Ang wika'y kasangkapang ginagamit ng lahat ng uri
Subalit
o antas ng tao sa lipunan. Nagagamit ito sa iba't -
ibang aspekto ng pamumuhay ng tao; pang-
ekonomiya, pangrelihiyon, pampulitika, pang-
edukasyon at panlipunan. Ang wika'y nawawala at
namamatay kung nauubos o umuunti ang
minoryang pangkat na gumagamit ng nasabing wika
ngunit patuloy naman itong lumalaganap,
umuunlad at nagbabago kasabay ng pag-unlad ng
mayoryang pangkat na gumagamit nito.
Ang Wika ayon kay Dr. Jose Villa Panganiban, ay
paraan ng pagpapahayag ng kuru-kuro at damdamin
sa pamamagitan ng mga salita upang makipag-
unawaan sa kapwa-tao. Ito ay binubuo ng mga
salita, parirala, at pangungusap na may kahulugan.
Ayon naman sa isang dalubwikang si Gleason, ang
wika ay sistematikong balangkas ng isinatinig na
mga tunog na pinili at isinagawa sa pamamaraang
arbitraryo upang magamit sa pakikipagtalastasan ng
mga taong nabibilang sa isang kultura. Arbitraryo,
na ang ibig sabihin ay hindi na pinagtatalunan at
samakatuwid pinagkasunduan na gamitin na
lamang.
Isang magandang talakayan ang nabuo ng klase
ngayong araw sapagkat isang napaka interisting na
aralin ang inihain sa amin ng aming bagong guro.
Ang talakayan ay umikot sa pagbabangayan kung
anu ba talaga ang tunay na kahulugan ng wika para
sa mga taong gumagamit nito. ayon sa isang
dalubwika o isang dalubhasa sa Wika na
nagngangalang Henry Gleason ang nagbigay ng
isang kahulugan kung anu nga ba ang tunay nr
kahulugan ng salitang Wika sa kanyang sariling
pagkakaintindi. ayon s akanya ang Wika ay isang
masistemang balangkas ng mga sinasalitang tunog
na pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo upang
magtamit s akumunikasyon ng mga taong
nabibilang sa isang lipunan o grupo. Ito and isa sa
mga kahukugang ginagamit ng mga guro sa Filipino
ngayon. Upang magkaroon rin ng sariling
pagpapakahulugan ang aming klase sa kung anu nga
ba ang Wika para sa amin ay nagkaroon kami ng
kunting paguusap at talakayan para makabuo ng
isang kahulugan. nahirapan ang lhat sa pagbigay ng
kanilang salriling ideya kung anu nga ba ang ibig
sabihin ng salitang Wika. inaqbot kmi ng maraming
oras para lang makalikom o makakuha ng mga
impormasyon sa aming mga kamag- aral.
sabi ng niyan kailangang gumawa ng paraan at
pursigihin ang sarili ng makapgisip ng isang ideya
para lang makabuo ng isang pagpapakahulugan sa
kung ano ang salitang Wika. Sa pagkahaba- haba ng
talakayan sa pagbibigay ng kahulugan s akung anu
nga ba ang tunay ng kahulugan ng salitang Wika ay
mas minabuti nalang namin na paniwalaan ang
ibinigay na kahulugan ni henry gleason. kung kaya
bago matapos ang klase ang masaya nag lahat sa
ginawqanga talakayan sapagkat m,as nalinawan sila
sa kung anu nga ba ang tunay na kahulugan ng
salitang Wika sa amin.
Subalit isang puna lang, nais ko sanang mas
pagtuunan pa nhg pansin ni Sir iyong mga taong di
nakikinig sa oras ng talakayan kasi ng kakasira sila sa
pakikinig ng ibang estudyante na nais matuto. Sana
ay mas galingan pa ni Sir ang kanyang pagtuturo,
gaya na lamang ng mas malakas na boses sa oras ng
talakayan ng sagayon ay mas makuha niya ang
atensyon ng aming mga kamag- aral.
nasap a. Dahil sa iba't ibang interpretasyon o gawi
sa paggaya ng mga "tunog ng
kalikasan" na ito kaya nagkaroon ng maraming mga
wika sa mundo
Mga katangian
Ito ang mga karaniwang katangian ng wika: may
balangkas, binubuo ng makahulugang tunog, pinipili
at isinasa-ayos, arbitraryo, nakabatay sa kultura,
ginagamit, kagila-gilagis, makapangyarihan, may
antas, may pulitika, at ginagamit araw-araw.
Mga antas
Kabilang ang mga sumusunod sa mga kaantasan ng
wika:
•
Kolokyal/pambansa - ordinaryong wika na
ginagamit ng mga kabataan
sa kanilang pang-araw-araw na pakikipag-usap na
kadalasang malayang
pinagsasama ang mga wikang Ingles atFil i pino
•
Kolokyalismong karaniwan - ginagamit na salitang
may "Taglish"
• Pagsasalitaan ang tawag sa isang paraan ng pakatuto.
Kolokyalismong may talino - ginagamit sa loob ng
silid-aralan o
paaralan
•
Lalawiganin/panlalawigan - wikang ginagamit ng
isang partikular na
lugar o pook.
•
Pabalbal/balbal (salitang kalye) - pinakamababang
uri ng wikang
ginagamit ng tao, na nabuo sa kagustuhan ng isang
partikular na grupo na
nagkakaroon ng sariling pagkakakilanlan.
•
Pampanitikan - wikang sumusunod sa batas ngbal
ari la atretori ka.
Mga kagamitan
Ito ang pitong kagamitan ng wika:
• pananaliksik ng mga dalubhasa sa wika, iba-ibang
Isang proseso ng pagpapalitan ng impormasyon na
kadalasan na ginagawa sa pamamagitan ng
karaniwang sistema ng mga simbolo ang
komunikasyon. Ang araling pangkomunikasyon ang
disiplinang pang- akademya kung saan pinag-
aaralan ang pakikipagtalastasan.
• ng
Ginagamit ang wika sa pagpapahayag ng
pangungusap. Madaling maunawaan ang
pangungusap kahit gaano pa kahaba o ano man ang
anyo nito. Malinaw ito kaya madaling naiintindihan
ng bumabasa o nakikinig ang kahulugan nito.
• ay ang Wikang Filipino.
Pagpapaliwanago pagpapaunawa ang tawag sa
gawaing pangkaisipan
upang matugunan ang pakikipagugnayang
ginagamitan ng mga pananalita o mga hudyat o
senyas ng kamay, maaaring kasabayan ng taong
nakikipagugnanayan, o matapos ang bawat bahagi
ng paglalahad ng taong nakikipagugnayan.
Nagaganap ang pagpapaunawa sa pagitan
ng dalawa, tatlo, o higit pang bilang ng mga
tagapagsalita o tagapaglahad
na hindi nakapagsasalita o nakasesenyas mula sa
pinagmumulang wika.
•
Nagpapalinaw
ang usapan tungkol sa isang paksa sa pagsasaulo ng
mga bagay. Sa
pamamagitan ng salitaan ,nakapagpapalitan tayo ng
mga kuro-kuro.
Kahulugan ng Wika
Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at
pagyamanin sa salig na umiiral ng mga wika sa
Pilipinas at sa iba pang mga wika.
Malawak ang saklaw ng wika sapagkat bawat bagay na
ginagawa ng tao ay
nagiging daan ang wika, upang magkaroon ito ng
pagsasakatuparan. Bawat indibidwal ay may sariling
iksena o dati ng alam sa sariling wika.Batay sa mga
kahulugan ang ipinahayag at nabuo tungkol dito. Batay
sa kahulugan ni Gleason, ang wika ay masistemang
balangkas ng mga sinasalitang tunog na isinaayos sa
paraang arbitraryo na ginagamit sa
pakikipagkomunikasyon ng mga taong kabilang sa
isang kultura.Ayon kay Sapiro, ang wika ay isang likas
at makataong pamamaraan ng paghahatid ng mga
kaisipan, damdamin at mga hangarin sa pamamagitan
isang kusang-loob na kaparaanan na lumikha ng tunog.
Kasaysayan ng Wikang Filipino
Bawat bansa ay may kanya-kanyang wikang
pambansa. Ang Pilipinas, na itunuturing na isang
malayang bansa, ay may sariling wikang pambansa. Ito
Bakit mahalagang magkaroon tayo ng wikang
pambansa? Sang-ayon kay Dr. Isidro Dyan, isang
dalub-wika mula sa Malaya - Polinesya, "Malaking
kahihiyan para sa bansa kapag mayroong ginagamit na
wikang dayuhan subalit di nag- aangkin ng sariling
wikang pambansa. Kailangang magkaroon ng wikang
pambansa upang malinang ang pambansang paggalang
at pagkilala sa sarili.
Mahabang kasaysayan ang pagkakaroon ng wikang
pambansa sa Pilipinas - ang Pilipino na nagmula sa
Tagalog na pagkaraa’y naging Filipino. Ang
kasalukuyang Filipino ay isang isyung naging sanhi ng
pagsasalungatan lalo na ang mga taga- Cebu. Sabi ng
mga Cebuano ang Filipino daw ay hindi pambansa
kundi Tagalog na sinasalita lamang ng mga taong nasa
katagalugan. Ngunit ipinaliwanag ng mga awtoridad sa
Filipino na ang Wikang Filipino ay hindi Tagalog
kundi ‘sing wikang nabuo at kinilalang "lingua franca"
ng Kalakhang Maynila na lumaganap na sa buong
kapuluan.
Ang Pilipinas ay binubuo ng mahigit na 7,100 mga
pulo. Ito ay pinananahanan sa kasalukuyan ng 60
milyong mamamayan na gumagamit ng mga 87 na
iba’t ibang wika. Kabilang sa mga pangunahing wika
ay Tagalog, Cebuano, Ilocano, Pampanga, Bicol,
Pangasinan, Hiligaynon, Waray at Maranao.
Pinaniniwalaang ang mga sinaunang Pilipino ay hindi
nagkaroon ng isang katutubong wika na masasalita at
mauunawaan ng lahat dahil sa pagkakahiwa-hiwalay
nila ng pook ngunit mayroon din namang naniniwala
na ang wikang Tagalog ay ginagamit hindi lamang ng
pmga katutubo sa pulo ng Luzon kundi sa iba pang
mga ulo.
Nang dumating ang mga Kastila sa ating bansa,
hinangad nilang mapalaganap ang Kristiyanismo,
kaya’t minabuti ng mga prayle na mag-aral ng iba’t
ibang wikain sa Pilipinas sa halip na ituro ang kanilang
wika sa mga katutubo. Sa ganitong paraan, nakapg-
ambag sa wika ang mga mananakop ng Kastila dahil sa
pagkakasulat nila ng aklat gramatika ng iba’t ibang
wikain sa Pilipinas.
Nang panahon ng himagsikan ay sumibol sa mga
manghihimagsik na Pilipino laban sa mag Kastila ang
kaisipang "isang bansa, isang diwa." Kaya nga’t pinili
nila ang Tagalog na siyang wikang tagalog sa panahon
ng propaganda - mga sanaysay, tula, kuwento, liham at
mga talumpati na punung-puno sa damdaming bayan.
Kahit si Rizal at iba pang propagandista’y sumulat sa
Kastila, batid nilang ang wika’y malaking bahagi
upang mapagbuklod ang mga kababayan nila.
Nang dumating ang mga Amerikano, biglang
naunsyami ang mithiin ng mga Pilipino ng itakda ng
pamahalaan na ang Ingles ang gawing opisyal na
wikang panturo sa mga paaralan. Ipinagbawal ang
paggamit ng bernakular sa paaralan at sa tanggapan. Ito
ang dahilan kung bakit simula noong pananakop ng
mga Amerikano hanggang bago sumiklab ang
pangalawang digmaang pandaigdig, hindi umunlad ang
ating wika.
Ang ating mga lider na makabayan tulad nina Lope K.
Santos, Cecilio Lopez, Teodoro Kalaw at iba pa ay
nagtatag ng kilusan na kung saan sila ay naging
masigasig sa pagkakaroon ng wikang pambansa.
Nagharap ng panukula si Manuel Gillego na gawing
wikang pambansa at wikang opisyal ang Tagalog
subalit patuloy pa ring namayani ang Ingles.
Nang itatag ang Komonwelt, nagkaroon ng malaking
hakbang tungo sa pagkakaroon ng isang wikang
pambansa. Ito ay utang natin sa Pangulong Manuel L.
Quezon, ang tinaguriang "Ama ng Wikang Pambansa."
Noong 1934, isang Kombensyong Konstitusyonal ang
binuo ng Pamahalaang Komonwelt upang
maisakatuparan ang pangarap ni Quezon. At upang
ipakilala ang kahalagahan ng wika, isang probisyon
tungkol sa Wika ang isinama sa ating Saligang Batas.
Ito’y napapaloob sa Artikulo XIV, Seksyon 3 ng
Konstitusyon noong Pebrero 8, 1935.
"Ang Pambansang Kapulungan ay magsasagawa ng
mga hakbangin tungo sa paglinang at paggamit ng
pambansang wikang batay sa isa sa umiiral na
katutubong mga wika. Samantalang hindi pa
itinatadhana ng batas, ang Ingles at Kastila ay patuloy
na mga wikang opisyal."
Naitatag ang Surian ng Wikang Pambansa, binuo ng
mga kinatawang nagmula sa mahahalagang mga
rehiyon sa Pilipinas bilang mga kasapi. Pagkatapos ng
puspusang pag-aaral ng iba’t ibang wika sa Pilipinas,
ipinasya ng Surian na Tagalog ang siyang dapat
pagbatayan ng Wikang Pambansa pagkat ito’y
nagtataglay ng nalinang nang panitikan at wikang
sinasalita ng nakahihigit ng dami ng mga Pilipino.
Kaya, noong Disyembre 30, 1937, inihayag ni
Pangulong Quezon na ang wikang pambansa ng
Pilipinas ay Tagalog.
Ang sumusunod ay iba’t ibang kautusang ipinairal ng
ating pamahalaan tungkol
sa pagkasulong ng ating wika:
Nobyembre 1936- Inaprobahan ng Kongreso ang Batas
Komonwelt Bilang
184 na lumikha ng Surian ng Wikang Pambansa na
naatasang gumawa ng pag-
aaral ng mga katutubong wika at pumili ng isa na
magiging batayan ng wikang
pambansa.
Disyembre 30, 1937 - Sa pamamagitan ng Kautusang
Tagapagpaganap Blg.
134 ng Pangulong Quezon, ang Wikang Pambansa ay
ibabatay sa Tagalog.
Abril 1, 1940 - Ipinalabas ang Kautusang
Tagapagpaganap na nagtadhana ng
paglilimbag ng isang balarila at isang diksyunaryo sa
Wikang Pambansa. Ipinahayag pa ring ituturo ang
wikang pambansa sa mga paaralan sa buong Pilipinas
na nagsimula noong Hunyo 19, 1940.
Hunyo 7, 1940 - Pinagtibay ng Batas-Komonwelt Blg.
570 na nagtadhana na
simula sa Hulyo 4, 1946. Ang Wikang Pambansa ay isa
sa mga opisyal na wika
ng bansa.
Marso 26, 1954 - Nagpalabas ng isang kautusan ang
Pangulong Ramon
Magsaysay sa taunang pagdiriwang ng Linggo ng
Wikang Pambansa mula sa Marso 29 - Abril 4. Subalit
ang petsa ng pagdiriwang ay inilipat sa Agosto 13-19
tuwing taon.
Agosto 12, 1959- Tinawag na Pilipino ang Wikang
Pambansa ng lagdaan ni
Kalihim Jose Romero ng Kagawaran ng Edukasyon
ang Kautusang Blg 7. Ayon sa kautusang ito, kaylaman
at tutukuyin ang pambansang wika ayPilipin o ang
gagamitin.
Oktubre 24,1967- Nilagdaan ni Pangulong Marcos ang
isang kautusang
nagtatadhana na ang lahat ng mga gusali at mga
tanggapan ng pamahalaan ay
panganlan sa Pilipino.
Marso, 1968 - Ipinalabas ni Kalihim Tagapagpaganap,
Rafael Salas, ang isang
kautusan na ang lahat ng pamuhatan ng liham ng mga
kagawaran, tanggapan at
mga sangay nito ay maisulat sa Pilipino.
Agosto 7, 1973- Nilikha ng Pambansang Lupon ng
Edukasyon ang resolusyong
nagsasaad na gagamiting midyum ng pagtuturo mula sa
antas elementarya hanggang tersyarya sa lahat ng
paaralang pambayan o pribado at pasisimula sa taong
panuruan 1974--75.
Hunyo 19, 1974 - Nilagdaan ni Kalihim Juan Manuel
ng Kagawaran ng
Edukasyon at Kultura ang Kautusang Pangkagawaran
Blg.25 para sa
pagpapatupad ng edukasyong bilingwal sa lahat ng
kolehiyo at pamantasan.
Pagkatapos ng Rebolusyon ng Edsa, bumuo muli ang
pamahalaang rebolusyonaryo ng Komisyong
Konstitusyonal na pinamunuan ni Cecilia Muñoz
Palma. Pinagtibay ng Komisyon ang Konstitusyon at
dito’y nagkaroon muli ng pitak ang tungkol sa Wika:
Artikulo XIV - Wika
Sek. 6 - Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ayFilip
ino. Samantalang nalilinang, ito ay dapat payabungin at
pagyamanin pa salig sa umiiral na Wika sa Pilipinas at
sa iba pang mga wika. Alinsunod sa mga tadhana ng
Batas at sang-ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng
Kongreso, dapat magsagawa ng mga hakbangin ang
Pamahalaan upang ibunsad at paspasang itaguyod ang
paggamit ng Pilipinas bilang midyum na opisyal na
Komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa
sistemang pang-edukasyon.
Sek. 7 -Ukol sa mga layunin ng Komunikasyon at
pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay
Filipino at , hanggat walang itinatadhana ang batas,
Ingles. Ang mga wikang panrelihiyon ay pantulong ng
mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbi na
pantulong sa mga wikang panturo roon. Dapat itaguyod
ng kusa at opsyonal ang Kastila ng Arabic.
Sek. 8 - Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa
Filipino at Ingles at dapat
isalin sa mga pangunahing wikang panrehiyon, Arabic
at Kastila.
Sek. 9 - Dapat magtatag ag Kongreso ng isang
Komisyon ng Wikang Pambansa na binubuo ng mga
kinatawan ng iba’t ibang mga rehiyon at mga disiplina
na magsasagawa, mag-uugnay at magtataguyod ng
mga pananaliksik sa Filipino at iba pang mga wika
para sa kanilang pagpapaunlad, pagpapalaganap at
pagpapanitili.
Agosto 25, 1988 - Ang Kautusang Tagapagpaganap
Blg. 335 ay ipinalabas at
nilagdaan ni Pangulong Corazon Aquino na
nagtatadhana ng paglikha ng
Komisyong Pangwika na siyang magpapatuloy ng pag-
aaral ng Filipino. Gayon

din, pinagtibay ang paggamit ng Filipino bilang
midyum ng pagtuturo sa mga
paaralan sa mga piling asignatura.
Wikang Filipino
AngFilipi no ang pambansang wika at isa sa mga
opisyal na wika ngPi l i pi nas—
angInggles ang isa pa—ayon sa Saligang Batas ng
1987. Isa itongwikang
Awstronesyo at ang de facto na pamantayang bersyon
ng wikang Tagalog,
bagaman de jure itong iba rito.
Kasaysayan at sariling katangian
Noong Nobyembre 13,1937, inilikha ng unang
Pambansang Asamblea ang
Surian ng Wikang Pambansa, na pinili angTagalog
bilang batayan ng isang
bagong pambansang wika. Naimpluwensyahan ang
pagpili sa Tagalog ng mga
sumusunod:[1]
1. Sinasalita ang Tagalog ng napakaraming tao at ito ang
wikang pinakanauunawaan sa lahat ng mga rehiyon ng
Pilipinas. Papadaliin at pabubutihin nito ang
komunikasyon sa mga taumbayan ng kapuluan.
2.Hindiito nahahati sa mga mas maliliit at hiwa-hiwalay
na wika, tulad ng
Bisaya.
3.Ang tradisyong pampanitikan nito ang pinakamayaman
at ang
pinakamaunlad at malawak (sinasalamin ang
dyalektong Toskano ng
Italyano). Higit na mararaming aklat ang nakasulat sa
Tagalog kaysa iba
pang mga katutubong wikang Awstronesyo.
4.Ito ang wika ngMaynila, angkabiserang pampolitika at
pang-ekonomiya
ng Pilipinas.
5.Ito ang wika ng Himagsikan at ngKatipunan—dalawang
mahahalagang
pangyayari sa kasaysayan ng Pilipinas.
Noong 1961, nakilala ang wikang ito bilangPilipino
upang mahiwalay ang kaugnayan nito sa mga Tagalog.
Nagtakda naman ang Saligang Batas ng 1973 ng
panibagong pambansang wikang papalit sa Pilipino,
isang wikang itinawag nitongFilipino. Hindi binanggit
sa artikulong tumutukoy, Artikulo XV, Seksyon 3(2),
na Tagalog/Pilipino ang batayan ng Filipino;
nanawagan ito sa halip sa Pambansang Asamblea na
mag-“take steps towards the development and formal
adoption of a common national language to be known
as Filipino.” Gayundin, nilaktawan ng Artikulo XIV,
Seksyon 6, ng Saligang Batas ng 1987, na ipinagbisa
matapos ng pagpapatalsik kay Ferdinand Marcos, ang
anumang pagbabanggit ng Tagalog bilang batayan ng
Filipino at mismong ipinagpatuloy na “as [Filipino]
evolves, it shall be further developed and enriched on
the basis ofexisting
Philippine and other languages (emphasis added).”
Tiniyak pa ng isang
resolusyon[2] ng Mayo 13,1992, na ang Filipino “ang
katutubong wika, pasalita at
pasulat, sa Metro Manila, ang Pambansang Punong
Rehiyon, at sa iba pang
sentrong urban sa arkipelago, na ginagamit bilang
wika ng komunikasyon ng
mga etnikong grupo. (emphasis added).”
Gayumpaman, tulad ng mga Saligang Batas ng 1973 at
1987, hindi nito ginawang kilalanin ang wikang ito
bilang Tagalog at, dahil doon, ang Filipino ay, sa
teoriya, maaaring maging anumang katutubong wikang
Awstronesyo, kasama na angSugboanon ayon sa
paggamit ng mga taga-Kalakhang Cebu atD avao.
Mga naiibang pananaw at panukala
Bagaman naitakda na sa Saligang Batas at mga
kaugnay na batas ang sariling katangian ng Filipino,
may nananatili pa ring mga alternatibong panukala sa
kung ano dapat ang maging katangian ng wikang
Filipino. Gayumpaman, nararapat itong maibukod sa
mga nagdaraing lamang na, sa kasalukuyan, ang
Filipino ay
de facto na iisa sa Tagalog at na ang pampublikong
paggamit ng Filipino ay sa
katotohanan ang paggamit ng Tagal
Antas ng Wika
Ang wika at salitain ay nahahati sa apat na uri.
Una, angba lba l, na siyang pinakamababa.
Halimbawa ng balbal ay ang mga sumusunod: "epal
(mapapel), iskapo (takas),
istokwa (layas), haybol (bahay)at bomalabs (malabo)".
Ikalawang uri naman ay anglalawiganin. Kabilang sa
antas na ito ay ang mga salitain ng mga katutubo sa
lalawigan. May temang lalawiganin sa kani kanilang
dila ang mga Kabiteño, Batangueno, Bicolano at iba
pa. Aa paggamit ng mga salitang hindi banyaga at
hindi rin naman Tagalog, matibay na indikasyon ng
lalawiganing tema ang pagkakaroon ngpunto O sa
ingles ayaccent.
Ang ikatlong uri naman ay angPambansa. SaPilipinas,
laman pa rin ng pagtatalo kung ano ang kasama sa
antas na ito. Marami ang nagsasabing ito ay Filipino,
samantalang ang iba naman ay may katwiran ding
tawagingTagalog lamang ang Wikang Pambansa ng
Pilipinas. Kung mauunawaan na ang Filipino at ang
kaniyang alpabeto (Simpleng alpabeto) ay maunlad, at
may mga hiram na titik. Ang Filipino naman ay
kalipunan ng mga salitain ng lahat ng mga Filipino
(tao) maging lalawiganin man, o balbal, mapa Tagalog
man o banyaga. Sa kadahilanang ito, ang Tagalog ang
siyang tinuturing na wikang Pambansa at hindi ang
Filipino. Gayunpaman dahil kasulatan at kasaysayan,
ang Filipino pa rin ang naitala at kinikilalang wikang
pambansa.
Ang ikapat na uri naman ng wika ay angPampanitikan.
Sa apat na antas ng wika, ito ang may
pinakamayamang uri. Madalas ito ay ginagamitan ng
mga salitang may iba pang
kahulugan.idioma,eskima,tayutay at iba't ibangtono,
temaat punto ay ginagamit sa pampanitikan. May isang
eksperto sa wika ang nagsabi na ang Panitikan ay
"Kapatid na babae ng Kasaysayan", dahil ang wikang
pampanitikan ay makasaysayan at may kakayahang
tumaliwas sa kasaysayan dahil sa kakayahang
lumikha ng mga tauhang piksyunal o hindi totoo.
Malayang magamit sa pagkatha ng dula, palabas, at
iba pang likhang- pampanitikan ay kadalasang
nagaganap
Ebolusyon
Kung papaanong ang text message ay naipapadala
mula sa isangcellphone tungo sa isa pa ay
misteryong sinasagot ng agham. Subalit sa
pasalitang pakikipagtalasasan, ang wika ang
tagapagdala ng ideya tungo sa mabisang pakikipag-
ugnayan. Kung kaya, ang pagkakaroon ng isang
pambansang wika ay tulay upang ang isang bansa ay
magkaisa at makamit ang minimithing kaunlaran.
Ayon kay Dr. Aurora Batnag ( Kabayan, 2001)
sapagkat ang Pilipinas ay
multilinggwal at multicultural, nabubuklod ang ating
mga watak-watak na isla ng iisang mithiin na
ipinapahayag hindi lamang sa maraming tinig ng
iba’t- ibang rehiyon kundi gayon din sa isahang
midyum na Wikang Filipino.
Samakatuwid hindi matutumbasan ang papel ng
wika sa pagtatangkang baguhin
ang kalagayan ng lipunan ng isang bansa.
AngBaybayin na tinatawag ringAl ibata ay malaon
nang ginagamit ng ating mga ninuno bago pa man
dumating ang mga Kastila. Ayon kay Jose Villa
Panganiban (1994) ang alibata ay malaganap na
ginagamit noong
1300 sa mga pulo ng Luzon at Kabisayaan
samantalang Sanskrito ang
ginagamit sa Mindanao
at Sulu. Ang mga epiko ng mga Bisaya, Tagalog,
Iluko, Ipugaw at
Bikol ay nasusulat sa alibata; samantalang ang mga
epiko ng Magindanaw ay
nasusulat sa Sanskrito. Lumilitaw na bagamat hindi
pa matatawag na bansa
ang ating mga lupain noong mga panahong iyon
malinaw na may pundasyon
ng panitikan at kulturang umiiral na ginagabayan ng
mga wika ng bawat
pangkat-etniko.
Sa artikulo ni Senador Blas Ople na lumabas sa
pahayagangKabayan
noong Ika-17 ng Agosto, 2001 ipinahayag niya na
ang ebolusyon ng
pambansang
wika ay isa sa mga matatagumpay na kabanata
sa kasaysayan ng bansa mula nang ito ay
ipanganak bilang kauna-unahang republikang
konstitusyunal noong 1898.
Idinagdag naman ni Dr. Batnag sa kanyang
artikulong may pamagat na “Wikang Filipino:
Kasangkapan sa Pagpapahayag ng Ideolohiyang
Filipino” na nalathala rin sa nabanggit na pahayagan na
mahigit isang daang taon na ang
nakalilipas, sariling wika --- ang Tagalog, at di
ang wika ng mga dayuhan---- ang
ibinabandilang tagapagpahayag ng mga mithiin
ng Himagsikang Pilipino at
naging opisyal na wika ng bagong tatag na
Konstitusyon ng Malolos.
Noong Ika-13 ng Setyembre, 1936 nang sa bisa
ngCommonweal th
Act No. 184ay naitatag ang Surian ng Wikang basehan ng pagbubuo ng Wikang Pambansa. Idinagdag
Pambansa. Naging kinatawaan niya naStarting in
ng Surian sina:
Jaime C. de Veyra 1940, the Tagalog- based national language was
Bisaya-Samar-Leyte taught in all public and private schools. The
Tagapangulo
Lope K. Santos
languagePi l i pi no was the Filipino National
Tagalog Language (in 1943) that was based on Tagalog
Kagawad beginning in 1959 when Department order No. 7
Santiago Fonacier was passed by then Secretary Jose Romero of
Ilokano the Department
Kagawad
Casimiro Perfecto of Education. The
Bicolano
Kagawad
same name (Pilipino) was also used for the
Felix B. Salas official language, the language
Hiligaynon
Kagawad
Cecilio Lopez for teaching and subject national language
Tagalog starting 1959. This stopped only whenFilipino
Kagawad
Hadji Buto
was approved as the national language. Filipino
Moro was the name used to call the national language
Kagawad in 1987 Constitution.
Isidro Abad
Bisaya-Cebu Ngunit ano ba ang pagkakaiba ng Pilipino sa Filipino?
Kagawad Ayon pa kay
Zoilo Hilario Constantino: It was apparent that Pilipino was
Kapampangan also Tagalog in concept and
Kagawad
Jose Zulueta
Panggasinense structure and there was no Pilipino language
Kagawad before 1959. Also, there was no Filipino
Ang mga nabanggit na kasapi ng Surian ng Wikang language before 1973. Pilipino is different from
Pambansa ang Filipino even though both became national
nagsagawa ng pag-aaral upang makapili ng wikang languages because these are different concepts
magiging batayan ng --- one was based on only one language and the
Wikang other on many languages in the Philippines,
Pambansa. Napagkasunduan nila na piliin ang Tagalog
sapagkat;
including English and Spanish.Samakatuwid,
1. ito ang gamit na wika sa Maynila na siyang sentro teknikalidad sa
ng
pamahalaan Saligang Batas ang naghihiwalay sa Pilipino at Filipino
at kalakalan; bukod pa sa ang Pilipino ay wikang nakabatay lamang
2. nagtataglay ang tagalog ng pinakamayamang sa Tagalog bilang Pambansang Wika samantalang ang
talasalitaan at
Filipino ay ang kabuuang bunga ng ebolusyon ng
wikang Pilipino kasama ang pagbabago dulot ng
panitikan;
impluwensiya ng wikang Kastila at Ingles.
3. madali itong mapag-aralan at maintindihan
4. pinakamalaganap itong ginagamit sa kapuluan
Ayon naman sa aklat naBakit Baliktad Magbasa ng
Ayon kay Dr. Pamela Constantino sa artikulo
Libro ang mga
niyangTagalog
Pilipino? (2000, Bob Ong )hanggang ngayon ay
mahirap pa ring resolbahin ang
Pilipino / Filipino: Do they Differ sa bisa ng
Executive Order No
isyu sa Wikang Pambansa dahil iba-iba pa rin ang
134 na nilagdaan ni Pangulong
Quezon noong Ika-30 ng Disyembre, 1937 ay kinilala sinasabi sa mga dyaryo, magazine at libro ukol dito.
ang Tagalog bilang Idinagdag pa sa aklat na si dating Governor Osmeña ay
nagpahayag na hindi patas kung pipiliting mag-
Tagalog ang mga hindi- Katagalugan. Pero
ipinaliwanag din sa aklat na:sa dating ginawang
survey sa
Ateneo de Manila University, 98% na ng mga
Pilipino ang kayang umintindi ng
Tagalog, samantalang 51% lang ang
nakakaintindi ng English.Patunay lamang
na malaganap na ang paggamit ng Filipino sa
kasalukuyan sa ating
bansa.
Batay na rin sa Saligang Batas noong 1987, binago ng
Surian ng
Wikang
Pambansa na kilala ngayon bilang Komisyon ng
Wikang Pambansa ang ang pagbabaybay ng mga
pantig sa Wikang Filipino halaw sa alfabetong English.
Nagkaroon din ng mga pagtatalo ukol dito subalit sa
kasalukuyan ang Modernong Alfabetong Filipino ay
binubuo 28 letra kasama angÑ na hango sa Kastila at
angNg na hago sa sinaunangBaybayi n (Alibata).
Noong taong 2001 ay nagpalabas ang
Komisyon ng Wikang Filipino ng pamantayan sa
wastong paggamit ng mga hiram na titik at pagsasalin
ng mga salita mula sa ibang dayuhang wika. Subalit
taong 2007 nang muling ipahinto ng bagong pamuuan
ng KWF, ang pagpapalaganap ng mga pamantayang ito
sapagakat maging ang mga dalubwika sa iba’t-ibang
pamantasan ay nagtatalo pa ukol dito.
II. ANG WIKANG FILIPINO AT ANG ISYU NG
GLOBALISASYON
Ayon kay Dr. Pamela Constantino
(Kabayan, Marso 14, 2003) sa artikulo niyang may
pamagat na “Folklore at Wika” hindi na bago ang
globalisasyon sapagkatmatagal na tayong nasa
ilalim ng globalisasyon sa anyo
ng kolonisasyon, migrasyon at ekonomikong
globalismo. Napailalaim na tayo sa
mga makapangyarihang bansa mula pa noong
ika-16 na siglo hanggang sa
kasalukuyan. Ang ating mga kababayan ay nasa
iba’t-ibang panig na
ng mundo at marami nang korporasyong
multinasyonal ang matagal nang nagpapatakbo
ng negosyo sa ating bansa. Hindi na rin bago sa
atin ang mga terminong privatization, oil
deregulation, IMF-Worldbank, CNN, Coke, Mc
Donald’s, import liberalization at iba pa.
Idinagdag pa niya mula pa sa pagpapalit ng siglo
ay ginagamit na ang at
pangunahing midyum na ng edukasyon at
opisyal na komunikasyon ang Ingles.
Kung kaya ano pa nga ba ang bago sa isyu ng
globalisasyon at Wikang Filipino? Bakit muling
tinututulan ang deklarasyon ni Pangulong Gloria
Macapagal Arroyo na paigtingin ang pag-aaral ng
English sa paaralan na nakasaad sa E.O 210? Ayon sa
Samahan ng mga Kolehiyo at Unibersidad sa Filipino
(SANGFIL) sa artikulong nalathala sa
pahayagangKabayan noong Pebrero 12, 2003, ang
hakbang na ito ng pangulo ay sumasalungat sa mga
siyentipiko at makabagong prinsipyo sa edukasyon
partikular ang katotohanang mas mabilis matuto
mga bata sa ikalawang wika kapag literado na sila sa
sariling wika. Naniniwala ang SANGFIL na hindi
makatutulong na hindi dapat sisihin sa Wikang Filipino
ang paghina ng kakayahan ng mga mag-aaral sa
English.
Sa pahayagan dingKabayan noong Pebrero 14, 2003
ay
nagpalabas ng manipesto ang Sentro sa kahusayan
sa Filipino, Komisyon ng
Lalong Mataas na Edukasyon ng DLSU na
nagsaaad na ang English ay hindi
solusyon sa problema ng edukasyon sa Pilipinas.
Nakasaad sa manipesto na
matagal nang panahong ginagamit ang English
bilang pangunahing
wikang panturo ngunit hanggang sa
kasalukuyan ay nananatili pa rin ang problema
ng bansa sa ekonomiya at edukasyon. Dapat
nating alalahanin na ang sagot sa mga ganitong
problema ay nakasalalay sa pagpapatibay ng
karunungan ng mamamayan at ito ay makakamit
sa wikang Filipino. Ang ganitong ideya ay
pinatutunayan ng mga lokal at internasyunal ng
mga riserts (pananaliksik) na mas mabilis ang
pagkatuto ng mga bata kapag sa sariling wika
nag-aral at ng mga bansang umuunlad na gamit
ang sariling wika sa pagsasalin ng kaalaman.
Nabanggit din sa manipesto na posibleng
ang pahayag ni GMA ay pagtalikod sa responsibilidad
ng pamahalaan na bigyan ng pagkakataon ang
mamamayan na paunlarin ang buhay sa sariling bayan
bagkos ay pinapag-aral tayo ng Wikang English upang
ipagtabuyan tayo sa ibang bansa. Isa itong
nakalulungkot na senaryo na habang tayo ang
tambakan ng produkto ng iba’t- ibang mga bansa, ang
atin naming inieeksport sa kanila ay mga OFW’s upang
maiangat ang ekonomiya ng ating bansa.
Ganun pa man, upang makalangoy sa
dikta ng globalisayon, hindi rin naman dapat
ipagwalang bahala ang pag-aaral ng English bilang
universal na wika. Ayon kay Satoko Iwasaki, isang
guro sa Tokyo, Japan, batay sa istatistiks noong 1996,
ang wikang Chinese ay ginagamit ng 999 milyong tao,
487 milyon ang gumagamit ng English, 457 milyon
ang gumagamit ng Hindu, 401 milyon ang nagsasalita
ng Spanish at 280 milyon naman ang gumagamit ng
wikang Russian. Patunay ito nang paglaganap ng
English.
Subalit, malinaw na dapat itanim sa
isipan ng mga mag-aaral na ang pag-aaral ng English
ay bahagi ng pagtatangka nating matuto sa larangan ng
teknolohiya at hindi kailan man bilang bahagi ng
pagpapailalaim sa imperyalismong US. Ayon kay
Paolo Freire sa aklat niyangA Pedagogy for
Liberation (1987), because of the political
problem of power, you need to learn
how to command the dominant language, in
order for you to survive in the
struggle to transform the society. Kung kaya ang
pagbabago ng lipunan tungo
sa pag-unlad ng mamamayan ay nangangailangan ng
pag-aaral ng English sa antas na ang bansa ay
makakasabay sa daloy ng mundo nang hindi nalilimot
ang sariling kultura at pagkatao.
III. WIKANG FILIPINO MULA ALIBATA
HANGGANG TEXT MESSAGING
Batay sa teorya ni Aram Noam Chomsky (1928), lahat
ng tao ay
may Language Acquisition Device (LAD.
Idinagdag niya na everyone is born
with some sort of universal grammar in their
brains------basic rules which are
similar across all languages. Ang sinaunang balarila na
nakabatay saBaybayi n ay may pamantayan ding
sinusunod. Iyon nga lamang, hindi ito lumaganap dahil
sa kolonisasyon ng Kastila sa ating bansa. Kung kaya’t
kung pagtatangkaang muling pag-aralan nag Baybayin
sa kasalukuyan, ang iniisip ng marami
na mahirap itong maunawaan ay isang
kasinungalingan. Kahit ang mgapre-
schoolers sa kasalukuyan ay matututo nito kung agad
tuturuan. Kung kaya, ang
pagkatuto ng wikang Filipino gamit ang alibata ay
isang ambisyong sa tingin ng iba ay hindi praktikal
subalit posible. Sapagkat hindi ba magiging lubos ang
pagkakaroon natin ng sariling pagkakakilanlan sa wika
kung muli nating bubuhayin ang alibata? Sapagkat
kahit si Rizal sa El Filibusterismo ay ginamit si
Simoun na nagpahayag ng mensaheng:
Anong lahi kayo sa kinabukasan? Isang
bayang walang kaluluwa, isang bayang walang
kalayaan na lahat nang bagay ay hiram ultimong
ang kasalanan at kabiguan?
Marami na ang pagtatangka na
buhayin ang alibata. Ayon kay Bayani Mendoza De
Leon, ang makabayang si Aurelio Alvero na kilala rin
sa tawag na Magtanggol Asa (pinatay si ng mga
Hapon dahil sa kanyang sinulat) at ang kasamang si
Jose Sevilla ang bumuo noong 1940 ngSALITIKAN
NG
WIKANG PAMBANSA.Noong 1972 ang iskultor
na si Guillermo Tolentino ay
naglimbag ng kanyang akalta naBaybayin, a
Syllabary. Noon namang 1978, si
Ricardo Mendoza sa kanyang aklat na Pinadaling
Pag-aaral ng Katutubong
Abakadang Pilipino ay nagpaliwanag na dapat
isama sa kurikulum ng edukasyon
ng Pilipinas ang pag-aaral ng alibata upang ang
kasalukuyang Filipino ay
malinawan hinggil sa kanyang pagkatao.
Idinagdag pa ni de leon na sa isang artikulongBathala
and our
Baybayin na kasama sa publikasyon ng Union
Espiritista Cristiana de Filipinas,
 Inc, binigyang linaw ni Guillermo Tolentino ang bawat
karakter sa alibata. Sinimulan niya ang paliwanag sa
salitang BATHALA kung saan ang BA, isinusulat na
ay simbolo kasarian ng babae, kung kaya ang unang
pantig
sa salitang BABAE. Ang LA
ay sagisag naman kasarian ng lalake habang
ang TA
ay mula sa hitsura ng sinaunang martilyo na gamit sa
paghampas o
pagdurog na bato. Ilan pa sa paglalarawan ni Guillermo
ang sumuasunod:
MA
-isang sinaunang pana na tanging ang malakas
lamang
ang nakagagamit
KA
-dalawang linya na itinaling bilang isa, basehan ng
salitang kasama, kaugnay, kakabit, kabiyak at
katipunan
WA
- represents the turning back of the end of the
thread
from a spool. It describes nihilistic impulse to
turn
against oneself to yield to the dark forces of
to deny life and existence. Hence it is found in
such
words as WAKAS, WALA, WASAK and
WATAK
NGA
- nagpapakita ng ingay ng hayop tulad ng baka at
kalabaw na nag-iingay nang UNGA
DA
- nagpapakita ng dalawang linya, tuwid o nakaliko na
repleksyon ng dinaanan ng tao o hayop. Kung kaya
ang salitang DAAN ay nagpapakita ng direksyon tulad
ng DOON, DITO, DIYAN at DULO.
Gaano man katumpak o kalihis ang
paliwanag ni Guillermo Tolentino tungkol sa alibata ay
hindi maitatatwang tiyak na may pinagmulan ang
bawat naimbentong titik ng ating mna ninuno. Higit pa
sana itong napagyaman at napaunlad kung marami ang
nagsikap at nagtangkang paunlarin ito. Ganun pa man
ay hindi pa huli ang lahat. may mga guro pa rin na
nagsisikap na ituro ito sa paaralan at maging
sainternet
ay may web site na nagpapaliwanag sa
epektibong paggamit ng alibata.
Hinggil naman sa text messaging, may
malaking pagkakatulad ang proseso ng paggamit nng
salita sa cellphone at ang pagbabaybay gamit aang
alibata. Sa cellphone ang pagpapantig at pagpapaikli ng
salita ay tulad rin sa prinsipyo ng pagpapantig gamit
ang Baybayin. Halimbawa, kung itatayp sa cellphone
ang pangungusap naPUPUNTA AKO SA
BAHAY, tiyak na ganito ito paiikliin saPPUNTA
AKO S BHY. Malinaw na ang texting at ang
paggamit ng alibata ay parehong nakabatay sa
konsepto ng pagpapantig. Magiging
kumplikado ang lahat kung taglish ang pagtetext,
halimabawa,PPUNTA ME SA
HAWS katumbas ng naunang halimbawa.
Hiwalay sa paksa ng Baybyin,
nababahala ang mga lingguwista sa tinatawag nilang
pagkawasak ng balarila sa wikang English man o sa
Filipino. Kung tutuusin ay wala namang problema dito
kung nagkakaunawaan naman ang dalawang
nagpapalitan ng text messages
n
gunit lumilitaw ang problema sa mga estudyante kapag
sila ay naatasang gumawa ng sulating pagsasanay sa
Filipino. Ang panghalip na niya ay nagigingnya at ang
siya ay nagigingsya. Mas malala pa ang pagkasira ng
konsepto ng pamanahunan ng pandiwa at ang maling
paggamit ng pang-ugnay na nang na bunga na rin ng
pagkasanay ng mga mag- aaral sa pagpapaikli ng
mensahe sa cellphone. Kung kaya ang panukala sa
ganitong sitwasyon ay mahigpit na pagwaswasto ng
mga guro sa mga munti mang
pagkakamali ng mga mag-aaral sa pagsulat nila ng mga
pormal na komposisyon upang matiyak na ang mga
batas sa balarila ay naipatutupad. Sa ganitong paraan
ay mapipigil ang pagkasira ng mga panuntunan sa
wika.
Kung talagang susuriin ay hindi naman talaga bago ang
texting ayon kay Dr. Isagani Cruz. Sa kanayang
artikulong may pamagat na
ANG TXTNG BLNG TXTOna lumabas sa
MALAY XVII (1) noong Agosto 2002,
ipinaliwanag niya na ang proseso ng texting ay walang
ipinagkaiba sa speedwriting noon pa mang unang
panahon sa England. Ang nabago lang ay ang
teknolohiya ng paggamit ng speedwriting sa cellphone.
Binigyang diin din ni Dr. Cruz na maging sa Baybayin
o Alibata ay may istruktura ng texting lalo pa sa
Bisayang alibatang pagbabaybay ng mga pagbating
maayong aga, maayong
buntag, maupay na aga, daghang salamat na higit
na mauunawaan pag binisita
ang web site ng (alibataatpandesal.com).
Anupa’t ang ebolusyon ng wikang
Filipino mula sa alibata patungong text messaging ay
sadyang malinaw na masasalamin kung pagtutuunan ng
pansin. Kung kaya, kung patuloy na payayabungin ang
paggamit ng alibata, hindi kataka-takang balang araw
ay magkaroon na ng espesyal na cellphone na
angkeypad ay may alibata o kaya naman aycomputer
n
a may lengguwaheng gumgamit ng alibata. Ang
kailangan lamang ay ating pahalagahan ang paggamit
nito at huwag isipin ang depinisyon ng praktikalidad na
nakabatay sa dikta ng dayuhan sa ating ekonomiya at
kultura. Kung patuloy na payayabungin ang Wikang
Filipino at gagamitin ang Baybayin, ang susunod na
henerasyon
ang makikinabang sa pagpupunyaging maaaring
pasimulan natin ngayon sa
kasalukuyan
Ang wika at salitain ay nahahati sa apat na uri.
Ang ikatlong uri naman ay ang Pambansa. Sa
Pilipinas, laman pa rin ng pagtatalo kung ano ang
kasama sa antas na ito. Marami ang nagsasabing ito
ay Filipino, samantalang ang iba naman ay may
katwiran ding tawaging Tagalog lamang ang Wikang
Pambansa ng Pilipinas. Kung mauunawaan na ang
Filipino at ang kaniyang alpabeto (Simpleng
alpabeto) ay maunlad, at may mga hiram na titik.
Ang Filipino naman ay kalipunan ng mga salitain ng
lahat ng mga Filipino (tao) maging lalawiganin man,
o balbal, mapa Tagalog man o banyaga. Sa
kadahilanang ito, ang Tagalog ang siyang tinuturing
na wikang Pambansa at hindi ang Filipino.
Gayunpaman dahil kasulatan at kasaysayan, ang
Filipino pa rin ang naitala at kinikilalang wikang
pambansa.
Ang ikapat na uri naman ng wika ay ang
Pampanitikan. Sa apat na antas ng wika, ito ang may
pinakamayamang uri. Madalas ito ay ginagamitan
ng mga salitang may iba pang kahulugan. idioma,
eskima, tayutay at iba't ibang tono, tema at punto
ay ginagamit sa pampanitikan. May isang bihasa sa
wika ang nagsabi na ang Panitikan ay "Kapatid na
babae ng Kasaysayan", dahil ang wikang
pampanitikan ay makasaysayan at may kakayahang
tumaliwas sa kasaysayan dahil sa kakayahang
lumikha ng mga tauhang piksyunal o hindi totoo.
Malayang magamit sa pagkatha ng dula, palabas, at
iba pang likhang-pampanitikan ay kadalasang
nagaganap.

Una, ang balbal, na siyang pinakamababa.

Halimbawa ng balbal ay ang mga sumusunod: "epal

(mapapel), iskapo (takas), istokwa (layas), haybol
(bahay)at bomalabs (malabo)".

Ikalawang uri naman ay ang lalawiganin. Kabilang sa

antas na ito ay ang mga salitain ng mga katutubo sa
lalawigan. May temang lalawiganin sa kani kanilang
dila ang mga Kabiteño, Batangueno, Bicolano at
iba pa. Aa paggamit ng mga salitang hindi banyaga
at hindi rin naman Tagalog, matibay na indikasyon
ng lalawiganing tema ang pagkakaroon ng punto O
sa ingles ay accent.