You are on page 1of 7

Mga Dinastiya sa Tsina (Ikatlong Grupo ng Hydrogen II) • pinamunuan ni Emperador Tang.

Mga Ninuno ng Lahing Tsino Halimbawa ng mga ambag nito ay ang:

• 4,000 taon na ang nakaraan, maraming mga tribo na nakatira sa lambak- • paggawa ng mga kagamitang bronse, palayok, banga at ang pagbabasa
ilog Huang Ho, tulad ng mga tribo ni Yandi (Yan emperor) at Huangdi ng emperador sa mga "oracle bone" para sa mga nagpapahula ng
(yellow emperor). hinaharap.

• Sa silangang bahagi ng Ilog Huang Ho nakatira ang tribo ng Jiuli na • nagmula ang dinastiyang ito sa kulturang Longshan.
pinamumunuan ni Chiyou. Sinasabing pala-away at mayroon ng mga
sandatang bronze ang mga Jiuli. • sa panahong ito nakagawa ang mga Tsino ng mga sisidlang banga,
karwahe at isang sistema ng pagsulat (calligraphy).
• Nang sakupin ni Chiyou ang tribo ni Yandi, natalo si Yandi at humingi ng
tulong kay Huangdi. Nagsanib pwersa si Yandi at Hunagdi at natalo at • umunlad ang pagtatanim.
piñata nila si Chiyou sa labanan sa Zhuolu, Hebei.
• nakilala rin ang lunar calendar.
• Pagkatapos ng pagkatalo ni Chiyou. Nagkaroon ng alitan sa tribo nina
Dinastiyang Chou
Yandi at Huangdi. Naglaban sila at natirang dominante si Huangdi.
• Nagsimula ito nang natalo ang mga Shang ng mga Zhou (Chou).
Dinastiyang Hsia
• namahala sa loob ng 900 taon, pinakamahaba sa lahat ng dinastiya.
Ang Hsia dynasty ay:
• lumitaw ang piyudalismo. (sistemang pampulitika na nagbigay ng
• itinatag ni Yu the great na kilala sa pagtaboy ng baha.
kapangyarihan sa mga aristokrata o pyudal na panginoon sa mga lupang
• pumalit ang anak niyang si Qi sa trono at nagtatag ng sistema ng pag-aari ng hari. Bilang kapalit kailangang maging tapat ang mga pyudal
pagmana. na panginoong maylupa sa hari.)

• tumagal ng 400 na taon. • Dito rin umiral ang "Ginintuang Panahon ng Pilosopiya" na pinangunahan
nina Confucius at Lao-tzu.
Si Haring Jie, na isang masamang pinuno ang pinakahuling Hari ng Hsia na
tinalo ng Shang dynasty sa Ilog Huang Ho noong 1,600 B.C. • maraming pag-unlad ang naganap.

Dinastiyang Shang • natutunan ang pag-araro at pagamit ng matutulis na sandatang yari sa


bakal.
Ang Dinastiyang Shang o Dinastiyang Yin ay ang itinuturing bilang isang
pinakaunang totoong imperyo sa Tsina. • napaunlad din ang irigasyon para sa patubig ng mga pananim.

• pinaniniwalaang isang alamat lang ang Shang, pero nang madiskubre ng Ang mag-amang sina Wu Wang at Ch'eng Wang at ang kapatid na duke ng una
mga Intsik na gumamit sila ng mga butong orakulo, dito napatunayang ang tatlong bayani na kinikalala ng mga Zhou.
totoo ang Shang.

• naitatag noong 1766 B.C. sa lambak ng Ilog Huang Ho.


• Naipasa sa dinastiyang Zhou ang "Basbas ng Langit" at ang titulo na • Ngunit nabuwag ang aliyansa at lumakas ang Qin at tinalo niya ang 6 na
"Anak ng Langit" sa hari nito nang tinalo ng Zhou ang huling hari ng city states. Sa huli, itinatag ni Haring Ying Zheng ang Qing Dynasty na
Shang. namuno bilang Qinshihuang.

• Naimbento nila ang bakal na araro. Dinastiyang Ch’in o Qin

• Ipinagawa ang mga irigasyon at dike laban sa pagbaha ng Huang Ho. Ito ay itinatag ni Prinsipe Chang noong 221 B.C. pagbagsak ng Dinastiyang
Chou. Si Prinsipe Chang ay higit na kilala bilang Emperador Shih Huang Ti (o
• Nagpagawa ng mga kalsada at sumulong ang Shih Huang-ti) na nangangahulugang “Ang Unang Emperador.”
• Sa larangan ng pakikidigma ,naimbento ng Zhou ang sandatahang Nagapi ng Qin dynasty ang mga kalabang estado sa ilalim ng pamumuno ni
crossbow at bumuo ng hukbong naka-kabayo at gumagamit ng chariot. Zheng. Noong 221B.C, napabagsak na ng tuluyan ni Zhen ang Zhou at iba pang
mga estado.
• Dahil malawak ang teritoryo ng Zhou at mahirap ang pamahalaan, nang
lumaon,humina ang kontrol ng Zhou sa mga nasasakupan nitong Sa pangalan ng Ch’in nagmula ang pangalan ng China.
estadong-lungsod.
Sa dinastiyang ito rin binuwag ang sistemang pyudal at ginawang sentralisado
• Nauwi sa panahon ng mga estado o warring states ang panunungkulan ng ang pamahalaan. Hinati ang imperyo sa 36 na lalawigan at nagtalaga ng mga
Zhou. opisyal.
• Sa panahon ng kaguluhang ito, lumitaw ang mga pilosopiya ng Pinili niyang mga tagapayo ang mga iskolar ng pilosopiyang Legalismo. Ayon sa
Confucianism at Taoism. Si Kongzi o Confucius ay naghain ng solusyon sa Legalismo, kailangan ang malulupit na batas at mabibigat na parusa para
kaguluhan ng lipunan.Itinuro niya ang tamang paraan ng asal,tamang maabot ang kaayusan.
relasyon ng bawat sia,at mabuting pamahalaan. Samantala para kay
Laozi (Lao Tzu),ang kaayusan ay makakamit kung susundin ang daloy ng Si Li Xi (Li Ssu), isang Legalista, ang naging punong ministro ni Shih Huang Ti.
kalikasan. Ang mga pilosopiya ng Confucianism at Taoism ay may Para kay Li Xi, makasasama sa China ang maraming libro at ideya na
malaking impluwensya sa kulturang tsino. tumutuligsa sa Qin.

Spring and Autumn Period Dito sinimulan ang pagsusunog ng mga aklat sa China.Ang natirang mga libro ay
tungkol sa agrikultura, medisina, at mahika. Ginawa nila ito para mabago ang
• Noong spring and autumn period (770-476 B.C.) ang Chou dynasty ay takbo ng kasaysayan na dapat ay magsimula sa panahong Ch’in. Inilibing
nahati sa 100 city-states. Naglaban ang 100 city-states para maging naman ng buhay ang mga iskolar dahil sa kanilang malawakang pagangaral na
pinuno ng nang maraming city-states. tutulan ang pamahalaan at suportahan naman ang isang malawakang pag-aalsa
sa pangalawang emperador ng panahon ng Ch’in.
• Ang spring and autumn period ay naganap noong Unang bahagi ng Chou
dynasty o Silangang Chou Dynasty. Sa dinastiyang ito rin sinimulan ang pagtayo sa Great Wall of China na umaabot
ng 6,400 km sa gawing hilaga ng China. Itinayo ito para mapigil ang paglusob
Warring States Period
ng mga Barbaro mula sa hilaga.
• Noong warring states period (475-221 B.C.) 7 city-states na lang ang
Bumagsak ang dinastiyang Ch’in dahil sa mahihinang emperador na pumalit kay
natira. Ang Qi, Chu, Yan, Han, Zhao, Wei at Qin. Noong una, gumawa ng
Shih Huang Ti.
aliyansa ang Han, Zhao at Wei para talunin ang Qi,Qin at Chu.
Dinastiyang Han labindalawang emperador ang naghari.

Isang hukbong pinamunuan ni Liu Bang ang sumakop sa lunsod ng Xianyang Nagyabong ang komersyo sa panahon ng paghahari ni Emperador Wudi o Wu Ti.
noong 207BC na siyang nagbigay wakas sa mapaniil na panahon. Pinag-isa ng pamahalaan ang paggawa ng kuwaltang metal at isinabansa ang
mga gawaan ng salapi. Bukod sa roon, pinatawan niya ang mga komersiyante
ng mataas na buwis at nagpanatili ng mga monopolyo sa produksiyon ng bakal,
Pagkaraan ng apat na taong pakikidigma sa kanyang katunggali ay asin at alak. Bunga nito, nagpasok ito ng malaking kita sa kabang-yaman ng
napasakamay nina Xiangyu at Liu Bang ang buong bansa at itinatag ang korte.
kaniyang paghahari--ang Han Dynasty noong 202BC.
Kasunod ng pag-unlad ng teknik o paraan ng pagtunaw, naging kapuna-puna
Nahati sa dalawang makasaysayang panahon ang bagong dinastiya. Ang unang ang paglago ng industriya ng pagtunaw ng bakal sa panahong ito. Maraming
panahon'y tinatawag na Western Han (206BC-24AD) na ang kabisera nito'y nasa mga kagamitang bakal at sandata ang alawakang ginamit sa mga pakay na
Chang'an (kasalukuyang lunsod ng Xian sa Lalawigang Shanxi). Samantalang agrikultural at militar. Napakahusay rin sa panahong ito ang paghahabi ng mga
ang pangalawang panaho'y tinatawag na Eastern Han (25AD-220AD), Luoyang telang sulta. May iba't ibang klaseng mga damit na sulta at tela na nahukay sa
ang naging kabiserang lunsod nito. Mawangdui ang napangalagaan sa Hunan Provincial Museum na nagpapakitang
nagkaroon ito ng sulong na teknik sa industriya ng sulta sa panahong ito.
Han Dynasty ang naghari sa ikalawang unipikadong emperyong Tsino. Batay sa
unipikasyong nilikha ni Emperador Qin Shi Huang ay pinagsamasama nito ang Ang mga taumbayan sa panahon ng Western Han Dynasty ay nakagawa ng
magkakaibang mga kultura. Ito ang naglatag ng pundasyon sa panlahat na kahanga-hangang tagumpay sa kultura. Halimbawa, isang aklatang pang-estado
kultura ng Han. Sa panahon ngang ito itinatag ng grupong etniko ng Han ang ang itinayo para mag-ipon at magtago ng mga aklat. Si Sima Qian, isang
sarili bilang ubod ng nasyong Tsino. Dahil nga sa napalagay sa dominanteng dakilang mananalaysay na nabuhay sa panahon ng paghahari ni Emperador Wu
posisyon. Ang pangingibabaw na ito ng mga Han ay nananatili pa rin ngayon sa ang nakapagtapos ng Records of the Historian (Mga tala ng Mananalaysay), ang
Tsina, kahit na may maraming mga pagbabago ang naganap sa nangakaraang unang kasaysayan ng Tsina na nagtatala ng kasaysayan mula kay Huangdi
mga dantaon. hanggang kay Emperador Wu.  

Sa katapusan ng Western Han Dynasty (206BC-24AD) ang trono ng pamilyang Sa panahon din ng Han napatanyag ang Silk Road. Isa itong ruta
Liu ay inagaw ni Wangmang, isang malayong kamag-anak ng pamilya ng hari. ng kalakalan na nagdadala ng mga produktong Tsino tulad ng seda at porselana
sa malalayong lugar sa Kanluran.  
Bagama't kinondena bilang isang mangangagaw, inaasahan pa rin ni Wangmang
na maibalik ang kaluwalhatian ng Han Dynasty sa pamamagitan ng Sa ilalim ng Han, ang mga opisyal ng pamahalaan ay pinipili mula
pagsasagawa ng mga patakaran o palakad na inilarawan sa mga klasikang sa mga iskolar na Confucian. Nagkaroon ng egular na pagsusulit sa serbisyo sibil
Confucian. Gayon pa man, sa kabila ng kanyang mga pagsisikap hindi pa ring upang pimili ng dapat manguna. Maraming pagsusulong sa teknolohiya,
kinagigiliwan si Wangmang dahil sa kanyang hindi tumpak na mga patakaran. medisina, sining, at pagsusulat ng kasaysayan ang naganap sa panahon ng Han.
Noong 17AD, nagsimula ang isang rebelyon sa buong bansa. Noong 25AD, tinalo Naimbento ang papel, porselana, at water-powered mill.
ng mapanghimagsik na hukbo ni Liu Xiu ang hukbo ni Wangmang at nabigyang
Dinastiyang Sui
wakas ang di nagtagal na Xin Dynasty.
Bago ang dinastiyang Sui, nakapasok ang mga nomadikong mandirigma. Watak-
Sa taon ding iyon, muling itinatag ni Liu Xiu ang Han Dynasty sa Lalawigang watak ang China ng 400 taon. Sa loob ng panahong ito ay nakarating ang
Hebei at ang Lunsod Luoyang sa kasalukuyang probisniyang Henan ang Buddhism sa China.
ginawang kabisera. Eastern Han Dynasty ang tawag ng mga mananalaysay sa
Later Han Empire. Ang Eastern Han Dynasty ay tumagal nang 195 taon na may
Itinatag ni Yang Chien/Yang Jian/Sui Wendi nooong 581 A.D.  Nilikha ng pamahalaan ang tatlong tanggapan upang lalo pang mapaglingkuran
ang mga mamamayan.
Sa ilalim ni Yang Shien nagkaisa ang kaharian sa hilaga at timog.
Imperial Secretariat – tagagawa ng mga patakaran
Dito nagpatuloy ang paggawa ng Great Wall of China.
Imperial Chancellor – may kapangyarihang magrepaso ng mga patakaran
Nagawa rin dito ang Grand Canal na nagdurugtong sa Ilog Huang Ho at Ilog
Yangtze. Department of State Affairs – tagapagsagawa ng napagkasunduan ng una
at ikalawang tanggapan.  
Tinaasan ang buwis sa panahong ito dahil sa pakikidigma.
Binuo rin ang tanggapan ng Board of Censors na may tungkuling
Sapilitan din ang pagtatrabaho sa mga proyekto ng pamahalaan at marami ang iulat sa emperador ang mga taong pinaghihinalaang nagtaksil sa pamahalaan.
namamatay. Dahil dito, nagtagumpay ang pag-aalsa na pinangungunahan ni Li Ipinapaalala rin ng tanggapan ang mga pagkakamali o hindi magandang asal ng
Shi-min. emperador.  
Dinastiyang T’ang Dahil sa kawalan ng magaling na emperador, nasadlak sa
kaguluhan ang dating maunlad at mapayapang imperyo. Sumailalim ito sa
Labis na nagdusa ang mga magsasaka dahil ginamit silang mga manggagawa sa
limang magkakasunod na dinastiya sa loob ng kalahating siglo. Sa kabila nito,
mga proyekto ng Sui. Kung kaya sa kalaunan nagkaroon ng mga pag-aalsa ang
hindi naglaho ang kulturang Tsino. Sa kabila ng anarkiya, umunlad ang
mga magsasaka sa pamumuno ni Li Yuan. Itinatag niya ang Tang noong 618
paglilimbag at sining.
A.D. at tinawag siyang Emperador Tai Cong. Pangalawa sa dakilang dinastiya ng
China ang Dinastiyang Tang.   Gintong Panahon ng China
Nanumbalik ang kasiglahan at kasaganaan ng lipunan at kulturang Tsino. Natamo ng China ang tugatog ng kaningningan at kapangyarihan sa panahon ng
Bumalik ang matatag at mahusay na pamamahala sa tulong ng mga iskolar na Dinastiyang T’ang. Ito ang Gintong Panahon ng China na naganap sa panahon ni
Confucian. Ming Huang mula 712-756. Sumikat sa panahong ito ang mga dakilang makata
at mga tanyag na pintor. Pinasiglang muli ang Confucianismo. Ito ang panahon
• Sumigla ang agrikultura dahil sa mga bagong uri ng palay at bagong
ng klasikong panulaan ng China. Nangungunang mga makata sina Li Po at Tu
paraan ng pagtatanim.
Fu. Umunlad din ang pagpipinta at paglilimbag.
• Sumigla rin ang kalakalan dahil sa mga bagong kalsada na naging daan
Pumasok sa China ang tagapagtaguyod ng mga dayuhang relihiyon. Sa lahat ng
para sa lalo pang masiglang palitan ng produkto at ideya.
mga ito, ang Budismo ang may malalim na impluwensya sa China.
• Naimbento ang woodblock printing na nagpabilis sa paggawa ng kopya ng Nakipagtunggali ito sa imperyong Muslim-Arabe sa pagiging pinakamayaman at
anumang sulatin.   pinakamakapangyarihang estado sa daigdig. Sa lawak ng teritoryo ng China,
nakipag-ugnayan ito sa ibang bansa. Umunlad ang kalakalan at ito ay
Ipinagpatuloy nito ang mga bagay o gawi na sinimulan ng mga naunang nagpalakas sa paggamit ng salapi at pagtatatag ng mga bangko.
dinastiya. Isa sa mga ito ang eksaminasyong serbisyo sibil para sa mga gustong
maglingkod sa pamahalaan. Tinatawag na chin-shin ang pinakamataas na Dinastiyang Sung
kategorya ng pagsusulit para sa mga naghahangad na mamuno sa pamahalaan.
• Itinatag ni (Zhao) Chao K’uang-yin na kilala bilang Tai Tsu noong 960 C.
Ang mga turo at ideolohiya ni Confucius na nabuhay sa panahon ng Dinastiyang
E.
Chou ang naging batayan ng pagsusulit.
• Nagpatuloy ang pagsubok ng pagsalakay ng mga pangkat etniko sa H.A.
• Khitan, Xixia, Mongol at Jurchen • Ang Lipunan (mula sa pinakamataas sa pinakamababa)

• Ikatlo sa mga dinastiya ng China ang dinastiyang Sung. • Emperador at ang pamilya

• Pinairal ang sentralisadong pamamahala at koleksyon ng buwis • May-ari ng lupa o gentry, magsasaka, artisan

• Pinairal ang chin-shin (pagsusulit na isinagagawa tuwing ikatlong taon. • Mangangalakal (Ayon sa Confucianism ang kanilang kayamanan ay mula
Hinihikayat ang matatalino na maglingkod sa pamahalaan sa pawis ng ibang tao.)

• Namulaklak ang sining at panitikan Dinastiyang Yuan

• Kalikasan ang nagging tema ng panitikan • *Unang Simula

• Landscape painting at iskultura • Itinatag ni Kublai Khan noong 1264/1267 ang lunsod ng Daida/
Khambalic *ngayon ay Beijing* sa Hilagang China – unang dinastiyang
• Umunlad ang arkitektura at paggawa ng porselana banyaga na naging capital ng dinastiyang Yuan (Si Kublai Khan ay apo ni
Genghis Khan)
• Naimbento ang gunpowder
• Nasakop ng Mongol ang Hangzhou, kapital ng Song noong 1276 C. E.
• Nagsimula ang tradisyong footbinding
• Magaling na mandirigma ang mga Mongol
• Binabalot ng mahigpit sa bendang bulak o seda ang paa mula sa mga
daliri hanggang sakong upang mapigilan ang paglaki ng paa. • Tagkay ang kasanayan sa pagsakay sa kabayo
• Paglitaw ang Neo – Confucianism na binuo ni Zhuxi (Chu Hsi) • Mahusay sa taktika ng pakikipaglaban
• Taong 1065 humina ang imperyo dahil sa pagbaba ng taunang kita. • May disiplina
• Isa pang dahilan ang paglaki ng populasyon. • May katapatan sa pinuno
• Naapektuhan din ang sahod ng naglilingkod sa pamahalaan. • Lahat ng katangiang ito ay nahubog sa pamumuhay sa steppe.
*kapatagan, damuhan na walang puno at malayo sa kahit anong anyo ng
• At hindi naglaon … hinirang na punong konsehal ni Emperador Shen
tubig.
Tsung si Wang Anshih sa kalutasang pinansyal.
• Ipinaiiral pa rin ng mga Mongol ang Confucianism bilang pilosopiya ng
• Reporma sa Pananalapi
pamahalaan at iba pang tradisyong Tsino para sa nakararaming
• Kinontrol ng pamahalaan ang daloy ng produkto nasasakupan.

• Nagpautang din ang pamahalaan sa mababang interes na nagpabuwag sa • Nanatili ang sariling kultura
mga pribadong institusyong nagpapautang sa mataas na interes.
• Parehong nakasulat sa wikang Mongol at Tsino ang mga dokumento
• Nang namatay si Emperador Shen Tsung noong 1085, pinawalang bias ngunit ..
ang mga reporma na ipinatupad ni Wang Anshih nang dahilan sa
• Nasa matataas na posisyon ang imperyo ng Mongol.
pagkahati ng Tsina sa 2 kaharian. Sinakop ito ng mga Mongol.
• Ang Yuan ay bahagi ng mas malawak na imperyong Mongol na matataas ng opisyal. Kaagad niyang pinatawan ng parusa ang sinumang
sumasaklaw sa H. A. hanggang K. A. opisyal na hindi kaagad nag-uulat lalo na kapag may kalamidad sa
kanilang nasasakupan tulad ng pagbaha o pagtuyot.
• Maraming dayuhang manlalakbay sa panahon na ito katulad ni Marco Polo
• Nang mamatay si Hung Wu, pinalitan siya ng kanyang ap na si Chun Yun-
• Kaayusan ang nakatulong sa pagsulong ng kalakalan. wen. Inalis niya ang pribilehiyo ng kanyang amain na si Chu Ti sa takot
na baka agawin nito ang trono sa kanya. Subalit lumaban si Chu Ti
• Naging ligtas ang Silk Road o Ruta ng Seda na palitan ng kaalaman at
hanggang maagaw niya ang kapangyarihan. Siya ay tinawag na
produkto sa pagitan ng mga mangangalakal.
Emperador Yung Lo.
• Namatay si Kublai Khan noong 1294
• Sa pamumuno ni Yung Lo, nagpadala siya ng mga ekspedisyon sa
• Unti unting nauubos ang kayamanan ng bansa dahil sa pakikidigma Cambodia, Cochinchina, Siam, Sumatra, Java, Indonesia at Ceylon. Upang
masubaybayan ang paglusob ng mga Mongol sa hilaga, ginawa niyang
• Huling pinuno si Shun Ti na tinalo sa pag-aalsang pinangunahan ni Chu kabisera ang Beijing.
Yuan-chang isang Budistang monghe na kinampihan ng mga Tsino.
Dinastiyang Ching
Dinastiyang Ming
• Sinalakay ng mga Manchu ang China noong 1618 sa pamumuno ni
• Pinalitan ng mahihinang emperador si Kublai Khan. Dumami naman ang Nurhachi. Sinakop nito ang buong teritoryo ng China sa hilaga ng Great
mga pag-aalsa ng mga Tsino laban sa mga Mongol. Isa sa mga rebelde si Wall kasama ang Mukden na ginawang kabisera ng imperyo.
Zhu Yuanzhang (o Chun Yuanchang). Unti-unting lumakas ang kanyang
hukbo na nakabase sa Nanjing. Noong 1368, tuluyang napabagsak ni Zhu • Itinatag ng mga Manchu ang dinastiyang Ching.
Yuanzhang ang Mongol sa Daidu. Itinatag niya ang dinastiyang Ming at
• Sumunod kay Nurhachi si Tai Tsung, anak niya
kinilala siya bilang Emperador Hung Wu.
• Ginawang Ta Ching ang opisyal na pangal ng dinastiya
• Ang Ming ay ang ikaapat na dakilang dinastiya ng China.
• Di pa ganap na napasok ang Great Wall dahil sa pagbabantay ni Wu Sen-
• Nanumbalik ang mga Tsino sa pamamahala ng kanilang bansa. I
kwei, pinakamahusay sa dinastiyang Ming
• naayos muli ang Great Wall of China.
• Lumubha ang paghihirap ng mga tao dahil sa labanan.
• Ibinalik ang sistema ng eksaminasyon sa serbisyo sibili at burukrasyang
• Nagkaroon ng tagtuyot at peste; tumaas ang buwis
Tsino.
• Moong 1646, isang pirata ang bayaning lumaban sa mga Manchu; siya si
• Pinalawak ang kalakalang pandagat. Nagkaroon ng ekspedisyon sa
Kuo Hsing-ya o Koxinga
ibayong-dagat ang mga Tsino sa pamumuno ni Admiral Zhenghe.
Nakarating sa Timog Silangang Asya, Timog Asya, Persian Gulf at • Sakit sa ulo ng mga Manchu si Koxinga
Silangang Africa ang mga barko ni Zhenghe. Sa kabuuan, muling
umunland ang kulturang Tsino at lumago ang ekonomiya. • Nagtayo siya ng base sa baybayin ng Fookien at sa loob ng 15 taon,
sinalakay ang baybayin ng China mula Macau hanggang bunganga ng Ilog
• Ibinalik niya ang pamahalaan sa tradisyon ng dinastiyang T’ang. Muling Yangtze
ipinatupad ang mga pagsusulit para sa serbisyo sibil sa paghirang ng mga
• Subalit tinalo siya ng mga Manchu sa tulong nga mga Olandes at tumakas
siya papuntang Formosa.

• Nagkaroon siya ng interes salakayin ang Pilipinas. Nagpadala siya ng sulot


sa sugo sa Maynila at sapilatang humingi ng tributo sa mga Español
ngunit ang mga ito ay tumanggi.

• Pinanatili ng mga Manchu ang tradisyon ng pamamahala at institusyon sa


lipunan.

• Ipinahayag ni Li Tzu Tseng ang sarili niya bilang emperador. Itinatag niya
ang dinastiyang Ta Shun. Hindi nagtagal ang kapangyarihan niya sa
Honan. Pinalays siya ni Heneral Wu Sen-kwei. Nagtangka siyang tumakas
pa-Shenai ngunit nahuli at pinatay.

• Namatay si Tai Tsung noong 1643; pinasinayaang unang emperador ng


China at Manchuria ang anak niyang anim na taon noong Oktubre 30,
1644. Noong 1650, nasakop ng mga Manchu ang buong imperyo at sa
pangalawang pagkakataon, isang dayuhang dinastiya ang namuna sa
China.

• Tumagal hanggang 1911 ang sistemang dinastiya sa China. Ito ay


nagwakas ng si Henry Pu Yi, ang pinakahuling emperador ay bumaba sa
kapangyarihan at namuhay ng normal.

   

You might also like