KABANATA I

Ang mga Unang Kabihasnan

Sa sinaunang panahon natuklasan ng tao ang gamit ng apoy, paggamit ng kagamitan para sa
pangangaso, pagsabasa at pagsulat.

Sa sinaunang panahun din nabuo ang unang pamilya, pamayanan, bayan, lungson, kaharian at imperyo.
Dito nalaman ng tao na may isa o maraming puwersa na nakahihigit sa tao at siyang painagmulan o
nagkontrol ng mga bagay-bagay. Dahil ditto, dapat siyang igalang at purihin sapagkat ditto nagsimula
ang unang konsepto ng relihiyon.

Katangiang Pisikal ng mga Unang Kabihasnan

Sa kabanatang ito, maglalakbay tyo sa nakaraan. Tatahakin natin ang landas ng mga sinaunang tao sa
Fertile Crest at Mesopotamia tulad ng mga Semerian, Babylonian, Hittite, Hebreo, Phoenician, Assyrian
at Chaldean. Mamamangha tayo sa mga piramide itinayo ng mga paraon sa Egypt. Matutuklasan din
natin ang Kabihasnan sa India, ang Mehenjo-Dearo at Harappa. Matututunan natin ang paraan ng mga
sinaunang Tsino sa China. At matutuklasan natin ang mga lihim ng iba pang sibilisasyong itintag sa Africa.

Sa pagtuklas ng sinaunang kabihasnan, bibigyan-diin ang halos sabay-sabay na pagsikat ng sibilisasyon sa

kapatagan ng mga Ilog Tigris-Euphrates, Indus, Yangtze at Nile. Ang mga ilog na ito ang nagsilbing daaan
ng mga kalakal at mga tao.

Fertile Crescent at mga Kambal na ilog

Fertile Cresent, isang pambihirang pangalan ng pook. Saan nagmula ang mga pangalang ito at sadyang
kakaiba kaysa mga pangalan ng pook na nakasanayan na nating margining?

Kung papansinin natin ang mapa sa pahina 45, mapupuna ang makitid na istrip na hugis-arko.
Nagsisimula ito sa Isthmus ng Suez, tuloy-tuloy pahilaga at bumabaybay sa dulong silangan ng Dagat
Mediterranean habang bumubuo ito ng hugis-arko patungo sa mataas na bahagi ng mga lupain sa Asia
Minor At Armenia. Unti-unti itong kumukurba patimog-silangan habang bumabagas sa mga Ilog Tigris at
Euphrates hanggang sa Golpo ng Persia. Ang matabang mga ilog-lambak na ito na hugis kalahating
buwan ang tinawag na Fertile Crescent.

Tigris at Euphrates: Ang Kambal na Ilog.

Pinagyaman at nilinang ang lupian ng Fertile Crescent ng ilang malalaking ilog, kasama na rito ang Tigris
at Euphrates na tinaguriang “Kambal na Ilog”

Nagsimulang dumaloy ang mga ilog na ito mula sa mga kagubatan ng Armenia. Ang Ilog Tigris na nasa
silangang bahagi ay umaagos nang 1771 km patungong Golpo ng Persia samantalang ang Euphrates na
nasa kanlurang bahagi ay bumabagtas sa 2737 km bago umabot sa Golpo ng Persia. May mga pook kung
saan makakalapit ng halos may 32.2 km ang pagitan ang mga Ilog Tigris at Euphrates. Pagkatapos, unti-
unti itong aagos nang papalayo sa isa’t isa.

May 242 km ang pinakamalayong pagitan ng dalawang ilog. Muling magtatagpo ito patungo sa Golpo ng
Persia kung saan makabubuo sla ng delta. Noong sinaunang panahon, umaagos nang magkahiwalay ang
dalawang ilog patungo sa Golpo ng Persia. Sa tagal ng panahon, nakaipon ito ng makapal na banlik na
nagdagdag ng 201.25 km sa baybayin hangang sa Golpo ng Persia.

Mesopotamia: Lupain sa Pagitan ng Dalawang Ilog

Nagmula sa mga Griyego ang pangalang Mesopotamia na ang ibig sabihin, “lupain sa pagitan ng mga
ilog”.

Mataba ang lupa sa Mesopotamia. Naghatid ng maraming biyaya at kamayanan s kanila ang mga tabing
ilog, matapos matutunang patuyuin at pagyamanin ng mga tao rito. Noong 5000 B.C., sari-saring
pagkain ang naaani ng mga tao rito tulad ng trigo, barley, mga bungangkahoy, peach, dates, nuts at
maraming uri ng gulay. Masagana rin ang Mesopotamia sa mga luntiang damuhan kung kaya nag-aalaga
ang mga tao rito ng mga baka, tupa, kambing at baboy.

Kulang ang Mesopotamia sa bato at mga puno para gawing torso upang magamit sa pagtatayo ng mga
bahay at gusali.. Bilang pamalit sa troso at bato, ginagamit nila ang putik upang gawing laryo para sa
mga tahanan at gusali. Pinunuan naman ng mga balat ng tupa at iba pang hayop upang gawing damit
ang kawalan ng hibla pang gawing tela.

Mga Unang Kabihasnan sa Mesopotamia

May walong kabihasnan na unang nagtayo ng panahanan sa Mesopotamia. Ito ang Sumeria, Babylonia,
Hittite, Assyria, Hebreo, Phoenician, Persiano at Chaldean. Pawang may pamana sa kabihasnan ang
bawat isa sa mga pangkat na ito.

Mga Sumerian

Ang Sumerian ang pinakaunang nandayuhan sa Mesopotamia. Nagsimula sila sa mga burol sa silangan.
Nakihalubilo sila sa mga orihinal na tribong nakatira roon hanggang sa nakalinang ng kultura na tinawag
na Sumerian. Mayaman ang kultura ng Sumerian. Maraming mananalaysay ang naniniwala rito sapagkat
marami silang mga naimbento na naging kapaki-pakinabang sa kabihasnan ng daigdig.

 Mga Lungsod-estado- Sa simula pa lamang ng kasaysayan ng mga Sumerian, nakapagpatayo na sila

ng mga lungsod. Bago matapos ang 3000 B.C., naitatag ang na rito ang malaking lungsod tulad ng ur,
Erech, Eridus, Nippur, Kish, Laisha, Lagash, at Umma
 Lipunan- may tatlong pangkat ang lipunan sa Sumerian.
1. Maharlika- binubuo ito ng pari at mga opoistal ng pamahalaan.
2. Mangangalakal at mga Artisano
3. Magsasaka at mga Alipin

1. Edukasyon- Ang susi sa pagbabasa logosyllabic patatsulok ay dumating mula

sa Behistun tatak, ang isang nagsasalita sa tatlong wika tatak patatsulok nakasulat sa Lumang Persian,
Elamite at Akkadian.
Sa 1838, gusali sa 1802 gawain ng Georg Friedrich Grotefend, Rawlinson Henry (1810-1895) ay
magagawang maintindihan ang seksyon ng Lumang Persian ng inscriptions Behistun, gamit ang kanyang
kaalaman sa modernong Persian. Kapag siya ay mababawi ang magpahinga ng ang teksto sa 1843, siya
at ang iba ay unti-unti ma-translate ang Elamite at Akkadian na mga seksyon ng ito, simula sa 37 mga
palatandaan siya ay deciphered para sa Lumang Persian.Samantala, maraming mga mas patatsulok
teksto ay darating sa liwanag mula sa arkeolohiko excavations, karamihan sa mga Akkadian Semitiko
wika, na kung saan ay gaya ng nararapat deciphered.
Sa pamamagitan ng 1850, gayunpaman, Edward Hincks (1792-1866) ay dumating sa maghinala isang
hindi-Semitiko pinagmulan para sa patatsulok. Semitiko wika ay nakabalangkas ayon sa mga pigil hininga
form, datapwa't patatsulok, kapag gumagana phonetically, ay isang pantigan, umiiral consonants sa mga
partikular na Vowels. Bukod dito, walang Semitiko salita ay maaaring natagpuan upang ipaliwanag ang
mga papantig halaga na ibinigay sa mga partikular na mga palatandaan.
2. Relihiyon- Sumasamba ang mga Sumerian sa maraming diyos na
nagkokontrol sa puwersa ng kalikasan. Ilan sa mga mahalagang diyos ng Sumerian ay sina: Anu-diyos ng
langit at lupa; Enlil- diyos ng hangin at bagyo; at si Ea- ang diyos ng tubig.
3. Pagsasaka at Kalakalan- Pagsasaka ang pinakamahalagang hanapbuhay ng
mga Sumerian. Gumagaw sila ng mga kanal at dike upang pandilig sa mga pananim. Nagtatanim ng mga
butil, dates, at gulay ang karamihan sa kanila. Nag-aalaga rin sila ng mga hayop tulad ng kambing, tupa
at toro. Ginagamit ang toro sa pag-aararo. Sila ang unang nakaimbento ng karawahe na hila ng asno

4. Ibat-ibang Imbensyon ng mga Sumerian

 Cuneiform- Patatsulok script (binibigkas / kju 藧 藞 ni 藧. 扫 f 莼
rm / Kew-NEE-i-form o / 藞 kju 藧 n 扫 f 莼 rm / Kew-ni-form) ay ang earliest na kilala pagsulat sistema
sa mundo. [1] patatsulok pagsulat lumitaw sa Sumerian kabihasnan ng timog Iraq sa paligid ng 34 siglo
BC [2] sa panahon ng gitnang panahon Uruk, simula bilang isang pictographic sistema ng
pagsulat. Patatsulok ay ang pinaka-laganap at kasaysayan ng makabuluhang sistema ng pagsulat sa
Laong Malapit East.
 Pinaka mataas na gusali ang iggurat o templo na yari sa laryo at
tila mga kahon na panagpatung-patong. Pinapatungan ang malaking korteng kahon ng mas maliit
hanggang sa tumaas nang tumaas.
 Naimbento rin ng mga Sumerian ang gulong. Sila ang unang
gumamit ng prisipyo ng algebra, ang sistema ng pagbilang na nakabatay sa 60. tinatawag nila itong
sexagesimal.
 Hindi sa papel sumusulat ang mga Sumerian kundi sa tabletang
luad na sinusulatan nila ng stylus habng malambot . Pagkatapos, pinatutuyo ito sa araw hanggang sa
tumigas.

Babylonian - Babylonia ay isang sinaunang kultura rehiyon sa central-timog Mesopotamya (kasalukuyan-

araw Iraq), sa Babylon bilang kabisera nito. Babylonia lumitaw kapag Hammurabi (fl. ca. 1696-1654 BC,
maikling pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari) nilikha ng isang imperyo sa labas ng teritoryo ng mga
dating Akkadian Empire. Babylonia pinagtibay ang nakasulat Akkadian Semitiko wika para sa mga opisyal
na gamitin, at pinanatili ang Sumerian wika para sa paggamit relihiyon, na sa pamamagitan ng panahon
na iyon ay hindi na ginagamit ang isang wika. Ang Akkadian Sumerian at tradisyon nilalaro ng isang
pangunahing papel sa mamaya Babylonian kultura, at ang rehiyon ay mananatiling isang mahalagang
sentro ng kultura, kahit na sa ilalim ng tuntunin sa labas, buong tanso Edad at ang mga Early Iron Age.

 Si Hamurabi ang nagging hari ng mga babylonian noong 1700 B.C. magaling siyang lidermilitar.
Organisado ang kanyang pamumuno at isa siya matalinong mhari. Kilala siya sa pagtitipon ng
mga batas na tinawag na Kodigo ni Hamurabi. Umaabot ang kodigo sa 282 kalipunan ng mga
nakasulat na batas sa Babylonia. Isinulat ito sa isang mataas na bato sa gitana ng lingsod upang
Makita ng lahat ng tao.
 Pamahalaan- Tinulungan si Hamurabi sa pamumuno ng mga nakabababang opisyal tulad ng mga
opisyal ng hukbo, mga sugo at mga gobernador ng ibat-ibang lungsod.
 Lipunan- “ Palaganapin ang Katarungan, Lipunin ang Masama upoang mhindi Akitin ang Malakas
ang Mahina. “ bibnibigyang halaga ang pangkat ng mga maginoo. Nagging malinaw ang
pagkakaroon ng mga malayang-tao at ng mag alipin. Binibigyang karapatan din ang kababaihan
ng mga pari. Lubos na pinahahalagahan ang mga anak subalit itinuturing na sariling pag-aari ng
ama ang mga anak.
 Panitikan- ipinalilikwanag ng ,epic of creation kung paano ginawa ni Marduk, hari ng mga diyos
ng mga babylonian, ang sansinukob. Siya ang kampeon sa digmaan sa kalawakan at niligtas niya
ang iba pang mga diyos. Dahil ditto pinarangalan siya ng mga kapwa niya diyos.
 Relihiyon- naniniwala ang mga Babylonian sa mga diyos ng Sumerian.nagdaraos din sila ng mga
ritwal katulad din ngt mga ginagawa ng mga Sumerian noong unang panahon.
 Sining at Arkitektura- Sa Babylonia, isang kasagsagan ng luad, at kakulangan ng bato, na
humantong sa mas higit na paggamit ng mudbrick; Babylonian Templo ay malaki at mabigat
istruktura ng krudo maglagay ng laryo, suportado ng buttresses, ang pag-ulan na dala off sa
pamamagitan ng drains. Isa tulad alisan ng tubig sa Ur ay ginawa ng mga lead. Ang paggamit ng
laryo ang humantong sa maagang pag-unlad ng pilaster at haligi, at ng frescoes at enameled
patong na pamagat. Ang mga pader ay brilliantly kulay, at kung minsan tubog sa sim o ginto, pati
na rin sa mga patong na pamagat. Lagyan ng kulay terra cotta-cones para sa mga torches ay din
sa-embed sa plaster.
Sa Babylonia, sa lugar ng Bas-kaluwagan, diyan ay mas malaki ang paggamit ng tatlong-
dimensional mga numero sa ang round - ang earliest halimbawa pagiging Statues ng Gudea, na
parang totoo kung medyo pangit ang yari ng bangkang iyon. Ang pagkasalat ng bato sa
Babylonia ginawa sa bawat maliit na bato mahalaga, at na humantong sa isang mataas na ganap
na ganap sa sining ng perlas-pagputol.
 Pag-unlad at Pagbagsak- isa sa mga dahilan ng pag-unlad ng babylonian ay ang pagkakaroong ng
kodigo ni hamurabi. Dahilan ng pagbagsak nito ang paglusob ng mga barbaro at mga tribo na
tinatawag na Indo-Europeo. Mga naging inapo ng tribong ito ng mga kassite. Nagsimulang
makisalamuha ang mga kassite sa mataas na bahagi ng babylonia noong panahon ng pamumuno
ng anak ni Nebuchadnezzar. Naging matatag ang pananakop nila sa Babylonia noong 16000 B.C