Professional Documents
Culture Documents
Para sa Kinabukasan Ko
Unibersidad ng Santo Tomas, Kolehiyo ng Narsing,
Unang taon pangkat 8, ikalawang semestre, TA 2009-2010
Sa patnubay ni Gng Zendel Taruc M.Ed
___________________________________________________________________________________
ROBLES, Angelina Grace*, BRIZUELA, Ida Rae Valene, BUELA, Ma. Leanza Louise, CENIDOZA, Ma. Emilla Junescka, ENRILE, Maria
Eliza, MANLAPIG, Eleen Nicole, MARCELO, Jean Anne Camille, YUSON, Xyra Ianne.
Ang pag-aaral na ito ay may layuning maglahad ng mga batayang kaalaman tungkol sa mga
working students: ang kanilang buhay, mga dahilan sa pagtatrabaho, mga suliraning kinakaharap, at
mga paraan ng pagharap sa mga problemang ito. Nilalayon din ng pag-aaral na ito na makapagbigay
payo sa mga working students tungkol sa kanilang mga pinagdaraanan. Panghuli, ang pag-aaral na ito
ay may layuning ipaunawa sa mga kabataang Pilipino ang mahalagang gampanin ng edukasyon sa buhay
ng isang tao.
Mahalagang mabasa ang pag-aaral na ito sapagkat sa pamamagitan nito ay maliliwanagan ang
mga kabataan sa kahalagahan ng edukasyon bilang susi sa isang magandang kinabukasan. Sa mga
nailapat na salaysay ng mga respondente ay makikita at higit na mauunawaan ng mga kabataang hindi
kinakailangang magtrabaho na hindi dapat binabalewala ang pagkakaroon ng pagkakataong makapag-
aaral sapagkat hindi lahat ay nabibigyan ng ganitong oportunidad. Na hindi tulad ng mga working
students, hindi nila kailangang magtrabaho para lamang makapag-aral. At panghuli, sa pamamagitan
ng pag-aaral na ito ay mauunawaan ng mga administrador ang kalagayan ng mga working students at
sa gayon ay mabibigyan nila ng karagdagang konsiderasyon ang mga ito.
Panimula
“Ang edukasyon ang susi sa magandang kinabukasan” – ang kadalasang maririnig mula sa isang
magulang o nakatatanda para ma-engganyong mag-aral nang mabuti ang isang bata. Ngunit paano
mangyayaring maging susi ito sa isang magandang bukas kung hindi lahat ng kabataan ay nabibigyan ng
pagkakataong makapag-aral? Higit pa dito, paano sila matatawag na mga “pag-asa ng bayan?” Sa takbo
ng mundo ngayon, maraming tao ang lubos na naghihirap at hindi nila malaman kung ano ang kanilang
gagawin sa kanilang buhay. Maraming kabataan ang nagkalat sa lansangan, walang makain,
namamalimos, at hindi nag-aaral. Pero tama bang hayaan na lamang nilang maging balakid ang
kahirapan sa pag-abot nila sa kanilang mga pangarap? Para sa mga batang hindi tumitigil mangarap at
nagsusumikap kasabay nito, kahit ano ay kanilang gagawin maabot lamang ito, kahit pa ang
magtrabaho.
Ang mga tinaguriang pag-asa ng bayan ay unti-unti nang gumagawa ng paraan upang i-ahon ang
kanilang mga sarili sa kahirapang dulot ng mga nag-haharian sa bayan ni Juan. Laganap na ang mga
“job fairs” saan mang dako ng bansa na may layuning tugunan ang paghihirap ng marami sa ating mga
kababayan. Iba’t ibang uri ng mga mamamayan ang dumadayo dito sa pag-asang magkaroon ng bagong
simulain sa buhay at marami sa kanila ay mga estudyante pa lamang sa kolehiyo na nagnanais na
matugunan ang kanilang mga suliranin sa buhay. Ang mga estudyante na ito na dapat ay pinag-iigihan
ang kanilang pag-aaral ay pinipili nang magtrabaho sa murang edad para sa maraming dahilan.
Taong 2002, sa isang pag-aaral na ginawa nina Tracey King at Ellynne Bannon, naitala na 46% ng
full time working students ay nagtatrabaho ng 25 oras at higit pa kada lingo at 42% nito ang
nagsasabing naaapektuhan nang husto ng pagtatrabaho ang kanilang pag-aaral. 53% naman ng lahat ng
full time working students ang nagsabing nalilimitahan ng pagtatrabaho ang panahong kanilang
ginugugol sa pag-aaral. 63% naman ang nagsasabing hindi sila makapag-aaral kung hindi sila
magtatrabaho. At ang pinakahuling naitala noong taong ito ay na isa sa limang manggagawang mag-
aaral ang nagtatrabaho ng 35 oras at higit pa matustusan lamang ang kanilang pag-aaral.
Mula naman sa mga pag-aaral na naisagawa sa United States of America noong taong 2007, tinatayang
49% ng kabuuang bilang ng mga mag-aaral, may edad na 16-24, ay
nagtatrabaho habang nag-aaral. 22% sa bilang na ito ang nagtatrabaho ng 20-
34 oras sa loob ng isang linggo at 9% naman ang nagtatrabaho ng higit pa sa 35
oras (NCES, 2007). Noong taong 2008 naman, naglabas ang Bureau of Labor
Statistics ng U.S. Department of Labor ng isang ulat ukol sa bilang ng mga
mag-aaral ang nakapagtapos ng sekondaryang edukasyon. Naitala na 82.1%
mula sa 68.8% na bilang ng mga mag-aaral na nakapagtapos ang pilit
pinagsabay ang pagtatrabaho at pag-aaral at 46.1% dito ang babae at 36%
naman ang lalaki. Pinapakita lamang na mas malaki ang partisipasyon ng
kababaihan sa labor force ng Amerika noong taong iyon.
Para naman sa mga kabataang Pilipino, ang edukasyon ang isa sa mga
pinaka-importanteng bagay na makatutulong sa kanila para umunlad kaya’t
kahit ano ay kanilang gagawin kahit pa ang magtrabaho. Taong 2004, ayon sa
World Program of Action for Youth Implementation in the Philippines,
tinatayang mayroong 3,408,000 bilang ng mga working students sa ating
bansa. Karamihan sa nasabing bilang ay nagtatrabaho bilang mga full time working students at
nagsasabing malaki ang nagiging epekto ng pagtatrabaho sa kanilang pag-aaral datapwat, kailangan
nila itong gawin nang sa gayon sila’y makapag-aral sa kolehiyo.
Ang mga working students ay mauuri sa dalawa: ang full-time at ang part-time working students.
Ang mga full-time working students ay isang mag – aaral na kumukuha ng kabuuang bilang ng kanyang
mga yunits para sa isang taon at nagtatrabaho ng 25 oras o mas marami pang oras sa isang linggo. Ang
isang part – time working student ay kadalasang nagtatrabaho ng 25 o 20 oras pababa. Ang kanilang
mga trabaho naman ay mauuri bilang on-campus o off-campus jobs. (Orszag, Jonathan M. at
Whitmore, D. 2001)
Hindi lamang ang oras ang problemang hinaharap ng isang working student ngunit pati na rin
ang kalusugan nito. Dahil sa pagod, kadalasang inaantok ang mga mag – aaral pagdating sa klase.
Kadalasang idinadaan na lamang nila ito sa pag – inom ng bitamina at pagkakaroon ng mentalidad na
walang mangyayaring masama. Ngunit hindi ito gaanong epektibo kaya’t nagkakasakit ang mga ilan sa
kanila at napapabayaan ang kanilang pag-aaral.
3. Pagbadyet ng oras
Sa isang working student, mahalaga na mahusay itong magbadyet ng oras upang sa gayo’y hindi
maaapektuhan ang anuman sa kanyang mga gawain. Ayon sa www.thepinoy.com, isang forum site, ay
nahihirapan ang mga estudyante dahil tila ba lagi nilang hinahabol ang oras. “Usually 9 na ng gabi ako
nakakarating ng bahay and most of the times, I don’t have the time to study na” ang sabi ng isang
working student na nagtatrabaho bilang part time employer sa isang thread sa nasabing site.
4. Sa uri ng Trabaho
Sa kakaunting oportunidad para sa mga working students ay tinitiis nila ang kahit anong
trabaho na kung minsan ay nagiging malaking problema rin nila. “Our employer, an old woman,
became too vulgar and difficult to work with.One time she gave me only P750 for a half month salary
although I was expecting P50 more..” isa sa mga daing ni Veronica Rillota, isang working student.
Lalong nagpapahirap ang mga amo nila kung kaya’t nagiging mas mabigat ang kanilang pinapasan.
Ayon kina Julian Barling at E. Kevin Kelloway, ang mga working students ay nakaaangat sa iba
dahil mas nakakaipon sila ng pera, nagkakaroon ng karanasan sa pagtatrabaho, nakatatayo sa sarili
nilang mga paa, mas napapadali ang pagkakaroon ng trabaho pagkatapos mag-aral at pagkakaroon ng
mabuting ugali sa pagtatrabaho. Batay sa mga magulang ng mga working students, ang kanilang anak
ay nagiging responsable, nakatutulong sa kanila at nag-aaral nang mabuti.
Batay kay Laura Mullane, ang nagsisilbing motibasyon ng mga estudyante sa kanilang
pagtatrabaho ay ang pagkakaroon ng mas mababang matrikula o minsan ay walang binabayarang
matrikula sa eskwelahan. Ang kanilang pamilya rin ay isa sa kanilang inspirasyon upang husayan ang
kanilang pagtarabaho. Tinukoy rin niya na ang mga working students ay nakatatanggap rin ng suporta
mula sa kanilang trabaho. Kung minsan ay dinadagdagan ng kanilang amo ang kanilang sweldo upang
magsilbing “baon” o pandagdag gastos sa kanilang pag-aaral. (Mullane, 2003)
Ayon kay Fjortoft, (1995), kung gaano kalaki ang oras na inilalaan ng isang working student sa
kanyang trabaho ay ganun rin naman ang kanyang oras na inilalaan sa gawain pampaaralan. Kadalasan
inuuna nila ang pagtarabaho kaysa pagaaral kaya minsan ay humahantong ito sa pag-antala ng kanyang
pagtatapos sa pag-aaral.
A. Metodolohiya
Gumamit din ang mga mananaliksik ng iba’t ibang instrumento tulad ng camera, video camera,
at voice recorder para sa mas madali at mas efficient na pagtatala ng mga impormasyong nakalap
habang kinakapanayam ang mga respondente.
1. Isyung Pampinansyal
Pera ang kadalasang dahilan ng maraming desisyong ginagawa ng karamihan sa atin sa ating
buhay. May mga taong napipilitang gumawa ng masama kumita lamang ng pera para sa kanilang
pamilya. At marahil, problemang pampinansyal din ang nangungunang dahilan ng mga estudyanteng
nagpapasyang magtrabaho habang nag-aaral. Karamihan sa nakapanayam ng mga mananaliksik ang
nagsabing nagpasya silang magtrabaho sapagkat walang sapat na pera ang kanilang pamilya para
maipantustos sa kanilang pag-aaral.
H i n d i n a g i n g
desisyon ukol sa kanilang pagtatrabaho habang nag-aaral. Maraming
bagay ang sana’y nagagawa at ginagawa nila bilang mga teenagers
ngunit naisasantabi na lamang dahilan sa kanilang mga responsibilidad:
bilang isang estudyante at bilang isang empleyado. Pero ayon sa
salaysay ng mga respondente, sa hirap ng buhay ngayon, wala na silang
ibang magagawa kundi pagsabayin ang pag-aaral at pagtatrabaho
magkaroon lamang sila ng pantustos sa kanilang pag-aaral, alang-alang sa kanilang mga pangarap.
“Kinailangan kong gawin ito dahil mayroon akong mga pangarap na gusto kong makamit.”
- Rem
2. Isyu sa Pag-aaral
Lahat ng nakapanayaman ng pangkat na mga working students ay sinabing nagkukulang sila ng oras
para sa kanilang pamilya at mga kaibigan. Madalas ay mas pinagtutuunan nila ng pansin ang kanilang
pagtatrabaho at ang kanilang pag-aaral kaysa sa kanilang pamilya. “Sa pamilya, ganun pa rin naman
kaya lang minsan pag-uwi nakakatulog na kaagad sa pagod, so hindi ko na sila minsan nakakabonding
tapos minsan sila pa ang napagbubuhusan ng pagod,” sagot ni Arriane. Kailangan ng mga working
students ang pag-iintindi at suporta mula sa kanilang pamilya upang kayanin nila ang kung anumang
problemang maaaring dumating. Pagdating naman sa mga kaibigan, ilan sa mga respondente ang
nagsabing ang kanilang mga kaibigan ang nag-aadjust sa kanilang schedule pero mayroon ding nagsabi
na wala na silang oras para sa mga ito. “Wala nang time both family and friends. Kapag off ko tuwing
Sunday, dun ako bumabawi,” tugon ni Rem nang tanungin ukol sa epekto ng trabaho sa relasyon niya
sa kanilang pamilya’t mga kaibigan. Mula sa mga salaysay na binitawan ng mga respondent ay masasabi
nating ginagawa nila lahat ng kanilang makakaya makasama lamang ang mga mahal nila sa buhay kahit
na sila’y pagod na, makabawi lamang sa kanilang mga pagkukulang.
4. Isyu sa Trabaho
C. Mga aral na napulot ng mga respondente sa kanilang mga karanasan bilang mga working
students
Ang pagbabadyet ng oras ang isa sa mga binigyang diin ng mga working students na
nakapanayam ng pangkat. “Tuwing may free time, ginagawa na lahat ng mga takdang aralin at nag-
aaral na para hindi mag-cram at hindi masayang ang oras,” sagot ni Arianne. Natutunan nila na hindi
dapat pinapalipas ang isang minuto na walang ginawa dahil para sa kanila mahalaga ang bawat
segundo ng kanilang oras. Pangalawa, napagtanto nila ang kahalagahan ng pag-aaral. Ayon sa mga
nakapanayam ng mga mananaliksik, hindi dapat pabayaan ang pag-aaral dahil ito pa rin ang kanilang
unang priority. Natuto rin sila kung paano makisalamhua sa iba’t ibang tao dahil iba ibang klaseng
personalidad ang kanilang nakakaharap sa araw-araw. “Kailangan kong habaan ang aking pasensya kasi
may mga estudyante talagang pasaway kapag nandito sa library,” isa sa mga sagot ni Hazel. At
panghuli at ang pinakamahalaga sa lahat, natutunan nilang tumayo sa sarili nilang mga paa at maging
mga responsableng mamamayan.
D. Konklusyon
Mula sa mga pag-aaral na naisagawa, mas lalong naunawaan ng mga mananaliksik na hindi
madali ang buhay ng mga working students. Marami silang mga pagsubok at problemang kinakaharap
maliban sa mga problema nila sa eskwela hindi tulad ng mga karaniwang estudyante. Kinakailangan
nilang kumita para sa pamilya nila at para may maipantustos sa kanilang pangaraw-araw na
pangangailangan. Mahihinuha natin mula sa papel na ito na hindi simple ang buhay sa labas ng
paaralan. Kailangan natin magsumikap, tumayo sa ating sariling mga paa at maging responsable nang
sa gayon ay makatulong tayo sa ating pamilya. Tulad ng sinabi ni Dr. Martin Luther King Jr.,
“Intelligence plus character- that is the goal of true education”, hindi sapat na tayo ay matalino.
Kinakailangan din natin hubugin ang ating mga sarili upang maging mas mabuting tao at mamamayan
ng ating bansa.
E. Rekomendasyon
Para naman sa mga estudyanteng hindi nakararanas ng hirap ng pagiging isang working student,
sana’y higit pa nilang pahalagahan ang pagkakaroon ng isang magandang edukasyon at huwag
aksayahin ang pagkakataong ibinigay sa kanila para makapag-aral. Buksan sana nila ang kanilang mga
mata sa katotohanang hindi lahat ay nabibigyan ng oportunidad na makapag-aral, kaya’t nararapat
lamang na pagbutihin ito at hindi balewalain.
Panghuli, para naman sa mga administrador ng mga paaralan, sana ay bigyan nila ng karapat-
dapat na konsiderasyon ang mga working students sapagkat hindi tulad ng mga regular na estudyante,
mas napagtutuunan nila nang husto ang kanilang pag-aaral nang walang trabahong maaaring
makasagabal.
III. Bibliyograpiya
Orszag, J.M., Orszag, P.R., Whitmore, D.M. (2001). Learning and Earning: Working in College.
Retrieved from: http://www.brockport.edu/careerol/upromise.htm. in December 23, 2009.
Uy,Veronica (2008). Senate OKs Working Students Bill on 2nd Reading. Retrieved from
http://newsinfo.inquirer.net in December 4, 2009.
Buhay Working Student. Retrieved from http://www.thepinoy.com in December 4, 2009.
Mullane, Laura. Working Students: What Higher Education Needs to Know. Retrieved from:
http://www.acenet.edu in December 5, 2009.
Rillorta, Veronica (2008). Youndblood: Working Student. Retrieved from http://opinion.inquirer.net in
December 5, 2009.
Key Issues in Philippine Education. Retrieved from http://www.ph.net/hidocs/education/issues.htm
in January 3, 2010.
National Center for Education Statistics Releases 2009 ‘Condition of Education’ Report. Retrieved
from http://www.nasfaa.org/publications/2009/redcondition060209.html in February 4, 2010.
College Enrollment and Work Activity of 2008 HIghschool Graduates. Retrieved from:
http://www.bls.gov/news.release/hsgec.nr0.htm in February 4, 2010.
More than 64% working children in Bicol attended school. Retrieved from:
http://www.census.gov.ph/Bicol/SOC/SOCFS3.html in February 4, 2010.