Ang iba't ibang 

mga pangkat-etniko sa Pilipinas ay kinikilala ang kanilang sarili sa isa o higit pa na mga salik katulad
ng lipi, wika,relihiyon o sa isang magkatulad na kasaysayan. Binubuo ng malaking mayorya ng populasyon ng pangkat na
ninirahan sa kapatagan naAustranesyano, at naging Kristiyano mula sa
pagiging Animismo, Hinduismo, Budismo o Islam sa loob ng tatlong daang taon ngpananakop ng mga Kastila. Mula
hilaga hanggang timog, ang pinakamarami sa mga pangkat na ito ay mga Ilokano, mga Pangasinense,mga Tagalog, mga
Kapampangan, mga Bikolano, at mga Bisaya. Sinasabi minsan na bahagi ang mga pangkat na ito sa lahing
Austranesyano at/o lahing Malay; bagaman, kadalasang tinuturing ng marami na walang batayang pang-agham ang
guhit-balangkas na nakabatay sa lahi, lalo na dahil sa tinuturing na Pilipino ang mga Negrito sa Pilipinas.
Ang mga yamang tao ng bansang Pilipinas ay ang kanyang mamamayan. Pilipino ang tawag sa kanila. Ngunit iba't iba
ang pangkat na kanilang kinabibilangan. Iba't iba rin ang tawag sa kanila. Isa sa mga ninuno ang mga Ita. Tinatawag din
silang Negrito, Ayta o Baluga. Karaniwang nainirahan sila sa Luzon. Ito ay sa mga bundok
ng Zambales, Quezon, Laguna atCagayan. May naninirahan din sa mga bundok ng Panay at Negros.
Tulad ng mga Ita, ang mga Ifugao at Kalinga ay sa Luzon din naninirahan. Matatagpuan sila sa Mountain Province. Ang
mga Ifugao ang nagtayo ng tanyag na hagdan-hagdang palayandalawang libong taon na ang nakakaraan.
Ang isa pang pangkat ng Pilipino sa Luzon ay ang mga Ilokano. Karaniwang nakatira sila sa bandang hilaga ng Luzon.
Ngunit may mga Ilokano rin sa ibang bahagi ng Visayas atMindanao. Naninirahan sila sa nga lugar na ito upang
maghanapbuhay, mangalakal, o mag-asawa. Matitipid at masisipag sila. Matatagpuan naman sa kalagitnaan at
katimugan ng Luzon ang mga Tagalog. Sila ang pangalawa sa pinakamalaking pangkat ng Kristiyano sa Pilipinas.
Kilala rin ang mga Mangyan sa Luzon. Matatagpuan sila sa pulo ng Mindoro. Karamihan sa kanila ay may panlabas na
anyo at paraan ng pamumuhay na payak at tulad pa rin ng ating mga ninuno. Iba-iba rin ang pangkat ng Pilipino sa mga
pulo ng Visayas. Isa na rito ang mga Cebuano na may pinakamalaking pangkat na nasabing rehiyon. Kilala sila sa
katutubong awit na "Matud Nila" at sayaw na Rosas Pandan.
Taga-Visayas din ang mga Ilonggo. Kilala naman sila sa katutubong awit na Dandansoy at sayaw na Cariñosa. Mga
Waray naman ang pangkat ng Pilipino sa Leyte at Samar. Ang ilan sa mga ito ay ang
mga Badjao, Maranao, Tausug, T'boli, at Manobo. Nakatira sa baybay-dagat ang mga Badjao. Matatagpuan sila
mula Zamboanga hanggang Sulu. Pangingisda ang pangunahing hanap-buhay nila.
Ang pangkat ng mga T'boli ay naninirahan sa Cotabato. Pagsasaka ang pangunahing ikina-bubuhay nila. [Ang Pangkat
ng Katutubong (etnikong) dumagat sa Rizal at Quezon]- Ang pangkat ng katutubong ito ay di gaanong nakilala sa
dahilang sila ay ibinilang na katulad sa mga aeta at negrito sa Luzon.Ang pangkat na ito ay naninirahan sa bulubunduking
bahagi ng Rizal,.Bulakan,Laguna at Quezon na pawang bahagi ng kabundukan ng SIERRA MADRE.Sila ay nahahati sa
dalawang uri,ang una ay ang purong dumagat na nanatiling nakatira at nakabahag sa mga nabanggit na mga
kabundukan at ang ikalawa ay tinatawag na redemtador o lahukang tagalog at dumagat na kilala sa katawagang
katutubo,nakatira sa mataong lipunan sa rizal at bahagi ng Quezon.Ang katutubong dumagat ay isa sa natirang lahi ng
tao sa pilipinas na nabibilang sa uri ng taong Indiya dahil sa pagkakaroon ng kaugnayan ng mga salita at paniniwala nito
sa matandang kabihasnan ng Indiya.Ang katawagan sa kanila na DUMAGAT ay maaaring nagmula sa salitang
RUMAKAT/LUMAKAT/LUMAKAD na isang maidadahilan na sila ang isa sa unang tao sa luson na nakarating sa
pamamagitan ng pagtawid sa tulay na lupa na nakadugsong sa Asya.Kung susuriin ang isa sa sinaunang lahi ng tao dito
sa kapuluang pilipinas ay nagmula sa indiya na pinatunayan ng kasulatan sa tanso (Laguna Copperplate inscriptions 822
A.D,),ang ibayong pag aaral ng kultura at wika ng pangkat na ito ay magpapatibay sa panunuring ito.Halimbawa ng
pangungusap sa dumagat ay ang salin sa "magandang umaga sa inyong lahat" -Masampat tabi abi di kitam mapesan!
Ayon sa kanilang pagkakaalam,ang salita nila ay nahahati sa dalawa-isang pangkaraniwan at isang pang matanda o
pangpitagan.Sa kasalukuyan tinawag itong "baybay"o pangkaraniwan at "Mangni" o pampitagan.
Pangkat etniko sa Luzon
Aeta
Matatagpuan ang pangkat ng mga aeta sa halos lahat ng dako ng kapuluan. May iba't iba silang pangalan sa iba't ibang
lugar. Higit silang marami sa Luzon. Aeta o Ayta ang tawag sa kanila sa hilagang Luzon. Ibuked naman ang tawag sa
mga aetang nakatira nang malayo sa mga kapatagan. Sa Kofun, Diango, Paranan at Assao sa Cagayan, Ugsig at Aita
ang tawag sa kanila. Sa Palawan, Batak ang tawag sa kanila. Sa Silangang Quezon, Rizal at Bulacan, Dumagat ang
tawag sa mga Aeta. Nawala na ang orihinal na wika ng mga Aeta dahil inangkin na nila ang wika ng mga tagakapatagan
na kanilang nakakasalamuha. Hindi pa rin naalis sa kanila ang kultura ng pangangaso at paghanap ng mga pagkain mula
sa mga halaman sa kapaligiran. Bihasa rin ang mga babae at batang Aeta sa tradisyunal na paraan ng pangingisda gamit
ang sima, bitag, lambat at sibat. Pulut-pukyutan ang espesyal na pagkain para sa mga Pinatubo Aeta at Ibuked Ayta.
Kumakain din ang mga Pinatubo Aeta ng umok o maliliit na pukyutan at ng latak na nakukuha sa bahay ng pukyutan.
Pamilya ang pangunahing yunit ng lipunang Aeta. Gayunpaman, tinutulungan din ng pamilya ang kapamilyang
namatayan ng asawa. May pantay na karapatan ang kanilang mga anak at mahigpit ang pagkakaugnay ng magulang at
anak. Isa lamang ang asawa ng bawat Aeta. Bawal sa kanila ang pag-aasawa sa malapit na kamag-anak. Ngunit
pinapayagan ang ilan namagpakasal sa pinsang buo matapos ganapin ang ritwal na “paghihiwalay ng dugo.”
Nakabatay sa paggalang sa matanda ang sistemang pulitika ng mga Aeta. Ang mga iginagalang na pangkat ng
matatanda ang nagpapanatili ng katahimikan at kapayapaan sa pamayanan. Ang kinikilalang batas ay yaong nabuo mula
sa tradisyon. Naniniwala ang mga Aeta na may mga ispiritu ang lahat ng mga nasa kapaligiran tulad
ng ilog, dagat, bundok at iba pa. Ito ang dahilan kung bakit kanilang iginagalang ang kalikasan. Hindi sila pumuputol ng
puno kung hindi rin lamang kailangang-kailangan. Naniniwala silang iniinsulto ang ispiritu ng kalikasan kapag inaaksaya
ito.
Tinguian
Matatagpuan ang mga Tinguian sa Abra. Nagtatanim sila ng palay sa mga kapatagan at sa mga bai-baitang na palayan.
Mahilig sila sa musika, damit at personal na palmuti. Naglalagay sila ng tatu at iniitiman ang ngipin upang akitin ang
napupusuan. Naniniwala ang mga Tinguian sa pagkakaroon ng isang asawa lamang. Itinuturing nilang krimen ang
pagtataksil sa asawa at pinapatawan ng malaking multa ang sinumang muling nagtataksil. Walang multa kung kusa ang
paghihiwalay ng mag-asawa.
Tagbanua
Naninirahan ang mga Tagbanwa sa baybaying dagat sa gitnang Palawan. Nabubuhay sila sa pamamagitan
ng pangingisda, paghahalaman at pangangaso. Mayroon na ring pampulikang balangkas ang mga Tagbanwa.
Masakampu ang kanilang tawag sa pinuno ng pangkat. Blusang mahahaba ang manggas at makukulay na paldang
patadyong ang kasuotan ng mga babae samantalang nagsusuot lamang ng bahag ang mga lalaki. May bahid ng Malayo-
Polinesiya at Indyan ang mga Tagbanwa.
Mangyan
Naninirahan sa mga liblib na pook ng Mindoro ang mga Mangyan. Mahiyain silang tribo. Kayumanggi ang kanilang kulay,
itim ang buhok, may maamong mata at katamtaman ang tangkad. May iba’t ibang tribu ng Mangyan. Tinatawag na
Hanunuo ang isang grupo ng Mangyan na ang ibig sabihin, sila ang tunay na Mangyan. Kumukuha sila ng ikinabubuhay
sa mga kagubatan, pangisdaan at kalakalan sa Mindoro. Sa kasalukuyan, sinauna pang alpabeto ang gamit sa pagsulat
ng mga pagpapantig. Ang ambahan ang kanilang natatanging panitikan na kanilang napanatili sa pamamagitan ng pag-
ukit nito sa mga kutsilyo, mga kagamitan at sa mga lukas o lalagyan ng nganga. Ang mga Alangan o Mangyan sa hilaga
ang purong Mangyan. Mayroon silang tipong Negrito. Sa mga kasukalan ng Mindoro sila nananahanan at  kamote ang
kanilang pangunahing pagkain.
Ifugao
Sa gitnang bahagi ng hilagang Luzon ang tirahan ng mga Ifugao. Galing sa salitang ipugo na ang ibig sabihin ay "mula sa
mga burol" ang salitang Ifugao. Ang tipikal na pamayanan ng mga Ifugao ay ang tumpok ng mga kwadradong  kubo na
natutukuran ng poste. Tulad ng ibang lipunan, mayroon ding mga ari-arian ang mga Ifugao. Ang mga mayaman at mga
may titulo ang nag-aari ng maraming hinagdang palayan. Tuwing may pagdiriwang ang mayayaman tulad ng kasal o
libing, masagana ang handaan. May kanya-kanyang gawaing ginagampanan ang bawat Ifugao. Iniuukol nila ang kanilang
maghapon sa paggawa. Katulad ng ibang pangkat, mayroon ding diborsyo sa mga Ifugao. Naniniwala sila sa
pagkakaroon ng iisang asawa.
Kalinga
Matatagpuan ang mga Kalinga sa pinakahilagang bahagi ng Luzon. Mahilig sila sa makukulay na pananamit at
pampaganda. Napakahalaga sa kanila ng mga pampalamuting alahas sa buong katawan. Ang ibinibigay na dote para sa
ikakasal ay tinatawag na ballong o kalon. Maaaring magkaroon ng higit sa isang asawa ang isang Kalinga. Bilang mga
mandirigma at mamumugot, ginagawa ng mga Kalinga ang budong, isang kasunduang pangkapayapaan, upang
maiwasan nila ang pakikidigma sa isa't isa.
Itawis
Matatagpuan ang mga Itawis sa timog-kanlurang bahagi ng Cagayan. Ang Itawes ay nagmula sa mga salitang I at tawid
na nangangahulugang "mga tao sa kabila ng ilog". Kilala rin sila sa tawag na Itawit, Tawish, Itawi at Itaves. Karaniwang
naninirahan ang mga Itawis sa isang pamayanan kasama ang mga Ibanag at may sarili din silang wika na ang tawag din
ay Itawis. Pangunahing ikinabubuhay ng mga Itawes ang pag-aalaga ng hayop, pangangaso, pangingisda, paggawa
ng alak, bulak paghahabi at pagsasaka.
Gaddang
Tinatawag ding Gadam, Gaddanes o Iraya ang mga pangkat-etnikong ito na matatagpuan sa Nueva Vizcaya at Isabela.
Tahimik at matulungin ang mga Gaddang bagaman handa silang makipaglaban kung kinakailangan. Pagsasaka ang
pangunahing ikinabubuhay ng mga Gaddang. Gabi, palay, sili, bawang, tubo at iba pang gulay ang kanilang itinatanim.
Pangalawang pinagkukunan ng kanilang ikinabubuhay ang pangingisda, pangangaso at pagtitinda.
Kankana-ey
Ang mga Kankana-ey ang pangatlo sa pinakamalaking pangkat sa bulubunduking lalawigan ng hilagang Luzon. May
dalawang pangkat ang Kankana-ey sa Mankayan, Bakun, Kubungan, Buguias at sa mataas na bahagi ng Benguet. Halos
walang ipinagkaiba ang dalawang pangkat na ito ng Kankana-ey. Kapwa sila kayumanggi, kadalasang may mga tatu,
may malalaking mata at mauumbok na pisngi. Mga magsasaka ang mga Kankana-ey. Nagsasaka sila sa pamamagitan
ng kaingin sa gilid ng mga bundok. Pangunahing pinagkukunan ng kanilang kabuhayan ang pangangaso at pangingisda.
Hinuhuli nila ang usa at baboy damo sa pamamagitan ng aso at lambat. Walang pormal na pamunuang pulitikal ang
lipunang Kankana-ey. Ang kadangyan o baknang na tradisyunal na aristokrasya ang may malaking impluwensya sa
lipunan. Naniniwala sila sa pagkakaroon ng iisang asawa. Ang pamilya ang pangunahing yunit ng lipunan. Ang ama ang
puno rito. Siya ang inaasahang magbibigay ng lahat ng kabuhayan ng pamilya.
Ilongot
Nangangahulugan na "mula sa gubat" ang pangalang Ilongot, ang pangkat na matatagpuan sa kagubatan ng Isabela at
Nueva Vizcaya. Kung minsan, tinatawag din silang Ilongotes o Ibilao. Mahilig silang gumamit ng pana na kanilang
natutuhan sa mga Negrito. Nagsasaka ng palay, tabako, saging, kamote at gulay ang mga Ilongot. Nanghuhuli rin sila ng
baboy-ramo, usa at ibon sa gubat. Kanilang ipinagpapalit ng tela, kutsilyo at asin ang mga produktong ito sa mga nasa
kapatagan. Sumasamba sa maraming diyos ang mga Ilongot. Bukod dito, sinasamba rin nila ang araw, kaluluwa ng mga
namatay at iba pang kaluluwa sa kalikasan.
Ibaloy
Ang mga Ibaloy ay matatagpuan sa mga munisipalidad ng Kabayan, Bokod, Sablan, Tublay, La Trinidad, Itogon,
Benguet at Tuba sa timog-silangan ng Benguet. Kasama sa wika ng mga Ibaloy ang ilang salitang Ilokano at
Pangasinense. Ang mga Ibaloy ay kayumanggi, mababa at may matipunong pangangatawan. Nakatira ang mga Ibaloy sa
mga mabundok at mabatong lugar. Gawa sa kogon o nipa ang karaniwang bahay ng mga Ibaloy. May pintuan itong
nakaharap sa hilaga o silangan at walang bintana. Marami silang kasanayan para sa pag-aangkop sa kapaligiran tulad ng
hagdang-hagdang taniman sa gilid ng bundok at pagpapatubig sa mga ito sa tulong ng mga tubong kawayan.
Masisipag na magsasaka ang mga Ibaloy. Nagtatanim sila ng lahat ng uri ng gulay, strawberry at mga prutas. Mga lalaki
ang naghahabi ng basket. Dati, ang tungtong o konseho na binubuo ng baknang o mayayamang pangkat at matatalino
ang nagpapasya sa pamayanan. May mga batas sila na sumasakop sa mga kaugalian sa kasal, diborsyo, pagmamana at
mga krimen. Kinikilala rin nila ang kapangyarihan ng pambansang pamahalaan. Sa kasalukuyang panahon, nananatili pa
rin ang kasal ng mga Ibaloy sa simbahang Katoliko ngunit sinusunod pa rin nila ang kasunduan ng anak na ipakakasal.
Sa handaan, tradisyong Ibaloy pa rin ang nasusunod.
Isneg
Kilala rin sa tawag na Apayao o Ina-gang mga Isneg na matatagpuan sa Kalinga at Apayao. Karaniwan na sa matatarik
na dalisdis at mabababang burol na malapit sa mga ilog nagtatatag ng pamayanan ang mga Isneg. Bigas ang
pangunahing pagkain ng mga Isneg. Maliban sa palay, nagtatanim sila ng mais, kamote, taro at tubo para sa paggawa
ng basi. Ginagawa nila ang pagtatanim matapos ang ilang ritwal o seremonya ayon na rin sa kanilang paniniwala na
kaugnay ng lupa, gubat at ilog ang buhay. Ayon sa kanilang batas, ang pag-aari ng lupa ay batay sa pagiging una sa
paggamit nito, aktwal na paggamit at pagtira rito at kung ito ay namamana. Naiiba ang anyo ng bahay ng mga Isneg sa
mga bahay ng iba pang pangkat-etniko sa Cordillera. Hugis-bangka ang bahay ng mga Isneg na kanilang tinatawag na
binuron. Maraming pamilya ang maaaring tumira sa binuron na may isang silid lamang.
Ivatan
Mga mamamayan ng Batanes ang mga Ivatan. Relihiyoso, masisipag, matitiyaga, magagalang at mapagkakatiwalaan
ang mga Ivatan.[pananangguni'y kailangan] Karaniwan sa kanila ang pagsusuot ng vakul, isang uri ng sombrero na gawa sa hinabing
dahon ng voyavoy. Madalas na dinaraanan ng bagyo ang Batanes kaya mababang hugis-kahon ang mga bahay ng mga
Ivatan. Gawa ito sa bato, kogon at apog. Mayroon itong maliliit na bintana. Mga halamang-ugat ang kanilang itinatanim at
ito rin ang kanilang pangunahing ikinabubuhay. Sa kasalukuyan, marami na ring mga Ivatan ang nakatapos ng kursong
tulad ng inhinyeriya, medisina, edukasyon at iba pa. Matatagpuan ang mga Isinay sa Aritao, Bayombong at Dupax
sa Nueva Vizcaya. Katulad ng mga Ivatan, hawig ang kanilang anyo sa mga Ainu ng bansang Hapon at nahahawig ang
kanilang wika sa Pangasinense. Nabibilang ito sa mga diyalekto ng Ilokano. Kristiyano ang malaking bahagi ng
populasyon ng mga Isinay. Bukod sa pagsasaka, isa pa rin sa kanilang pangunahing ikinabubuhay ang paghabi ng tela.
Pangkat etniko sa Mindanao
Maranao
Ang mga Maranao ay nakatira sa paligid ng Lawa ng Lanao – Lanao del Sur, Lanao del Norte, Lungsod ng
Marawi at Lungsod ng Iligan. "Lawa" ang kahulugan ng salitang "ranao" kung saan hinango ang kanilang pangalan. Ang
Marawi ang tinaguriang lungsod ng mga dugong bughaw na Maranao. Sa malalaking bahay sila nakatira na may
malalawak na pasilyo ngunit walang mga silid. Tanging ang mga dugong bughaw lamang ang pinapayagang manumit ng
kulay ginto. Kadalasang makikita ang mga karaniwang Maranao na may dalang nakatiklop na banig pandanus. Kanila
itong ginagamit sa sahig ng tahanan at sa mga moske. Buo pa rin at hindi naiimpluwensyahan ang kulturang Maranao.
Nananatili pa rin ang kanilang tunay na naiibang disenyo at kulay sa kanilang mga gawang ukit, damit at banig at sa
kanilang mga kagamitang gawa sa tanso.
T'boli
Sa Cotabato matatagpuan ang mga T'boli. Nangangaso sila, nangingisda at nangunguha ng mga prutas sa kagubatan na
kanilang ikinabubuhay. Kaingin ang sistema ng kanilang pagsasaka. Gumagawa sila ng tela para sa damit mula sa t'nalak
na hinabi mula sa hibla ng abaka. Walang "pari" ang mga T'boli na gumaganap ng mga sagradong ritwal o nagsisilbing
tagapamagitan sa tao at sa mga bathala. Kadalasang iniuukol ng mga kababaihan ang kanilang panahon sa
pagpapaganda sa sarili. Nagpapahid sila ng pulot-pukyutan sa mukha, nagsusuot ng maraming hikaw, kwintas, maliliit na
kampanilya at binurdahang damit. Nagpapalagay ng tatu o hakang ang mga babae. Maaaring mag-asawa nang marami
ang lalaking T'boli.
Badjao
Ang pangkat na Badjao ay naninirahan sa Sulu, sa mga bayan ng Maubu, Bus-bus, Tanjung, Pata, Tapul, Lugus, Bangas,
Parang, Maimbung, Karungdung at Talipaw. Tinatawag din silang Luaan, Lutaos, Bajau, Orang Laut, Samal Pal'u at
Pala'u. Samal ang kanilang wika. Kahawig ng mga Samal ang kanilang kultura. May haka-hakang sila at ang mga Samal
ay isang pangkat na nagmula sa Johore sa dakong timog ng pinensulang Malaya. Nakatira sila sa mga bangkang-bahay.
Isang pamilya na may myembrong 2-13 miyembro ang maaaring tumira sa bangkang-bahay.
Pangingisda ang pangunahin nilang hanapbuhay. Gumagawa rin sila ng mga vinta at mga gamit sa pangingisda tulad ng
lambat at bitag. Ang mga kababaihan ay naghahabi ng mga banig na may iba't-ibang uri ng makukulay na disenyo.
Magaling din silang sumisid ng perlas. Dahil malapit sa Tausug, karamihan sa kanila ay Muslim. Gayunpaman, naniniwala
pa rin sila sa umboh o kaluluwa ng kanilang mga ninuno. ito ay pawang katotohanan.
Subanon
Ang mga Subanon ay matatagpuan sa mga kabundukan ng Zamboanga del Norte at Zamboanga del Sur. Kayumanggi
sila at may makapal at maitim na buhok. Naniniwala silang sa iisang ninuno lamang sila nagmula.
Cuyunon
Ang mga Cuyunon ay naninirahan sa mga pulo ng Busuanga. Agutaya at Cuyo sa gitna ng Dagat Sulu sa silangan
ng Palawan at timog-kanluran ng Panay. Ayon kay Padre Luis de Jesus, isa sa mga Español na nakarating sa Cuyo at
Busuanga, ang mga Cuyunon ay may dugong Tsino kaya masisipag sila at matatalino sa kalakalan. Pagkakaingin ang
kanilang paraan ng pagsasaka. Nagtatanim sila ng palay, mais, kamote, at ube. Pangalawang pinagkukunan ng kanilang
ikinabubuhay ang pangingisda. Pangkat-pangkat ang mga Cuyunon kung magsaka, mangisda at kahit sa maliliit na
gawaing tulad ng paglilinis ng bahay. Madalas na nag-uugnayan ang magkakapitbahay at nag-iinuman ang mga
kalalakihan matapos ang kanilang gawain. Sa kanila ng pagiging Kristiyano ng mga Cuyunon, laganap pa rin ang
kanilang pagsamba sa kaluluwa ng mga yumao at mga ritwal ng mga babaylan. Ang ritwal na kanilang tinatawag na
palasag ay ginaganap bago mahinog ang mga palay. Para naman sa pagpapagaling sa mga maysakit, ginaganap ang
taga-blac upang paalisin sa katawan ng maysakit ang masamang ispiritu. Ang patulod-sarot naman ang ritwal para
mapigilan ang paglaganap ng epidemya.
Tausug
Kinikilala sa katapangan at kahusayan sa pakikidigma ang mga Tausug. Hindi sila kailanman umuurong sa anumang
labanan sapagkat para sa kanila, ang karuwagan ay batik sa karangalan ng pamilya. Likas na mapagbigay at
palakaibigan ang mga Tausug. Nalinang ang ugaling ito sa kanilang pakikipag-ugnayan at pakikipagkalakalan sa mga tao
sa Timog-silangang Asya. May pagkakaiba ang mga Tausug na nasa mga burol na tinawag na tao giniba at nasa mga
dalampasigan na tinawag na tao higad. Mangingisda ang mga nakatira sa malapit sa dagat at magsasaka naman ang
mga nasa loobang bahagi. Naninisid ng perlas ang nasa may dalampasigan na kanilang ipinagpapalit ng seda, tanso
at bakal sa mga taga-Borneo at Sabah. Kanila ring ipinagpapalit ang mga ito ng pagkain sa mga magsasaka. Ang
kalakalang ito ang nagdala ng Islam sa Sulu.
Bagobo
Matatagpuan ang mga Bagobo sa mga baybayin ng gulpo ng Davao. Maputi sila, may matipunong pangangatawan at
malapad na mukha. Kulay-mais ang kanilang buhok na may natural na kulot. Itim ang kanilang mga mata na may
bahagyang pagkasingkit. Sadyang inahit nang halos guhit na lamang ang kilay ng mga Bagobo. Makapal ang kanilang
labi at bilugan ang baba. Ang mga Bagobo ang unang pangkat na nadatnan ng mga Español sa Mindanao. Noong
panahong iyon, nagkakalakalan na ang iba't ibang tribu ng Bagobo. Pangunahing ikinabubuhay nila ang pagsasaka dahil
na rin malapit ang kanilang panahanan sa pinagkukunan ng tubig. Pinagsasalit-salit nilang itanim ang palay at mais.
Walang malinaw na pagkakaiba ang mga gawain ng babae at lalaking Bagobo. Kapwa naghihimay ng hibla ng abaka ang
babae at lalaki gayundin ang paghabi ng basket. Napapangkat sa tatlo ang tradisyunal na lipunan ng mga Bagobo.
Ang bayani ang mandirigma at ang datu ang pinuno ng mga ito. Minamana ang pagiging datu. Pangunahing tungkulin ng
datu ang tumayong huwes, mag-ayos ng mga gulo at ipagtanggol ang tribu. Ang mga nabalian o paring babae ang
pangalawang uri sa lipunan. Sila ang matatandang babaing mahuhusay sa paghabi.
Yakan
Nagtatanim sila ng palay, niyog, kamoteng kahoy, lansones at mais. May sistema ng pagpapalitan sa pagsasaka ng
Yakan. Nagagawa sa maikling panahon ang pag-aararo dahil pinagtutulung-tulungan ng mga magkakamag-anak at
magkakaibigan ito. Punong- puno ng mga tradisyunal na paniniwala at kaugalian ang kanilang mga gawain sa
pagsasaka. May paniniwala silang ang palay ay may sultan at mga pinuno kaya kinakausap nila ang “haring” palay upang
mamuno sa iba pang mga binhing palay sa pagkakaroon ng masaganang ani. Kailangang ding tahimik sila habang nag-
aani ng palay sa pangambang makatawag n gang iangay at maaaring liparin palayo ang palay. Patriarka ang uri ng
lupaing Yakan kung saan ang amana o ama ang pinakapuno ng pamilya. Napakalapit ng ugnayan ng magkakamag-anak
kaya lapit-lapit ang kanilang mga bahay at habdang tumulong ang bawat isa sa sinuman sa kanila na magkaroon ng
kasawian o kaya kapag may kasayahan. Maraming ipinagbabawal sa buhay ng mga Yakan. Ipinagbabawal sa kanila ang
pagpapakasal sa magpinsang makalawa ngunit maaaring magpakasal ang magpinsang buo manatili ang yaman ng
angkan. Maaaring magpakasal nang higit sa apat ang lalaking Yakan kung kaya niyang bigyan ang mga ito ng sapat na
kabuhayan. Pinapayagan din sa kanila ang diborsyo kung pumapayag dito ang lalaki. Ang mga Yakan lamang ang
tanging pangkat na kapwa nagsususot ng pantalon ang lalaki at babae. Isinusuot ng lalaking Yakan ang maong sa
kanyang ulo samantalang ipinupulupot naman ito ng mga babae sa kanilang baywang.