diyos dito ang

mga espiritu, kabilang si Satanas. Ang mga espiritung iyon ay
pumili ng kani-kanilang asawa—nakipagsiping sila sa mga
tao. Lumampas sila sa kalagayan na inalaan sa kanila ng
Diyos. Kaya nga sabi ni Judas:
… At ang mga anghel na hindi nag-ingat ng kanilang sariling
katungkulan, kundi iniwan ang kanilang sariling tirahan, ay
iginapos niya sa mga tanikalang walang hanggan sa pinakamalalim
na kadiliman hanggang sa paghuhukom sa dakilang araw… (Judas
1:4-7)

May nakita, naamoy, narinig, naramdaman ka bang duwende,

kapre, multo, engkanto o ‘spirit guide’? Nagkaroon ka ba ng mga
kaisipan na salungat sa pinaniniwalaan mo?. Mayroon bang nag-
uusap sa utak mo? Nakipag-usap ka ba sa kaniya/kanila? Sinipingan
ka ba niya? …

… dinaya mo ang lahat ng bansa sa pamamagitan ng

pangkukulam. (Pahayag 18:23)

Pinakulam o kinulam mo ba ang iba?

Kasama sa pagdadaya ng mangkukulam ay ang paggamit ng mga

gamot na panggayuma. Gumamit ka ba noon upang makontrol mo
ang iba?

KUSANG PAGBLANGKO NG ISIPAN

Salungat ito sa utos ng Diyos:

Isaisip ninyo ang mga bagay na panlangit, hindi ang mga bagay
na panlupa. (Colosas 3:2)
111
Nakasama ka ba sa isang pagtitipon na kung saan ikinukundisyon
ang isipan na maging blangko? Sa gayong pagtitipon,
nakapagsalita ang ilan ng ibang wika na di galing sa Diyos dahil
hindi iyon nagpapatibay sa sarili. (1Corinto 14:4)

At sa panalangin ninyo ay huwag ninyong gamitin ang walang

kabuluhang paulit-ulit, na gaya ng ginagawa ng mga Gentil:
sapagka’t iniisip nilang dahilan sa kanilang maraming kasasalita
ay didinggin sila. (Mateo 6:7 BK)

Ang mabilis na paulit-ulit ay nakatutulong sa pagiging

blangko ng isipan at nagbubukas ng daan sa mga demonyo.
Halimbawa ay ang pag-ulit ng pananalita o panalangin sa
iba’t ibang uri ng rosaryo ng iba’t ibang relihiyon.

Mayroon ka bang nagawang tulad nito?

Nahilig ka ba sa rock music na may paulit-ulit at di maintindihang

liriko?

PAKIKISAMA SA MASAMANG USO

Huwag kayong makiisa sa karamihan, sa paggawa ng masama o
sa paghadlang sa katarungan (Exodo 23:2)

… huwag mong tularan ang masamang halimbawa kundi ang

mabuti… (3Juan 1:11)

May “martial arts” tulad ng karate, judo, at iba pa ay ginawa

sa mga kulturang puno ng pagsamba sa mga demonyo. Kung
prina-practice mo iyon, nagtitiwala ka ba sa espirituwal na
lakas na hindi sa Diyos? …
MGA KAALIWANG KINASIHAN NI SATANAS:

COMPUTER GAMES
 112
Halimbawa nito ang “Dungeons and Dragons” at iba pang
computer games na nagsasanay sa mga naglalaro kung paano
mangkulam o magkaroon ng espritwal na kapangyarihang di
galing sa Diyos.

BARAHA TULAD NG “MAGIC CARDS”.

SA ANIME NA BAYOLENTE O TUNGKOL SA ESPIRITUWAL NA

KAPANGYARIHAN NA DI SA DIYOS .

Hindi alam ng marami na ang madalas

makita na dragon sa anime o cartoons ay
“ang ahas noong unang panahon na siya ring
Diyablo at Satanas” (Pahayag 20:2).

MGA TANDA NG PAGPAPASAKOP KAY SATANAS:

HIKAW

May naghihikaw na tanda ng kanilang lahi at kultura:

… sila’y may mga gintong hikaw dahil sa sila’y mga Ismaelita

(Hukom 8:24)

May hikaw na ibinibigay tanda ng pagmamahal sa asawa.

Larawan iyon ng ginawa ng Diyos para sa kaniyang bayan.
Sabi niya:

Binigyan din kita ng hikaw sa ilong at tainga. … (Ezekiel 16:12)

Mayroon namang naghihikaw bilang tanda na sila’y alipin.

Halimbawa, para sa mga Judio noon:
… bubutasan ang isa niyang tainga. Sa gayon, magiging alipin
siya habang buhay. (Exodo 21:5,6; 2Hari 19:28)

Bakit ka may hikaw? Bahagi ba ng kultura ninyo iyan? Regalo ba

iyan ng nagmamahal sa iyo? Ginaya mo ba yan sa iba? … Ang ilan
113
sa mga rock stars na may hikaw ay palamura, drug addict,
nanglalait sa Diyos o sumasamba kay Satanas. Di kaya’t
palatandaan iyon na sila’y alipin ng kasalanan at ni Satanas? …
Ikaw naman, sa pagsusuot ng hikaw, kaninong alipin ka? …

BUNTOT SA LIKOD NG BUHOK.

Ang pinagmulan nito ay tanda ng pagpapasakop kay

Satanas, na kadalasa’y kambing ang simbolo (Rebecca Brown,
Unbroken Curses).
PAGHIHIWA NG KATAWAN
TULAD NG SA BLOOD COMPACT O PAGPAPATATO

… Sinugatan ang sarili sa pamamagitan ng sibat at tabak - tulad

ng kanilang kinaugalian - hanggang sa sila’y maligo sa dugo. (1Hari
18:28)

huwag kayong manghihiwa sa katawan dahil sa isang namatay

ni maglalagay ng tato… (Levitico 19:28)

SIKRETONG INITIATION, SEREMONYA O TIPANAN

Sapagkat dadalhin ng Diyos ang bawat gawa sa kahatulan, pati

ng bawa’t kubling bagay, maging ito’y mabuti o maging ito’y
masama. (Eclesiastes 12:14 BK).

Kung ang ginagawa sa grupong sinamahan mo ay sikreto, bakit iyon

nakakubli—iyon ba’y mabuti … o masama? … Nakasama ka ba sa
mga mason (“freemasonry”)? … Nakasama ka ba sa ilang
fraternity o sorority, atbp.

Marahil naunawaan mo na ngayon na nakagawa ka ng mga

bagay na may kaugnayan sa pagkakaroon ng ibang diyos. May
babala sa iyo:
Magsipag-ingat kayo, mga kapatid, baka sakaling mayroon sa
kanino man sa inyo ang isang pusong masama na walang
pananampalataya, na naghihiwalay sa inyo sa Diyos na
buhay. (Hebreo 3:12)
 114
Tsekan (þ) ang kasalanang nagawa mo.
NAGING DIYOS KO—NAPAHALAGAHAN KO NANG HIGIT SA
TUNAY NA DIYOS—ANG:
Masamang hilig ng aking laman (Efeso 5:5; Colosas 3:5 BB)
Salapi o anumang makalupang bagay na nakahumalingan ko
Satanas (2Corinto 4:4; Santiago 4:4)
NAGKAROON AKO NG ESPIRITUWAL NA KASAMA, PATNUBAY,
TALINO AT KAPANGYARIHAN NA DI GALING SA DIYOS AT
SALUNGAT SA KANYANG SALITA NANG NAKASAMA AKO SA:
Panghuhula (tulad ng sa Martial arts na gumagamit
pamamagitan ng palad o ng di lakas ng tao o ng
bolang kristal) Diyos
Pagbabasa ng palad Paglagay ng litrato sa ilalim
FLAMES ng unan upang maalala
Pangggagaway ng mahal mo
Pangkukulam Pakikipagsangguni sa
Karunungang Itim espiritu ng namatay o
Anting-anting anumang hindi tiyak na
Pagtatawas sa Diyos (Isaias 8:19-20 )
Albularyo Dalanging Latin
Bolang kristal Pagblangko ng isipan
Paniniwala sa pamahiin, Acupressure o
suwerte o malas o sa acupuncture nang may
horoscope o punsoy dalanging di mo tiyak
Pagsumpa kung sa Diyos
Hipnotismo Pakikipag-ugnayan
(pakikinig, pakikipag-
Toning
usap, pakikipaglaro,
Yoga—
pakikipagsiping ) sa
Transcendental Meditation
duwende, multo, kapre,
Pakikipag-usap sa
engkanto o anumang
pamamagitan ng isip
espiritu
Kusang pag-alis ng espiritu
Paulit-ulit na dalangin o di
sa katawan
maintindihang rock
Masamang computer music
games o cartoons Pagkakaroon, paggagawa
Baraha tulad ng magic o pagsamba (pagluhod,
cards paghalik, pagtirapa, pag-
Blood compact o alay ng insenso o buhay
pagpapatato [bagay man, hayop o tao
Di makadiyos at/o o si Jesus daw uli],
sikretong tipanan,
115
initiation o seremonya
tulad ng sa ilang
fraternity, sorority
Buntot sa likod ng buhok
Pagsama sa samahan na di
nagsasabing si Jesus ay
tanging Diyos na
nagkatawang tao upang
magligtas sa atin
Pananalangin sa santo
para sa pangangailangan
ko (Isaias 44:17): tulad
kay Sta. Clara upang
magkaanak, San Jose
upang magkatrabaho,
San Isidro upang
dumami ang ani, St.
Jude upang
magkaasawa.
pananalangin) sa ibang
mga diyos —tulad ng
kayamanan, pag-aari,
mahal sa buhay, idolo sa
pelikula/laro, paboritong
programa sa TV o sarili,
computer, telebisyon o
cell. phone
Panggayuma
Pagsusulat o pagguhit sa
patnubay ng espiritu
Spirit of the glass
Spirit guide
Mga libro, litrato,
materyales, souveneirs
musika o anumang
bagay (tulad ng pyramid)
na may kinalaman sa
diyus-diyusan o mahika.

Mungkahing Panalangin: Panginoon, nagkasala po ako sa Iyo sa

pagsamba ko sa mga diyus-diyusan. Inaamin ko po na nagnasa
akong magkamit ng espirituwal na kasama, patnubay, talino at
kapangyarihan na di galing sa Diyos. Salamat po at pinatawad Mo
na ako sa partisipasyon ko doon. Sa Iyo na lang ako laging sasama
at kukuha ng espirituwal na patnubay, talino at
kapangyarihan.Kung ako man ay napasama sa mga lugar na
tinatahan ni Satanas o ng mga demonyo, linisin Mo po ako.

Pakinggan mo, O Israel:

Ang Panginoon nating Diyos
ay iisang Panginoon;
at iibigin mo ang Panginoon mong Diyos
nang iyong buong puso,
at nang iyong buong kaluluwa,
nang iyong buong lakas. (Deuteronomio 6:4-5)
 116

11. Ang Hatol

“ Huwag mong imbutin ang bahay ng iyong kapuwa ...
ang asawa ng iyong kapuwa ...
o ang kanyang aliping lalaki o ...babae,
ang kanyang baka ... asno, o ang anumang bagay ng
iyong kapwa.” (Exodo 20:17)
“... ni huwag mong pagnanasaan ... ang kaniyang
bukid ...” (Deuteronomio 5:21)

MAY HATOL NA
MAGING SA PANLOOB NA KASALANAN
Makikita natin sa mga talata sa itaas na puwede ka nang
humarap sa paghatol ng Diyos kahit kasalanan mo’y nasa
saloobin pa lang! Pinagbabawalan ka niyang mag-imbot o
magnasa na mapasaiyo ang mga pag-aari ng kapuwa mo na
hindi naman sa iyo. Kasama dito:
1. Ang kanyang asawa. Pinag-aralan na natin ang tungkol dito
sa kabanata tungkol sa kalugod-lugod na pagtatalik.
2. Ang kanyang alipin—tauhan na naglilingkod sa kanya.
3. Ang kanyang baka … asno. Ang mga ito’y ginagamit niya
sa kaniyang ikinabubuhay.
4. Ang kaniyang bukid.
Tsekan (þ) ang kasalanang nagawa mo.
NAG-IMBOT/NAGNASA AKO NA MAPASAAKIN ANG:
asawa ng iba bahay ng iba
tauhan ng iba lote ng iba
gamit ng iba (kalabaw, sasakyan, computer, cell. phone,
atbp.)
KAMATAYAN ANG HATOL SA MGA KASALANAN
MO!
117
Sa pagbabasa mo ng librong ito, malinaw ba ngayon na
nasuway mo ang Kautusan? … Kung sinasabi mo pa rin na
iisa pa lang sa Sampung Utos ang nasuway mo, ganito ang
sinasabi ng Biblia tungkol sa iyo:

Ang tumutupad sa buong Kautusan ngunit lumabag sa isa ay

lumabag sa lahat. (Santiago 2:10)

Ngayon, malinaw na ba na ikaw ay makasalanan? …

Ganyan ang nagagawa ng Kautusan. Pinapaalam nito ang
kasalanang iyong nagawa:
… hindi ko sana nakilala ang kasalanan kung hindi sa
pamamagitan ng Kautusan; sapagka’t hindi ko sana nakilala ang
pag-iimbot kung hindi sinasabi sa Kautusan, “Huwag kang mag-
iimbot.” ( Roma 7:7)

Marahil sinikap mo ring gawin ang Kautusan, subalit

katulad ni Apostol Pablo, ganito ang sinasabi mo:
“… ang hindi ko nais, ang ginagawa ko, subalit ang
kinapopootan ko, iyon ang ginagawa ko. …. Ang mabuti na aking
nais ay hindi ko ginagawa, ngunit ang masama na hindi ko nais ay
siya kong ginagawa. … kung ibig kong gumawa ng mabuti, ang
kasamaan ay malapit. ... Kahabag-habag na tao ako! Sino ang
magliligtas sa akin … ?” (Roma 7:14-24 BB)

Ganito ba ang nararanasan mo? … Gusto mo rin bang makalaya sa

gayung kalagayan? …

Kaya lang, maaaring napuna mo na kung ano ang bawal,

iyon pa ang nagagawa mo!
Ngunit ang kasalanan, pagkakita ng pagkakataon sa
pamamagitan ng utos, ay gumawa sa akin ng sari-saring pag-iimbot
…. (Roma 7:8)
 118
Dahil dito, ang kasalanang nagawa mo ay hindi lamang
naihayag na kasalanan; nakita mo pa na iyon ay lubos na
makasalanan:
Sapagkat ang kasalanan, pagkakita ng pagkakataon sa
pamamagitan ng utos, ay dinaya ako, at sa pamamagitan nito ay
pinatay ako. …. upang ang kasalanan ay maihayag na kasalanan,
at sa pamamagitan ng utos ay maging lubos na makasalanan. (Roma
7:11-13)

Ang mabuting balita ay hindi ka iniwanan ng Diyos sa

gayung kalagayan!

Nagbigay siya ng solusyon sa pamamagitan ni Jesu-Cristo at

ng Banal na Espiritu:
Ngunit salamat sa Diyos sa pamamagitan ni Jesu-Cristo na
Panginoon natin. …. Sapagkat ang Kautusan ng Espiritu ng buhay
na na kay Cristo Jesus ay nagpalaya sa atin mula sa Kautusan ng
kasalanan at kamatayan. Sapagkat ang hindi magawa ng
Kautusan, yamang ito ay pinahihina ng laman, ay ginawa ng Diyos
sa pagsusugo sa kanyang sariling Anak sa anyo ng makasalanang
laman, at … hinatulan niya ang kasalanan sa laman, upang ang
makatuwirang itinakda ng Kautusan ay matupad sa atin, na hindi
lumalakad ayon sa laman, kundi ayon sa Espiritu. (Roma 7:25-8:4)

Totoo, hinatulan na ng Diyos ang kasalanan nang isinugo

niya ang kanyang sariling Anak upang maging malaya ka na sa
kasalanan at matupad mo ang makatwirang itinakda ng
Kautusan. Kailangan mo na lang lumakad ayon sa Espiritu.

Maaari mong itanong, “Paano hinatulan ng Diyos ang

kasalanan?”

Sapagkat ang kabayaran ng kasalanan ay kamatayan … (Roma

6:23)
119
Subalit pinatutunayan ng Diyos ang Kanyang pag-ibig sa
atin, na noong tayo’y mga makasalanan pa, si Cristo ay namatay
para sa atin. (Roma 5:8 BB)

SI CRISTO ANG TUMANGGAP

NG HATOL NA KAMATAYAN.

Sa paanong paraan siya namatay?

Una, sa pisikal Niyang katawan nang ibigay Niya ang

Kaniyang espiritu:

… At itinungo ang Kanyang ulo, at ibinigay ang Kaniyang

espiritu. (Juan 19:30 BB tala sa ilalim)

… si Cristo’y namatay para sa ating mga kasalanan, ayon sa

mga kasulatan, at Siya’y inilibing; at muling nabuhay nang ikatlong
araw ayon sa mga kasulatan. (1Corinto 15:3,4 BB)

Ikalawa, sa espirituwal Niyang kalagayan nang Siya ay

nahiwalay sa Diyos:

Nang dumating ang ikatlo ng hapon ay sumigaw si Jesus nang

may malakas na tinig, … “Diyos ko, Diyos ko, bakit mo ako
pinabayaan?” (Marcos 15:34; Mateo 27:46)

Sa pagkakataong ito, isinigaw ni Jesus ang nakasulat sa

Lumang Tipan:

Diyos ko, Diyos ko, bakit mo ako pinabayaan? …. Gayunman

ikaw ay banal …. (Awit 22:1,3)

Pinaalam ni Jesus na pinabayaan siya ng Diyos sapagkat ang

Diyos ay banal na di maaaring makasama ni Jesus na nagdala
ng ating mga kasalanan:
 120
Siya mismo ang nagdala ng ating mga kasalanan sa kanyang
katawan sa punongkahoy … (1Pedro 2:24)

Tayo rin ay dating espirituwal na patay dahil sa ating mga

kasalanan:

Kayo noo’y mga patay sa inyong mga pagsalangsang at mga

kasalanan. (Efeso 2:1)

Tayo nga dati’y patay o nahiwalay sa Diyos dahil sa ating

mga kasalanan:

Narito, ang kamay ng Panginoon ay hindi maikli na di

makapagligtas; ni hindi mahina ang Kaniyang pandinig, na ito’y di
makarinig. Ngunit pinaghiwalay ng inyong mga kasamaan kayo at
ang inyong Diyos, at ang inyong mga kasalanan ay siyang nagkubli
ng kanyang mukha sa inyo, anupa’t siya’y hindi nakikinig. (Isaias
59:1,2 BB)

Totoo, nang si Jesus ay ipinako sa krus, inako niya ang ating

mga kasalanan. Dahil doon, pisikal siyang namatay o nahiwalay
ang kaniyang espiritu sa kaniyang katawan
(Santiago 2:26)

Espirituwal din Siyang namatay o nahiwalay siya sa Diyos.

Sa pagkahiwalay Niya sa Diyos, naranasan Niya ang
nararanasan ng mga pisikal na namatay nang di
sumasampalataya. Kabilang sa kanila ang mga hindi
sumampalataya sa bansang Israel at ang nakiapid sa Sodoma at
Gomora. Sila ay nagdurusa hanggang ngayon sa apoy:

… minsan iniligtas ngPanginoon ang isang bansa mula sa lupain

ng Ehipto, pagkatapos ay nilipol Niya ang mga hindi
sumampalataya …. Gayundin ang Sodoma at Gomorra, at ang mga
lunsod sa palibot ng mga ito, na gumawa naman ng pakikiapid at
nalulong sa kakaibang laman, ay inilagay bilang halimbawa, na
nagdaranas ng kaparusahan sa apoy na walang hanggan. (Judas
1:5-7 BB)
121

Dahil ang salitang ‘nagdaranas’ ay sa pangkasalukuyan,

hanggang ngayon, dumaranas pa ng kaparusahan sa apoy ang
taga-Sodoma at Gomorra at ang nalipol nang hindi
sumampalataya sa Israel. Nasa ilalim sila ng kaparusahan
doon hanggang sa araw ng paghuhukom. Gayun ang
nangyayari sa mayamang namatay at naparoon

“…. At mula sa Hades na kanyang pinagdurusahan ay tumingala

siya at nakita sa malayo si Abraham at si Lazaro sa kanyang
kandungan. Siya’y sumigaw at sinabi, ‘Amang Abraham, maawa ka
sa akin, at suguin mo si Lazaro upang itubog niya sa tubig ang dulo
ng kaniyang daliri, at palamigin ang aking dila, sapagkat
naghihirap ako sa apoy na ito.’ Subalit sinabi ni Abraham, ‘…. may
isang malaking banging inilagay sa pagitan natin … wala ring
makatatawid mula riyan patungo sa amin.’ ….” (Lucas 16:19-31)

Makikita natin dito na pag namatay ang isang makasalanan,

pupunta siya sa Hades. Doon may katawan siya—may ulong
puwedeng tumingala, matang puwedeng makakita at dilang
puwedeng mapalamig ng tubig. Nagdurusa siya roon sa apoy.
Di siya puwedeng makalipat sa kapahingahan!

Dahil sa pagkakasala mo, ikaw ay nahiwalay sa Diyos at

delikadong mapunta at magdusa ka sa apoy ng Hades. Kung
ikaw ay maparoon, ilalaan ka sa ilalim ng kaparusahan
hanggang sa araw ng paghuhukom.

… ang Panginoon ay marunong … maglaan ng di-matuwid sa

ilalim ng kaparusahan hanggang sa araw ng paghuhukom. (2Pedro
2:9 BB)

…. At nakita kong nakatayo sa harap ng trono ang mga namatay,

maging dakila at maging hamak, at binuksan ang mga aklat.
Binuksan ang isa pang aklat, ang aklat ng buhay. Hinatulan ang
mga patay ayon sa kanilang ginawa, gaya ng nasusulat sa mga
aklat. Iniluwa ng dagat ang mga patay na nasa kanya. Inilabas din
 122
ng Kamatayan at ng Hades ang mga patay na nalagak sa kanila.
Hinatulan ang lahat ayon sa kanilang mga ginawa. Pagkatapos ay
itinapon sa lawang apoy ang Kamatayan at ang Hades. Ang lawang
apoy na ito ang pangalawang kamatayan. Itinapon sa lawang apoy
ang sinumang hindi nakasulat ang pangalan sa aklat ng buhay.
(Pahayag 20:11-15)

Subalit malagim ang kasasapitan ng mga duwag, mga taksil,

mga nagpasasa sa kasuklam-suklam na kahalayan, mga
mamamatay-tao, mga mapakiapid, mga mangkukulam, mga
sumasamba sa diyus-diyosan, at lahat ng sinungaling. Sila’y
ibubulid sa lawa ng naglalagablab na asupre, na siyang
pangalawang kamatayan.
(Pahayag 21:8)

Totoo, darating ang araw ng paghuhukom na kung

saan ang mga patay na nagdurusa na sa Hades ay mabubuhay.
Hahatulan sila batay sa mga ginawa nila. Hindi sila maliligtas
ng mga gawa nila. Kung inaakala nila na nakasulat ang
pangalan nila sa aklat ng buhay, mabibigo sila! Hindi iyon
nakasulat, kayat
itatapon sila sa
lawang apoy!
Iyon ang
IMPIYERNO na
kung saan
mapupuksa ang
katawan at
kaluluwa nila! (Mateo 10:28) (Ang larawang ito ay kinuha sa Ang Sagot
na inilathala ng Philippine Home Bible League.)

Kung di nakasulat sa Aklat ng Buhay ang pangalan mo pag ikaw ay

hahatulan na, dahil sa pagsuway mo sa buong Kautusan, hindi ka
papasa! Ang patutunguhan mo ay lawang apoy! Alam mo ba na
ang temperatura ng kumukulong tubig ay 100 degrees Celsius?
Ang lava sa pumutok na bulkan ay 1,000 degrees Celsius! Kung ang
lawang apoy ay tulad ng lava, sampung beses ang katumbas ng init
123
sa impiyerno ng kumukulong tubig! Doon, iiyak ka sa sakit! Wala
man lang tubig na pamatid-uhaw! (Lucas 16:24)

May apoy doon ngunit madilim ! (Job 10:21-22)

Gugustuhin mong umalis subalit wala kang kawala doon! (Lucas
16:26) Ang espiritu mo doon ay mabibilanggo (1Pedro 3:19) tulad ng
“mga anghel na nagkasala” at “ibinilanggo sa madilim na hukay
upang doon ay hintayin ang Araw ng PAGHUHUKOM” (2Pedro 2:4) May
mga pintuan (Mateo 16:18 BK) mga pangawan (Job 17:16 BK) o bars at
mga susi (Pahayag 1:18 BK) rin doon.

Magngangalit ang iyong ngipin doon--magngitngit ka sa

galit sa maling tugon sa katotohanang ipinaalam sa iyo (Lucas 16:
29-31)

Subalit hindi kailangang gayon ang mangyari sa iyo.

Hinatulan na ng Diyos ang kasalanan sa laman ni Jesus—ang
kordero ng Diyos na nag-aalis ng kasalanan ng sanlibutan (Juan
1:39).
Puwede mo nang matiyak na ang pangalan mo’y nakasulat
sa aklat Niya (Pahayag 13:8 NPV).

Subalit bago mangyari iyon, dapat mong paniwalaan na

hindi lamang siya ang tumanggap ng hatol. Dapat mo ring
tanggapin ang sumusunod na katotohanan tungkol sa kanya:

ANG TUMANGGAP NG HATOL

AY ANG ANAK NG DIYOS NA NAG-ANYONG TAO.

Mungkahi ko sa iyo na magbasa ka ng Biblia at simulan mo

sa Ebanghelyo Ayon Kay Juan. Ganito ang layunin ni Juan:

Ang mga natala rito’y sinulat upang sumampalataya kayong si

Jesus ang Mesias, ang Anak ng Diyos, at sa gayo’y magkaroon kayo
ng buhay sa pamamagitan niya. (Juan 20:30-31)
 124

Ang ibig sabihin ng Anak ng Diyos ay kapantay siya ng

Diyos.

Dahil dito, si Jesus ay sinimulang usigin ng mga Judio, sapagkat

nagpagaling siya sa Araw ng Pamamahinga. Kaya’t sinabi sa
kanila ni Jesus, “Ang aking Ama’y patuloy sa paggawa, at gayon
din ako.” Lalong pinagsikapan ng mga Judio na patayin siya,
sapagkat nilabag na niya ang batas tungkol sa Araw ng
Pamamahinga at sinasabi pa niyang ang Diyos ang kanyang Ama,
at sa gayo’y ipinapantay ang sarili sa Diyos.

Kaya’t sinabi sa kanila ni Jesus, “…. Ang ginagawa ng Ama ay

siya ring ginagawa ng Anak. … Kung paanong binubuhay ng Ama
ang mga patay, gayon din naman, bubuhayin ng Anak ang
sinumang nais niyang buhayin. Hindi humahatol kaninuman ang
Ama. Ibinigay niya sa Anak ang buong kapangyarihang humatol
upang parangalan ng lahat ang Anak, tulad ng kanilang
pagpaparangal sa Ama. Ang hindi nagpaparangal sa Anak ay hindi
nagpaparangal sa Amang nagsugo sa Anak. (Juan 5:16-23)

Makikita mo sa ginuhitan sa itaas na inangkin ni Jesus na

kapantay Siya ng Ama:
1. Sa kapangyarihan. Kaya niyang gawin ang ginagawa ng
Ama. Binubuhay niya ang sinumang nais niyang
buhayin.
2. Sa karangalan. Ang hindi nagpaparangal kay Jesus ng
tulad ng pagpaparangal sa Ama ay hindi nagpaparangal sa
Ama. Gusto ng Ama na parangalan ng tao si Jesus tulad ng
pagpaparangal nila sa Ama kaya’t ibinigay ng Ama kay
Jesus ang lahat ng paghatol.

Ang mga tala sa itaas, ipinagpatuloy niya:

Sinasabi Ko sa inyo: ang nakikinig sa Aking salita at nananalig

sa nagsugo sa Akin ay may buhay na walang hanggan. Hindi na
125
siya hahatulan kundi inilipat na sa buhay mula sa kamatayan.
(Juan 5:24)

Upang magkaroon ka ng buhay na walang hanggan—upang

makatiyak ka na nasa aklat ng buhay ang pangalan mo at hindi
ka na hahatulang pumunta sa impiyerno, dapat nakikinig ka sa
salita ni Jesus. Tapat ka ring nananalig sa Amang nagsugo sa
kanya at nagpahayag na si Jesus ay Kanyang Anak nang ito’y
buhayin niya sa mga patay. (Roma 1:4)

DAPAT MONG TANGGAPIN SI JESUS!

Masisimulan mong makinig sa salita ni Jesus at manalig sa

Ama sa pamamagitan ng pagpapapasok kay Jesus sa iyong
buhay. Sabi niya:

Tumayo na Ako sa pintuan at kumakatok. Kung

ang sinumang duminig ng Aking tinig at magbukas ng
pinto, Ako’y papasok sa kanya at kakaing kasama
niya at siya’y kakaing kasama Ko. Ang magtatagumpay ay
bibigyan Ko ng karangalang lumuklok kasama Ko sa Aking trono
tulad kong nagtagumpay at lumuklok kasama ng Aking Ama sa
kanyang trono. (Pahayag 3:20-21 sariling salin)

Hindi sasama si Jesus sa pagkain mo kung di ka Niya

patatawarin sa iyong mga kasalanan. Hindi ka naman Niya
pasasamahin sa pagkain Niya—sa paggawa Niya ng kalooban
ng Ama (Juan 4:34)—kung ayaw mong talikuran ang mga
kasalanan mo.

Nais mo bang patawarin ka sa iyong mga kasalanan? Payag

ka naman bang talikuran iyon upang magawa ang kalooban ng
Diyos sa iyong buhay—ang magtagumpay sa kasalanan at
lumuklok na kasama ni Jesus sa kaniyang trono? Kung gayon,
buksan mo na ang pinto ng iyong puso. Sabihin mo kay Jesus
ang sumusunod na dalangin:
 126

Mungkahing Dalangin: Panginoong Jesus, inaamin ko po na ako’y

makasalanan at delikadong magdusa sa impiyerno.
Nananampalataya po ako na ikaw ay ang Anak ng Diyos na isinugo
Niya sa anyong tao upang hatulan ang mga kasalanan ko sa iyong
laman. Buong puso po akong nananalig na Ikaw ay binuhay Niya sa
mga patay. Binubuksan ko na po ang pinto ng aking buhay at
tinatanggap kita na Tagapagligtas at Panginoon. Salamat po’t
pinatawad Mo na ako sa aking mga kasalanan. Isama Mo po ako sa
iyong pagkain—palakasin Mo po ako upang magtagumpay laban sa
kasalanan at kay Satanas. Gusto ko pong maupong kasama Mo sa
Iyong trono.

Sinabi mo ba kay Jesus ang dalanging ito? Kung gayon,

basahin mo uli ang pangako ni Jesus:

… Kung ang sinumang duminig ng Aking tinig at magbukas ng

pinto, Ako’y papasok sa kanya … (Pahayag 3:20)

Batay dito, dahil binuksan mo na ang pinto, ano ang ginawa

ni Jesus? … Totoo, pumasok na Siya! Nasa iyo na ang
Espiritu ni Cristo at ng Diyos.

...kayo’y wala sa laman, kundi nasa Espiritu, yamang nananatili

sa inyo ang Espiritu ng Diyos. Subalit kung ang sinuma’y walang
Espiritu ni Cristo, siya’y hindi sa kanya. (Roma 8:9)

Ngayon nga ay wala nang kahatulan

sa kanila na na kay Cristo Jesus.
Sila ang mga lumalakad na hindi ayon sa makalamang
kalikasan
kundi ayon sa Espiritu. (Roma 8:1)
127

12. Talunin
ang Nanakit sa Iyo
“Huwag kang papatay.” (Exo 20:13)

Ito ang utos ng Diyos na nais suwayin nang marami pagka

naisip nila ang nanakit sa kanila. Gayun din ba sa kalagayan
mo? …

Sa paglalakbay mo sa buhay, may iba’t ibang tao kang

nakakaharap at nakikilala. Walang perpekto sa kanila. Hindi
lahat ng tao ay nagdudulot ng puro ligaya. Sadya man o hindi,
nasaktan ka ng ilan. Hindi nangyari ang inaasahan mong dapat
nilang gawin.

Dahil dito, mauunawaan mo ang ikinuwento ng

isang pastor: May isang babae na nagkuwento sa
kanya ng galit niya dahil sa ginawa sa kanya ng isang
lalaki. Pagkaraan ng ilang panahon na hindi siya
nagpapatawad, nagkasakit ang babae. Di nagtagal,
namatay. Nang araw ng libing ng babae, nakita ng pastor ang
lalaki. Tinanong niya kung alam nito na nagalit ang babae sa
kanya. Sumagot ang lalaki, “Di ko alam!”...
Totoo, nagkasakit ang babae … at namatay... pagkatapos
magalit sa lalaking di naman nakaaalam ng kasalanan nito sa
kanya.

Maaari mong itanong, Gayun din ba ang puwedeng

mangyari sa akin kung di ako magpatawad? Oo …

KUNG DI KA MAGPATAWAD ,
SI SATANAS ANG MANANAKIT SA IYO.
 128

BIBIGYAN MO SIYA NG PAGKAKATAON

“… Huwag ninyong hayaang lubugan ng
araw ang inyong galit. Huwag ninyong
bigyan ng pagkakataon ang diyablo.”
(Efeso 4:26-27 kasama ang nakatala sa ilalim ng
Magandang Balita Biblia)

Makikita natin dito na kapag ang isang Cristiano ay matulog

nang di pa nagpapatawad, binibigyan niya ng pagkakataon ang
diyablo.
MAIISAHAN KA NIYA:
Ang pinatawad ko… ay ipinatawad ko alang-alang sa inyo, sa
harapan ni Cristo, upang hindi tayo mapaglalangan ni Satanas.
Hindi lingid sa atin ang ibig niyang mangyari. (2Corinto 2:10-11.)

IBIBIGAY KA NG DIYOS SA MGA TAGAPAGPAHIRAP

Lumapit noon si Pedro at nagtanong sa Kanya, “Panginoon,
makailan kong patatawarin ang aking kapatid na paulit-ulit na
nagkakasala sa akin? Makapito po ba?”

Sinagot siya ni Jesus, “Hindi ko sinasabing makapito, kundi

pitumpung ulit na pito. Sapagkat ang paghahari ng Diyos ay
katulad nito: ipinasya ng isang hari na pagbayarin ang kanyang
mga lingkod na may utang sa kanya.

Unang dinala sa kanya ang isang may utang na P10,000,000.

Dahil sa siya’y walang ibayad, iniutos ng hari na ipagbili siya, ang
kanyang asawa, mga anak, at lahat ng ari-arian, upang
makabayad.

Nanikluhod ang taong ito sa

harapan ng hari at
nagmakaawa:’Bigyan pa ninyo ako
ng panahon, at babayaran ko sa inyo
129
ang lahat.’ Naawa sa kanya ang hari kaya ipinatawad ang
kanyang mga utang at pinayaon siya.

“Ngunit pagkaalis niya roon ay nakatagpo niya ang isa sa

kanyang kapuwa lingkod na may utang na P500 sa kanya.
Sinunggaban niya ito at sinakal, sabay wika:’Magbayad ka ng
utang mo!’ Naglumuhod iyon at nagmakaawa sa kanya:’Bigyan mo
pa ako ng panahon, at babayaran kita.’ Ngunit hindi siya pumayag;
sa halip ipinabilanggo niya ang kanyang kapuwa lingkod hanggang
sa iyo’y makabayad.

Nang makita ng kanyang mga kapuwa lingkod ang nangyari,

sila’y labis na nagdamdam; pumunta sila sa hari at isinumbong ang
nangyari.

Kaya’t ipinatawag siya ng hari.’Ikaw - napakasama mo!’ sabi

niya.’Pinatawad kita sa utang mo sapagka’t nagmakaawa ka sa
akin. Nahabag ako sa iyo; hindi ba dapat ka ring mahabag sa
kapuwa mo?’ At sa galit ng hari, siya’y ibinigay sa mga
tagapagpahirap, hanggang sa mabayaran niya ang lahat ng utang
sa kanya.

Gayon din ang gagawin sa inyo ng Aking Amang nasa langit

kung hindi ninyo patatawarin mula sa puso ang inyong kapatid.”
1
(Mateo 18:21-35)

Totoo, kung di ka magpapatawad mula sa puso , ibibigay ka

sa mga tagapagpahirap!
Upang maunawaan mo kung ano ang kahirapang maaari
mong tatanggapin kung di ka magpapatawad, ginuhitan sa
sumusunod na mga talata ang mga salitang kaugnay ang
pinanggalingan ng salitang tagapagpahirap sa (Mateo 18:34: )
“... si Lot ay labis na nababahala sa kahalayang ginagawa ng
masasama. Naghihirap ang kalooban ng matuwid na taong ito sa
1
Ang makapal na mga letra ay pagsasaayos sa salin ng Mabuting Balita batay sa Griego.
Sang-ayon ang pagsasaayos na ito sa sumusunod na mga salin - KJV, NASB, MKJV,
Webster, YLT at Darby
 130
gayong kasamaang nasaksihan niya araw-araw samantalang
nakikipamayan doon.” (2Pedro 2:7-8)

Ang paghihirap ng kalooban na naranasan ni Lot ay larawan

ng maari mong maranasan kung di ka magpapatawad! Sa
katunayan nga, karaniwang lang sa nakakaranas ng hirap ay
nakakaranas din ng pighati.

Ang hirap at pighati ay magkasama rin sa sumusunod:

“… Ipalasap ninyo sa kanya ang katumbas na pahirap at
kapighatian. Pagkat lagi niyang inuusal:’… Hindi ako daranas ng
kasawian kailanman!’ (Pahayag 18:7)

Ikaw naman, sa pagkakasalang ginawa sa iyo, ano ang naramdaman

mo? Pagkaawa sa sarili? … kahihiyan? … nasang mamatay? …
nasang mamatay siya? … Nais mo bang maghiganti? …
?
Nakapagsalita ka ba nang di maganda sa kanya (Colosas 3:8)...
Pinagsabi mo ba sa iba ang ginawa niya sa iyo sa halip na kausapin
mo siya ng sarilinan? (Mateo 18:15-20)

Ganito ang maaaring nangyari sa babaeng namatay: Nang

hindi niya napatawad ang lalaki, sa kalangitan sinabi ng mga
demonyo, Panginoon, sabi mo sa Iyong salita, pag di
nagpatawad ang pinatawad mo, ibibigay Mo siya sa mga
tagapagpahirap! Ang babaeng iyon, di nagpatawad!

Sumagot naman ang Panginoon, “Maging sa inyo, matuwid

ako! Sige, pahirapan ninyo siya!”

Bagama’t di nakakabasa ng isip ang mga demonyo (kundi

ang Diyos lamang, 1Hari 8:39) pwede silang maglagay ng
kaisipan (tulad ng ginawa ni Satanas kay Pedro, Mateo 16:21-23).
Kaya’t ibinalik-balik ng nila sa isip ng di nagpatawad na babae
ang nagawa ng lalaki na nakasakit sa kanya. Dahil doon,
naghirap ang kalooban niya. Di siya nakatulog nang
maayos… Siya’y nagkasakit … at namatay!
131

Ikaw, kumusta na? May gumawa ba ng masama sa iyo? ... Sa

tuwing nakikita mo ang gumawa ng mali sa iyo, nasisira ang araw
mo? … Galit na galit ka ba? Ayaw mo ba siyang pansinin? Gusto
mo bang pagbayaran niya ang kaniyang ginawa sa iyo?

May mga gabi bang gusto mo na siyang kalimutan subalit

bumabalik siya sa isip mo … dahil doon, pati sa pagtulog mo,
nahihirapan ka?…

Kung gayon, ibinabalik-balik sa isipan mo ng mga demonyo

ang kasalanang ginawa niya sa iyo.
Kumusta ang gumawa ng mali sa iyo? … Apektado ba siya ng
kaniyang kasalanan? … Ang saya-saya ba niya samantalang ikaw
nagngingitngit? … Kung gayon, sino sa palagay mo ang labis na
maaapektohan … ang talo? … Di ba ikaw?

Hindi lamang sa isip at damdamin ka maaaring magdusa...

Ginamit din ang salitang isinalin na tagapagpahirap dito:

“...Parang kagat ng alakdan ang kirot ng pagpapahirap na ito.”
(Pahayag 9:5)

Kung di ka magpatawad, ang mararamdaman mong kirot ay

maaaring tulad ng kagat ng alakdan!
Ayon sa isang nakagat ng alakdan, mas masakit pa raw sa
pinong kurot na habang tumatagal ay tumitindi ang kirot.
Mabilis daw kumalat sa katawan ang kamandag niyon. Ang
iba nama’y nilagnat at walong oras daw masakit ang kagat.
Gusto mo bang maranasan ang sakit na iyon? Kung ayaw
mo, magpatawad ka!
Narito pa ang isa pang pagkagamit ng salitang nauugnay sa
salitang tagapagpahirap:
 132
“Malapit na siyang manganak kaya’t napapasigaw siya sa
matinding sakit at hirap.” (Pahayag 12:2)

Pinakamasakit daw sa lahat ang panganganak. Gusto mo bang

maranasan ang ganoong kasakit? … Kung ayaw mo, magpatawad
ka!

Dahil di pa rin nagpatawad ang babae sa kuwento, pati sa

pisikal na kalagayan niya, siya’y naghirap … Tulad ng ilang
namatay sa panganganak, namatay na rin siya dahil di siya
nagpatawad …

Kung may sakit ka, kailan nagsimula iyan? ... Pagkaraan ng ilang
araw pagkatapos mong magalit? … Kung dulot ng pagkamuhi ang
,
iyong sakit (Santiago 5:14,15) nais mo bang gumaling? Kung gayon,
magpatawad ka!...

Kaugnay din ng salitang tagapagpahirap ang ginuhitan sa

sumunod na talata:
Sa gitna ng kanyang pagdurusa sa Hades … sumigaw siya:
'Amang Abraham, mahabag po kayo sa akin. Utusan ninyo si
Lazaro na isawsaw sa tubig ang dulo ng kanyang daliri at
palamigin ang aking dila, sapagkat naghihirap ako sa apoy na ito.'
(Lucas 16:23,24)

Kung tatanungin mo ako ngayon, “Kung hindi ako

magpapatawad, pupunta ba ako sa impiyerno?”
Hayaan mong sagutin ang katanungang iyan sa
pamamagitan ng sumusunod na mga talata:

Mamamatay-tao ang napopoot sa kanyang kapatid; at

nalalaman ninyong ang buhay na walang hanggan ay wala sa
mamamatay-tao. (1Juan 3:15)
133
Subalit malagim ang kasasapitan ng … mga mamamatay-
tao…. Sila'y ibubulid sa lawa ng naglalagablab na asupre, na
siyang pangalawang kamatayan." (Pahayag 21:8)

Sobra na ba ang pagkamuhi mo sa kanila kaya’t nahibang ka na at

mas gusto mo pang magdusa sa impiyerno kaysa magpatawad? …

Tandaan mo: kung hindi ka magpatawad, hindi ka rin

patatawarin ni Jesus. Sabi niya:
“… patawarin mo kami sa aming mga kasalanan, sapagkat
pinatawad namin ang bawat nagkakasala sa amin…” (Lucas 11:4)
”… tulad ng aming pagpapatawad sa mga nagkakasala sa amin.
Sapagkat kung pinatatawad ninyo ang mga nagkakasala sa inyo,
patatawarin din kayo ng inyong Amang nasa langit. Ngunit kung
hindi ninyo pinatatawad ang mga nagkakasala sa inyo, hindi rin
kayo patatawarin ng inyong Ama.” (Mateo 6:12-15.)

Maaari mong sabihin, Ayokong patawarin siya. Ayokong

kunsintihin ang kasalanan niya!
ANG PAGPAPATAWAD AY HINDI NANGANGAHULUGANG PAGKUNSINTI SA
KASALANANG GINAWA.

Kailangang masabihan siya upang makita niya ang kaniyang

kasalanan. Kung posible, ikaw mismo ang dapat magsasabi sa
kanya Kung di siya makinig, magsama ka ng saksi sa ginawa
niya. Kung di pa rin siya makinig, sabihin mo sa dalawa o
tatlo na malapit kay Cristo na puwedeng sumuri sa iyo at sa
kasama mong saksi. Kapag di pa rin siya makinig sa kanila,
ituring mo siyang di mananampalataya. (Mateo 18:15-20)
Kung sexual o pisikal na pang-aabuso ang ginawa niya sa iyo,
kailangang isuplong siya sa batas upang di ka na patuloy na
maabuso!

“Huwag kayong makisama sa masasamang gawain ng iba, kundi

ipakita ninyo ang kanilang kasamaan.” (Efeso 5:11 SB)
 134
PAANO KO SIYA PATATAWARIN?

Tulad ng pagpapatawad sa iyo ng Diyos:

“Magpaumanhin kayo at magpatawaran kung may hinanakit
kayo sa isa’t isa. Pinatawad na kayo ng Panginoon kaya’t
magpatawad din kayo.” (Colosas 3:13)

“…magpatawaran, tulad ng pagpapatawad sa inyo ng Diyos sa

pamamagitan ni Cristo.” (Efeso 4:32)

Kapag magpapatawad ka, di mo ibibilang ang

kasalanan niya laban sa iyo. Ganito ang ginagawa
ng Diyos sa mga mga kasalanan natin,
“… Ang Diyos kay Cristo ay pinakipagkasundo ang sanlibutan
sa kaniya rin, na hindi ibinibilang sa kanila ang kanilang mga
kasalanan…” (2Corinto 5:19 BK)

Kapag magpapatawad ka, hindi mo rin sisingilin sa kanya

ang katumbas ng ginawa niya. Hindi mo na babalik-balikan
pa iyon. Para bagang napakalayo na iyon para balikan—
sinlayo ng silangan sa kanluran! Sabi ni David:
Ang lahat kong kasalana’y Siya ang nagpapatawad… Kung Siya
ay magparusa, di katumbas ng pagsuway; Di na tayo sinisingil sa
nagawang kasalanan. Kung gaano kalayo ang silangan sa
kanluran gayon din Niya inalis sa atin ang ating mga kasalanan.
(Awit 103:3a, 10, 12)

Kung masama ang sabihin nila tungkol sa iyo, tulad ni Jesus

at ni Esteban, iyong idalangin na patawarin sila ng Diyos:
… ibigin ninyo ang inyong mga kaaway, at idalangin ninyo ang
mga umuusig sa inyo” (Mateo 5:44)

Sa halip na paghigantihan; gawan mo pa siya ng

mabuti at dadaigin ng mabuti ang masam ang
ginawa sa iyo:
135
Hangga’t maaari, maging mapayapa ang relasyon sa lahat
ng tao. … huwag kayong maghihiganti; ipaubaya ninyo iyon sa
Diyos. Sapagkat nasusulat, “Akin ang paghihiganti, ako ang
gaganti, sabi ng Panginoon. Kaya, “Kung nagugutom ang iyong
kaaway, pakanin mo; kung nauuhaw, painumin mo; sa gayon,
mapapahiya siya sa kanyang sarili. Huwag kang padaig sa
masama, kundi daigin mo ng mabuti ang masama.” (Roma 12:20-21)

Sa pamamagitan ng pagpapatawad at paggawa ng mabuti sa

nagkasala sa iyo, magtatagumpay ka sa masamang ginawa sa
iyo at sa mga demonyo.
Sabi ng ilan, “Di pa ako puwedeng magpatawad—galit pa
ako!” Kung mamumuhi ka rin lang, magalit ka na lang kay
Satanas at sa mga demonyo. Sabi ng Mang-aawit:
“Lubos akong nasusuklam sa sinumang namumuhi sa’yo, Ang
lahat ng nag-aalsa laban sa’yo’y di ko gusto. Lubos akong
namumuhi…” (Awit 139:21-22)

Sila ang tunay na kaaway mo

“Sapagkat ang kalaban nati’y hindi mga tao, kundi mga pinuno,
mga maykapangyarihan, at mga tagapamahala ng kadilimang
namamayani sa sanlibutang ito - ang mga hukbong espirituwal ng
kasamaan sa himpapawid.” (Efeso 6:12)

Ipaalam mo sa kanila na wala na silang karapatan sa buhay

mo. Suriin ang iyong sarili kung mayroon ka pang di
napatawad.
Mayroon bang gumawa nang di maganda o di ayon sa inaasahan
mo? ... Siya ba’y kapamilya mo? ... kamag-anak mo? ... dating
kaibigan mo? ... kapitbahay mo? ... kasama mo sa trabaho? ...
kaklase mo? ... taong di mo man lang kilala? ... nagsasabing siya’y
malapit sa Diyos? ... Ikaw ba’y inabuso? … Ni-rape? … Di ka ba
nakatanggap ng katarungan? … Pinagtaksilan ka ba? …Iniwanan ka
ba ng mahal mo sa buhay? …Niloko ka ba? … Inalipusta ka ba? …
Patawarin mo na sila!
 136

Nainis ka ba sa iyong maling desisyon? ... Patawarin mo na ang

sarili mo!

May nangyari rin ba sa buhay mo o sa mga mahal mo sa buhay na

hindi mo maintindihan at matanggap? … Naghiwalay ba ang iyong
magulang? … Nasunugan ba kayo? Ikaw ba’y namatayan? … Nagalit
ka ba sa Diyos? … Nagdaramdam ka ba kung bakit nangyari iyon sa
iyo? … Naging ganito ba ang tugon mo? “Bahala na ako sa buhay
ko!”, “Eh anong magagawa ko, Diyos siya!” … Kung nagtampo ka sa
Diyos, sabihin mo sa kanya ito: “Panginoon, patawarin mo po ako
at sinisi kita sa nangyari nang ______________________________.”

Tingnan mo ang magagandang karanasan dulot ng

pagpapatawad:
Isang dalaga na hinalay ng kaniyang tagapangalaga. Sa
kabila ng bigat ng kasalanang ginawa sa kanya, pinatawad
niya ito. Nagliwanag ang mukha niya at nakita namin ang
kagalakang naidudulot ng pagsunod sa Diyos.
Isang pamangkin ko naman ang humiling sa akin na
ipanalangin siya na gumaling sa karamdaman. Tinanong ko
kung may galit siya. Tumango naman siya. Sabi ko,
‘Humingi ka ng tawad sa Diyos sa iyong sama ng loob at
anumang kasalanang ipaalala Niya sa iyo.” Ginawa niya iyon.
Siya ay idinalangin ko at gumaling.
Ang katulad ng nangyari sa pamangkin ko ay pinatutunayan
sa pag-aaral ng mga doktor sa America. Malaking porsyento
ng sakit ng mga pasyente sa mga hospital ay mula sa
matinding sama ng loob at di pagpapatawad. Sa kabilang
banda, bumibilis naman ang kanilang paggaling kung
matutunan nilang magpatawad.
Isulat mo sa susunod na pahina ang mga pangalan ng mga
taong nakasakit sa iyo, ang pananakit nila sa iyo at ang epekto
137
sa iyo ng kasalanang ginawa nila. Kung nainis ka sa sarili
mo, ilagay mo rin ang pangalan mo.
Iparinig mo sa mga demonyo ang sumusunod …
Mungkahing Dalangin: Panginoon, patawarin mo ako sa di ko
pagpapatawad kaagad. Tulad ng pagpapatawad mo sa akin (Colosas
3:13; Efeso 4:31-32)

PINAPATAWAD KO NA (Mateo 6:12,14-15; Lucas 17:4) ……

ANG SA DAHIL DOON, NARAMDAMAN KO ANG

SARILI PANANAKIT PAGPAPAHIRAP NG MGA DEMONYO
KO AT NIYA/NILA SA SA …
SI / AKIN NANG…
SINA…
KALOOBAN KO
pagkaawa sa sarili, kahihiyan.
nasang mamatay ako o siya/sila.
nasang maghiganti.
hirap sa pagtulog.
galit/poot/ sama ng loob at minsan.
pagkabugnutin, maging doon sa wala
namang kasalanan sa akin.
pagbanggit tungkol sa kanyang
kasalanan maging doon sa di naman
makatutulong.
KATAWAN KO

… Ititigil ko na po ang pagbibilang ng mga kasalanan nila laban sa

akin. Aalisin ko na ang mga iyon sa kanila kung gaano kalayo ang
silangan sa kanluran Di na ako magtatanim ng galit ni
maghihiganti sa kanila (Hebreo 12:15.)

Kakausapin ko sila nang sarilinan. Kung di sila makinig, susundin

ko ang iba pang patnubay mo. Hangga’t maaari, hahayaan ko nang
maging mapayapa ang relasyon ko sa bawa’t isa sa kanila (Roma
12:18.)
 138
Gagawan ko pa sila ng mabuti. … Kung masama ang sasabihin nila
sa tao o sa Diyos tungkol sa akin, mabuti ang sasabihin ko tungkol
sa kanila. Gayunpaman, gagawin ko ang iba pang magagawa ko
upang di na sila magpatuloy sa pananakit nila sa akin o sa ibang
tao. (Efeso 5:1)

Salamat po na ang lahat ng nangyari sa akin ay nagkakalakip-lakip

upang ako’y matulad sa ugali ni Jesus (Roma 8:28-29)

… Magpatawad kayo at kayo’y patatawarin.

Magbigay kayo ng kapatawaran at iyon ay ibibigay sa
inyo—
hustong takal, siksik, niliglig at umaapaw,
ang ilalagay nila sa inyong kandungan.
Sapagkat sa panukat na inyong ipanukat
ay doon din kayo susukatin.
(Lucas 6:37-38 BB. Idinagdag ang italic)
139

13. Maglakad sa Espiritu

... hinatulan niya ang kasalanan sa laman,
upang ang makatuwirang itinakda ng kautusan ay
matupad sa atin, na hindi lumalakad ayon sa laman,
kundi ayon sa Espiritu. (Roma 7:25-8:4)

Noong February 19, 1979, tinanggap

ko si Jesus bilang Tagapagligtas ko.
Pagkaraan ng tatlong buwan, natigil ako
sa pagbabasa ng Biblia kaya’t nanghina
ang buhay espirituwal ko. Nang
sumunod na buwan, natutunan ko kung paano maglakad sa
Espiritu. Simula noon, patuloy kong naranasan ang
masaganang buhay na ipinangako ni Jesus. (Juan 10:10)

Ang sumusunod na hakbang ay nakatulong sa akin na

makalakad ayon sa Espiritu:

TIYAKIN MONG NAGPAPATOTOO SIYA SA IYONG

ESPIRITU NA IKAW NGA’Y ANAK NG DIYOS.
Ang Espiritu mismo ang nagpapatotoo kasama ng ating Espiritu
na tayo’y mga anak ng Diyos. (Roma 8:16)

SA PAGPAPATNUBAY NIYA SA IYO

Sapagkat ang lahat ng pinapatnubayan ng Espiritu ng Diyos ay

sila ang mga anak ng Diyos. (Roma 8:14)

Isang Cristiano na nagbabantay sa isang pasyente ay

malalim na nakatulog. Bigla siyang nagising nang marinig
niya sa kanyang espiritu na lapitan niya ang naghihingalong
pasyente at bahaginan ng mabuting balita. Tumanggap ang
 140
babae sa Panginoon at pagkaraan ng 3 minuto, namatay nang
payapa. Mabuti at nakinig at sumunod siya sa tinig ng Diyos!
Ikaw ba’y nakararanas ng patnubay ng Espiritu? …

SA IYONG MAS PERSONAL NA PAKIKIPAG-USAP SA DIYOS

Sapagkat hindi kayo tumanggap ng espiritu ng pagkaalipin

upang muling matakot, kundi tumanggap kayo ng espiritu ng
pagkupkop, na dahil dito’y tumatawag tayo, “Abba! Ama!” (Roma
8:15-16)

Nang gabing pagkatapos kong tinanggap si Cristo, sa kauna-

unahang pagkakataon, kahit walang taong nagsasabi sa akin,
pinatay ko ang ilaw sa kuwarto namin at lumuhod at ako sa
Diyos at nagalak akong manalangin. Dahil sa pagbabago sa
aking pananalangin, alam ko sa aking puso na naging anak na
ako ng Diyos!

Naging mas personal na ba ang pakikipag-usap mo sa Diyos? … Kung

katulad lang nang dati, suriin mo ang sarili mo! Lubusan ka na nga
bang nagtiwala kay Jesus para sa kaligtasan mo? …

SA MAGANDANG RESULTA BAGAMA’T DI KA MARUNONG MANALANGIN

… Ang Espiritu ay tumutulong sa ating kahinaan; sapagka’t
hindi tayo marunong manalangin nang nararapat; ngunit ang
Espiritu mismo ang namamagitan na may mga daing na hindi
maipahayag; ngunit ang Diyos na sumisiyasat ng mga puso ay
nakakaalam kung ano ang kaisipan ng Espiritu, sapagkat Siya ang
namamagitan dahil sa mga banal ayon sa kalooban ng Diyos.
(Roma 8:26-27)

Minsan, nagkaroon ng matinding problema sa pamilya

namin. Dahil paulit-ulit na ang problemang iyon, lumuhod ako
… subalit di ko alam manalangin. Ang narinig ko sa sarili ko
ay pawang ungol lamang.
141
Nang pumunta ako kinaroroonan ng problema, isa sa
kamag-anak ko na nagalit dati sa akin ay binahaginan ko ng
Salita ng Diyos. Tinanggap naman niya si Cristo!
Nakaranas ka ba ng problema na kung saan di mo alam kung ano
ang idadalangin mo? … Narinig mo ba ang sarili mo na nanalangin
ng kakaiba? …

ITUON MO ANG IYONG ISIPAN

SA MGA BAGAY NG ESPIRITU NG DIYOS
Ang mga bagay ng Espiritu ay yaong nagbibigay sa iyo ng
kapayapaan at kakayahang magpasakop sa Kautusan ng Diyos
at magbigay ng kaluguran sa Kanya:

Sapagkat ang mga ayon sa laman ay nagtutuon ng kanilang

kaisipan sa mga bagay ng laman; subalit ang mga ayon sa Espiritu
ay sa mga bagay ng Espiritu. Sapagkat ang kaisipan ng laman ay
kamatayan; subalit ang kaisipan ng Espiritu ay buhay at
kapayapaan. Sapagkat ang kaisipan ng laman ay pagkapoot laban
sa Diyos; sapagkat hindi ito napapasakop sa kautusan ng Diyos, ni
hindi nga maaari; at ang mga nasa laman ay hindi
makapagbibigay-lugod sa Diyos. (Roma 8:5-8)

Ang Biblia na sinulat nila Pablo at iba pang lingkod ng

Diyos ay kinaroroonan ng mga bagay ng Espiritu. Ganito ang
sabi ni Pablo:

…atin namang sinasalita, hindi sa mga salitang itinuturo ng

karunungan ng tao, kundi sa itinuturo ng Espiritu; na iniwawangis
[ipinapang-unawa] natin ang mga bagay na ayon sa espiritu sa
mga pananalitang ayon sa espiritu. (1Corinto 2:13 BK)

Isang lalaki ang umiyak sa harapan ko at nagsabi, “Araw-

araw ko namang binabasa ang aking devotional book. Pero
talunan pa rin ako sa kasalanan!”
 142
Ilan kayang Cristiano ang katulad niya na nagbabasa ng devotional
book subalit hindi nagbabasa o madalang magbasa ng Biblia? …
Kasama ka ba sa gayong mga Cristiano? …

Nang unang dalawang taon pagkatapos tanggapin ni George

Mueller si Cristo, puro devotional books lang ang binasa niya.
Dahil doon, di siya lumago sa buhay espirituwal. Pagkatapos,
binasa niya ang Biblia. Mula noon, lumago siya nang mabilis.
Di nagtagal, bilang sagot ng Diyos sa kaniyang pananalangin,
napakain niya ang mahigit 3,000 bata araw-araw sa mga bahay
ampunan nang walang kinakausap na tao upang mag-raise ng
support.

Sa gayun ding paraan, nakatulong sa akin ang halos araw-

araw kong pagbabasa ng Biblia upang isagawa iyon.
Makatutulong ang Biblia upang magkaroon ka ng kakayahang
magpasakop sa Kautusan ng Diyos at magbigay kaluguran sa Kanya.
Araw-araw mo rin bang binabasa iyon? …

Ang salita ng Diyos ang isang bagay na dapat na iyong pag-

imbutan o naisin:
Higit na dapat silang naisin kaysa ginto, lalong higit kaysa
maraming dalisay na ginto; higit ding matamis kaysa pulot at sa
pulot-pukyutang tumutulo. (Awit 19:10)

MAGTIWALA SA KAPANGYARIHAN
AT PATNUBAY NG ESPIRITU
UPANG MAPATAY MO ANG MGA GAWA NG LAMAN.
…kung sa pamamagitan ng Espiritu ay pinapatay ninyo ang mga
gawa ng laman, kayo ay mabubuhay. (Roma 8:13)

Noong 1987, napagbalik-aralan ko ang sumusunod na talata:

…Tayong mga namatay na sa pagkakasala, paano nga tayong
mabubuhay pa roon? …. tayo ay inilibing na kasama niya … tayo
ay makakalakad sa panibagong buhay. Sapagkat kung tayo’y
143
naging kasama niya na katulad ng Kanyang kamatayan, ay
magkakagayon din naman tayo sa Kaniyang muling pagkabuhay.
Nalalaman natin na ang ating dating pagkatao ay kasama Niyang
ipinako sa krus, upang ang katawang makasalanan ay mawalan ng
bisa, at upang tayo’y hindi na magpaalipin pa sa kasalanan;
sapagkat ang namatay ay pinalaya na sa kasalanan. …. Ituring
ninyong kayo’y tunay na mga patay na sa kasalanan, ngunit mga
nabubuhay sa Diyos kay Cristo Jesus. Kaya’t huwag ninyong
paghariin ang kasalanan sa inyong katawang may kamatayan,
upang masunod ang mga pagnanasa nito. At huwag din ninyong
ihandog ang mga bahagi ng inyong katawan sa kasalanan bilang
kasangkapan ng kasamaan tungo sa kasalanan, kundi ihandog
ninyo ang inyong sarili sa Diyos, na tulad sa mga buhay mula sa
mga patay, at ang mga bahagi ng inyong katawan bilang
kasangkapan ng pagiging matuwid tungo sa Diyos. Sapagkat ang
kasalanan ay hindi makapaghahari sa inyo, sapagkat wala na kayo
sa ilalim ng kautusan kundi sa ilalim ng biyaya. (Roma 6:1-14)

Nang panahong binalik-aralan ko ito, may isang kasalanan

na nauulit kong gawin. Sinabi ko sa aking sarili, “Ano ang
paniniwalaan ko, ang Biblia na nagsasabing patay at malaya na
ako sa kasalanan o ang pakiramdam ko?” Pinili ko ang Biblia.
Itinuring ko ang sarili ko na patay at malaya na sa kasalanan.
Kaya idinalangin ko ang tulad nito,

“Salamat po, O Diyos at patay na ako sa kasalanang iyon. Hindi ko

na kayang mamuhay pa roon. Malaya na ako roon. Di ko na
kailangang sundin pa iyon. Hindi na iyon maghahari sa akin.
Bilang kasangkapan ng katuwiran, ang mga bahagi ng katawan ko
na apektado noon ay inihahandog at ipapagamit ko na lamang sa
Iyo. Nagtitiwala po ako sa iyong Espiritu upang hindi ko na maulit
iyon.”

Sa biyaya ng Diyos, di ko na nararanasan ang pagkaalipin sa

kasalanang iyon ngayon!
 144
Ikaw, kumusta? … Mayroon bang kasalanang nauulit mo pang
gawin? … Kung gayon, idalangin mo nang buong puso ang tulad ng
idinalangin ko. …

Ang ilan ay pinatnubayan ng Espiritu upang mag-ayuno

(mag-fasting) upang patayin ang mga gawa ng laman—kalagin
ang kasamaang nakatali sa kanila. Sabi ng Diyos:

Hindi ba ito ang ayuno na aking pinili: na kalagin ang mga tali
ng kasamaan … ? Hindi ba ito ay upang ibahagi ang iyong tinapay
sa nagugutom, at dalhin ang sa iyong bahay ang dukha na walang
tuluyan? Kapag nakakita ka ng hubad, iyong bihisan … ? Kung
magkagayo’y … ang iyong katuwiran ay mangunguna sa iyo ….
(Isaias 58:6-9 BB)

Ang pag-ayuno (di pagkain) na pinili ng Diyos ay hindi ang

panlabas na pag-aayuno lamang kundi ang panloob—ang pag-
aayuno sa kasamaan. Ang katuwirang ito ang mangunguna sa
iyo na tumulong sa mga nangangailangan—sa walang makain,
matuluyan o maisuot. Ang matitipid mo naman sa panlabas na
pag-aayuno ay magagamit sa gayong pagtulong.

Kung mag-aayuno ka nang may katuwiran, puspos ng

Espiritu ng Diyos, mararanasan mo ang kalayaan sa kasalanan.
Mapipigil mo ang kasibaan at pagpapakontrol sa sexual na
pagnanasa, sapagkat bunga ng Espiritu ay pagpipigil sa sarili.
(1Corinto 7:5; Galacia 5:22) sa gayon ay makikitang di mo diyos ang
iyong tiyan at di nakatuon ang isip mo sa mga bagay na
makalupa. (Filipos 3:19)

Ang iba pang detalye tungkol sa pag-aayuno ay nais kong

isulat sa susunod na libro. Sa ngayon, ganito ang gusto kong
mangyari:

TIYAKIN MONG LAGING PUSPOS KA NG ESPIRITU

145
Huwag kayong maglalasing, sapagka’t nakasisira iyan ng
maayos na pamumuhay. Sa halip ay sikapin ninyong mapuspos
kayo ng Espiritu Santo. Sama-samang ipahayag ang inyong
damdamin sa pamamagitan ng mga salmo, mga imno at mga
awiting espirituwal. Buong puso kayong umawit at magpuri sa
Panginoon. Lagi kayong magpasalamat sa Diyos at Ama dahil sa
lahat ng bagay, sa pangalan ng ating panginoong Jesu-Cristo.
Pasakop kayo sa isa’t-isa tanda ng inyong paggalang kay Cristo.
(Efeso 5:18-21)

Ayon sa mga talatang ito, kung ikaw ay puspos ng Espiritu,

kontrolado ng Espiritu ang bawa’t bahagi ng iyong buhay—
pananalita, pag-awit, saloobin at kilos:
1. Magsasalita ng mga pananalitang espirituwal, sang-ayon sa
Biblia.
2. Aawit ka nang buong puso para sa Panginoon.
3. Magpapasalamat ka sa lahat ng kapanahunan para sa lahat
ng bagay.
4. Papasakop ka sa kapuwa Cristiano sa mga iuutos o pakiusap
niyang di naman salungat sa paggalang kay Cristo.
Ayon sa kahulugang ito, ikaw ba ay puspos ng Espiritu Santo?...
Kung nagsasalita ka, ang lumalabas ba sa bibig mo’y mga
pananalitang espirituwal?… o pananalitang napanood mo lang sa
TV? … o narinig mo sa mga barkada mo? … Kung umaawit ka,
ginagawa mo ba iyon para sa Panginoon? … o para magpa-impress?
… Umaawit ka ba nang buong puso? … o dahil bahagi lang iyon ng
programa? … Nagpapasalamat ka ba para sa lahat ng nangyari sa
iyo? … o para sa magagandang nangyari lamang? … Nagpapasakop
ka ba sa kapuwa Cristiano mo pagka ang utos o pakiusap nila’y
ayon sa paggalang kay Cristo? … o pag gusto mo lang sumunod? …

Gusto mo bang mapuspos ng Espiritu? Kung gayon, hingin

mo ang gayon sa Diyos. Mabuti iyon, kaya’t di Niya iyon
ipagkakait:
“Kung kayo na masasama, ay marunong magbigay ng
mabubuting bagay sa inyong mga anak, gaano pa kaya ang inyong
 146
Amang nasa langit? Ibibigay niya ang mabubuting bagay sa mga
humihingi sa kanya!” (Mateo 7:11)
“… Ibibigay niya ang Espiritu Santo sa mga humihingi sa
kanya!” (Lucas 11:13; Tingnan rin ang Juan7:37-39)

Mungkahing Panalangin: Ama sa langit, puspusin mo ako ng iyong

.
Banal na Espiritu Salamat po at sinagot mo na ang dalanging ito
sapagkat ang mapuspos ay mabuti para sa akin.

Kung mapuna mo na ikaw muli ang magkontrol sa buhay

mo, gawin mo muli ang hilig ng laman, magpapuspos ka muli
sa Espiritu at patuloy kang maglakad ayon sa Kanya. …
Sinasabi ko nga,
Magsilakad kayo ayon sa Espiritu,
at hindi ninyo gagawin ang mga pita [o hilig] ng laman.
(Galacia 5:16)
147

14. Tumanaw
ng Utang na Loob!
Binigkas ng Diyos ang lahat ng salitang ito, na sinasabi,
“Ako ang Panginoon mong Diyos
na naglabas sa iyo sa lupain ng Ehipto,
mula sa bahay ng pagkaalipin.
Huwag kang magkakaroon ng ibang mga diyos sa
harap ko.”
(Exodo 20:1-3 BB)

Ang bansang Israel, pagkatapos palayain sa pagka-alipin sa

Ehipto ay inutusan na huwag magkaroon ng ibang diyos. Ang
kanilang kalayaan ay kanilang utang na loob sa Diyos.
Gayundin sa atin, pagkatapos tayong palayain sa paghahari ng
kasalanan at ni Satanas, inaasahan tayo ng Diyos na di na
magkaroon ng ibang diyos maliban sa Kaniya. Ito’y malaking
utang na loob natin sa Diyos.

Gayunpaman, hindi marunong tumanaw ng utang na loob

ang mga Cristiano sapagkat di nila alam ang napakagandang
kalagayan nila sa harapan ng Diyos. Mailalarawan natin ito sa
isang kuwento:

Napagkatuwaan ng isang bata na ihalo ang isang itlog ng

agila sa itlog na nililimliman ng isang inahing manok. Di
nagtagal napisa ang lahat ng mga itlog kasama ang itlog ng
agila at iyon ay naging isa sa mga sisiw ng manok. Isang araw
habang ang inahin at mga sisiw ay naghahanap ng pagkain,
biglang may dumaan na napakagandang agila na matayug ang
lipad. Nakita ito ng sisiw na agila at sinabi sa sarili, “Sana
katulad din ako ng agila—maganda at napakatayog lumipad.”
Lingid sa kaniyang kaalaman, siya rin ay isang agila na may
ganoon ding kakayanan at kagandahan. Buong buhay ng agila
 148
nasa isip niya na siya ay manok. Nakapanghihinayang, di
ba?

May mga kristiyano na katulad ng ‘manok’ na agila—

ignorante, di nakakaalam kung ano ang tunay nilang
kalagayan. Hindi nila nararanasan ang mga pribilehiyo at
kapangyarihan bilang mga anak ng Diyos. Dahil dito,
napapahamak, miserable, malulungkot, at walang direksyon
ang kanilang buhay.
Sabi sa Hosea 4:6,
“Ang aking bayan ay nasira dahil sa kakulangan ng kaalaman …
yamang kinalimutan ninyo ang aking kautusan, kalilimutan ko rin
ang inyong mga anak.”

Hindi nila alam na marami nang mabubuting bagay ang

sinabi ng Diyos tungkol sa kanilang kalagayan.
Mas pinaniniwalaan pa nila ang mga masasamang sinasabi
sa kanila mula pa noong sila’y bata pa—ang negatibong mga
salita mula sa magulang, kapatid, kamag-anak, guro, kaibigan
at iba pang tao. Aminin man nila o hindi, ang mga sinabi sa
kanila ay may malaking epekto sa kanilang buhay at pagkatao.
Kung ano ang nasa isip nila sa kanilang sarili, gayon sila.
(Kawikaan 23:7)

May nagsabi na ba nang hindi maganda tungkol sa iyo?

Mawawalan ng epekto iyon kung na kay Cristo ka na at
uunawain mo ang mabubuting sinabi ng Diyos tungkol sa iyo:
“... ang Diyos... na... nagpala sa atin ng bawa't pagpapalang
espirituwal sa sangkalangitan kay Cristo”. (Efeso 1:3 BK)

Ang salitang pagpapala ay nangangahulugang ‘mabuting

masasabi’, kabaligtaran ng salitang sumpa na ang ibig sabihin
ay ‘masamang masasabi’:
149
“Pagpalain ninyo ang sa inyo'y nagsisiusig... huwag ninyong
sumpain.” (Roma 12:14)

Makikita natin dito na lahat ng mabubuting masasabi ng

Diyos tungkol sa atin ay sinabi niya sa sangkalangitan.
Sa sangkalangitan, sino ang nakarinig ng mabubuting sinabi
ng Diyos tungkol sa atin? Ang mga espiritu, “mga
pamunuan at... mga
kapangyarihan...” (Efeso 3:10), mabuti o masama
man. Kasama sa kanila si Satanas at ang mga demonyo,
“ang mga kalaban natin … ang
namamahala ng kadilimang ito sa
sanlibutan... espirituwal na kasamaan
sa mga dakong kaitasan.” (Efeso 6:12)
Ang Diyos ang nagsabi sa harapan ng mabubuti at
masasamang espiritu ng lahat ng mabubuting masasabi
tungkol sa espirituwal na kalagayan mo.
Ano ang masasamang sinabi ng iba tungkol sa iyo?...
Palagay mo kaya’y mababago ba noon ang mabubuting sinabi
ng Diyos tungkol sa iyo? …
Mayroon bang nagsabi ng di totoo tungkol sa iyo? … sumira ng
pangalan mo? Itsinismis ka ba? … Kung lahat ng mabuting masasabi
tungkol sa espiritwal na kalagayan mo ay nasabi na ng Diyos, at
kung ang sinabi ng iba tungkol sa iyo ay masama ngunit di totoo,
sino ang papakinggan mo—siya o ang Diyos? …
Bakit mo kailangang pag-ubusan ng panahon at lakas ang pag-react
sa di naman totoong sinabi tungkol sa iyo at di naman
makakapagbigay kapurihan sa Diyos kung sasagutin mo? …

Maaari mong itanong, “Ano nga ba ang mabubuting sinabi

ng Diyos tungkol sa akin?”
 150
Tingnan natin ngayon ang ilang mabubuting sinabi ng
Diyos tungkol sa iyo:

PINILI KA NG DIYOS
“… pagkapili niya sa atin sa Kaniya bago itinatag ang
sanlibutan, upang tayo'y maging mga banal at mga walang dungis
sa harapan Niya...” (Efeso 1:4)

Ikaw ay pinili ng Diyos. Ginawa niya ito bago pa itatag ang

sanlibutan. Isipin mo, ganoon ka kahalaga sa Diyos.
Bakit ka Niya pinili? Upang ikaw ay maging banal at
walang dungis sa harapan Niya.
Dati, tayo'y “ … nabubuhay sa mga kahalayan ng ating laman [o
katawan], na ating ginagawa ang mga pita [o masasamang hilig]
ng laman at ng pag-iisip...” (Efeso 2:1-4)

Pinili ka Niya di dahil masmabuti ka sa ibang tao! Katulad

ka rin ng iba—masama!

Sapagka't yaong mga nang una pa'y kaniyang nakilala, ay

itinalalaga naman Niya na maging katulad ng larawan ng kaniyang
Anak… (Roma 8:29)

Mantakin mo: Sa dinadami-dami ng hindi karapat-dapat, pinili ka

Niya upang maging tulad ni Jesus …

Hindi ka ba trinato na tunay na anak ng iyong magulang? …

Inabuso ka ba nila? … pakiramdam mo ba’y di ka mahalaga sa
kanila?… Tingnan natin ang mabuting sinabi ng Diyos tungkol sa
iyo:

ANAK KA NG DIYOS
“... tayo'y itinalaga Niya nang una pa sa pagkupkop na tulad sa
mga anak...” (Efeso 1:5) tayong “nagsitanggap” kay Jesus at
“binigyan niya... ng karapatang maging mga anak ng Diyos” (Juan
1:12-13).
151
“... ngayon ay mga anak tayo ng Diyos...” (1Juan 3:1-3).

Isipin mo: Anak ka ng Hari ng mga hari at Diyos ng mga diyos!

Dahil ang Diyos ang iyong Ama, sa pagsunod mo sa Kanya,

ibibigay ba Niya ang mabubuting bagay na hihilingin mo?
Sabi ni Jesus, “Humingi kayo, at kayo ay bibigyan; humanap
kayo, at kayo ay makakatagpo, tumuktok kayo, at kayo'y
pagbubuksan. Sapagkat ang bawat humihingi ay tumatanggap; at
ang humahanap ay makakatagpo; at ang tumutuktok ay
pinagbubuksan. Mayroon bang tao sa inyo, na kung humingi ng
tinapay sa kanya ang kanyang anak ay bato ang ibibigay? O kung
humingi siya ng isda ay bibigyan niya ng ahas? Kung kayo nga na
masasama ay marunong magbigay ng mabubuting kaloob sa inyong
mga anak, gaano pa kaya ang inyong Ama na nasa langit ang
magbibigay ng mabubuting bagay sa mga humihingi sa Kanya?”
(Mateo 7:7-11 BB)

Kung ikaw man ay itinuring ng iyong mga magulang na di

na tunay na anak, o ikaw ay ulila, tandaan na ikaw ay tunay na
anak ng Diyos! Siya ang iyong Ama, Siya ang mas higit na
makapagbibigay sa iyo ng tunay at walang patid na
pagmamahal, atension, pang-unawa, pagpapatawad at
pagkalinga.
At hindi lamang iyan.

MAHALAGA KA SA KANYA
“… sa Kaniya'y mayroon tayo ng ating katubusan sa
pamamagitan ng Kaniyang dugo, na kapatawaran ng ating mga
kasalanan…” (Efeso 1:7)

Nalalaman ninyong tinubos kayo mula sa walang kabuluhang

paraan ng pamumuhay na minana ninyo sa inyong mga ninuno.
Ang ipinangtubos sa inyo ay hindi nasisirang mga bagay gaya ng
pilak at ginto. Subalit ang ipinangtubos sa inyo ay ang
mahalagang dugo ni Cristo. … (1Pedro 1:18-19.)
 152

Hindi pilak at ginto ang pinangtubos sa iyo—ang dugo

mismo ni Jesus ang ipinangbayad upang mapatawad ang mga
kasalanan mo! Ganito ka kahalaga sa Diyos!
Binili ka na nang pinakamahal na maaaring pambayad kaya't
“…luwalhatiin” mo sa iyong “katawan ang Diyos” (1Corinto 6:20.)

Kung dumating ang araw na bayaran ka upang sumama sa

gawaing masama, sasama ka pa ba? … Kung susuhulan ka ng
iba at tanungin ka, “Magkano ba ang presyo mo?” Sabihin
mo, “Masyadong malaki ang presyo ko—ang dugo ni Jesus!”
Pagkatapos ipaliwanag mo sa kaniya ang pagkabuhos ng dugo
ni Jesus para sa mga kasalanan mo, at para sa mga kasalanan
rin niya. Patanggapin mo siya sa Panginoon.

Sa pagkakataong ito, mayroon ka bang kasalanang ginawa

mo na sa palaga'y mo ay di mapapatawad? Kung gayon,
unawain ang sinasabi ng Diyos tungkol sa atin:
PINATAWAD KA NA
“… sa Kaniya'y mayroon tayo ng ating katubusan sa
pamamagitan ng Kaniyang dugo, na kapatawaran ng ating mga
kasalanan, ayon sa mga kayamanan ng Kaniyang biyaya, na
pinasagana Niya sa atin sa lahat ng karunungan at pagkaunawa.”
(Efeso 1:7,8)

Totoo, sagana at sapat ang biyaya ng Diyos upang

mapatawad ka—kahit gaano ka man kasama! Walang
kasalanang di kayang abutin ng biyaya ng Diyos.

Hindi ba naging maganda ang takbo ng buhay mo?

Maaaring nasabi mo, “Pinabayaan ako ng Diyos!” Hindi totoo
iyan!
NASA IYO ANG PABOR NG DIYOS.
Nainggit ka ba dati kay Maria na pinagpala sa lahat at
naging ina ni Jesus nang Siya'y magkatawang-tao? …
153
Intindihin mo … ang sinabi ng anghel tungkol sa kalagayan
ni Maria,
“Magalak ka, ikaw na pinagpala! Ang Panginoon ay
sumasaiyo.” (Lucas 1:28 BB)

Sinabi rin ng Diyos sa iyo,

“Ito ay sa kapurihan ng kaluwalhatian ng kaniyang biyaya, na

kung saan tayo’y ginawa niyang katanggap-tanggap sa kaniyang
minamahal.” (Efeso 1:6 SD)
Ang salitang pinagpala na itinukoy kay Maria ay kapareho
ng salitang ‘ginawang … katanggap-tanggap na itinukoy
naman sa atin. Kaya’t huwag ka nang mainggit kay Maria!
Pare-pareho lang tayong pinagpala!

ALAM MO ANG SIKRETO NG DIYOS

Mayroon ka bang kakilalang nais mong makaalam ng

natutunan mo sa Diyos subalit di ka makapagsalita dahil mas
matalino o mas mayaman siya sa iyo? Kung gayon, unawain
mo na… “... ipinaalam niya sa atin ang
hiwaga ng Kaniyang kalooban...” (Efeso
1:9-10.)

Oo, inihayag na niya sa iyo ang kaniyang kalooban mahiwaga—

dating nakatago. Tandaan mo na mas matalino ka sa mga kilala
mo na matatalino o mayayamang di Cristiano. Hindi ka dapat ma
insecure sa kanila. Sa halip, ikaw pa ang dapat magbahagi sa
kanila ng mga hiwaga ng Diyos na iyong natutunan.

Mayroon isang professor sa sikat na unibersidad at abogado

na nangunguna sa isang talkshow sa telebisyon na nag-imbita
ng mga mangangaral. Nang gabing iyon, umamin siyang
ilang beses na niyang tinangkang basahin ang Biblia subalit
hindi niya maintindihan. Totoo, matalino siya, subalit di niya
alam ang hiwaga ng Diyos.
 154

Narinig ko na nang tanungin minsan ang pinakamayamang

tao sa buong mundo—kung may alam siya tungkol sa Diyos.
Itinutok niya ang kaniyang daliri sa sintido niya at sinabing,
“Wala rito sa computer ko!”
Kung totoo na hanggang ngayon ay wala pang kaalaman ang
mayamang iyon tungkol sa Diyos, lamang ka pa rin sa kanya!
Paano kung makasama mo siya sa isang lugar at makausap?
Babahaginan mo ba siya ng Mabuting Balita? … Tandaan mo, may
alam ka na hindi niya alam! Huwag mong maliitin ang iyong sarili!

Sa pakiramdam mo ba'y naging masamang patotoo ka?… na di mo

naluwalhati ang Diyos sa buhay mo?… May nagsabi ba sa iyo,
“Kung katulad mo na rin lang ang mga Cristiano, ayoko ko nang
maging Cristiano!”?…

Kaibigan, hindi lang ikaw ang nasa ganyang kalagayan.

Huwag kang mawalan ng pag-asa! May magandang layunin pa
sa iyo ang Diyos!

MAPAPAPURIHAN ANG DIYOS SA BUHAY MO

“Sa ikapupuri ng kaluwalhatian ng Kaniyang biyaya... Upang
tayo'y maging kapurihan ng Kaniyang kaluwalhatian...” (Efeso
1:6,12,14).

Ganito ang layunin Niya para sa iyo: mapapurihan ang

kaluwalhatian niya at ng Kaniyang biyaya.
Totoo, lalong mapupuri ang Diyos at ang biyaya niya sa
buhay mo. Huwag kang bibitaw … Maghintay ka lang …
Darating ang araw, may magsasabi sa iyo, “Iba talaga ang
Diyos mo! Iba talaga ang biyaya niya! Biro mo, maging ikaw,
nabago! Sa nagawa mo, tinanggap ka pa rin! … Gusto ko na
ring makilala ang Diyos mo!” (Ezekiel 36:16-38).
155
Maaaring sa sobrang laki ng nagawa mong kasalanan,
nahihiya kang lumapit sa Diyos. Si Apostol Pedro ay
nagkasala rin. Matapang siyang nangako kay Jesus, “Kung
kinakailangang ako ay mamatay na
kasama mo, kailan man ay hindi kita
ipagkakaila.” (Mateo 26:35)
Subalit tatlong ulit niyang pinagdiinan na hindi niya
nakikilala si Jesus. Gayunpaman, pinagsisihan niya kaagad
ito.
Nang muling nabuhay na si Jesus, nagpropesiya Siya kung
paano maluluwalhati ang Diyos sa buhay ni Pedro. Totoo,
malaki man ang naging kasalanan ni Pedro, naluwalhati pa rin
ang Diyos sa kanyang buhay. Ganyan din ang layunin ng
Diyos sa buhay mo. Kaya’t huwag kang mawalan ng pag-asa.
Hindi pa tapos ang Diyos sa buhay mo!
MARKADO KA NA NG DIYOS

Noong February 19, 1979, tinanggap ko ang Panginoon.

Pagkaraan ng ilang buwan, natigil akong magbasa ng Biblia,
nagkasala at nagka-pneumonia. Pagbalik ko sa eskwulahan,
ikinuwento ko sa isa kong kaklase ang pagkawala ng aking
kagalakan. Ipinaliwanag niya sa akin na para raw akong
bakang may tatak subalit naligaw. Ang tatak ay palatandaan
kung sino ang may-ari sa akin at saan ako patutungo—sa
Diyos. Narito ang ipinabasa niya sa akin:

Na sa Kaniya’y kayo rin naman, sa pagkarinig ng aral ng

katotohanan ng ebanghelyo ng inyong kaligtasan … mula nang
kayo’y nagsisampalataya, ay kayo’y tinatakan ng Espiritu Santo na
ipinangako… (Efeso 1:13,14)
 156
Kung narinig mo na rin ang ebanghelyo at sumampalataya ka,
makatitiyak ka na pupunta ka sa langit dahil ang tatak ng Espiritu
ay nasa iyo na! Markado ka na ng Diyos na ikaw ay sa kanya!

May mas maganda pang pangako ang Panginoon sa iyo.

MAY MAMANAHIN KA SA LANGIT!

“... nang kayo'y magsisampalataya, kayo'y tinatakan ng Espiritu
Santo, na ipinangako, na siyang patotoo sa ating mana...”
(Efeso 1:13,14 BK)
“… isang manang di nasisira, at walang dungis, at hindi
kumukupas, na inalaan sa langit para sa inyo.” (1Pedro 1:4)

Namnamin mo, sa langit ka na pupunta, may mana ka pang

tatanggapin doon!.`

Dahil lahat ng pupunta sa langit ay may mana, ang hindi

magmamana ng kaharian ng langit ay di patungo roon. At sino
ang di magmamana ng langit?
“ … ang mga liko … ang mga mapakiapid … ang mga
mananamba sa diyus-diyusan … ang mga mangangalunya … ang
mga nangbababae … ang mga mapakiapid sa kapuwa lalake … ang
mga magnanakaw … ang mga masasakim … ang mga manglalasing
… ang mga mapangtungayaw …ni ang mga manglulupig…”
(1Corinto 6:9-10)

Kasama ka ba sa gayung uri ng mga tao? … Kung gayon, di

ka magmamana ng langit!
… hindi espiritu ng kaduwagan ang ibinigay sa atin ng Diyos
kundi espiritu ng kapangyarihan, pag-ibig at pagpipigil sa sarili.
(2Timothy 1:7)

… sa pamamagitan ng Kanyang kamatayan ay maigupo Niya

ang diyablo na siyang may kapangyarihan sa kamatayan. Sa gayon,
pinalaya Niya ang lahat ng naging alipin habang panahon dahil sa
kanilang takot sa kamatayan. (Hebreo 2:14,15.)
157
Ano naman ang masasabi na mabuting bagay ng
Panginoon tungkol sa ating kapangyarihan sa mga gawa ng
demonyo?
“...tayo'y … pinaupong [o, pinaluklok na] kasama niya [ni
Cristo]...” sa kanan ng Diyos Ama “sa sangkalangitan, sa
kaiba-ibabawan ng lahat ng pamunuan, at kapamahalaan, at
kapangyarihan, at pagkasakop, at sa bawa't pangalan na
ipinangungusap, hindi lamang sa sanlibutang ito, kundi naman sa
darating...” (Efeso 2:6; 1:18-23).

Sino raw ang pinaluklok na kasama ni Cristo sa kanan ng

Ama? Tayong mga Cristiano! Hindi ba’t napakataas ng ating
posisyon—nasa kaiba-ibabawan ng lahat?!

Kung gayon, sino ang mas mataas ang posisyon: Ikaw o ang
mga demonyo? … Ikaw o si Satanas? … Ikaw o ang mga
anghel? … Ikaw o ang mga arkanghel? …. Ikaw o ang sakit?
…. Ikaw o ang dati mong mga kinatatakutan? … Tama—
IKAW!

NAPAKATAAS NG IYONG POSISYON!

Isang araw umakyat ako sa Baguio upang puntahan ang

kaibigan ko. Gabi na noon at tumawag ako sa akala kong
bahay nila, “Tony! Tao po!” tumahol ang mga aso at narinig
ko, palakas nang palakas ang tahol nila. May asong mula sa
itaas na bumaba; may mula sa ibaba na umakyat; may mula sa
gilid na lumapit! Tatakbo sana ako, kaya lang alam kong
maaabutan ako! Kaya’t hinarap ko sila at sinabing, “Sa ngalan
ni Jesus, diyan lang kayo!” Sa lugar na kung saan sila
nagkatipon, nagkatinginan sila at tumahimik. Lumakad akong
papalayo…
 158
Hindi nagtagal, napuna kong lumayo na ako sa mapunong
lugar na iyon. Sabi ko, “Lord, doon ata sa may aso ang bahay
nila Tony! Kaya lang, may aso!”

Nagliwanag ang ilaw ng mga alitaptap! Niliwanagan nila

ang daan ko. Napunta ako sa lugar na may ilaw. Sumigaw
ako, “Tao po! Naligaw po ako!” Fli-nush-light-an ako ng mga
construction workers. Nang umakyat ako sa kanila,
nagkumpulan sila. (Siguro, gusto nila alamin ang itsura ng
taong naliligaw!). Sabi ko, “Naligaw ako! Pero anak ho ako
ng Diyos! Kaya ho siguro ako naligaw, nais ng Diyos na
ibahagi ko sa inyo kung paano rin kayo maging anak Niya. …”
at ibinahagi ko sa kanila ang mabuting balita. Nanalangin sila
at hinayaan nila akong makitulog doon!
Nang sumunod na araw, sinamahan ako ng isa sa kanila.
Nakita ko ang bahay nila Tony. Sa tabi ng lugar kung saan
nagkakumpulan ang mga aso!

Bakit sumunod ang aso nang utusan ko sila sa ngalan ni

Jesus? Sapagkat mas mataas ang posisyon ko sa mga aso!

Bakit pati mga alitaptap nagliwanag ng kanilang mga buntot

para sa akin? Sapagkat mas mataas ang posisyon ko sa mga
alitaptap!

Minsan naman, sa lugar namin, tinawag ako ng kaibigan ko,

“Jun, may inaalihan ng demonyo! Inaalis lang ang rosaryo!”

Sabi ko sa kanila, “Di ko pa alam kung paano magpalayas,

pero anak ako ng Diyos! Sino sa inyo ang tunay na
tumanggap?” Sabi ng ilan, “Jun, ako tunay!” Nanalangin
kaming tatlo.

Nang pumasok ako sa pinto ng bahay, sabi ng babae,

“Ayoko sa iyo, kahit gwapo ka!” Sabi ko sa sarili ko, “May
159
demonyo nga!” (Dahil sinungaling ang demonyo? …
Hindi! Dahil nakita niyang gwapo nga ako at nais niyang
talunin ako dahil sa aking kayabangan! … Pagka nakita mo
ako, saka mo na lang hatulan! Sa ngayon, ituring mo na isang
relihiyon ang paniniwala kong ito!)
Akala ko noon, nakukuha sa palakasan ng sigaw ang
pagpapalayas ng demonyo. Kaya sumigaw ako, “Sa ngalan ni
Jesus, lumayas ka!” Sumagot pa rin ang babae, “Ayoko sa iyo,
kahit gwapo ka! … Aray! Aray! Aray!”

“Ano ba ang gagawin ko?” tanong ko sa aking sarili!

Naalala ko ang Marcos 16:18, “… gagaling ang mga maysakit
na mapatungan ng kanilang mga kamay.” Kaya ipinatong ko
ang kamay ko sa ulo niya. Ganoon pa rin ang sabi niya,
“Ayoko sa iyo kahit gwapo ka! Aray! Aray! Aray!” …

Dahil sa lakas ng pagsigaw ko, nagkumpulan ang mga tao sa

pintuan at bintana ng bahay. Sa pagkakita ko sa kanila, sabi
ko sa sarili ko, “Hindi ko alam kung paano magpalayas, pero
alam kong mangaral!” kayat sinabi ko, “Magandang gabi ho
sa inyo! Alam kong narito kayo dahil nais ninyong tumulong
sa babaeng ito. Para mangyari iyon, dapat ninyo munang
malaman kung paano maging anak ng Diyos….” At
ipinaliwanag ko ang ebanghelyo! …

Pagkatapos, sabi ko sa mga tumanggap, “Ngayong anak na

kayo ng Diyos, sumunod kayo at idalangin natin ang babaeng
ito!”

Pagkatapos, sabi ng babae, “Umalis na kayo! Aaminin ko

na!” Di naglaon, nalaman ko na napasama siya sa isang kulto.

Bakit di ako natakot kahit wala akong karanasan sa

pagpapalayas ng demonyo noon? Sapagkat mas mataas ako
kahit sino pang demonyo ang sumapi sa babaeng iyon.
 160

Tsekan ang katabing kahon () ng dati mong kinatatakutan.

yaong naroon sa dilim

mga nabasa ko mangyayari
narinig ko na magkagiyera
napanood ko na ako'y mausig
napanaginipan ko masiraan ng isip
nakita ko maaksidente ang mahal ko sa
kamatayan buhay
mga diyus-diyosan mapatay
maligno ilang tao
demonyo (iba pang kinatatakutan)
multo ___________________________
__
Sa susunod na pahina, guhitan ang kahon ng sinabi sa iyo at
ilipat sa blanko ang kinatakutan mo. Pagkatapos, basahin nang
buong pahina nang pabulong upang ipaalam kay Satanas at sa
mga demonyong nanggugulo sa iyo na wala na silang
karapatan:
HINDI TOTOO ANG SUMPA SAPAGKAT …
SA AKIN NA …
“Walang mabuti sa iyo!” Lahat ng mabubuting masasabi
tungkol sa espirituwal na
kalagayan ko, sinabi na ng Diyos
(Efeso 1:3) sa harapan ng mga
mabubuti at masasamang
espiritu (3:10; 6:12)
“Karaniwang tao ka Pinili ako ng Diyos upang
lamang!” maging tulad ni Jesus, bagama’t
di ako karapat-dapat (t.4)!
“Wala kang maaasahan Maganda ang maaasahan ko
dahil walang kwenta ang dahil anak ako ng Diyos (t.5;
magulang (o, puta ang ina) Juan 1:12-13; 1Juan 3:1-3)!
mo!”
“Pinabayaan ka na ng Hindi niya ako pababayaan
Diyos!” (Hebreo 13:5). Nasa akin ang
pabor ng Diyos (t.6)!
“Di ka mahalaga!” Dugo ni Jesus ang ipinangbayad
para sa akin (t.7)!
161
“Di mapapatawad ang
kasalanan mong iyon!
“Tanga/bobo/walang isip
(Mateo 5:22)! Ang hina
naman ng utak mo!”
Di mo na mapupuri ang
Diyos sa buhay mo!
Di mo matitiyak na pupunta
ka sa langit!
Okey lang na wala kang
mamanahin sa langit!
Di ko kaya si Satanas!
Takot ka sa ______________
_________________________
_________________________
_________________________
_________________________
____________________
Sagana ang biyaya ng Diyos
para mapatawad ako sa lahat ng
mga kasalanan ko (t.7,8
; 1Juan 1:9)!
Alam ko ang hiwaga ng Diyos na
di alam ng matalinong malayo sa
Kanya (t.9,10)!
Dahil buhay pa ako, mapupuri ko
pa ang Diyos (t.6,12,14)!
Ang Espiritu ng Diyos na nasa
akin ay tatak na pag-aari na niya
ako at pupunta ako sa langit (t.6,
Dahil papunta ako sa langit, may
mamanahin ako doon
(t.13,14;1Pedro 1:4)!
Mas mataas ako kay Satanas,
mga sakit at ano pa mang
masamang dating kinatatakutan
ko (2:6; 1:18-21)! Di na ako
matatakot sa kanila. Kung
mapupuri ang Diyos, mauutusan
ko ang anuman sa ngalan ni
Jesus (Juan 14:12-14).

May isang babaeng rebelde ang sinabihan ng hari ng

pinagrebeldehan niya, “Aampunin ko ang magiging anak mo!”

Pagkaraan ng ilang panahon, nagkaanak ang babae. Ang

anak din ay naging rebelde sa hari. Di nagtagal, sa
pagrerebelde niya, siya ay naalipin ng isang masamang amo.

Dumating ang araw na ibinenta siya ng kaniyang amo.

Dumating ang hari at nag-bid sa kanya ng napakalaking halaga
kaya’t ibinigay siya sa hari.

Binihisan siya at binigyan ng singsing at sinabi sa kaniya ng

hari, “Magmula ngayon, pinatawad na kita. Aangkinin na rin
 162
kita na sarili kong anak. Malaya ka na!” Tumalikod ang
hari…

Humabol ang rebelde at sinabi, “Kung tunay na akong

malaya, malaya na akong sumunod sa iyo!”

Sinama siya ng hari sa palasyo nito. Pinakain. Sinabihan

siya ng Hari, “Magmula ngayon dito ka na sa palasyo titira.
Magiging tagapagmana ka ng aking kaharian.”

Katulad ng rebelde, pinili ka na ng Hari bago ka pa man

naging tao. Bagama’t nagkasala ka, binili ka ng Diyos sa
napakamahal na halaga—ng dugo ng kanyang anak! Ngayon,
tinatamasa mo ang kalayaan sa kasalanan at karapatang
maging anak ng Diyos.

Mayroon bang tao, institusyon o espiritu na pinagkakautangan mo

ng loob? Malaki ba ang ginawa nila para sa iyo? … Hihigit pa ba ito
sa laki ng ginawa ng Diyos para sa iyo? …

Sa ganang akin, napakalaki ng utang na loob ko sa Kanya:

Bago ko tinanggap si Jesus, tulad mo, makasalanan din ako,

alipin ng kasalanan (Juan 8:34) at ni Satanas (2Timoteo 2:24-26)—ang
dati kong ama (Juan 8:44; 1Juan 3:10). Para sa bawa’t isang
kasalanang nagawa at magagawa ko, dapat sana akong
tumanggap ng poot ng Diyos (Roma 1:18) at mahiwalay sa Kanya
at magdusa sa lugar na may apoy (2Tesalonica 1:6-10 Salita ng Diyos) at
malalim na kadiliman (2Pedro 2:17; Judas 1:13).

Subali’t gayon na lamang ang pagmamahal sa akin ni Cristo

kaya’t iniwanan Niya ang lahat ng Kaniyang kaluwalhatian sa
langit, nag-anyo siyang alipin (Filipos 2:6-7 Banal na Kasulatan) at
163
nagdusa para sa akin sa isip, sa damdamin, sa sosyal,
pisikal at espirituwal na kalagayan.

NAGDUSA SIYA SA ISIP AT DAMDAMIN. Makikita

ito sa panalangin Niya bago Siya ipinako, nang sinabi Niyang,
“Ama... alisin mo ang sarong ito sa akin: gayon pa ma’y di
ang kalooban Ko...” At sa pagdurusa, nanalangin Siya nang
matindi; at naging tulad ng dugo ang pawis Niya, na
pumapatak sa lupa (Lucas 22:41-44; Mateo 26:36-39; Marcos 14:32-36).

NAGDUSA RIN SIYA SA SOSYAL NA KALAGAYAN

Ibinigay siya ng sarili Niyang kababayan sa mga Romanong
sundalo na walang dinidiyos. Iniwanan Siya ng mga kaibigan
(Mateo 26:56). Pinahiya (Hebreo 12:2) sa harapan ng maraming tao.

Ipinako walang saplot sa katawan (Juan 19:23-24).

NAGHIRAP DIN SIYA SA PISIKAL NA

KALAGAYAN Di Siya binigyan ng pagkakataong matulog.
Pinuwersa siyang lumakad mula sa Getsemane patungo kay
Anas (Juan 18:13), kay Caifas (Juan 18:24; Mateo 26:57; Marcos 14:53), sa
Sanedrin (Lucas 22:66), kay Pilato, kay Herodes, balik kay Pilato
(Lucas 23:11), at sa dulo, 650 yarda tungo sa burol na tinawag na
Bungo (Lucas 23:33; Mateo 27:33; Marcos 15:22).

Piniringan pa Siya, pinagsusuntok,

pinagsasampal (Marcos 14:65 Mateo 26:67 Lucas 22:63).
Hinagupit (Mateo 27:26) ng latigo na ginawa sa
mahahabang balat na may buto at bakal sa dulo.
Pinaghahampas siya nito hanggang nakalaylay na
ang balat sa likod (Awit 129:3), nakalitaw at tumutulo
ang dugo mula sa mga ugat niya, at kita na ang mga
dumi Niya. …
 164
Patuloy na pinaghahampas ng mga Romanong
sundalo sa pamamagitan ng tambo ang ulo niya
(na kinaroroonan ng koronang tinik!).
Pinaglulurhan ng 400-600 na mga sundalo
(Mateo 27:29, 30; Marcos 10:34; 14:65; 15:19; Lucas 18:32). Madumi ang lura
kaya’t lumala ang impeksiyon sa katawan. …

Pinasan ang troso na isang daan at sampung libra, subali’t

napakahina na Niya noon kaya’t ang isang tao sa daan ang
napilitang buhatin iyon para sa Kanya (Mateo 27:32 Marcos 15:21
Lucas 23:26). …

Tinanggihan Niyang uminom ng nakapamamanhid na alak

na hinaluan ng apdo at mira ... upang maranasan nang
lubusan ang karapat-dapat ko sanang tanggapin dahil sa
aking mga kasalanan. …

Pinalagos sa Kaniyang mga kamay at

paa ang mga pako (Mateo 27:34 Marcos 15:23)
na di-siyete. Sa krus, upang habulin ang
Kaniyang hininga, kinakailangan hilahin
ang katawan ng kanyang mga kamay na
nagkikirutan at itulak ng nagsasakitang
mga paa … habang ang wasak-wasak na
likod ay gumagasgas sa kahoy ng krus.
…

Naranasan din Niya ang pagkangalay ng mga kamay. May

matitinding pulikat na kumakalat sa mga laman, kaya’t
sukdulan, walang tigil at pabugso-bugso ang sakit noon. …

Nahihilo Siya … nauuhaw … nagugutom … may matinding

lagnat at tetano. Dahil sa alanganing posisyon, naging masakit
ang bawa’t galaw Niya. Ang nahiwang mga ugat at ang mga
buto na nawala sa dugtungan (Awit 22:14 BB) ay walang patid na
165
nagsisakitan. Dahil sa pagkalantad sa mga sugat, ang
laman at balat ay unti-unting namatay. Namaga at nahirapan
ang mga ugat, lalo na sa ulo at sa sikmura. Habang patuloy na
tumitindi ang bawa’t pagdurusa niya, nabawasan ang tubig sa
katawan kaya’t dumikit ang dila sa ngalangala (Awit 22:15 BB).
Kaya’t di matiis, nagliliyab at bayolente ang Kaniyang
pagkauhaw (Juan 19:28). Nanikip ang puso kaya’t sa katapusa’y
ibinigay ang buhay niya (Lucas 23:46) nang pumutok ang puso .
Ito ang dahilan kung bakit, nang sinaksak siya sa tagiliran,
lumabas ang dugo at tubig (Juan 19:34).

Higit sa lahat, NAGDUSA RIN SIYA SA

ESPIRITUWAL NA KALAGAYAN. Bago Siya pisikal na
namatay sa krus, mula tanghaling tapat hanggang ikatlo ng
hapon (Lucas 23:44; Mateo 27:45; Marcos 15:33), Inako niya ang mga
kasalanan ko (1Pedro 2:24). Bilang isang Cristiano, may
katangian na ako na namumuhi sa kasalanan (Roma 7:15).
Binibigyan ako nito ng ideya kung gaano ang pagdurusang
tinanggap Niya para sa akin, siya na walang sala (2Corinto 5:21),
nang dinala ang lahat ng mga kasalanan ko! Hindi lamang ang
kasalanan ko ang pinasan niya, kundi niyaong sa buong mundo
sa lahat ng kapanahunan (Hebreo 10:10,12,14)!! Ang maaaring
tugon lamang ng Ama at ng Banal na Espiritu ay walang iba
kundi iwanan Siya (Awit 2:1-3 Mateo 27:46 Marcos 15:34) at ibagsak sa
Kanya ang buong galit ng Diyos (Roma 1:18)!!!

Binata ang lahat ng ito dahil sa kagalakang makita (Hebreo

12:2) ang mangyayari sa akin sa pagtanggap ko sa Kanya.
Ngayon, lahat ng mabubuting espirituwal na masasabi sa akin
ay nasabi na (Efeso 1:3)! Pinatawad na ako sa lahat ng mga
kasalanan ko (Colosas 2:13-14)! Ang turing sa akin ng Diyos,
kasing-tuwid ko na si Cristo (2Corinto 5:21)! Anak na ako ng
Diyos (Juan 1:12; 1Juan 3:1-3)! Malaya na ako sa kasalanan (Roma 6:7)
at kay Satanas (2Timoteo 2:26)! Nakaupo na ako kasama ni Cristo
sa sangkalangitan na higit sa posisyon ng mga demonyo, ni
 166
Satanas, ng mga anghel at mga arkanghel (Efeso 2:6; 1:20-23)!
Bilang isang bagong nilalang (2Corinto 5:17), pwede ko nang
maranasan ang masagana at makabuluhang buhay (Juan 10:10)!
Sa katunayan nga, nagiging mas katulad na ako ni Jesus sa
ugali ko (2Corinto 3:18) at magiging walang sala na ako tulad Niya
doon sa langit (Hebreo 12:23)!! Maging sa bagong katawang
tatanggapin ko, di ko na mararanasan ang kalungkutan, sakit at
amatayan kundi ang walang hanggang kaligayahan sa piling
Niya at ng iba pang nananalig sa Kaniya (Pahayag 21:3,4)!!!

Ang ginawa ni Cristo para sa akin ay ginawa Niya rin para sa iyo. …
Hindi ba’t nararapat ka lamang tumanaw ng utang na loob? …

Lubusan ka na bang nagtiwala kay Cristo para sa iyong

kaligtasan?… Kung hindi pa, manalig ka na sa kanya...

Ang katawan mo ba ay inihandog mo na sa kanya? … Kung

hindi pa, isuko mo ang iyong buong buhay sa kanya.

Mungkahing Dalangin: “Panginoong Jesus, dahil sa ginawa mo para

sa akin, ikaw na lang po ang magiging Diyos at Hari sa buhay ko.
Maliban sa iyo, wala na akong magiging diyos. Ang aking katawan,
mga pag-aari, mga pagnanasa at mga pangarap ay sa iyo na.
Upang magamit Mo ako sa kabutihan ng iba, patuloy akong
magbabasa ng Biblia, mananalangin at sasama sa isang bahay-
dalanginan. Kung may maling magagawa ang sinuman sa akin,
tatanggapin ko siya tulad ng pagtanggap mo sa akin. Tatandaan ko
na pinapahintulot ng Diyos ang lahat para kami ay matulad sa iyo.
Dahil alam ko na ang grupong iyon ay makatutulong sa akin o sa
ibang tao, tutulong ako sa mga gawain nila. Sa kakayahang
ibinibigay Mo, papagamit ako sa Iyo upang ang iba ay maligtas,
gumaling, lumaya at magbalik-loob sa Iyo.”

To God be the glory, to God be the Glory, to God be the

glory
for the things He has done
With His blood He has saved me,
167
By His power He has raised me,
To God be the glory
for the things He has done
 168

15. Gumawa ng Himala!

“Huwag mong babanggitin
ang pangalan ng Panginoon mong Diyos
sa walang kabuluhan ... (Exodo 20:7 BB)

"Naniniwala ba kayo”, tanong ko sa isang grupo ng

mga kabataan na sinasanay namin noong magbahagi ng
mabuting balita, “kung tumigil ang ulan at tumanggap
kay Cristo ang tao sa paligid natin, mapapupurihan ang
Diyos at si Jesus mismo ang pipigil ng ulan kung utusan
natin ito na tumigil? Itaas ang inyong kamay kung naniniwala
kayo.”

Marami sa kanila ang nagtaas ng kamay. Kaya sabi ko,

“Yun lamang naniniwala, sumunod manalangin. Ang iba,
magsisi! Manalangin tayo:

Panginoong Jesus, salamat po sa pangako Mo na kung

mapapupurihan ang Ama, anumang hingin namin sa Iyong
pangalan, Ikaw mismo ang gagawa. Kaya ngayon, inuutusan
namin ang ulan na tumigil pag labas namin.”

Nagpares-pares kami at nagsanay. …

Nang lumabas kami, maulap pa rin sa labas. Sabi ko sa

sarili ko, “Tumigil kaya ang ulan?”

Tumigil nga ang ulan! Nagalak ang mga tinuruan namin sa

sagot ng Diyos sa panalangin! Sumugod sila sa pagbabahagi
ng Mabuting Balita. Pinigilan ng isa ang isang nagbibisikleta
at ibinahagi niya si Cristo.

Dalawang batang lalaki naman ang nakita kong humahabol

sa isang ina na halos sumisigaw na, “Cristiano na ako!”
169
Ang resulta, sa 64 katao na nagbahagi, 106 ang
tumanggap sa 108 na nabahaginan! Ito ang pinakamalaking
porsiyento sa 18 taon kong pagsisilbi bilang full-time sa
pananalangin at pagtuturo ng salita ng Diyos!
Nais mo bang maranasan ang katulad nito?

… Kung gayon, dapat mo munang masunod ang ikatlong

utos ng Diyos. Pagkatapos, dapat mo namang unawain kung
ano ang ibig sabihin ng humingi sa ngalan ni Jesus.

Nagamit mo na ba ang pangalan ng Panginoon nang

makabuluhan sa paggawa ng himala? … Puwede iyan!

Minsan bang may sinaway ka sa ngalan ni Jesus at di naman

tumigil? … Kung gayon, mabuting unawain mong maigi kung
ano ang ibig sabihin ng humingi sa ngalan ni Jesus. Sabi ni
Jesus tungkol dito:
"Buong tapat na sinasabi Ko sa inyo, ang sumasampalataya sa
Akin ay makagagawa rin ng mga ginagawa Ko, at higit pa sa mga
iyon, dahil papunta Ako sa Ama. Gagawin ko kahit ano ang hingin
sa Aking pangalan upang maluwalhati ang Ama sa Anak. Gagawin
ko ang kahit anong hingin ninyo sa Aking pangalan." (Juan 14:12-14
SB)

Kung nagtitiwala ka kay Jesus, ang mga ginagawa Niya

noon magagawa mo rin, at higit pa roon! Sino ang talagang
gagawa noon? Si Jesus. Sa gayong paraan mapapupurihan
ang Ama.

Ano naman ang dapat mong gawin? Humingi sa ngalan ni

Jesus. Ano ang ibig sabihin nito? …

Ginamit ang salitang hingin nang sabihing,

 170
"Ang mga Judio'y humihingi ng kababalaghan bilang
katunayan. Karunungan naman ang hinahanap ng mga Griego."
(1Corinto 1:22 MB)

Magkahalintulad dito ang ‘humihingi’ at ‘hinahanap’. Kung

gayon, ang humingi ay nangangahulugang humingi nang
naghahanap ng tugon—umaasa nang may pananampalataya.

Ginamit naman ang salitang ‘pangalan’ sa sumusunod na

talata:
"Ang tumatanggap ng isang propeta dahil sa pangalan ng
propeta ay tatanggap ng ganti ng isang propeta…" (Mateo 10:41 BK)

Kaya nga, ang pangalan ng isang tao ay tumutukoy sa

angkop niyang katangian—sa kung sino talaga siya.

Dahil dito, ang "humingi sa ngalan ni Jesus" ay

nangangahulugang

"HUMINGI NANG UMAASA NG TUGON AYON SA

KATANGIAN NI JESUS SA IKAPUPURI NG DIYOS".

MGA HALIMBAWA

GINAWA NI PEDRO

Tingnan natin kung paano humingi sa ngalan ni Jesus si

Pedro:
"… May isang lalaki roon na lumpo mula pa nang ipanganak…
Tinitigan siya nina Pedro .… sinabi ni Pedro, "… ibibigay ko sa iyo
ang nasa akin—sa pangalan ni Jesu-Cristong taga-Nazaret,
lumakad ka!" Hinawakan ni Pedro ang kanyang kamay at itinindig
siya. Biglang lumakas ang kanyang mga paa at bukung-bukong.
Tumayo siya at lumakad, at sumama kina Pedro sa loob ng Templo.
Lumalakad siya at lumulukso, at nagpupuri sa Diyos." (Gawa 3:1-8
SB)
171

Di naglaon, sinabi ni Pedro,

"Ang lalaking ito na nakikita at nakikilala ninyo ay

gumaling dahil sa pananampalataya sa pangalan ni
Jesus. Ang pangalan ni Jesus at ang pananampalatayang mula sa
Kanya, ang siyang nagpagaling nang lubos sa taong ito…" (Gawa 3:
16 SB)

Ang salitang "ko" na sinabi ni Pedro ang nagpapakita na ang

pagpapagaling sa lumpo ay gawa niya.

Punahin na ang hiningan ni Pedro ng tugon ay ang lumpo.

Maliban sa pag-utos sa lumpo, hinawakan niya ang kamay ng
lalaki at itinindig ito. Ipinakikita dito ang pananalig ni Pedro.

Di naglaon, ipinaliwanag ni Pedro na ang nagpagaling nang

lubos sa lumpo ay ang pangalan ni Jesus at ang
pananampalatayang mula sa Kanya.

Kung gayon, sino ang talagang nagpagaling? Si Jesus! Sino

ang napapurihan? Ang Diyos!

Basahing muli ang Juan 14:12-14.

"Buong tapat na sinasabi Ko sa inyo, ang sumasampalataya sa
Akin ay makagagawa rin ng mga ginagawa Ko, at higit pa sa mga
iyon, dahil papunta Ako sa Ama. Gagawin ko kahit ano ang hingin
sa Aking pangalan upang maluwalhati ang Ama sa Anak. Gagawin
KO ang kahit anong hingin ninyo sa Aking pangalan." (Juan 14:12-14
SB)

Di ba’t ito ang batayan ni Pedro?

Noong 1996, nang bago ko pa lang nauunawaan ang mga

talatang ito, sinabi sa akin ng isang miyembro sa isang
iglesyang pinagpastoran ko, “Si Sister ___, di nakadalo, dahil
 172
may sakit ang apo niya. Pumunta kami sa bahay nila
kasama ang dalawang elder ng church namin. Nakita ko ang
dalawang taong bata na namamaga ang leeg kaya’t di siya
makatingin sa ibaba. Sinabi nila sa akin, “Bigla na lang
lumitaw iyang pamamaga!” Pinahiran ko ng langis ang bata sa
leeg, sabi ko “Sa ngalan ni Jesus, gumaling ka!” …

At nakita ko …

… walang nangyari! Sabi ko sa sarili ko, “Nakakahiya

naman! Kasama ko pa naman ang dalawang elder!” Kaya’t
kinausap ko na lang ang lolo na Cristianong nanlamig.
Pagkaraan ng isa’t kalahating oras na pakikipag-usap ko sa
lolo, nag-commit siyang bumalik sa Panginoon.

… Bago ako umalis, tiningnan ko ang bata. Napuna ko na

lumiit ang bukol sa kanyang leeg! Pinaupo ko siya at
pinatungo. Naitungo ang kaniyang leeg at nasabi niya,
“Galing na ako!” Nandilat ang mata ko at nagsabi, “Oo nga!
Galing ka na!”

Pagkatapos noon, gusto kong ipanalangin ang lahat ng may

sakit. At ilan din ang nakita kong gumaling! Ano ang
pagkakapareho ng mga gumaling? … Sa buhay nila, napuri
ang Diyos!

GINAWA NI PABLO

Tingnan naman natin ang nangyari kay Pablo:

… may nakasalubong kami na isang aliping babae na may

espiritu ng panghuhula .… labis na nainis si Pablo. Sinaway niya
ang demonyong nasa babae: "Sa pangalan ni Jesu-Cristo,
inuutusan kitang lumabas sa kanya!" Noon din ay lumabas ang
demonyo. (Gawa 16:16-18 SB)
173

Sa pagkakataong ito, ang demonyo naman na nasa babae

ang inutusan ni Pablo.

Ang pagpapagaling ni Pedro sa maysakit at pagpapalayas ng

demonyo ni Pablo ay katuparan ng sinabi ni Jesus:
"Ang sumasampalataya ay magtataglay ng ganitong tanda ng
kapangyarihan; sa pangalan ko'y magpapalayas sila ng mga
demonyo … at gagaling ang mga maysakit na mapatungan ng
kanilang mga kamay." (Marcos 16:17-18)

Mayroon ka bang sakit o kilalang may sakit o binabagabag ng

masamang espiritu?

Ang ngalan ni Jesus ay makatarungan, maging sa

pakikipaglaban … matuwid siyang humatol at makidigma.
(Pahayag 19:11)

Di niya palalayasin ang anumang demonyong uutusan mo

kung ikaw o ang may sakit na tinutulungan mo ay nagbigay sa
mga demonyo ng karapatan sa pamamagitan ng kasalanang di
pa naipahayag. (Efeso 4:25,27)

Isa sa kasalanang maaaring magbibigay karapatan sa mga

demonyo ay ang di mo pakikipagkasundo sa alam mong may
galit sa iyo. Sabi ni Jesus:

Ngunit ngayo'y sinasabi ko sa inyo: ang mapoot sa kanyang

kapatid ay mananagot sa hukuman; ang humamak sa kanyang
kapatid ay mananagot sa Sanedrin, at sinumang magsabi sa
kanyang kapatid 'Ulol ka!' ay mapapasaapoy ng impiyerno. Kaya't
kung naghahandog ka sa Diyos, at maalaala mo na may sama ng
loob sa iyo ang kapatid mo, iwan mo muna ang iyong handog sa
harap ng dambana at makipagkasundo ka sa kanya. Saka ka
magbalik at maghandog sa Diyos. Kung may magsakdal laban sa
iyo sa hukuman, makipag-ayos ka sa kanya habang may panahon,
 174
bago ka niya iharap sa hukom. At kung hindi'y ibibigay ka niya
sa hukom, na magbibigay naman sa iyo sa tanod, at ikaw ay
mabibilanggo. Sinasabi ko sa iyo: hindi ka makalalabas doon
hangga't hindi mo nababayaran ang kahulihulihang kusing." (Mateo
5:21-26)

Kung ayaw mong maapektuhan ang iyong kalayaan,

planuhing makipagkasundo sa alam mong may galit sa iyo.
Kung Cristiano siya, makakatulong kung magtatapos kayo sa
panalangin.

Sagutan ngayon ang sumusunod:

Makikipagkasundo Kasalanang nagawa ko Kailan ako

ako (Mateo 5:21-26) ako sa kanya (Santiago 5:16) hihingi ng
kay tawad

Bago mo tinanggap si Cristo, ang mga kasalanan ng mga

ninuno mo ay puwedeng nakaepekto sa buhay mo. Sabi ng
Diyos,
“… aking dinadalaw sa mga anak ang katampalasanan ng mga
magulang, hanggang sa ikatlo at ikaapat na salin ng lahi ng mga
napopoot sa akin; at pinagpapakitaan ko ng kaawaan ang libu-
libong umiibig sa akin at tumutupad sa aking mga utos.” (Exodo
20:6)

Gayunpaman, kung iniibig mo na si Jesus, pagpapakitaan ka

na Niya ng kaawaan. Iyan ang karapatan mong dapat
ipaglaban sa mga demonyong maaaring nanggugulo pa sa
buhay mo. Mahalagang maangkin mo ang kalayaan
pagkatapos mong mabigyan pansin ang mga sumpa na
naranasan ninyo sa inyong pamilya. Sa gayon, makagagawa
ka na ng himala!
175

TSEKAN ANG MGA KAHON (þ) NA TUMUTUKOY SA MGA

SUMPANG NAKAEPEKTO SA PAMILYA MO:

Kahirapan
Kawalan ng kontrol sa pag-
iisip at emosyon
Pagpapakamatay
Maaga o biglaang kamatayan
Paulit-ulit na aksidente o
sakuna
Paulit-ulit na karamdaman
Pagkalaglag ng sanggol na
dinadala
Pagkabaog
Mga karamdaman ng
kababaihan
Pagkawasak ng pamilya o
pagkakahiwalay ng mga
miyembro nito
Nauulit na sexual na pang-
aabuso, kalibugan o
kahalayan
iba pang sumpa: __________

Tandaang tinalo na ni Jesus si Satanas at lahat ng mga

demonyong gumagamit ng sakit sa pagpapahirap sa tao. (Colosas
2:14-15; Hebreo 2:14-15) Dahil sa ngalang ito ni Jesus (Marcos 9:38-39)
kung alam mong wala kang kasalanang di mo pa
naipapahayag sa Diyos o di pa naipapahayag ng Diyos ng
tinutulungan mo (1Juan 1;9) mo, mauutusan mo na silang tumigil
sa pagpapahirap sa may sakit (Gawa 10:38) at lumayas na kasama
ang mga sakit na ginamit nila. (Lucas 4:39) Ang magpapalayas sa
kanila ay si Jesus mismo, ang kinakatakutan nilang
magpahirap sa kanila "nang hindi pa
panahon"(Mateo 8:29).
Pwede nang alisin ni Jesus ang sakit katulad nang pag-
alis niya sa mga sakit noon sa (Mateo 8:14-17 ) sapagka't doon sa
krus pinagdusahan na niya ang lahat ng sakit (Isaias 53:4).
Naipahayag mo na ba sa Kanya ang lahat ng kasalanang
alam mong nagawa mo (1Juan 1:9).

… Naniniwala ka ba na mapupuri ang Diyos kung gagaling ka sa

sakit o ang taong kakilala mo? … Kung gayon, ipatong mo ang
kamay sa iyong sarili o sa ulo ng maysakit at manalangin.
 176

Mungkahing Dalangin: “Ama sa langit, ikaw po ang dumadalaw sa

mga anak sa katampalasanan ng kanilang mga magulang, hanggang
sa ikatlo at ika-apat na salin ng lahi ng mga napopoot sa iyo.
Subalit mahal kita Panginoon at sa kapangyarihan ng iyong
Espiritu, tutuparin ko ang iyong utos. Dahil doon, igagawad mo po
sa akin ang kaawaan at kagandahang loob. Anumang espiritu,
sakit at karukhaan na nagpahirap sa akin dahil sa mga kasalanang
inamin ko o sumpang itinuon sa akin, inuutusan ko ngayon na
umalis na, sa ngalan ni Jesus! Wala na silang karapatan sapagkat
si Jesus ay naging sumpa na nang dahil sa akin. Inako na niya doon
sa krus ang lahat ng mga kasalanan ko at ang lahat ng resulta noon
,
—pagkahiwalay sa Diyos pisikal na kamatayan at sakit.

Sa pag-e-edit ng librong ito, nakabuo kami ng awit na alam

naming makatutulong sa iyo kung ito’y iyong isasapuso:

Pangalan ni Jesus,
Na Ating Manunubos
Paggamit ay iayos
Lahat ay susunod
Si Satanas igagapos
Sakit ay matatapos
Buhay ay malulubos
Maluluwalhati ang Diyos!
177

16. Magpayaman Ka!

“Huwag kang magnanakaw.” (Exodo 20:15)

Ipinakikita ng sumusunod ang karanasang ikinuwento ng

kapatid ko na masipag nagpayaman sa materyal na mga bagay
subalit nakalimot magpayaman sa espiritwal na buhay.

Alas otso ng gabi, bago maisara ng katulong ang pinto ng

bahay namin, pagkapasok nang sasakyan sa garahe, limang
lalaki ang biglang sumalisi. Nakamaskara at may mga baril,
granada at kutsilyo. Tinutukan ako ng baril at ang aking
asawa.

Nanalangin ako, "Diyos ko, bahala ka na. Di namin kaya

ito!"

Dinala nila ang asawa ko sa likod ng bahay at binalaang

huwag lalaban. Ang 4 na taon kong anak, ang katulong
namin at ako ay dinala ng iba sa masters bedroom sa
ikalawang palapag na kinaroroonan ng tatlo ko pang anak
(na may edad 10,8 at 6).

Lahat kami’y tinalian maliban sa apat kong mga anak

sapagkat nakiusap ako na ikulong na lang sila sa masters
comfort room. Sinabihan ko silang huwag mataranta, kundi
magsara ng pinto at manalangin.

Nang dinala ako at ang katulong namin sa ibang kwarto,

sinabi ko sa katulong namin na tumigil sa paghisterya at sa
halip ay manalangin.

Idinalangin ko na ipaalam sa akin ng Diyos kung sino ang

lider. Nang tahimik kong kinausap ang isa sa kanila nang di
 178
siya tinitingnan, pumayag siyang huwag kaming patayin,
basta di kami lalaban. Salamat na lang at siya nga ang lider!
Hiniling ko rin sa Diyos na hipuin niya ang mga puso at
konsiyensiya nila para maging mabuti sila sa amin.

Nang lumalim ang gabi, kinalagan nila kami sa pagkatali

at pinagsamasama sa masters bedroom habang nagpatuloy
silang magnakaw. Ginamit nila ang kotse namin upang ilabas
ang mga gamit namin sa bahay.

Nagkunwari akong sumasakit ang tiyan ko dahil limang

buwan akong buntis noon. Isa sa kanila’y nagbiro, “Mamaya
ka na lang manganak. Pagka-alis na namin!”

Nang mag-aalas sinko na ng umaga, tinali uli kami.

Pakiwari ko’y natapos na silang magnakaw at paalis na.
Nadiskubri ko na maluwag lang ang pagkatali ko kaya’t
kinalagan ko ang sarili ko.

Kaagad kong sinara ang bedroom namin at kinalagan ang

asawa ko’t katulong namin. Pagkatapos maghintay nang
sandali, nagulat ang asawa ko’t nakababa pa ako at
nakapagsara ng mga pinto sa takot na bumalik pa sila.
Bumalik agad ako sa kwarto namin. Biglang nakarinig kami
ng putok. Sumilip kami sa bintana at nakita namin ang kotse
namin nang may pulis sa tabi. Dahil 5:30 na ng umaga,
lumabas kami. Sabi ng pulis, nakita niya ang kotse na
iniwanang bukas at may ilang gamit sa loob. Sinabi naming
nanakawan kami.

… Nang sumunod na umaga, sa bahay ng magulang ko,

umiyak ako ng todo. Alam mo kung bakit? Naramdaman ko
ang pagmamahal ng DIYOS nang iniligtas Niya ang buhay
namin. Nang sinabi ko sa Kanya na siya na ang bahala,
prinotektahan Niya kami sa loob ng siyam na oras na
179
panganib. Pinakilala Niya sa akin ang lider. Naging
mabait sa amin ang mga magnanakaw. Maluwag ang
pagkatali sa akin. Pinahinto NIYA ang kotse namin para
puwede pa naming magamit iyon. Nagpapasalamat ako sa
KANYA dahil ginawa NIYA akong kalmado. Naunawaan ko
na pinahintulutan Niyang mangyari iyon dahil masipag
kaming magpayaman sa materyal na mga bagay subalit
nakalimot magpayaman sa espiritwal na buhay namin.
Ngayon alam na namin!

Sa pagkabasa mo sa karanasang ito,

marahil maaari mong itanong, “Mali bang
yumaman?” Hindi! Sa katunayan nga,
ang ating pagyaman ay isa sa mga layunin
ni Jesus:
“Alam ninyo kung gaano kalaki ang pag-ibig ng ating
Panginoong Jesu-Cristo na bagamat mayaman ay nagpakadukha
upang yumaman kayo sa pamamagitan ng kanyang karukhaan.’
(2Corinto 8:9)

ANG KAHULUGAN NG PAGIGING MAYAMAN

Sabi ni Jesus sa lider ng iglesya sa Laodicea,
“Sasabihin mo, ‘Ako’y mayaman at sagana sa lahat ng bagay!’
Ngunit hindi mo nalalamang ikaw ay abang-aba, kahabag-habag,
maralita, hubad, at bulag.” (Pahayag 3:17)

Sa harapan ni Jesus, ang lider ng iglesya sa Laodicea ay

hindi mayaman bagama’t sagana siya sa lahat ng bagay.
Gayundin ang isa pang lalaking ikinuwento ni Jesus:

… “Mag-ingat kayo sa lahat ng uri ng kasakiman; sapagkat ang

buhay ng tao ay wala sa laki ng kayamanan. At pagkatapos ay
isinaysay ni Jesus ang talinghagang ito: Ang bukirin ng isang
mayaman ay umani nang sagana. Kaya't nasabi niya sa sarili, 'Ano
 180
ang gagawin ko? Wala na akong paglagyan ng aking ani! A,
gigibain ko ang aking mga kamalig, at magtatayo ako ng lalong
mas malalaki. Doon ko ilalagay ang aking ani at ari-arian. At
sasabihin ko sa aking sarili, Ayan! marami na akong ari-arian!
Hindi na ako kukulangin habambuhay! Kaya't mamamahinga na
lang ako, kakain, iinom, at magsasaya!' Ngunit sinabi sa kanya ng
Diyos, 'Hangal! Sa gabing ito'y babawian ka ng buhay. Kanino
mapupunta ang mga bagay na inihanda mo?'

Ganyan ang sasapitin ng nagtitipon ng kayamanan para sa

sarili, ngunit dukha naman sa paningin ng Diyos."
(Luke 12:15-21)

Makikita natin dito na ang mayaman sa harapan ni Jesus ay

hindi yaong “sagana sa lahat ng bagay” dahil sa pagtitipon “ng
kayamanan para sa sarili”.
Si Jesus ay di nag-ipon ng kayamanan para sa sarili Niya.
Sa katunayan nga, wala man lang siyang sariling bahay. Sabi
Niya tungkol sa sarili tinawag Niyang Anak ng Tao:
“May lungga ang asong-gubat at may pugad ang ibon, ngunit
ang Anak ng Tao’y wala mang lamang matulugan o
mapagpahingahan.” (Luke 9:58; Mateo 8:20)

Gayunpaman, Siya’y naging mayaman “sa mabubuting

gawa… bukas ang palad at matulungin sa kapwa”. Nagawa
Niya ang inaasahan ng Diyos na gagawin ng mayayaman:
Sabihin mo sa mayayaman… umasa… [sila] sa Diyos na
masaganang nagkakaloob ng lahat ng bagay sa ating ikasisiya.
Turuan mo silang… magpakayaman sa mabubuting gawa, maging
bukas ang palad at matulungin sa kapwa. (1Timot 6:17,18)

Nanalangin lamang Siya at ang pangangailangan ng iba ay

nalapatan na. Sa isang pagkakataon, pinakain niya ang “5,000
lalaki” (Marcos 6:44; Lucas 9:14; Juan 6:10) minsan naman, “4,000”
(Marcos 8:9.)

Di pa roon kasama ang “mga babae at mga bata” (Mateo 14:21;

15:38)! May natira pang pagkain pagkatapos! Paalala nga
181
ni Jesus sa mga alagad niya,
…. nang pagpira-pirasuhin ko ang limang tinapay para sa
5,000? Ilang bakol ang mga napuno ninyo sa mga lumabis na
tinapay?” “Labindalawa po,” tugon nila. “At nang pagpira-
pirasuhing ko ang pitong tinapay para sa 4,000, ilang malalaking
bakol na malalaki ang napuno ninyo?” “Pitong bakol po,” tugon
nila. (Marcos 8:19,20; Mateo 16:9,10)

Naisip mo ba kung magkano ang katumbas noon kung

umorder ka ng gayon karaming pagkain? Kung sabihin na
natin ang makakain ng 9,000 lalaki (5,000+4,000) ay
kasindami ng makakain ng mga babae at ang makakain ng mga
bata noon, ang pinakain ni Jesus ay mga 9,000 x 3 = 27,000
pagkain. Sa Pilipinas, kung ililibre ko ang gayung karaming
tao ng pananghalian sa isang fastfood restaurant sa halagang
PhP 40 bawat isang tao, kakailanganin ko ng higit sa isang
milyong piso! Ano ang itatawag mo sa akin? Di ba—
mayaman?!
Basahin muli natin ang 2Corinto 8:9.
“Alam ninyo kung gaano kalaki ang pag-ibig ng ating
Panginoong Jesu-Cristo na bagamat mayaman ay nagpakadukha
upang yumaman kayo sa pamamagitan ng Kanyang karukhaan.’

Punahin mo, bagamat si Jesus ay mayaman, siya’y

nagpakadukha. Paano siya nagpakadukha?
… upang matupad ang isinasaad ng Kasulatan, “Pinaghati-
hatian nila ang aking mga [panlabas na] kasuutan; at ang aking
[panloob na] damit ay kanilang pinagsapalaranan.” Gayon nga
ang ginawa ng mga kawal. (Juan 19:23,24)

Kung ang panlabas at panloob na damit ni Jesus ay kinuha

ng mga sundalo, may suot pa ba siya? Wala na! Tunay nga,
napakadukha niya sa krus kayat wala man lang Siyang saplot
sa katawan!
 182
Naging ganoon ka ba kahirap—walang maisuot? …

Sa krus, sinabi ni Jesus, “Nauuhaw ako!” (Juan 19:28)

Totoo, napakahirap niya doon kaya’t wala man lang Siyang

nainom noon.
Umabot ka na ba sa ganoong kahirapan—walang mainom?…

Basahin muli natin ang 2Corinto 8:9.

“Alam ninyo kung gaano kalaki ang pag-ibig ng ating
Panginoong Jesu-Cristo na bagamat mayaman ay nagpakadukha
upang yumaman kayo sa pamamagitan ng Kanyang karukhaan.’.

Ayon dito, bakit Siya nagpakadukha? Upang yumaman

tayo! … Oo, puwede kang yumaman!
Magagawa ng Diyos na pasaganain kayo sa lahat ng bagay—
higit pa sa inyong pangangailangan—upang may magamit kayo sa
pagkakawanggawa. Pasasaganain niya kayo sa lahat ng bagay
para lalo kayong makatulong sa marami… (2Corinto 9:8,11)

Totoo, ang tunay na mayaman ay yaong mayaman sa

mabuting gawa.

Si John Wesley ay tumanggap ng walong milyong dolyar

subalit itinulong niya lang iyon sa mga nangangaral ng
Mabuting Balita at sa mga mahihirap. Ang pagkain niya’y
kadalasang pinakamura subalit masustansiyang klase.
Dalawang palit lang ang damit niya! Siya ay tunay na
mayaman!

Sa isang pagtitipon, isang espirituwal na lider sa Pilipinas

ang nakapag-raise ng P200,000 buwanang support para sa 200
nagtuturo ng Salita ng Diyos. Gayunpaman, isang simpleng
bahay lang ang kanyang tirahan. Siya rin ay tunay na
mayaman!
183

Ikaw, tunay ka rin bang mayaman? …

IBIGAY ANG LAHAT NA NARARAPAT

KAHIT NAGHIHIKAHOS KA!
Maaari kang maging mayaman tulad ng mga iglesya sa
Macedonia. Sabi ni Pablo tungkol sa kanila,
Dumanas sila ng matinding kahirapan at ito’y isang mahigpit na
pagsubok sa kanila. At sa kabila ng kanilang paghihikahos,
masayang-masaya pa rin sila at bukas ang palad sa pagbibigay.
Silay kusang-loob na nag-abuloy hindi lamang ayon sa kanilang
kaya, kundi higit pa. Alam ko ito pagkat mahigpit nilang
ipinapamanhik sa akin na sila’y bigyan ng pagkakataong
makatulong sa mga kapatid sa Judea. (2Corinto 8:1-4)

Punahin na bagama’t sila noo’y nakaranas ng matinding

hirap, mayaman sila sa pagbibigay. Kaya, kusang-loob at
masayang-masaya sila sa pagbibigay. Higit pa sa mayayaman,
nagawa nilang magbigay higit sa kanilang kaya!
Kumusta ka naman? Pagka naghihikahos ka sa kahirapan,
nakapagbibigay ka pa rin ba? …

UNAHING IBIGAY ANG IYONG SARILI SA

PANGINOON AT SA MGA NAGTUTURO SA IYO

Ano ang sikreto sa pagbibigay ng mga taga-Macedonia?

Makikita ito sa sumusunod na talata:
At higit pa sa inaasahan ko; inilaan nila ang kanilang sarili, una
sa Panginoon, at pagkatapos, sa amin, ayon sa kalooban ng
Diyos.” (2Corinto 8:5)

Nakapagbigay ang mga taga-Macedonia dahil nailaan na

nila ang kanilang sarili sa Panginoon.
 184
Isa kaya sa mga dahilan kung bakit di ka makapagbigay ng iyong
ikapu at mga handog ay di ka pa naglaan ng iyong sarili sa
Panginoon?

Hindi lamang sa Diyos sila naglaan ng sarili, maging kina

Apostol Pablo—sa mga tumulong sa kanilang espiritual na
buhay.
Inutos ni Jesus,
“Ibigay ninyo… sa Diyos ang sa Diyos” …. (Marcos 12:17)

Ang kausap niya noon ay nagsabing naniniwala daw sila sa

Kautusan 2Corinto 8:15. Ganito ang sinasabi ng Kautusan:
Lahat ng ikapu, maging binhi o bunga ng halaman, ay
nakatalaga kay Yahweh. Lahat ng ikapung tupa o baka, bawat
ikasampung hayop ay para kay Yahweh. (Levitico 27:30,32)

“Kukunan ninyo ng ikapu ang inyong ani taun-taon.”

(Deuteronomio 14:22)

Ayon dito, makikita natin na ang sa Diyos ay ang ikapu o

ikasampung bahagi ng kita nila—binhi, bunga, ani, tupa, baka
o hayop.

IBIGAY ANG LAHAT NG IKAPU SA PANGINOON

Maaari mong itanong, “Nang ibinigay ng mga Judio ang

kanilang mga ikapu sa Diyos, saan iyon napunta?”
185
ANG UNANG IKAPU AY
PARA SA MGA MANGGAGAWA NG DIYOS
Sabi ng Diyos, “Ang bahagi ng mga Levita ay ang ikapu ng
Israel, at ito ang nauukol sa kanilang paglilingkod….” (Bilang 18:21-
24)

Malinaw dito na napunta ang ikapu sa mga Levita (mga

naglilingkod nang buong panahon o “full-time workers” noon).
Gayun sa lumang tipan. Pero sino ngayon ang katumbas ng
mga Levita?
Sinong kawal ang naglilingkod sa sariling gugol? Sinong tao
ang nagtatanim ng ubas at di nakikinabang sa mga bunga nito?
Sinong pastol ang nag-aalaga ng tupa at di nakikinabang sa gatas
nito? Nasasaad sa Kautusan ni Moises: “Huwag mong bubusalan
ang baka habang ginagamit sa paggiik.” Talaga bang mga baka
lamang ang inaalala ng Diyos? Hindi! Tayo ang tinutukoy niya.
Dahil sa atin kaya ito nasulat, sapagkat ang nag-aararo at ang
gumigiik ay umaasang may kaparte siya sa aanihin. Naghasik kami
sa inyo ng pagpapalang espirituwal; malaking bagay ba naman
kung umani kami ng mga kapakinabangang materyal mula sa inyo?
Kung ang iba’y may ganitong karapatan, di lalo na kami! Gayon
may hindi namin ginamit ang karapatang ito. Tiniis namin ang
lahat upang hindi kami maging hadlang sa Mabuting Balita tungkol
kay Cristo.

Hindi ba ninyo alam na ang mga naglilingkod sa templo ay

tumatanggap ng pagkain mula sa templo, at ang naglilingkod sa
dambana ay may bahagi sa mga handog na nasa dambana? Sa
ganyan ding paraan, ipinag-utos ng Panginoon na ang mga
nangangaral ng mabuting balita ay dapat mabuhay sa
pamamagitan ng mabuting balita. (1Corinto 9:7-14)

Ang nagtuturo ng salita ng Diyos ay dapat bahaginan ng mga

pagpapalang tinatamasa ng mga tinuturuan. (Galacia 6:6)

Sa kapanahunan natin, katumbas ng Levita na dapat tumanggap

ng ikapu ay ang sumusunod:
 186
1. Nagtatanim, katulad ni Apostol Pablo (1Corinto 3:6). Nag-
uukol siya ng buong panahon nila sa pananalangin at
pangangaral ng Salita. Gayon din ang ang labindalawang
apostol. Sabi nila:

“At iuukol naman namin ang

buong panahon sa pananalangin
at sa pangangaral ng Salita.” (Gawa
6:4)

2. Nangangaral ng Mabuting Balita o ebanghelyo (1Corinto 9:14).

Ang nag-uukol ng buong panahon sa pangangaral ng
Mabuting Balita ay tinatawag na ebanghelista, katulad ni
Felipe. (Gawa 21:8)

3. Nag-aalaga ng Tupa (1Corinto 9:7b). Ang nag-uukol ng buong

panahon sa pag-aalaga ng tupa ay tinatawag na pastol o
pastor.

4. Nagtuturo ng salita ng Diyos. Ang nag-uukol ng buong

panahon nila sa pagtuturo ay tinatawag na guro.

Ayon sa komentaryo ni Marvin Vincent sa Mateo 10:11

—‘Ang mga Katuruan ng Labindalawang Apostol’, isang
babasahin na nadiskubre noong 1873 sa aklatan ng monasterio
ng Most Holy Sepulchre sa Constantinople ay sinulat noong
100-120 AD ng mga bihasa sa mga lumang kasulatan. Isinulat
iyon para sa mga Cristianong di Judio at sinasabi doon,
“… ang isang tunay na guro … karapatdapat din siyang
tumanggap ng suporta niya. Bawat unang bunga ng pigaan
ng ubas, ng … tupa, ibibigay mo sa mga propeta … Kung
magluto ka ng tinapay, kunin mo ang una niyon at ibigay
mo ayon sa utos. Sa gayon din, kung magbukas ka ng
lalagyan ng alak o langis, kunin mo ang unang bahagi noon
187
at ibigay mo sa mga propeta; at unang bahagi ng salapi
at damit, at bawat gamit mo, tulad ng sa palagay mong
tama, at ibigay mo ayon sa utos.”
Makikita natin dito na tinanggap noon ang isa pang uri ng
manggagawa, yaong propeta.

5. Nakikinig at nagpapahayag ng kaisipan ng Diyos. Ang

nag-uukol ng buong oras nila sa ganitong gawain ay
tinatawag na propeta.

Ang limang uri ng lider na nabanggit ay tumutulong sa

paghahanda sa mga Cristiano:
Pinagkalooban niya ang iba na maging mga apostol, ang iba’y
propeta, ang iba’y ebanghelista, at ang iba’y pastor at guro; upang
ihanda ang mga banal sa gawain ng paglilingkod, sa ikatitibay ng
katawan ni Cristo. (Efeso 4:11-12)

Minsan mo bang inangkin ang pangakong ito?

At buhat sa kayamanan niyang hindi mauubos, ibibigay niya ang
lahat ng inyong kailangan sa pamamagitan ni Cristo Jesus.” (Filipos
4:19)

Hindi ka ba nagtaka na parang di naibibigay ang lahat ng iyong

kailangan? … Kung gayon, unawain mo ang sumusunod:

Ibinigay ng mga taga-Filipos—bahagi ng Macedonia ang

kanilang sarili kina Apostol Pablo (2Corinto 8:5). Ang resulta,
naibigay ang pangangailangan nila Pablo. Sabi ni Pablo sa
kanila:
Sinasabi ko ito hindi dahil sa kayo’y hinahanapan ko ng tulong.
Natutuhan ko nang masiyahan anuman ang aking kalagayan.
Naranasan ko ang maghikahos. Naranasan ko rin ang managana.
Natutuhan ko nang harapin ang anumang katayuan: ang mabusog
o magutom, ang kasaganaan o kasalatan. Ang lahat ng ito’y
magagawa ko dahil sa lakas na kaloob sa akin ni Cristo.
 188
Gayunpaman, ikinagagalak ko ang ginawa ninyong pagtulong sa
akin. Alam naman ninyong kayong mga taga-Filipos lamang ang
nakahati ko sa hirap at ginhawa nang umalis ako sa Macedonia at
nagsisimula pa lamang sa pangangaral ng Mabuting Balita. Nang
ako’y nasa Tesalonica na, makailang ulit ding pinadalhan ninyo
ako ng tulong. Hindi sa hangad kong laging tumanggap ng mga
kaloob; ang nais ko’y sumagana ang pakinabang na tatanggapin
ninyo. Narito ngayon ang katibayan ng labis-labis na kaloob ninyo
sa akin. Higit pa sa aking pangangailangan ang tulong ninyo sa
akin na dala ni Epafrodito. Ang mga ito ay masasamyong handog
sa Diyos, mga haing kalugod-lugod at kaaya-aya sa kanya. At
buhat sa kayamanan niyang hindi mauubos, ibibigay niya ang lahat
ng inyong kailangan sa pamamagitan ni Cristo Jesus.” (Filipos 4:11-
19)

Obserbahan mo na ang pangakong ibibigay ng Diyos ang

lahat ng kailangan ay para lamang sa katulad ng mga taga-
Filipos na makailang ulit na nagbigay sa pangangailangan ng
nangangaral. Kung inangkin mo ang talatang ito, katulad ka
ba ng mga taga-Filipos? Kung gayon, “ibibigay” ng Diyos
“ang lahat ng iyong kailangan”!
ANG IKALAWANG IKAPU
AY PARA SA SARILING PAGLAGO

Para naman sa espiritwal na ikalalago ng mga Judio,

ipinagamit sa kanila ang ikalawang ikapu.

Ang ikapu ng inyong ani, alak, langis, at ang panganay ng

inyong mga hayop ay doon ninyo kakanin sa lugar na pipiliin ni
Yahweh upang matuto kayong matakot sa kanya.
(Deuteronomio 14:22-23)

Ang aking paglago sa buhay Cristiano ay resulta ng pag-

aaral ko ng Biblia at nang iba pang mga babasahing pang-
Cristiano at pagdalo sa mga seminar at iba pang pagtitipong
nagtuturo ng Biblia.
189
May sarili ka na bang Biblia? … Kung wala pa, bakit di ka bumili? …
Bumibili ka ba ng iba pang babasahing pang-Cristiano? … Dumadalo
ka ba sa mga seminar? … Kung hindi, bakit? … Nakaligtaan mo bang
mayroong mga guro na ibinigay ng Diyos na tutulong sa iyo upang
matuto kang matakot sa Kanya? ...

ANG IKATLONG IKAPU

AY PARA SA PAGKAKAWANG-GAWA

Tuwing ikatlong taon, ipinabibigay sa kanila ang ikatlong

ikapu nila sa mga Levita, taga-ibang bayan, ulila at balo.
“Tipunin ninyo ang ikapu ng inyong ani tuwing ika-3 taon. Ito
ay ibibigay ninyo sa mga Levita, yamang wala silang kaparti sa
inyong lupain. Bigyan din ninyo ang mga taga-ibang bayang
kasama ninyo, ang mga ulila, at ang mga balo. Sa gayon,
pagpapalain kayo ni Yahweh.” (Deuteronomio 14:28,29; 26:12,13)
Huwag ninyong aapihin ang mga babaing balo, ang mga ulila,
mga taga-ibang bayan o ang mahihirap… (Zacarias 7:10)

Naglalaan ka ba ng tulong para sa mga balo, ulila, taga-ibang

bayan at mahihirap? …

ANG IBANG IBINIBIGAY AY HANDOG

Minsan, sinabihan sila na maghandog para Santwaryo, at

lahat ng may maitutulong ay naghandog ayon sa kanilang
ipinasya.
Sinabi ni Yahweh kay Moises, “Sabihin mo sa mga Israelita na
maghandog sa akin, at ikaw ang tatanggap ng anumang ihahandog
nila…. Ipagpagawa mo ako ng santwaryo na titirhan ko ng kasama
nila….” (Exodo 25:1-9; 35:5-9)

Para sa inyong mga pagtitipon, nagpapagawa ba kayo ng building?

… nangungupahan ba kayo? … Mabuti kung gayon! Subalit kumusta
naman ang mga manggagawa ninyo? … May sapat ba silang
ikabubuhay? … Natutulungan ba ninyo ang iba pang
 190
nangangailangan? … Di kaya dapat silang unahin kaysa paggastos
para sa lugar ng pagtitipon? …

Sa pagtulong naman sa mga Cristiano sa Judea, inutusang

magbigay ang mga iglesya sa Galacia at Corinto ayon sa kaya
nila.
Tungkol naman sa tulong sa mga kapatid sa Judea, gawin ninyo
ang tulad ng sinabi ko sa mga iglesya sa Galacia. Tuwing unang
araw ng sanlinggo, magbukod na ang bawat isa ng halagang
makakaya, at ipunin iyon upang hindi na kailangan pang
manghingi ng abuloy pagpariyan ko. (1Corinto 16:1-2)
Gayon din ang utos para sa may kaloob, “…. Kung pag-aabuloy,
mag-abuloy nang buong kaya…” (Roma 12:8)

… at ang naghahasik naman ng marami [masagana] ay mag-

aani ng marami. Ang bawat isa’y dapat magbigay ayon sa sariling
pasiya, maluwag ang loob at di napipilitan lamang, sapagkat ang
ibig ng Diyos ay ang kusang pagkakaloob.” (2Corinto 9:6-7)

Kung kusang maghasik ka ng marami sa matabang lupa—sa

tamang mga tao—makaaasa ka na mag-aani ka ng marami.
Ang nangyayari sa pisikal na paghahasik ay mangyayari rin sa
pagbibigay. Gusto mo bang umani nang katulad ni Isaac na
“makasandaang ibayo ang kanyang
inani”? (Marcos 4:8,20) Puwedeng mangyari iyan kung
mapupuri ang Diyos …
Mungkahing Dalangin: Panginoon ko, Ibibigay ko na po ang ikapu ng
lahat ng kita ko sa mga nag-uukol ng buong panahon nila sa
pananalangin at pagtuturo ng Biblia. Sa natitira, magbibigay ako
nang masagana at kusa para sa ikalalago ko at sa pangangailangan
ng iba.

Salamat po’t habang ginagawa ko ito, payayamanin mo ako sa

mabuting gawa.
191
Ang magnanakaw ay dumarating lamang
upang magnakaw,
pumatay,
at pumuksa.
Ako’y pumarito
upang sila’y magkaroon ng buhay
at magkaroon nito ng may kasaganaan.
(Juan 10:10)
 192

17. Magmahal Ka!

Sumagot si Jesus, "Ito ang pinakamahalagang utos,
'Pakinggan mo, Israel! Ang Panginoon na ating Diyos—Siya
lamang ang Panginoon. Ibigin mo ang Panginoon mong
Diyos nang buong puso, nang buong kaluluwa, nang
buong pag-iisip, at nang buong lakas.' Ito naman ang
pangalawa, 'Ibigin mo ang iyong kapwa gaya ng iyong
sarili.' Wala nang ibang utos na hihigit pa sa mga ito."
(Marcos 12:29-31)

Kahit di namin binanggit na tungkol sa kalayaan ang resulta

ng seminar sa librong ito na ginawa namin kamakailan, isang
tumanggap kay Cristo sa seminar na iyon ang nagsabing
naranasan niya ang kalayaan. Ang tanong nga lang ay paano
iyon mapapanatili?
Sa talata sa itaas, makikita natin na ang sikreto para
mapanatili ang kalayaan ay pag-ibig. Kinakailangan mong
ibigin ang Diyos nang buong puso, kaluluwa, pag-iisip, at
lakas. Paano mo magagawa ito? Mungkahi ko na gayahin mo
ang mga taga-Berea.
… sina Pablo at Silas patungo sa Berea. Nang dumating sila
roon, pumasok sila sa sinagoga ng mga Judio. Ngayon ang mga ito
ay higit na mararangal kaysa sa mga taga-Tesalonica, sapagka’t
tinanggap nila ang salita ng buong pananabik na sinisiyasat araw-
araw ang mga kasulatan kung tunay nga ang mga bagay na ito.
(Gawa 17:11 BB)

Tinanggap mo ang salitang nasa librong ito nang buong

pananabik. Maganda iyan! Gusto mo bang lalong maging
marangal sa harapan ng Diyos? Kung gayon, siyasatin mo rin
ang kasulatan, ang Biblia, kung tunay nga ang mga bagay na
nakasulat sa binabasa mo ngayon. Kung wala ka pang Biblia,
bumili ka, o kaya, manghiram hanggang magkaroon ka ng
sarili mong pag-aari. Basahin mo iyon araw-araw. Manalig
ka sa sinasabi sa iyo ni Jesus sa pamamagitan noon. Sundin
193
mo si Jesus. Ganito ang pangako niya:
… sinabi ni Jesus sa mga Judiong sumasampalataya sa Kanya,
"Kung kayo’y mananatili sa Aking salita, tunay ngang kayo'y mga
alagad Ko. At inyong malalaman ang katotohanan, at ang
katotohanan ang magpapalaya sa inyo." (Juan 8:31-32 BB)

Kung nakatulong sa iyo ang babasahing ito, gayun ang

nangyari sapagka’t ang malinis na espirituwal na gatas ng
salita ng Diyos ang sinikap gamitin dito.
Gaya ng mga sanggol na bagong silang ay mithiin ninyo [kayo'y
manabik] ang malinis na espirituwal na gatas, upang sa
pamamagitan nito’y lumago kayo tungo sa kaligtasan.
(1Pedro 2:2 BB)

Nanalangin ka ba na pagalingin ka sa anumang sakit? Kung

gumaling ka na, ipagsabi mo sa iba ang kabutihan sa iyo ng Diyos.

Kung ite-text o ii-email mo sa akin kung ano ang nangyari

sa iyo, magagalak ako at ang mga tumulong sa akin sa
paglimbag ng babasahing ito.
Kung di ka pa kaagad gumaling, ganito ang sabi ng Biblia:
Anak ko, makinig ka sa Aking mga salita; ikiling mo ang iyong
pandinig sa Aking mga sinasabi. Huwag mong hayaang sila’y
mawala sa paningin mo; ingatan mo sila sa kaibuturan ng iyong
puso. Sapagkat sa mga nakakatagpo sa kanila ang mga ito’y
buhay, at kagalingan sa kanilang buong katawan.
(Kawikaan 4:22 BB)

Totoo, sa pagbabasa mo ng Biblia, puwede kang magkaroon

ng pananampalataya di lamang upang magkaroon ng buhay
kundi upang ikaw ay gumaling sa iyong karamdaman!
Upang masunod mo ang utos na ‘Ibigin mo ang iyong
kapwa gaya ng iyong sarili’, mahalaga na makasama ka sa
isang grupo na nag-aaral ng Biblia at sumusunod sa inuutos
doon.
 194
Puwede mo ring ayain ang kaibigan mo na pag-usapan
ninyo ang mga tanong sa mga kahon sa librong ito.
Makatutulong din kung titingnan at pagbubulay-bulayan ninyo
ang mga tanong at mga mungkahi na nasa Appendix II.
Mungkahing Panalangin: Ama sa langit, mahal kita. Ipapakita ko
ito sa aking pagsunod nang buong puso, isip, kaluluwa at lakas.
Mamahalin ko rin ang iba tulad ng pagmamahal mo sa akin.
Patuloy po akong dadalo at makikipagtulungan sa isang grupo ng
mga taong nagmamahal sa iyo.

Sa pagdalo mo sa grupong nag-aaral ng Biblia, sikaping

makatulong sa utos ni Jesus:
"Ibinigay na sa Akin ang lahat ng kapangyarihan sa langit
at sa lupa. Kaya, humayo kayo
at gawin ninyong alagad Ko ang lahat ng bansa.
Bautismuhan ninyo sila
sa ngalan ng Ama at ng Anak at ng Espiritu Santo,
at turuang sumunod sa lahat ng ipinag-utos Ko sa inyo.
Tandaan ninyo:
Ako'y laging kasama ninyo
hanggang sa katapusan ng sanlibutan."
(Mateo 28:18-20)
195
Appendix I
Pagsusuri sa Pagsunod sa Diyos
Tsekan (þ)ang mga kasalanang nagawa mo.
NAKITA ANG KAYABANGAN KO (1Pedro 5:5; Kawikaan 16:18) NANG:
¨ Ikinumpara ko ang sarili ko sa iba (2Corinto 10:12)
¨ Itinuring ko ang sarili ko na masmabuti sa iba (Filipos 2:3-11) kaya’t
iginiit ko na gawin nila ang kaya kong gawin o na di sila magkamali.
¨ Pinalagahan ko ang sarili ko ng higit sa pagpapahalaga ko sa iba (Roma
12:10b).
¨ Nainggit—ako at naghangad na mapasaakin ang ari-arian, kasikatan o
tagumpay ng iba (Santiago 3:16)
¨ Nagsalita ako na para bagang alam ko na ang lahat ng pwedeng
malaman tungkol sa pinag-uusapan (1Corinto 8:2). Dahil dito, may
mga pagkakataon na ako na lang halos ang nagsasalita sa usapan.
¨ Kumilos ako na para bagang di matutupad ang gawain ng Diyos nang
wala ako.
¨ Nagtiwala ako sa sarili kong talino, kayamanan at/o sa mga kakilala o
nakakakilala sa akin para sa gawain ng Diyos (Filipos 3:3-6 NPV; Roma
8:8; Oseas 10:13)
¨ Nagalit ako sa sumaway sa akin (Kawikaan 9:8)
¨ Inisip ko na hindi ko pwedeng baguhin ang anumang nakagawian
(tradisyon) ng pamilya namin
¨ Nakipagtalo ako nang di nakatulong sa kaligtasan ng iba o pagtatag nila
sa pananampalataya. Sa halip, pagkakabaha-bahagi, pagkakampi-
kampi, inggitan, alitan, kutyaan at pagbibintang ang naging
resulta (1Timoteo 6:3-5)
Mungkahing Dalangin: “Diyos ko, ayaw ko na pong ipagmalaki ang aking
mga kakayahan. Sa halip, uunahan ko nang parangalan ang iba. Kung
ako’y magmamayabang, ang ipagmamalaki ko ay Ikaw at ang aking
kahinaan.”
NAGSINUNGALING AKO NANG: (Efeso 4:25-27)
o Sumaksi ako sa isang bagay na di ko naman naranasan (Exodo 20:12).
o Nagkalat ako ng balita tungkol sa iba na di ko naman nasaksihan
(Kawikaan 6:16,19)
o Di ako sumaksi sa bagay na aking naranasan na makatutulong sana sa
nagawan ng mali (Levitico 5:1) lalo na sa nanganganib (Gawa 1:8)
o Napulot ko ang nawala ng iba at di ko ipinaalam sa may-ari ni dinala sa
“lost and found” (Exodo 23:4-5).
o Nagbigay ako ng payo tungkol sa mga bagay na di ko naman alam (Job
13:4)
o Di ko tinupad ang ipinangako ko (Awit 15:1,4b)—halimbawa, di ako
sumipot sa usapan, nahuli ako, o di ko ibinigay yung pangako ko.
o Sinabi ko ang isang bagay ay galing sa Panginoon gayung hindi naman
ako tiyak (Jeremias 20:6)
o Nagkunwari akong nanunumbalik sa Diyos samantalang di taos puso
(Jeremias 3:10)
o Gumamit ako ng kasinungalingan sa pagbibiro (Kawikaan 26:18-19)
o Sinabi ko, “Bumalik ka bukas!” samantalang nasa akin na ang dapat
kong ibigay sa iba (Kawikaan 3:28)
o Tinawag ko ang kasalanan ng ibang pangalan (Isaias 5:20).
 196
o Gumamit ako ng white lies. Halimbawa, sinabi ko, “Wala!”
samantalang mayroon naman, o pinasabi ko, “Sabihin mo, wala ako
rito!”
o Nag-exaggerate ako—nagdagdag ako ng detalyeng di totoo sa kuwento
ko.
o Ako’y nagpalusot/nag-alibi. Halimbawa, sinisi ko ang traffic sa pagiging
late ko.
o Di ko binalik ang sobrang sukli.
o Nagtago ako ng impormasyon para sa aking kapakanan subalit nagdulot
ng kalugihan sa iba. Halimbawa, hindi ko sinabi ang buong kalagayan
ng binebenta ko.
Mungkahing Panalangin: Diyos ko, upang pawang katotohanan na
lamang ang babanggitin ko, hahayaan ko na po na mapuno ako ng
iyong katotohanan—ng iyong salita (Colossians 3:16).
NAGING REBELDE MAKIKITA IYON SA:
AKO SA: m Di pagpapakumbinsi ni pakikinig (Kawikaan 1:8-9)
¨ Iyo, aking Diyos m Di pagpapasakop pagka maintindihan na namin ng
¨ Mga espirituwal lider ko ang isa’t isa (Hebreo 13:17)
na lider ko m Di pagsunod sa kagustuhan ng namumuno sa akin
¨ Mga magulang ko na di naman salungat sa salita ng Diyos (Hebreo
(Efeso 6:1-3; 13:7).
Kawikaan 1:8-9; m Di pananalangin para sa mga lider ko (1Timoteo
23:22; 15:3-9) 2:1-8) ni pagtulong sa kanila (Mateo 15:3-9)
¨ Asawa kong m Kawalan ng galang/pag-ibig (1Tesalonica 5:12,13;
lalaki (Efeso Kawikaan 23:22)
5:22; 1Pedro m Pagreklamo/ Pag-ungol/ Pagsalita ko sa likod ng
3:1,7) mga lider ko (Exodo 16:8).
¨ Boss ko (1 m Pag-iwas sa responsibilidad
Pedro 2:18-23; m Paghusga sa kanila
Colosas 3:22) m Paninira ko ng gamit ng iba
¨ Gobyerno namin m Di pagbabayad ng buwis nang tama
(Roma 13:1-7) m Di pagsunod sa trapiko
m Pagtapon ng basura sa maling lugar.
“Diyos ko, di na ako magrerebelde. Magpapahikayat na ako at susunod sa
aking mga lider. Sa gayon, wala nang karapatan ang anumang espiritu na
maaaring bumagabag sa akin (1Samuel 15:23; 16:14 LS) .
NAGING MAMAMATAY-TAO AKO:
¨ Sa pagpatay ko ng tao nang di katungkulan sa batas (Genesis 9:6).
¨ Sa paglaglag ng sanggol (Deuteronomio 18:10 TPV; Exodo 21:22-25).
“Diyos ko, Linisin mo po ako at pagalingin sa anumang naidulot nito sa
aking isip, damdamin at kalooban. Tulungan mo ako na tanggapin ang
aking sarili at maiayos ang pakikipag-ugnay ko sa tao.”
¨ Sa pagpapakamatay (Juan 13:27 TPV) na pakikiisa sa mamatay-tao,
kay Satanas (Juan 8:44; Mateo 27:5 TPV).
“Palayain mo po ako sa anumang masamang espiritu na nag-udyok sa
akin na gawin iyon.”
¨ Pagkapoot (1Juan 3:15; Mateo 5:22; Kawikaan 18:21)
¨ Pag-insulto sa pag-iisip o ugali ng iba (tulad ng pagsabi ng “Tanga/Bobo
/Ulol /Baliw/Sama ng ugali mo!/Wala Kang Mapapala”-Mateo 5:22),
¨ Masakit na pananalita, paninirang-puri o pagtsismis (Efeso 4:29;
Kawikaan 18:21)
197
“Palitan mo po ng pagpapala ang mga nabitawan kong masama. Mula
ngayon, tulungan mo po akong pagpapala lamang ang mamumutawi sa
aking dila.”
¨ Sa dahan-dahang kong pagpatay sa sarili ko sa pamamagitan ng:
◊ paglapit (1Timoteo 3:3) at pagmatyag sa nakalalasing na alak
(Kawikaan 23:31; Isaias 65:8 BK) / paglalasing (Efeso 5:18)
◊ labis na pagkain (Kawikaan 23:20) o sobrang matamis tulad ng
softdrinks (Kawikaan 25:27 TPV), sobrang maalat/taba/laman-loob.
◊ pagkain ng hindi mabuti sa katawan ko (Exodo 15:26; Levitico 11)
◊ pagdrodroga (Pahayag 9:21)
◊ paninigarilyo
AKO’Y NANGALUNYA (1Pedro 2:11 SB; 1Co 6:9,10,18; Kaw 6:32-33):
Pakikipagtalik sa pumayag o pinuwersa ko (ginahasa) na
◊ di ko asawa (Levitico 18:20; 20:10; Exodo 20:17; Pahayag 19:2)
◊ kapareho ng kasarian ko (Levitico 18:22; Roma 1:24-27)
◊ hayop (Levitico 18:23)
◊ aking magulang/kapatid/anak/apo/tiyo/tiya/bayaw/bilas/biyenan
/magulang (Levitico 18:6-18)
¨ Pag-aasawang muli nang buhay pa ang asawa ko (Ro 7:2,3; 1Co 7:39)
¨ Paglapastangan o pangdaya sa di ko asawa (1Tesalonica 4:3-7 BK) sa
pamamagitan ng
◊ pagtingin nang may masamang hangad (Mat 5:27-28; Ex 20:17),
pamboboso, pagbabasa, pakikinig at/o panonood ng malalaswang
dyaryo, magazine, libro, kuwento, palabas. Atbp.
◊ pang-aakit—pagsasalita, pananamit at pagkilos upang magalaw o
mapagalaw ko ang maselang bahagi ng katawan niya (Kawikaan
6:12,13,24,25 BK; 2Timoteo 2:16; 1Timoteo 2:9).
◊ paghuhubad sa kanya (Levitico 18:6-18)
◊ mahalay na yakap, halik o paghawak sa maseselang bahagi ng
katawan niya (Kawikaan 5:15-23; 7:13; Ezekiel 23:3,8,21 BB).
¨ Pagsasalsal/masturbation (Mateo 5:30)
¨ Pakikipagkaibigan nang tulad ng panliligaw (pagsunod sa utos o
paggawa ng pabor, pagkwento ng personal na buhay at pagiging
handang ipagtanggol [Juan 15:13-15]) sa isang iba ang kasarian kung
ako o siya ay ikakasal o may asawa na (Santiago 4:4).
“Diyos ko, ayaw ko nang bigyan pa ng anumang puwang si Satanas
dahil sa pagtupad ng masamang nasa ng katawan ko. Sa halip,
gagamitin ko na lang ang aking katawan sa katuwiran para sa iyong
kaluwalhatian na lamang.”
AKO’Y NAGNAKAW (Exodo 20:15)
¨ ng pag-aari ng iba (Exodo 22:1) ¨ ng copyright/patent kung ang
◊ pagsusuhol (Deuteronomio pinagmulan man noon ay sa
16:19) o panloloko (swindle) Diyos (Jeremias 23:30-32) o
◊ pangungutang o panghihiram hindi:
nang walang balak magbayad ◊ pagkopya o pagbili ng CD,
o magsauli o alam kong di ko DVD o babasahin nang walang
kayang bayaran o isauli kapahintulutan ng
(Roma 13:8 BB; Kawikaan nagpalimbag
22:7) ◊ paggamit ng programa na
 198
◊ pag-akyat bahay/hold- lisensiyado lamang para sa
up/agaw ilang computer
◊ ng pera ng kasambahay ko / ◊ pag-angkin ng karapatang-ari
sa trabaho na nakalaan sana ng iba
sa ibang layunin/tao/proyekto. ¨ ng ipinabibigay ng Diyos
◊ inuwing gamit sa pinapasukan ¨ ng ikapu ng aking kita
◊ paggamit sa oras ng trabaho (Malakias 3:8-10; Levitico
para sa ibang layunin. 27:30,32) na para sa mga
manggawa ng Panginoon
◊ kinaing pagkaing o kinuhang
(Bilang 18:21-24; Galacia 6:6;
tinda na di naman sa akin.
1Corinto 9:7-14; Marcos
¨ ng tao—nangkidnap
12:17)
ako/ipinagbili ko ang mga babae
¨ ng ipinabibigay sa akin ng
o bata (Deuteronomio 24:7).
Diyos (Mal 3:8-12) para sa
¨ ng pagmamahal o paggalang na
aking espirituwal na paglago
nauukol sa iba (2Samuel 15:6;
(Deuteronomio 14:22-23) o
Kawikaan 9:17)
para sa pagkakawanggawa
(14:28-29; 26:12-13).
“Diyos ko, patawarin mo po ako sa aking pagnanakaw. Bigyan mo po ako
ng makakain sa araw-araw. Mag-aayuno at magtitiis na lang ako kaysa
magnakaw sa tao o sa iyo.
GINAMIT KO ANG PANGALAN NG DIYOS SA WALANG
KATUTURAN:
¨ nang bukang-bibig o nang nagulat ako
¨ dahil gusto kong ipagtanggol ang aking sarili (Levitico 24:10-16)
¨ nang may sumpa (Mateo 5:33- ¨ sa masamang patotoo (2Sa
37) 12:14)
¨ sa maling propesiya— ¨ sa maling paggamit sa pangalan
pagpapahayag ng kaisipan ng ni Jesus
Diyos (Ezekiel 13:6-9)
“Diyos ko, inaamin ko pong dinala ko ang pangalan Mo sa walang
katuturan dahil sa masamang patotoo. Patawarin Mo po ako. Lagi mo
pong ipaalala sa akin na dala-dala ko ang Iyong banal na pangalan sa
lahat ng pagkakataon. Sa kapangyarihan ng Iyong Espiritu, iingatan ko na
po ang Iyong pangalan sa pamamagitan ng magandang patotoo.”
SINUWAY KO PO ANG UTOS NINYO NA KAUGNAY SA
PAGTRATRABAHO AT PAMAMAHINGA:
¨ Di ako nagtrabaho nang 6 na araw sa isang linggo (Exodo 20:9). Sa
halip, naging tamad ako (2Tesalonica 3:6-15).
¨ Dahil sa gusto kong kumita nang mabilis, tumanggap ako ng maduming
trabaho o nagsugal ako (Kawikaan 13:11)-- tumaya ako sa loto,
sweepstake, text games, o iba pang sugal.
¨ Di ako nag-iimpok para sa panahong di na ako makapagtratrabaho
(Kawikaan 30:24-25).
¨ Di ako namahinga—isang araw sa isang linggo para sa aking pisikal,
emosyonal at espirituwal na kabutihan (Marcos 6:31-32; Roma 14:5)
¨ Ginawa ko ang gusto kong gawin sa Sabbath—nag-shopping, nanood ng
sine, sa halip na iukol ang oras sa Panginoon (Isaias 58:13-14).
¨ Di ako pumupunta sa pagtitipon niyaong nananalig sa at nangangaral ng
Mabuting Balita, lumalapit kay Jesus, nananalangin (Gawa 16:13) at
sumasamba sa Diyos sa pagtuturo at pagpapagaling ng isang
199
makadiyos na (mga) lider (Ezekiel 46:3) at nagpapaginhawa ng
aking espiritu kaya’t ganado akong magmahal at gumawa ng mabuti
(Levitico 23:3; Hebreo 4:1-3; 10:24-25; 1Corinto 16:17-18; Filemon
1:7).
¨ Hindi ako personal na naglalaan ng oras sa pakikinig, pagbabasa, pag-
aaral at pagbubulay sa Biblia
“Diyos ko, salamat po sa trabahong ibinigay/ibibigay mo sa akin at sa
pagkakataong makapamahinga. Ilalaan ko na po ang araw na
___________ bilang araw ng Kapahingahan ko. Lalayo na ako sa
paggawa ng sarili kong kagustuhan lalo na sa araw na iyon. Nais ko pong
makinig at magalak sa Iyo. Magpapahinga ako sa Iyong presensiya—
sasambahin Kita, aawit para sa Iyo, mananalangin ako at makikinig sa
Iyong Espiritu at Salita. Gagawin ko ito kasama ang isang iglesyang
nananalig sa ebanghelyo, nagpapaginhawa ng aking espiritu at nag-
uudyok sa akin na umibig at gumawa ng mabuti. Pipiliin ko po yaong
nagtuturo sa lahat ng bansa sa pamumuno ng lider na malapit sa Iyo.
Sasama po ako sa iglesya sa _________________________.
GINAWA KONG DIYOS ANG MGA SUMUSUNOD
nang pinahalagahan ko sila nang higit sa Diyos:
¨ si Satanas (2Corinto 4:4)
¨ ang reyna ng langit (Jeremias 7:18; 44:17-19,25) o isang tao, buhay
man (tulad ng sarili o isang idolo—paboritong artista o manlalaro) o
namatay na (tulad ng isang santo, ninuno ko, si Buddha o Confucius).
¨ ang kayamanan (Mateo 6:24; Colosas 3:5; Efeso 5:5), kasama na rito
ang cell phone o computer.
¨ ang mga mahal ko sa buhay (Mateo 10:37)
¨ ang aking tiyan (2Corinto 4:4; Filipos 3:19)
Pinaglingkuran o pinagsilbihan ko ang ibang Diyos nang:
¨ gumawa ako ng diyus-diyosan (Exodo 20:4), bagama’t ang layunin
lamang daw noon ay patnubay sa pagsamba (Juan 20:24-29).
¨ ako ay sumamba [nagpatirapa (Isaias 44:16-17), yumukod (Exodo
20:5), lumuhod (1Hari 19:18), humalik (Exodo 20:5) o nag-alay ng
insenso (Jeremias 1:16).
¨ nag-alay ako ng aking sarili o ng aking mga anak sa isang espiritu
(1Corinto 10:20) na inakala kong santo, anghel, o si Buddha.
¨ nagtiwala ako sa diyus-diyosan upang maligtas (Isaias 44:17; 46:7) o
upang yumaman (Jeremias 44:17-18; Hosea 2:5).
Upang makatanggap ng talino o patnubay, gumamit ako ng
panghuhula (Deuteronomio 18:10-12; Genesis 44:5):
¨ Pagsuri sa atay ng hayop na panghandog (Ezekiel 21:21-22).
¨ Paniniwala sa malas/swerte/pamahiin (Genesis 30:27).
¨ Pakikipag-usap sa espiritu daw ng namatay (Isaias 8:19-20; 29:4) tulad
ng sa ‘spirit of the glass/coin’ o ng mga espiritu sa mga santo raw
¨ Pagbabasa, pakikinig o pagsunod sa punsoy, horoscope (Isaias 47:12-
13), sinabi ng palad o pamahiin, bolang kristal, “automatic writing”—
pagsusulat sa patnubay ng espiritung di sa Diyos.
Upang tumanggap at makaranas ng kapangyarihan, gumamit ako
ng:
¨ Pagpatay ng tao o hayop bilang handog (2Chronicles 33:6;
Deuteronomio 18:10; 2 Kings 17:17)
 200
¨ Engkanto o ‘spell’ (Pahayag 18:23; Awit 58:4-5) na maaaring
magdulot ng kamatayan ng mga minamahal sa buhay (Isaias 47:9).
¨ Pag-aastral projection—pag-alis ng kaluluwa sa katawan ng di napapatid
ang panaling pilak (Eclesiastes 12:6-7 BK).
¨ Pagblanko ng isip salungat sa Colosas 3:2, tulad ng sa pamamagitan ng
mabilis, nauulit na dalangin (Mateo 6:7) o ‘chanting’
¨ Pagkonsulta sa albularyo na gumagamit ng paghuni, pabulong o
dalanging di ko naiintindihan (Isaias 8:19-20)
¨ Paglagay ng litrato sa ilalim ng unan ko para maalala ako ng mahal ko
(Ezekiel 13:18,20).
¨ Pagtitiwala sa kapangyarihan ng demonyo sa martial art
¨ Yoga, transcendental meditation.
¨ Panggayuma, hipnotismo
¨ Pananalangin sa mga santo o iba pang mga namatay
¨ Pagbili ng diyus-diyosan
Upang matanggap (ma-‘inn’) ako sa grupo:
¨ Sumunod ako sa nausong di sa Diyos (Exodo 23:2; 3Juan 1:11) tulad
ng paghihikaw ng lalaki (Exodo 21:5-6) o ‘body piercing’ (pagtusok sa
katawan), pagsusugat (1Ha 18:28), pagpapatato (Levitico 19:28),
usong damit na may ‘drawing’ na nakakatakot tulad ng bungo, dragon,
demonyo at mga salitang tulad ng ‘Evil Alive!’ o ‘Sex Instructor’.
¨ Sumama ako sa masama at sikretong initiation, seremonya o tipan
(Levitico 19:28; Eclesiastes 12:14)
¨ Nanghihinayang akong itapon ang diyus-diyosan o kaugnay na
souvenirs lalo na ang mamahalin ang halaga (Deuteronomio 7:5,25-26)
Upang maaliw o sumaya, ako’y :
¨ Nanood ng bayolente o occultic na animation (anime) o cartoons o iba
pang palabas tulad ng nagtataas sa dragon (Pahayag 20:2)
¨ Nagpantasya o nag-‘emote’ sa halip na mag-isip ng totoong bagay
(Filipos 4:8)
¨ Nakisalamuha (nakipag-usap, nakipaglaro, nakisipagsiping) sa mga
espiritung ligaw--duwende, multo, kapre, diwata, atbp. (Genesis 6:1,2;
Job 1:6; Judas 1:4-7)
¨ Naglaro ng makademonyong kompyuter o card game.
“Diyos ko, patawad po at naglingkod ako sa ibang mga diyos. Hindi na
ako maghahanap ng espiritwal na kaalaman, patnubay, kapangyarihan,
pagtanggap o kaaliwan maliban sa Iyo. Linisin mo po ako sa lahat ng
karumihan na nakuha ko sa teritoryo ng mga demonyo (Deuteronomio
7:5; 1Juan 5:21).”
NAG-IMBOT AKO (Exodo 20:17) NA MAPASAAKIN ANG:
¨ asawa ng iba
¨ tauhan ng iba
¨ bahay o lote ng iba
¨ gamit na mayroon ang iba (kalabaw, sasakyan, computer, cell. phone,
atbp.)
Kung di ka pa tiyak na si Jesus ay nasa iyo na, idalangin mo ito:
“Panginoong Jesus, ako’y makasalanan at delikadong mapunta sa
impiyerno. Naniniwala po ako na muli kang nabuhay. Binubuksan ko na
po ang pinto ng aking buhay at tinatanggap kita bilang Tagapagligtas at
Panginoon.” (Pahayag 3:19-21).
201
Panginoon, patawarin mo ako sa di ko PAGPAPATAWAD kaagad. Tulad
ng pagpapatawad mo sa akin (Colosas 3:13; Efeso 4:31-32).
PINAPATAWAD KO NA (Mateo 6:12,14-15; Lucas 17:4):
SI / SA PANANAKIT DAHIL DOON, NARAMDAMAN KO ANG
SINA… NIYA /NILA SA PAGPAPAHIRAP (Mateo 18:21-35) NG
AKIN NANG… MGA DEMONYO (Efeso 4:26,27) SA …
KALOOBAN KO (2Pedro 2:7,8)
o pagkaawa sa sarili, kahihiyan
o nasang mamatay ako o siya/sila
o nasang maghiganti, hirap sa pagtulog
o galit/poot/ sama ng loob
o KATAWAN KO (Pahayag 9:5; 12:2)
“Ititigil ko na po ang pagbibilang ng mga kasalanan nila laban sa akin.
Aalisin ko na ang mga iyon sa kanila kung gaano kalayo ang silangan sa
kanluran Di na ako magtatanim ng galit ni maghihiganti sa kanila (Hebreo
12:15). Kakausapin ko sila nang sarilinan. Kung di sila makinig, susundin
ko ang iba pang patnubay mo (Mateo 18:15-20). Sa ganang akin,
hahayaan ko nang maging mapayapa ang relasyon ko sa bawa’t isa sa
kanila (Roma 12:18). Gagawan ko pa sila ng mabuti. Kung masama ang
sasabihin nila sa tao o sa Diyos tungkol sa akin, mabuti ang sasabihin ko
tungkol sa kanila. Gayunpaman, gagawin ko ang makabubuting paraan
upang di na sila magpatuloy na saktan ako o ang ibang tao (Efeso 5:1).
Salamat po na ang lahat ng nangyari sa aming umiibig sa inyo ay
nagkakalakip-lakip upang kami’y matulad sa ugali ni Jesus (Roma 8:28-
29).”

Kung may tampo ka sa Diyos, sabihin mo sa kanya ito:

“Panginoon, patawarin mo po ako at sinisi kita sa nangyari nang _______
___________________________________________________________

Tsekan ang kahon ng sinabi sa iyo at basahin nang malakas ang

sumusunod:
HINDI TOTOO ANG SUMPA SA AKIN NA … SAPAGKAT …
 “Walang Lahat ng mabubuting masasabi tungkol sa espirituwal na
mabuti sa kalagayan ko, sinabi na ng Diyos (Efeso 1:3) sa harapan ng
iyo!” mga mabubuti at masasamang espiritu (Efeso 3:10; 6:12)
 “Karaniwang tao ka Pinili ako ng Diyos upang maging tulad ni
lamang!” Jesus, bagama’t di ako karapat-dapat (t.4)!
 “Wala kang maaasahan dahil Maganda ang maaasahan ko dahil
walang kwenta ang magulang (o, anak ako ng Diyos (t.5; Juan 1:12-13;
puta ang ina) mo!” 1Juan 3:1-3)!
 “Pinabayaan ka na ng Hindi niya ako pababayaan (Hebreo 13:5).
Diyos!” Nasa akin ang pabor ng Diyos (t.6)!
 “Di ka mahalaga!” Dugo ni Jesus ang ipinangbayad para sa akin
(t.7)!
 “Di mapapatawad Sagana ang biyaya ng Diyos para mapatawad
ang kasalanan mong ako sa lahat ng mga kasalanan ko (t.7,8; 1Juan
iyon! 1:9)!
 “Tanga/bobo/walang isip Alam ko ang hiwaga ng Diyos na di alam ng
(Mateo 5:22)! Ang hina matalinong di Cristiano (t.9,10)!
 202
naman ng utak mo!”
 “Di mo na mapupuri ang Dahil buhay pa ako, mapupuri ko pa ang
Diyos sa buhay mo!” Diyos (t.6,12,14)!
 “Di mo matitiyak na Ang Espiritu ng Diyos na nasa akin ay tatak na
pupunta ka sa langit!” pag-aari na niya ako at pupunta ako sa langit
(t.6,
 “Okey lang na wala kang Dahil papunta ako sa langit, may
mamanahin sa langit!” mamanahin ako doon (t.13,14;1Pedro 1:4)!
 “Di mo kaya si m multo (Mateo 14:26) Mas mataas ako
Satanas!” m dilim (Awit 23:4; kay Satanas, mga
 ”Takot ka sa: Kawikaan 1:33); sakit at ano pa
m naroon sa mga m ilang tao (Awit 118:6; mang masamang
nabasa mo Hebreo 13:6) dating
m narinig mo m mangyayari (Genesis kinatatakutan ko
m napanood mo 46:3): (2:6; 1:18-21)! Di
m napanaginipan mo m magkagiyera (Awit na ako matatakot
m nakita mo 27:3); sa kanila. Kung
m kamatayan m ikaw ay mausig (Pahayag mapupuri ang
(Hebreo 2:14,15) 2:10) Diyos, mauutusan
m mga diyus-diyosan m ikaw ay masiraan ng isip ko ang anuman sa
m maligno m maaksidente ang mahal ngalan ni Jesus
m demonyo mo sa buhay (Juan 14:12-14).
m mapatay ka (Lucas 12:4)
“Ama sa langit, salamat po at lahat ng mabubuting masasabi mo
tungkol sa espiritwal na kalagayan ko ay sinabi mo na sa harapan ng mga
anghel at mga demonyo. Dahil sa kabutihan mong ito, maliban sa iyo,
wala na po akong magiging ibang Diyos.
“Salamat po at patay na ako sa mga kasalanang nakalista sa
patnubay na ito. Hindi ko na kayang mamuhay pa roon. Malaya na ako
roon. Di ko na kailangan sundin pa iyon. Hindi na iyon maghahari sa
akin. Sa halip na magkasala, ang mga bahagi ng katawan ko na apektado
noon ay ipapagamit ko na lamang sa Iyo, bilang kasangkapan ng
katuwiran. Nagtitiwala pa ako sa iyong Espiritu upang hindi ko na maulit
iyon (Roma 6-8). Hinihiling ko pong puspusin (palakasin at kontrolin) mo
ako ng iyong Banal na Espiritu (Efeso 5:18-21). Magtitiwala na po ako sa
kanyang kapangyarihan (Galacia 5:16) at sa inyong biyaya (Colosas 2:6;
Efeso 2:8-10).

Makikipagkasundo Kasalanang nagawa ko Kailan ako

ako (Mateo 5:21-26) sa kanya (Santiago hihingi ng
kay 5:16) tawad

Kung totoo ito sa iyo, ideklara:

“Anumang di galing sa Diyos na nagbigay sa aking kaluluwa ng
kakayahang makita, marinig, maamoy, malasahan o maramdaman ang
espirituwal na mga bagay, kinapopootan (Roma 12:9) at pinuputol ko na
(Hebreo 4:12), sa ngalan ni Jesus!”
MARKAHAN NG TSEK ANG MGA KAHON (þ) NA TUMUTUKOY SA
MGA SUMPANG NAKA-EPEKTO SA PAMILYA NINYO (Levitico 26:39-
42; Deuteronomy 30:19; Nehemiah 9:1-3; Daniel 9:16-17; Ezra 9:7 BB):
203
¨ Kahirapan ¨ Pagkabaog
¨ Kawalan ng kontrol sa pag-iisip at ¨ Mga karamdaman ng
emosyon kababaihan
¨ Pagpapakamatay ¨ Pagkawasak ng pamilya o
¨ Maaga o biglaang kamatayan pagkakahiwalay ng mga
¨ Paulit-ulit na aksidente o sakuna miyembro nito
¨ Paulit-ulit na karamdaman ¨ Nauulit na sexual na pang-
¨ Pagkalaglag ng sanggol na dinadala aabuso, kalibugan o kahalayan
Ama sa langit, ikaw po ang dumadalaw sa katampalasanan ng mga
magulang sa mga anak, hanggang sa ikatlo at ika-apat na salin ng lahi ng
mga napopoot sa iyo (Exodo 20:5). Subalit mahal kita Panginoon at sa
kapangyarihan ng iyong Espiritu, tutuparin ko ang iyong utos. Dahil doon,
igagawad mo po sa akin ang kaawaan at kagandahang loob (Exodo 20:6;
Deuteronomio 7:9). Anumang espiritu, sakit at karukhaan na nagpahirap
sa akin dahil sa mga kasalanang inamin ko o sumpang itinuon sa akin
(Gawa 10:38), inuutusan ko ngayon na umalis na, sa ngalan ni Jesus!
Wala na silang karapatan sapagkat si Jesus ay naging sumpa na nang dahil
sa akin (Galacia 3:13-14). Inako na niya doon sa krus ang lahat ng mga
kasalanan ko (Isaias 53:5; 1Pedro 2:24) at ang lahat ng resulta noon—
pagkahiwalay sa Diyos (Isaias 59:2; Marcos 15:34), pisikal na kamatayan
(Juan 19:30), sakit (Isaias 53:4) at karukhaan (2Corinto 8:9).
Ibibigay ko na po ang ikapu ng lahat ng kita ko sa mga nag-uukol ng
buong panahon nila sa pananalangin at pagtuturo ng Biblia (Marcos 12:17;
Levitico 27:30,32; Bilang 18:21-24; Galacia 6:6). Sa natitira, magbibigay
ako nang masagana at kusa para sa ikalalago ng buhay espirituwal ko at
sa pangangailangan ng iba (2Corinto 9:6-7). Salamat po’t habang
ginagawa ko ito, ibibgay mo sa akin ang pangangailangan ko (Filipos 4:11-
19) at payayamanin mo pa ako sa mabuting gawa (2Corinto 8:9; 9:8).
Kung may ika-2 kopya ka nito, SUNUGIN ITO bilang paglalarawan na:
1. pinatawad mo na ang mga nagkasala sa iyo,
2. pinatawad ka na sa mga kasalanan mo,
3. hihingi ka ng tawad sa mga taong nasaktan mo, at
4. pinawalang bisa na ang mga sumpa sa iyo.
PANATILIHIN ANG KALAYAAN MO.
1. Araw-araw mo basahin upang susundin ang Biblia (Gawa 17:11;
Kawikaan 4:20-22). Pag-aralan mo rin ang mga talatang tinutukoy sa
babasahing ito lalo na ang may kinalaman sa kasalanang nagawa mo.
Para sa mas detalyeng kaalaman, basahin ang Tungo sa Pagbabago
na isinulat ni Jun Tabac.
2. Makipagtulungan sa mga Cristiano sa paggawa ng alagad sa lahat ng
bansa (Mateo 28:18-20).
 204
Appendix II
Gabay sa Pagsisimula at Pangunguna sa
Maliliit na Grupo
Ang maliliit na grupo, na tinatawag ng ilan na cell ay nais kong tawaging bahay
dalanginan ng lahat ng bansa (Marcos 11:17). Ito ay isang espirituwal na bahay
o tahanan. Ang mga miyembro ng tahanang ito ay nananalangin sa Diyos sang-
ayon sa Kaniyang salita. Hindi lamang sila nagkakatipon para sa kanilang sarili
kundi upang tumulong sa pag-abot ng kanilang bansa at iba pa. Ang bansang
tinutukoy dito ay grupo ng mga taong magkasamang naninirahan at nagsasalita ng
isang wika. Halimbawa, ang grupo ng mga tsino sa China Town ay isang bansa;
gayun din ang mga Muslim sa Quiapo. Kung nais mong gamitin ang aklat na ito
upang magsimula ng isang grupo, maaari mong gawin ang sumusunod:

I. Manalangin na dumating ang kaharian ng Diyos (Mateo 6:10; Lucas 11:2).

II. Sa pananalangin, tandaang lagi mong kasama si Jesus na binigyan ng lahat
ng kapamahalaan (Mateo 28:18,20).
III. Idalangin na magkaroon ka ng katuwang (Lucas 10:1; Eclesiastes 4:9-11).
IV. Hilingin sa Diyos na magpadala siya ng mga manggagawa na aanihin (Lucas
10:2).
V. Idalangin ang lahat ng tao—una na rito ang nakakasalamuha mo (Lucas
10:29-37), lalo na ang mga lider (1Timoteo 2:1-8)
VI. Humayo ka (Marcos 16:15).
VII.Mula ngayon, bilang pagbati sa isang bahay o lugar na kung saan naroon
ang mga tao, sabihin, “Kapayapaan nawa sa inyo!” Yaong tatanggap ng
iyong kapayapaan ay anak ng kapayapaan (Lucas 10:6), isang maaaring
maging manggagawa.
VIII.Kaibiganin mo ang anak ng kapayapaan at ang mga taong kilala niya.
IX. Tanggapin mo ang anumang ihain niya at ng kaniyang mga kasama
(Lucas 10:7-8).
X. Tulungan mo sila sa kanilang pangangailangan—lalo na sa paggaling sa
sakit (Lucas 10:9).
XI. Turuan mo sila (Mateo 28:19).
XII.Pag nakaranas sila ng kapayapaan, pagmamahal o kagalingan, ipaliwanag
na resulta iyon ng pagdating ng kaharian ng Diyos (Luke 10:9) na
kinabibilangan mo.
XIII.Ayain sila sa isang pagtatalakayan. Kung gusto mong gamitin ang libro,
sabihin mo na tungkol iyon sa “paano mamuhay nang may kalayaan,
kabanalan at kasanaganaan.” Ayain silang basahin ang pahina 5-14 ng
aklat na ito. Kung kaya nila, pabilhin sila ng libro. Kung hindi nila kaya,
humanap ka ng bibili para sa kanila o bigyan sila ng xerox copy ng p. 5-
14.
XIV.Maghandang maigi (Kawikaan 21:5):
XV.Idalangin na pinakamaraming tao ang dumating upang maluwalhati ang
Diyos at Hari natin (Kawikaan 14:28).
XVI.Basahin ang susunod na kabanatang pag-aaralan. Sagutan ang mga
katanungan doon at sa dulo ng Appendix II para sa kabanatang
naturan. Isaisip din kung ano ang isasagot ng makakasama mo sa
talakayan.
205
XVII.Kung puwede kayong umawit sa pagtitipunan ninyo, maghanda ng
magagamit sa pag-awit—song sheets, gitara (o anumang
instrumento) o audio tape at player.
XVIII.Sa pagtitipon ninyo:
XIX.Manalangin bago magsimula sa talakayan (Lucas 9:18).
XX. Maglaan ng oras sa pagkain, kung meron (Gawa 2:46), pag-awit at
pakikinig sa natutunan ng isa’t-isa sa Panginoon (1Corinto 14:26).
XXI.Pasagutan sa mga dumalo ang mga tanong para sa aralin o ang katanungan
nila (Marcos 9:33-37). Nasa dulo ng Appendix II ang mga mungkahing tanong
para sa bawat aralin.
XXII.Upang lahat ay makibahagi at mapatahimik ang madaldal, ituon ang
tanong sa isang tahimik na miyembro.
XXIII.Pagbutihan at palinawin ang maling sagot o di malinaw na tanong, at huwag
pagtawanan, kutyain o ipagwalang-bahala.
XXIV.Gumamit ng paglalarawan (Lucas 10:28-35; Mateo 18:1-3; 24:1-4)
kung may maisip ka.
XXV.Kung may magtanong:
XXVI.at walang kinalaman iyon sa pinag-uusapan, ngumiti ka at sabihin,
“Nasa ibang paksa na yata tayo. Dahil kapos tayo sa oras,
puwede kayang pag-usapan na lang muna natin ang paksang
pinag-uusapan?”
XXVII.Kung ang tanong ay tila mahalaga sa nagtatanong (Lucas 18:18;
10:36-37; Mateo 19:17) o may kinalaman sa pinag-uusapan, at tila
may kasagutan na siya, gawin ang isa sa sumusunod:
XXVIII.Ibalik sa kaniya ang kaniyang tanong (Lucas 10:25-27),
“Magandang tanong iyan. Ano sa palagay mo?”
XXIX.Itanong sa grupo, “Ano sa palagay 'nyo ang sagot sa tanong ni
______(pangalan ng taong nagtatanong)?”
XXX.Pagkatapos magbigay ng opinyon ang isa, sabihin, “Sang-ayon ba
kayo doon?” (Juan 11:25-26) o kaya’y, “Ano naman ang masasabi
ng iba sa inyo?” (Mateo 16:13-15; 17:24-26).
XXXI.Ibuod (I-summarize) ang resulta ng talakayan (Mateo 16:17-19). Magtapos sa
kung paano isasagawa ang napag-aralan (Luke 10:20; Santiago 1:22-25).
Hangga't maaari, hayaan silang mag-isip ng mga angkop na pagsasagawa
(Mateo 6:26-27). Maaari mong itanong, “Ano sa napag-aralan natin ang
maisasagawa mo sa iyong buhay?”
XXXII.Itanong sa grupo kung may nais silang idalangin. Pagkatapos, manalangin ka
o mag-assign ng mananalangin.
XXXIII.Pag-usapan kung kailan ang muling pagkikita ninyo.
XXXIV.Kung mayroong makulit o tahimik, kausapin pagkatapos ng pagtitipon.
Makinig kang maigi sa kanya (Kawikaan 18:13).
Layunin ng talakayan sa bahay dalanginan na maligtas ang di pa tumanggap
kay Cristo at tumatag ang nananalig na sa Kaniya at maluwalhati ang Diyos.
Upang matupad ito, sa dulo ng talakayan:
1. Kung mayroon di pa tumanggap kay Jesus at nalaman na makasalanan siya,
ipaliwanag ang Mabuting Balita sa kanya. Maaari mong gamitin ang nasa
Appendix III.
2. Maglaan ng oras upang ipanalangin ang isa’t isa (Santiago 5:16).

Upang maudyok ang pagtatalakayan, pumili ng ilan sa mga sumusunod na

 206
katanungan o patnubay:
1. Sa pagbabasa mo ng libro, ano ang nadiskubre mo sa iyong sarili? … Bakit mo
nasabi iyan?
2. Mayroon ka bang tama o maling nagawa? … Alin sa mga nasa listahan ng
kasalanan sa dulo ng kabanata ang pinakamadalas mong nagagawa? …
3. Anong talata sa Biblia ang nakatulong sa iyo?
4. Ano ang gusto mong gawin ngayon?
5. Ano ang gusto mong idalangin?

Kabanata 2: Magpakatotoo: Unang Bahagi

1. Sa paano mo nakita ang iyong kayabangan nang binasa mo ang libro?
2. Basahin ang Filipos 2:3-11. Paano ipinakita ni Jesus ang kabaligtaran ng
kayabangan? … Kung gagayahin mo si Jesus, ano sa palagay mo ang
hakbang na gagawin mo ngayon? …

Kabanata 3: Magpakatotoo Ka!: Ikalawang Bahagi

1. Sino sa inyo dito ang may naranasang di maganda dahil sa pagsisinungaling?
… Ano ang nangyari?
2. Basahin ang Juan 8:31-36. Anu-ano ang nakikita mo sa mga talatang ito na
makakatutulong upang makaiwas ka sa pagsisinungaling?

Kabanata 4: Magpahikayat!
1. Nagpapahikayat ka ba sa iyong mga lider? … Bakit o bakit hindi?
2. Basahin ang Efeso 5:21-6:9. Ano ang natutunan mo rito upang maging mas
mabuti ang pakikipag-ugnayan mo sa ibang tao?

Kabanata 5: Mamamatay-tao!
1. Basahin ang Juan 10:10. Sa paanong paraan ka nakasama ni Satanas sa
pamiminsala o pagpatay?
2. Sa nabasa mo, ano nakagawian at uri ng iyong pagkain ang nais mong baguhin
ngayon?

Kabanata 6: Kalugod-lugod na Pakikipagtalik. (Mabuti na ang araling ito ay pag-

usapan ng magkakaparehong kasarian—lalaki sa lalaki, babae sa babae.)
1. Dahil nabasa mo ang bahaging ito ng libro, ano ang nais mo nang iwasan?
2. Mahalaga na magbantayan tayo sa isa’t isa sa bahaging ito ng ating buhay.
Pumayag matanong tungkol dito kahit kailan huwag kang masasaktan. Payag
ka ba? … Puwedeng kumuha sa grupo ng gayong kaibigan. … Sino ang
tagabantay mo?

Kabanata 7: Magnanakaw!
1. Basahin ang Exodo 22:7, Kawikaan 6:30-31, Levitico 27:30-31. Ano sa palagay
mo ang nais ng Diyos na gawin mo batay sa mga talatang ito?
2. Idalangin ang isa’t isa batay sa Kawikaan 30:8-9.

Kabanata 8: Matakot sa Paggamit sa Pangalan ng Diyos

1. Ang sabi ng ilan, “Kasalanan lang pag ginamit nang walang katuturan ang
pangalang Yahweh. Subalit kung ang bukang-bibig ay ‘Diyos ko po!’,
‘SusMaryoSep!’ o katulad noon, hindi raw kasalanan.” Sang-ayon ka ba doon
o hindi? Bakit?
2. Sa paanong paraan mo nadala ang pangalan ng Diyos sa walang kabuluhan?
207
Basahin ang Ezekiel 36:21-32. Ayon dito, ano sa palagay mo ang gustong
ipaalam sa iyo ng Diyos?

Kabanata 9: Magtrabaho at Mamahinga

1. Ano ang masasabi mo sa payo ni John Wesley, “Kumita ng makakaya; mag-
ipon ng makakaya; magbigay ng makakaya”?
2. Anong araw sa loob ng isang linggo ang sa palagay mong nais ng Diyos na
itakda mo sa pananalangin at pagbabasa ng Biblia? Upang maginhawahan ka,
sa kaninong grupo ka sasama? …

Kabanata 10: Wala Nang Iba!

1. Sino ang naging diyus-diyosan mo? … Mayroon ka bang pinahalagahan sa
buhay mo ng higit sa Diyos?
2. Anu-ano sa mga naranasan mo ang natutunan mong may kinalaman pala sa
pagkakaroon ng ibang diyos?

Kabanatang 11: Ang Hatol

1. Basahin mo ang Roma 7:14-8:1. Naranasan mo ba ang tulad ng kay Pablo:
gusto mo bang bumait subalit di ko magawa?
2. Alam mo na ba na di ka na hahatulan? … Paano mo nalaman?

Kabanata 12: Talunin ang Nanakit sa Iyo

1. Basahin ang Mateo 18:15-35. Anu-ano ang pagdurusa na naranasan mo sa
iyong isip, damdamin at katawan nang di ka nagpatawad?
2. Ano ang palagay mong mabuting nais ipagawa sa iyo ng Diyos sa gumawa sa
iyo ng mali?

Kabanata 13: Maglakad sa Espiritu

1. Basahin ang Roma 6:1-14. Nararanasan mo na ba ang kalayaan sa
kasalanan? … Ano ang nakatulong sa iyo? …
Ano ang humahadlang sa gayong karanasan? …
2. Basahin ang Efeso 5:18-21. Batay dito, ikaw ba’y puspos ng Espiritu?

Kabanata 14: Tumanaw ng Utang na Loob

1. Basahin ang Efeso 1:3-2:6. Ano sa mga mabubuting sinabi ng Diyos ang
nagustuhan mo sa lahat? Bakit?
2. Ano ang epekto sa iyo nang mabasa mo ang tungkol sa krus?

Kabanata 15: Gumawa ng Himala

1. Basahin ang Juan 14:12-14. Anong maaaring himala sa buhay mo na kung
mangyayari ay makaluluwalhati sa Diyos?
2. Maglaan ng oras upang hilingin sa Diyos ang mga himalang napag-usapan.

Kabanata 16: Magpayaman Ka!

1. Basahin ang 2Corinto 8-9. Naibigay mo na ba ang iyong sarili sa Panginoon? …
sa mga nagtuturo ng Biblia sa pagbibigay ng ikapu sa kanila? … Tumutulong
ka ba sa pangangailangan ng iba? …
2. Mangolekta ng salapi para sa mga nagtuturo ng salita ng Diyos.

Kabanata 17: Magmahal Ka!

1. Basahin ang Marcos 12:29-31. Gaano mo kamahal ang Diyos? … Ano ang nais
 208
mong gawin upang ipakita ang pagmamahal mo sa Diyos? …
2. Nakatulong ba ang pag-aaral natin upang matutunan mong mahalin ang Diyos?
… Nais mo bang dumalo sa pagsasanay upang matulungan mo rin ang iba na
sumama sa ganitong pagtitipon?
209
“Napatunayan ang ministeryo ni Jun sa aming lugar. Napaloob sa
librong ito ang mga itinuturo niya na nakatulong sa ilan sa mga miyembro ng
iglesya namin. Natulungan silang mag-ugat nang malalim sa Salita ng
Diyos. Ang librong ito ay ini-endorse ko sa BAWAT nananalig kay
CRISTO.”— Jun Ballesteros, may-akda ng mga libro: Mga
Mahahalagang Tanong at Sagot at Radical Approach to Church
Problems.
“Malalaman ang katotohanan at ang katotohanan ang magpapalaya sa
inyo.” (Juan 8:32). Ang aklat na ito ay nagtuturo ng mga katotohanan upang
maranasan ng tao ang pagpapalaya ng Diyos sa kasalanan, maling
paniniwala at kontrol ng diyablo. –Ricardo “Ricky” D. Carillo, President
and Senior Minister of Kingdom of Jesus Felllowship International and
of Philippines, Asia, the Whole World Have a Destiny in Jesus Christ,
host of radio program, Ito ang Sabi ng Panginoon, DWBL.
“Ine-edit pa lang ang librong ito, nasabi ko na sa sarili ko na ako ang
unang bibili ng libro at magrerekomenda sa iba, lalo na sa mga kabataan.
Nirequire ko na bago maging worker sa church namin, nabasa muna ang
librong ito”— Jun Juan, Spiritual Director of Jesus Christ’s Covenant
Global Ministries.
“Nagagalak ako sa pagsulat ni Jun tungkol sa Sampung Utos
pagkatapos namin mag-usap tungkol sa kahalagahan nito. Tiyak akong
makatutulong ito sa pagpapalaganap ng 10 Commandments Awareness
Movement. Nawa’y pagpalain, maliwanagan, at mabago ka sa pagbasa mo
ng librong ito.” — Alfredo Merejilla, Director-Founder, 10
Commandments Awareness Movement.
Mga Ministeryo ng His Equippers for Life Purposes (HELP)
Pag-conduct ng mga Seminar:
• Sundin ang mga Utos Niya (katum bas ng Encounter Retreat)
• Pagpaparami ng mga Bahay Dalanginan (Cell Groups) sa Lahat ng Bansa.
• Paano Epektibon g Magbahagi ng Mabuting Balita
• Paano ang Pag-alalay sa Isang Batang Mananampalataya
• Paano Manguna sa Talakayan
• Paano Marinig at Maisulat ang Plano ng Diyos Para sa Inyong Grupo
• Paano Epektibon g Magsalita sa Malakihang Grupo
• Paano Mapanatili ang Magandang Pakikisama sa Iba
• Paano Epektibon g Gamitin ang Kompyuter sa Pag-aaral ng Biblia at Pagsusulat

Pagsusulat ng mga Libro. Ang sumusun o d na mga libro ay magaga m it sa maliliit na mga
grupo:
• Nais Mo Bang Laging Makasama ang Diyos? Paan o maligtas sa kasalanan.
• Tiyakin Mong Ligtas Ka Na! Mga aralin upang panghawa k a n mo ang
pinakam a h a h ala g a n g Bagay sa Pagp a s o k sa Kaharian ng Diyos
• Sundin ang mga Utos Niya. Papalaka sin Ka Nito
• Kilalanin Mo ang Ama. Mga disiplina upang lumago sa iyong relasy o n sa Diyos
Pagtulong sa paglutas ng problema sa mga iglesya at Cristianong organisasyon.

Para sa iba pang impor m a s y o n, kumontak ang HEL P sa:

web site na www.equipp e r s.sp a c e s.live.co m, sa email na Equipp e r s@H ot P O P . c o m, sa
+639178481928 o sa o sa 132 J. Mariano St., Bgy 95, Calo o c a n City, Philippine s
 210
“Napakagulo ng mundo. Di magkaisa ang pamahalaan. May mga pamilyang
wasak. Laganap ang krimen sa komunidad. Ang dahilan: ang mga tao ay
lumapastangan sa Diyos. Lumagpas sila sa hangganan—sa Sampung Utos ng Diyos.
Ang tao ay sugatan, kailangan ng kagalingan at kapatawaran sa kanilang kasalanan.
Naniniwala ako na ang librong ito ay makatutulong sa pagbabago ng bumabasa at
maging ng ating bansa. Ang sarili ko ay nabago nang masnaunawaan ko na hindi
kayang higitan ng paglapastangan ko ang awa’t habag ng Diyos. Mas lalo kong
ninasa ang mamuhay nang may kabanalan. Naidalangin ko sa Diyos ang ganito,
‘Panginoon, narito ako, handang maglingkod sa iyo na naunang nagmahal sa akin.
Salamat sa pribilehiyo na dalhin ko ang iyong napakataas at banal mong Pangalan.’
”—Jinny Razon, lecturer

“Sa sampu, ni isa, wala akong nagawang tama. Gusto ko nang mapaiyak. Pinipigilan
ko lang.”; “Ang tawag nga sa akin, 'Trouble Maker'. Nawala ang pagkamainitin ng
ulo ... lalo na pagka nasisita... Lahat na ng nakaaway sa shop ay pinapatawad ko na
dahil natutunan ko na ang pangangaral ng Panginoon.”; “...napatawad ko na pati ang
boss ko.”; “Nawala ang galit ko sa mga kasama ko sa opisina. ... Naintindihan ko na
sila.”; “Halos lahat ng Sampung Utos nasuway ko na! Natutunan kong magpatawad
sa aking kapwa. Sana mapatawad din nila ako.”; “Naalala ko na nanakawan ko ang
Diyos ... binawasan ko ang ikapu. Binawi niya sa akin ang pagpapala.”; “Ayoko nang
maging rebelde! I will bless my president.”—ilan sa tugon ng mga dumalo sa
seminar na nagtuturo ng laman ng librong ito:

“Akala ko maaayos na ang pag-uugali ko. Nang mabasa ko ang librong ito, hindi pa
pala!”— Lydia B. Bartolome, lecturer

“Nakita ko sa librong ito na sagad ang pabor ng Diyos sa akin. Dahil dito, natututo
akong tumanaw ng utang na loob sa Tunay na Pinagmumulan ng ganap na buhay.
Siniyasat din nito ang aking mga maling pamumuhay. Ngayon, mas-conscious ako sa
aking pagsunod! Na-appreciate ko ang pribilehiyo ng isang may pagkakilala at
pagkatakot sa nag-iisang Diyos. Sa pagbabahagi ko ng mga nilalaman ng librong ito,
ganito ang ilan sa mga tugon: ‘Manghohold-up na sana ako ng jeep, kaya lang
magagalit ang Diyos!…’; ‘Yung akala kong okey lang, di pala pinahihintulutan ng Diyos!
…’; ‘Pati ba “iyon”, bawal?!’—Love Joy L. Ganadin, AHOPFAN

Ang may-akda:
• Nakatiyak na pinatawad sa kanyang mga kasalanan noong June 1979.
Mula noon, gumagawa ng pagkakataong ipaalam sa pinakamarami ang
mabuting balitang iyon—sa kalye, sa bahay-bahay, sa bus, jeepney,
tren, bapor, bus, eroplano at sa lahat ng lugar na puwede.
• Nagtapos sa University of the Philippines noong 1981. Nagtrabaho
bilang lisensiyadong Civil Engineer.
• Noong 1985 hanggang 2000, naging staff member ng Campus Crusade
for Christ.
• Mula 2000 hanggang sa kasalukuyan, siya ang presidente ng His
Equippers for Life Purposes, isang organisasyong tumutulong sa
ikatutupad ng mga layunin ng Diyos para sa mga tao.
• Nakapagturo na siya sa mga estudyante, professionals at business
people, karaniwang manggagawa, bata at matanda sa iba’t ibang bahagi
ng Pilipinas. Sa gawaing ito, nakapunta na rin siya sa 12 bansa.