The Literary Forms in
Philippine Literature
by: Christine F. Godinez-
Ortega
The diversity and
richness of Philippine
literature evolved side by
side with the country's
history. This can best be
appreciated in the context
of the country's pre-
colonial cultural traditions
and the socio-political
histories of its colonial and
contemporary traditions.
The average Filipino's
unfamiliarity with his
indigenous literature was
largely due to what has
been impressed upon him:
that his country was
"discovered" and, hence,
Philippine "history" started
only in 1521.
So successful were the
efforts of colonialists to
blot out the memory of the
country's largely oral past
that present-day Filipino
writers, artists and
journalists are trying to
correct this inequity by
recognizing the country's
wealth of ethnic traditions
and disseminating them in
schools and in the mass
media.
The rousings of
nationalistic pride in the
1960s and 1970s also
helped bring about this
change of attitude among a
new breed of Filipinos
concerned about the
"Filipino identity."
Pre-Colonial Times
Owing to the works of
our own archaeologists,
ethnologists and
anthropologists, we are able
to know more and better
judge information about
our pre-colonial times set
against a bulk of material
about early Filipinos as
recorded by Spanish,
Chinese, Arabic and other
chroniclers of the past.
Pre-colonial
inhabitants of our islands
showcase a rich past
through their folk speeches,
folk songs, folk narratives
and indigenous rituals and
mimetic dances that affirm
our ties with our Southeast
Asian neighbors.
The most seminal of
these folk speeches is the
riddle which is tigmo in
Cebuano, bugtong in
Tagalog, paktakon in
Ilongo and patototdon in
Bicol. Central to the riddle
is the talinghaga or
metaphor because it
"reveals subtle
resemblances between two
unlike objects" and one's
power of observation and
wit are put to the test.
While some riddles are
ingenious, others verge on
the obscene or are sex-
related:
Gaddang:
Gongonan nu usin y
amam If you pull your
daddy's penis
Maggirawa pay sila y
inam. Your mommy's
vagina, too,
(Campana) screams. (Bell)
The proverbs or
aphorisms express norms or
codes of behavior,
community beliefs or they
instill values by offering
nuggets of wisdom in short,
rhyming verse.
The extended form,
tanaga, a mono-riming
heptasyllabic quatrain
expressing insights and
lessons on life is "more
emotionally charged than
the terse proverb and thus
has affinities with the folk
lyric." Some examples are
the basahanon or extended
didactic sayings from
Bukidnon and the daraida
and daragilon from Panay.
The folk song, a form
of folk lyric which
expresses the hopes and
aspirations, the people's an explanation of the
lifestyles as well as their origins of things. Fables are
loves. These are often about animals and these
repetitive and sonorous, teach moral lessons.
didactic and naive as in the
children's songs or Ida-ida
Our country's epics are
(Maguindanao), tulang
considered ethno-epics
pambata (Tagalog) or
because unlike, say,
cansiones para abbing
Germany's Niebelunginlied,
(Ibanag).
our epics are not national
for they are "histories" of
A few examples are the varied groups that consider
lullabyes or Ili-ili (Ilongo); themselves "nations."
love songs like the
panawagon and balitao
The epics come in
(Ilongo); harana or
various names: Guman
serenade (Cebuano); the
(Subanon); Darangen
bayok (Maranao); the
(Maranao); Hudhud
seven-syllable per line
(Ifugao); and Ulahingan
poem, ambahan of the
(Manobo). These epics
Mangyans that are about
revolve around supernatural
human relationships, social
events or heroic deeds and
entertainment and also
they embody or validate the
serve as a tool for teaching
beliefs and customs and
the young; work songs that
ideals of a community.
depict the livelihood of the
These are sung or chanted
people often sung to go
to the accompaniment of
with the movement of
indigenous musical
workers such as the
instruments and dancing
kalusan (Ivatan), soliranin
performed during harvests,
(Tagalog rowing song) or
weddings or funerals by
the mambayu, a Kalinga
chanters. The chanters who
rice-pounding song; the
were taught by their
verbal jousts/games like the
ancestors are considered
duplo popular during
"treasures" and/or
wakes.
repositories of wisdom in
their communities.
Other folk songs are
the drinking songs sung
Examples of these
during carousals like the
epics are the Lam-ang
tagay (Cebuano and
(Ilocano); Hinilawod
Waray); dirges and
(Sulod); Kudaman
lamentations extolling the
(Palawan); Darangen
deeds of the dead like the
(Maranao); Ulahingan
kanogon (Cebuano) or the
(Livunganen-Arumanen
Annako (Bontoc).
Manobo); Mangovayt
Buhong na Langit (The
A type of narrative Maiden of the Buhong Sky
song or kissa among the from Tuwaang--Manobo);
Tausug of Mindanao, the Ag Tobig neg Keboklagan
parang sabil, uses for its (Subanon); and Tudbulol
subject matter the exploits (T'boli).
of historical and legendary
heroes. It tells of a Muslim
Iba't ibang Sawikain
hero who seeks death at the
hands of non-Muslims.
AHAS - taksil; traydor
The folk narratives, i.e. Halimbawa:
epics and folk tales are Sa kabila ng mga kabutihan
varied, exotic and magical. niya sa kanyang
They explain how the pamangkin, si Gavina ay
world was created, how isa palang ahas.
certain animals possess
certain characteristics, why
some places have
ANAK-DALITA - Mahirap
waterfalls, volcanoes,
mountains, flora or fauna
Halimbawa:
and, in the case of legends,
Magsikap kang magaral isang tuka ang kalagayan
kahit ikaw ay anak-dalita. BUKAL SA LOOB - taos- ng buhay. KILOS-PAGONG -
puso; tapat makupad, mabagal
Halimbawa:
Bukal sa loob ang anumang
ALILANG-KANIN - ITAGA SA BATO - Halimbawa:
tulong na inihahandog ko
utusang walang bayad, tandaan Mahuhuli na tayo sa
sa mga nangangailangan.
pakain lang; pabahay at Halimbawa: General Meeting: kilos-
pakain ngunit walang Ang masasamang bagay na pagong ka kasi.
suweldo. ginawa mo sa iyong kapwa,
Halimbawa: BUSILAK ANG PUSO - gaano man kaliit, ay muling
"Mga anak, huwag kayong malinis ang kalooban babalik sa iyo sa ibang
LUHA NG BUWAYA -
masyadong maging Halimbawa: paraan, itaga mo sa bato.
hindi totoong
masungit sa katulong natin. Dahil busilak ang puso ng
nagdadalamhati; pakitang
Alam naman ninyo na siya batang si Arnel, siya ay
taong pananangis.
ay alilang-kanin lang." pinarangalan at binigyan ng
ITIM NA TUPA - Halimbawa:
medalya ng pamunuan ng
masamang anak Huwag kang maniwala sa
Cebu.
Halimbawa: kanyang pananangis sa
BALITANG-KUTSERO - Sa isang tahanan, may kamatayan ng mayaman
balitang hindi totoo o hindi pagkakataong isa o ngunit masakitin niyang
mapang-hahawakan. DI MADAPUANG dalawang anak ang bana. Iyan ay luha ng
Halimbawa: LANGAW - maganda ang nagiging itim na tupa. buwaya.
Huwag kayong mag-alala, bihis
hindi basta naniniwala ang Halimbawa:
Boss namin sa mga Wow! Parang di
KALAPATING MABABA MAHANGIN ANG ULO -
balitang-kutsero. madapuang langaw si Tirso
ANG LIPAD - babaing mayabang
sa suot nitong tuxedo.
nagbibili ng aliw; babaing Halimbawa:
puta. Mula nang manalo sa Lotto
BALIK-HARAP - mabuti Halimbawa: ang dating hardinero ay
ang pakikitungo sa harapan DI MAKABASAG- Maraming kalapating naging mahangin ang ulo
ngunit taksil sa likuran. PINGGAN - mahinhin mababa ang lipad ang ng mga anak nitong lalaki.
Halimbawa: Halimbawa: nakatayo sa gilid ng
Mag-ingat sa mga taong Sa tingin pa lang, tila di sinehan ng Odeon sa Sta.
MATALAS ANG ULO -
balik-harap. Sila'y hindi makabasag-pinggan ang Cruz, Manila.
matalino
magiging mabuting kapatid ni Nestor na si
Halimbawa:
kaibigan. Nena.
Matalas ang ulo ni Cristina
KAKANING-ITIK - kaya nagtapos siya nang
walang gaanong halaga; may karangalan:
BANTAY-SALAKAY - HAMPASLUPA - lagalag; hindi maipagpaparangalan Valedictorian at Magna
taong nagbabait-baitan busabos Halimbawa: cum Laude.
Halimbawa: Halimbawa: Talagang mahirap ang
Sa alinmang uri ng Lagi kang laman ng walang pinag-aralan.
samahan, may mga taong lansangan, para kang Tumanda na sa
MAHINA ANG LOOB -
bantay-salakay. hampaslupa. pagtatrabaho ang anak ni
duwag
Mang Julio ngunit
Halimbawa:
kakaning-itik pa rin ang
Ang taong mahina ang loob
kinikita.
BASA ANG PAPEL - HALIGI NG TAHANAN - ay kailangang umiwas sa
bistado na ama mga kaguluhan upang hindi
Halimbawa: manganib ang buhay.
Huwag ka nang KAPIT-TUKO - Mahigpit
ILAW NG TAHANAN -
magsunungaling pa. Basa ang hawak
ina
na ang papel mo sa ating Halimbawa:
Halimbawa: MALAKAS ANG LOOB -
prinsipal na isang Ginang Kapit-tuko ang sekretarya
Ang ama, bilang haligi ng matapang
Matutina. sa kanyang posisyon kahit
tahanan ay dapat nating Halimbawa:
na malulugi ang kompanya
igalang. Ang ina naman, na Malakas ang loob nung
at malapit nang magsara.
itinuturing na ilaw ng pulis na lumaban at
BUWAYA SA KATIHAN tahanan, ay dapat nating nakapatay ng apat na
- usisera; nagpapautang mahalin. holdaper sa loob ng
nang malaking pera. KIDLAT SA BILIS - pampasaherong dyip.
Halimbawa: napakabilis
Maging masinop ka sa Halimbawa:
ISANG KAHIG, ISANG MAKAPAL ANG BULSA
buhay, mahirap na ang Ang action star na si Robin
TUKA - kakarampot na - mapera
magipit. Alam mo bang Padilla ay kidlat sa bilis
kita na hindi makakasapat Halimbawa:
maraming buwaya sa kung ang pag-uusapan ay
sa ibang pangangailangan. kilalang matagumpay na
katihan na lalong ang mga ginagawa niyang
Halimbawa: negosyante ang ama ni
mapgpapahirap kaysa sa action movies.
Karamihan sa ating mga Renan kaya hindi
iyo?
kababayan ay isang kahig, nakapagtataka kung si
Renan ay laging makapal tulak ng bibig lamang, alam Halimbawa: siya nasali sa mga nabigyan
ang bulsa. mo naman ang mga Mag-ingat kayo sa lalaking ng parangal.
pulitiko. iyan na kilalang malikot
ang kamay. Mahirap ng ang
magsisi sa bandang huli.
MAKAPAL ANG PALAD NANININGALANG-
- masipag BUNGANG-TULOG - PUGAD - nanliligaw
Halimbawa: panaginip
Makapal ang palad ni NAMAMANGKA SA
Eduardo kaya umunlad ang DALAWANG ILOG -
MATALAS ANG
kanyang buhay. Isa ma salawahan
MAAMONG KORDERO - TAINGA - madaling
siyang milyonaryo.
mabait na tao makarinig o makaulinig
Halimbawa: Halimbawa:
Ang anak ni Aling Agnes MAKITID ANG ISIP - Matalas ang tainga ng
MAGDILANG-ANGHEL - ay tila maamong kordero, mahinang umunawa; aking ama kahit na siya ay
magkatotoo sana kaya laging pinupuri ng walang gaanong nalalaman 93 taong gulang na.
Halimbawa: kanyang mga guro. Halinbawa:
Hinahangad mong sana'y Mahirap makipagtalo sa
magwagi ako ng unang taong makitid ang isip.
BUTAS ANG BULSA - SIRA ANG TUKTOK -
gantimpala, magdilang- Walang mararating ang
walang pera gago; luko-luko
anghel ka sana. anumang katwiran mo.
Halimbawa:
Sira ang tuktok ng taong
iyon, kanina pa sayaw nang
MABABAW ANG LUHA
PAGPUTI NG UWAK - NABIBILANG NG POSTE sayaw sa tabi ng daan.
- iyakin
walang maaasahan; walang - walang trabaho
Halimbawa:
kahihinatnan
Masyadong mababaw ang
Halimbawa:
luha ng aking kaibigan;
Singil ka nang singil kay
kahit drama sa radyo o MALAWAK ANG ISIP --
Aling Greta. Babayaran ka Tausug pituwa
pelikula ay iniiyakan. madaling umunawa;
niyan pagputi ng uwak. (maxims or advice)
mararaming nalalaman
Ito ay tulad rin
sa mga kasabihan
KABIYAK NG DIBDIB - Halimbawa: (Rixhon 1974a:45)
PAG-IISANG DIBDIB -
asawa Malaking karangalan ang
kasal
makausap ang taong Halimbawa:
Halimbawa:
malawak ang isip. Marami Suppak bata
ang pag-iisang dibdib nina
kang matututuhan, marami malangug, mahumu'
Adela at Conrado ay MABIGAT ANG DUGO -
kang malalaman. kasakitan.
gaganapin sa Oktubre 18 sa di-makagiliwan
darating na taon. Halimbawa:
The retribution for a
Aywan ko kung bakit
naughty child is pain.
mabigat ang dugo ng Lady NAKAHIGA SA SALAPI -
Boss namin sa baguhang si mayaman
PUSONG-BAKAL - hindi Dunya ini pinjaman
Norama na isang
marunong magpatawad Hapitan panayaman
probinsiyana.
Halimbawa: Ayaw
Ganyan ba ang sinasabi MAPUROL ANG UTAK - maghamanhaman
ninyong relihiyosa at bobo Mahuli kananaman
maawain gayong may MAALIWALAS ANG Halimbawa:
pusong-bakal naman at MUKHA - masayahin; Talaga yatang mapurol ang The world goes on
mapagtanim ng galit sa taong palangiti utak ng aking pamangkin. and on
kapwa. Natapos niya ang a stop-over for games
elementarya sa loob ng do not waste time
siyam na taon. for at the end comes
MAITIM ANG BUDHI - repentance
TINIK SA LALAMUNAN tuso; masama ang ugali
- hadlang sa layunin Halimbawa:
Halimbawa: Maitim ang budhi ng NAGMUMURANG
Tinik sa lalamunan ang lalaking iyan kung kaya't KAMATIS - matandang
kanyang tiyuhin na lagi labas-masok sa bilibid sa lalaking nag-aayos binata;
nang nakaayon sa kalabang loob ng sampung taon. matandang babaing nag-
pulitiko. aayos dalaga.

MAHABANG DULANG -
TULAK NG BIBIG - salita kasalan MASAMA ANG LOOB -
lamang; di tunay sa loob nagdaramdam
Halimbawa: Halimbawa:
Huwag mong asahan ang Halatang masama ang loob
MALIKOT ANG KAMAY
pangakong binitiwan ng ni Miss Gan dahil hindi
- kumukuha ng hindi
kongresman iyun ay
kanya; kawatan