Mga Pokus ng Pandiwa

Ang pokus ay ang relasyon ng pandiwa sa paksa ng pangungusap.

1. aktor-pokus o pokus sa tagaganap

 Ang paksa ang tagaganap ng kilos na isinasaad ng pandiwa
sa pangungusap; sumasagot sa tanong na “sino?”.
 [mag- , um- , mang- , ma- , maka- , makapag- , maki- ,
magpa-]
 Hal: Naglunsad ng proyekto ang mga kabataan.
 Hal: Nagluto ng masarap na ulam si nanay para sa amin.
 Hal: Bumili si Rosa ng bulaklak.
 Hal: Si Ian ay humingi ng payo sa kanyang kapatid tungkol
sa kanyang suliranin.

2. pokus sa layon
 Ang paksa ang layon ng pandiwa sa pangungusap;
sumasagot sa tanong na “ano?”.
 [-in- , -i- , -ipa- , ma- , -an]
 Sa Ingles, ito ay ang direct object.
 Hal: Nasira mo ang mga props para sa play.
 Hal: Ang ulam na masarap ay niluto ni nanay para sa amin.
 Hal: Binili ni Rosa ang bulaklak.

3. lokatibong pokus o pokus sa ganapan

 Ang paksa ang lugar na ginaganapan ng pandiwa sa
pangungusap; sumasagot sa tanong na “saan?”.
 [pag-/-an , -an/-han , ma-/-an , pang-/-an , mapag-/-an]
 Hal: Pinagtaniman namin ang bukiran ng maraming gulay.
 Hal: Pinuntahan ni nanay ang kusina ng bahay para
magluto ng masarap na ulam.
 Hal: Ang tindahan ang pinagbilhan ni Rosa ng bulaklak.
 Hal: Pinadausan ng paligsahan ang bagong tayong
entablado.

4. benepaktibong pokus o pokus sa tagatanggap

 Ang paksa ang tumatanggap sa kilos ng pandiwa sa
pangungusap; sumasagot sa tanong na “para kanino?”.
 [i- , -in , ipang- , ipag-]
 Sa Ingles, ito ay ang indirect object.
 Hal: Kami ay ipinagluto ni nanay ng masarap na ulam.
 Hal: Ibinili ni Rosa ng bulaklak ang Mahal na Birhen.

5. instrumentong pokus o pokus sa gamit

 Ang paksa ang kasangkapan o bagay na ginagamit upang
maisagawa ang kilos ng pandiwa sa pangungusap;
sumasagot sa tanong na “sa pamamagitan ng ano?”.
  [ipang- , maipang-]
 Hal: Ang kaldero ang ipina
 ngluto ni nanay ng masarap na ulam para sa amin.
 Hal: Ipinampunas ni Marco ang basahan sa mesa.
 Hal: Ipinanghambalos niya ang hawak na tungkod sa
magnanakaw.

6. kosatibong pokus o pokus sa sanhi

 Ang paksa ang nagpapahayag ng sanhi ng kilos ng pandiwa
sa pangungusap; sumasagot sa tanong na “bakit?”.
 [i- , ika- , ikina-]
 Hal: Ikinatuwa namin ang pagluluto ng masarap na
ulam ng aming nanay.
 Hal: Ikinatuwa ni Ynez ang pagbili ng rosas ng
kanyang nobyo para sa kanya.
 Hal: Ikinalungkot ng bata ang hindi nila pagkikitang
mag-anak.

7. pokus sa direksyon
 Ang paksa ang nagsasaad ng direksyon ng kilos ng
pandiwa sa pangungusap; sumasagot sa tanong na
“tungo saan/kanino?”.
 [-an , -han , -in , -hin]
 Hal: Sinulatan niya ang kanyang mga magulang.
 Hal: Pinuntahan ni Henry ang tindahan para mamili
ng kagamitan.