KASAYSAYAN NG BASKETBALL

Taong 1891, buwan ng Disyembre nang likhain ni Dr. James Naismith ang isa sa mga
pinakapopular na laro sa buong mundo ngayon - ang BASKETBOL. Isa siyang guro sa Estados
Unidos (Springfield, Massachusetts) na naatasan lamang ng kanyang Punong Guro na gumawa
ng isang larong maaring ganapin tuwing tag-lamig. Matapos mag-isip, kumuha siya ng dalawang
basket, idinikit ang mga ito ng may kataasan sa loob ng YMCA dyim, at itinapon ang isang bola
sa loob ng basket. Ang itinapon niyang bola ang naging unang tira sa isang laro na huhuli sa
interes ng buong mundo sa pagdaan ng panahon. Ang Pilipinas ang isa sa mga bansang unang
naimpluwensiyahan ng basketbol sa mundo. Dumating ito sa ating bansa noong maagang bahagi
ng 1900s. Dahil dito, hindi nag-atubiling sumali ang ating bansa noong una itong laruin sa 1904
Olympics sa Berlin. Bagamat may kaliitan ang mga Pilipinong manlalarong naipadala kumpara
sa mga Europeo, natalo nila ang apat na bansa (Mexico, Eutania, Poland at Italy). Natalo lamang
sila ng Estados Unidos na tuluyang naghari sa larong ito hanggang 1968. Mula noon, lubusan ng
sumikat ang larong ito sa ating bansa. Dahil sa labis na pananabik sa larong ito, naitatag ang
ilang organisasyon sa ating bansa (MICCA, NCAA, UAAP, at PIBA), ngunit maituturing na isa
lamang ang tunay na humugis ng basketbol sa ating bansa --- ang PBA o ang Philippine
Basketball Association. Dito lumabas ang ilang mabibigat na kompanya bilang pangalan ng mga
koponan. Crispa, Pop Cola, San Miguel at Purefoods ang ilan lamang sa mga halimbawa.
Patuloy na tinatangkilik ng masa ang bawat laro ng PBA lalo na't pinapalabas ito sa telebisyon o
maaring pakinggan sa radyo. Sa pamamagitan rin ng basketbol umusbong ang mga career ng
mga tanyag na manlalaro tulad nina Lauro "The Fox" Mumar at Sonny "The Living Legend"
Jaworski. 
KASAYSAYAN NG VOLLEYBALL

Ang laro ng volleyball, orihinal na tinatawag na "mintonette", ay na imbento sa 1895 by William G.

Morgan, pagkatapos ng mga imbento ng basketball sa pamamagitan lamang ng 4 na taon. Morgan, isang
graduate ng Springfield College ng YMCA, dinisenyo ang laro na maging isang kumbinasyon ng
basketball, baseball, tennis at Handball.

Ang unang net volleyball, hiniram sa tennis, ay lamang 6'6 "mataas na (kahit na kailangan mong tandaan
na ang average na Amerikano ay mas maikli sa 19 siglo).

Ang mga nakakasakit na estilo ng setting at spiking ay unang nagpakita sa Pilipinas in 1916.  Sa paglipas
ng taon na sumunod, ito ay naging malinaw na ang standard na mga patakaran ay kinakailangan para sa
tournament play, at ganito ang USVBA (Estados Unidos Volleyball Association) ay binuo noong 1928.

Dalawang taon mamaya, ang unang 2-taong beach volleyball laro ay nilalaro, kahit ang mga propesyonal
na mga bahagi ng isport ay hindi lumitaw hanggang marami mamaya. Hindi nakakagulat, ang unang
beach volleyball asosasyon ay lumitaw sa California (1965), at ang mga propesyonal na manlalaro
nagkakaisa sa ilalim ng tangkilik ng AVP (American Volleyball Professionals) noong 1983.

Sa panahon ng 1984 Los Angeles Olympics, American mga kalalakihan at kababaihan kinuha ginto at
pilak medals sa indoor volleyball competition. Apat na taon mamaya sa Olympics sa Korea, ang mga
tawo sa sandaling muli scored ginto. Simula sa 1996, 2-taong beach volleyball ay opisyal na ipinakilala sa
Palarong Olimpiko. Ngayon, mayroong higit pa sa 800,000,000 volleyball manlalaro sa buong mundo, 46
milyon sa kanila sa US.
KASAYSAYAN NG TENNIS

Tennis buhat mula sa isang 12th siglo Pranses laro na tinatawag na paume (ibig sabihin palma);
ito ay isang hukuman laro kung saan ang bola ay takot sa mga kamay.Paume nagbago sa jeu de
paume at mga raketa ay ginagamit. Ang laro ay kumalat at lumaki sa Europa. Sa 1873, Major
Walter Wingfield imbento ang isang laro na tinatawag na Sphairistikè (Griyego para sa
"paglalaro ng bola) kung saan ang modernong panlabas na tennis nagbago.
Laro ng raketa at bola (kasama real tennis sa Great Britain, hari o reyna tennis sa Australia, at
hukuman tennis sa Estados Unidos, ang lahat ng kung saan ay ang parehong laro at nilalaro sa
loob ng bahay) buhat mula sa isang 12th at 13th siglo Pranses Handball laro na tinatawag na jeu
de paume (laro ng palma). Sa 1873, Major Walter Wingfield imbento ang isang laro na tinatawag
na sphairistikè, na sa mga modernong panlabas na tennis nagbago.
KASAYSAYAN NG BASEBALL

Amerikano ay nagsimula ng paglalaro sa baseball sa impormal na koponan, gamit ang lokal na

mga patakaran, sa unang bahagi ng 1800s. Sa pamamagitan ng 1860s, ang mga isport, walang
kaagaw sa pagiging popular, ay pagiging inilarawan bilang America's "pambansang palipasan ng
oras."
Alexander Joy Cartwright (1820-1892) ng New York imbento ng modernong baseball field sa
1845. Alexander Cartwright at ang mga miyembro ng kanyang New York Knickerbocker Base
Ball Club, nagbabanta ang unang alituntunin at mga regulasyon para sa mga modernong laro ng
baseball.
Baseball ay batay sa ang Ingles na laro ng rounders. Rounders naging popular sa Estados Unidos
sa maagang 19th siglo, kung saan ang laro ay tinatawag na "townball", "base", o
"baseball". Cartwright formalized sa modernong mga alituntunin ng baseball.
Ang unang naitala baseball game sa 1846 kapag Alexander Cartwright's mataas na medyas
nawala sa New York Baseball Club. Ang laro ay gaganapin sa Elysian Fields, sa Hoboken, New
Jersey. Sa 1858, ang National Association of Base Ball Players, ang unang organisadong liga
baseball ay nabuo.
KASAYSAYAN NG SOCCER

Nagmula ang Ingles na laro ng rugby, American football ay nagsimula sa 1879 sa mga patakaran
instituted sa pamamagitan ng Walter Camp, player at coach sa Yale University.
Walter Camp
Walter Camp ay ipinanganak Abril 17, 1859, sa New Haven, Connecticut. Siya pumasok Yale
1876-1882, kung saan siya aral ng gamot at negosyo. Walter Camp ay isang may-akda, Athletic
director, chairman ng board ng New Haven Clock Company, at director ng Peck Brothers
Company. Siya ay pangkalahatang Athletic director at ulo advisory football coach sa Yale
University from 1888-1914, at chairman ng komite Yale football 1888-1912. Camp nilalaro
football sa Yale at nakatulong evolve ang mga patakaran ng laro ang layo mula Rugby Soccer at
alituntunin sa patakaran ng American Football na alam namin ang mga ito ngayon.
One tagapagpauna sa Walter Camp's impluwensiya ay William Araw Ellis, isang estudyante sa
Rugby School sa England. Sa 1823, Ellis ay ang unang taong kilala para sa pagpili ng up ng bola
sa panahon ng laro ng soccer at tumatakbo sa mga ito, sa gayon paglabag at ang pagbabago ng
mga patakaran. Sa 1876, sa convention Massosoit, ang mga unang pagtatangka sa pagsulat down
ang mga patakaran ng American football ay ginawa. Walter Camp edit bawat American Football
rulebook hanggang sa kanyang kamatayan sa 1925.
IPINASA KAY:

gINOONG BERNALES

IPINASA NI:

JEFFERSON PANGANIBAN