Ang Mananaliksik:

Mga Katangian at Pananagutan

Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mananaliksik

1. Matapat na tinutugunan ang mga gawain sa

pananaliksik. Ang mga kasapi ng pangkat ay
maaaring may tiyak na tungkuling gampanan sa
kanilang pananaliksik (hal., paggawa ng panimula,
pagbibigay ng talatanungan sa sarbey, atbp.) o
maaaring maging kabahagi sa paggawa ng lahat ng
bahagi. Anuman ang kanyang tungkulin, mahalaga
ito sa pagkompleto ng pananaliksik kaya dapat
niyang isakatuparan nang buong kahusayan.
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mananaliksik

2. Obhetibo. Dapat panatilihin ang resulta ng

pananaliksik kahit ito’y taliwas sa inaasahan. Hindi
dapat makaimpluwensiya sa proseso ang pansariling
mga kagustuhan ng mga mananaliksik, gaya ng
pagpapahiwatig sa mga respondent na piliin ang
isang partikular na sagot o pagdadagdag-bawas sa
mga resulta para mapaboran ang gustong mangyari.
Ang interpretasyon ay dapat ding ibatay sa mga
datos o ebidensiyang nakalap at hindi sa pansariling
pakiramdam lang.
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mananaliksik

3. Maingat sa anumang pagkakamali at hindi

pabaya. Dapat tiyakin ang kawastuan ng gawa,
simula sa pagbaybay ng mga salitang isinulat
hanggang sa katumpakan ng kaliit-liitang numero na
itinatali sa resulta ng sarbey. Dapat ding maingat na
kilalanin ng mananaliksik ang mga impormasyong
hinango niya sa ibang sanggunian (hindi niya
sariling gawa) at paulit-ulit na basahin ang bawat
bahagi hanggang matiyak na iyon na ang
pinakamahusay na magagawa.
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mananaliksik

4. Bukas ang isipan sa mga puna at bagong

ideya. Kapag may ideyang naisip na lalong
magpapataas sa kalidad ng pananaliksik kahit dagdag
itong trabaho, dapat muna itong isaalang-alang bago
agad humindi, gaya ng aktuwal na pagpunta sa
comedy bar para mapayaman pa ang kaalaman
tungkol dito kahit may ginawa nang sarbey. Dapat
ding pag-isipan ang mga puna, maganda man o
pangit, nakakatuwa man o nakakasakit ng
damdamin, kung mapabubuti nito ang gawa.
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mananaliksik

5. May paggalang sa intelektuwal na pag-

aari. Kinikilala ng mananaliksik ang awtor na
pinagkunan niya ng ideya at hindi inaangkin ang
kaisipan niya bilang sariling gawa. Kung sisipi
man siya ng pahayag mula sa ibang tao, iniiba ng
mananaliksik ang paraan ng pagkakasabi nito at
hindi inilalahad ang impormasyon nang sakto sa
kung paano ito isinulat (liban na lamang kung
direct quotation ang gagamitin).
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mananaliksik

6. Mapagkakatiwalaan ang mananaliksik sa

mga kasunduan. Tumutupad ang mananaliksik
sa mga bagay na napagkakasunduan ng kanilang
grupo, gaya ng paggawa ng bahaging naitalaga o
pagdating sa tagpuan sa takdang oras. Kapag
nangako rin sa mga respondent na itatago ang
kanilang pagkakakilanlan o bibigyan sila ng kopya
ng resulta, dapat itong tuparin dahil kung wala sila
ay hindi rin magagawa ang riserts.
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mananaliksik

7. May paggalang samga kasamahan. Anuman

ang pagkakaiba-iba nila sa talino’t kakahayan,
dapat matutong tumanggap ng ideya ng iba ang
isang mananaliksik at hindi laging igiit na siya lang
ang tama. Kung talagang hindi makakatulong ang
kaisipan o gawa ng isang kapangkat, dapat itong
upuan para pag-usapan at mapabuti, hindi bastang
itapon o sabihan ng masasakit na salita. Bahagi rin
ng paggalang ang pagtupad sa mga dedlayn upang
hindi maabala o mapako ang ibang kasamahan.
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mananaliksik

8. Responsable sa lipunan. Laging dapat isipin

na ang pananaliksik ay naglalayong mapabuti ang
pamumuhay ng tao o madagdagan ang kaalaman.
Samakatuwid, hindi ito dapat gamitin sa pagsira sa
reputasyon ng ibang tao o institusyon. Sapat nang
sabihin na ang Underground River sa Palawan ay
kulang sa mga lifeguard na titiyak ng kaligtasan ng
mga turista, ngunit ang pagsasabi na wala namang
kakaiba rito para maging karapat-dapat sa New
Seven Wonders of the World ay isang paninira.
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mananaliksik

9. Hindi nagtatangi. Lahat ng tao ay maaaring

makibahagi o makinabang sa pananaliksik. Sa
pagsasarbey ng sampung romantikong lugar na
madalas puntahan ng magsising-irog, dapat
magbigay ng talatanungan sa sinumang may
kasintahan basta’t kabilang sa sabdyek ng pag-
aaral (hal., nasa ikaapat na taon). Hindi maaaring
lumapit lamang sa magagandang lalaki o babae, o
sa isang respondent na mukhang mayaman at may
kakahayang makipag-date.
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mananaliksik

10. May kahusayan. Bilang nagsisimulang mga

mag-aaral, hindi inaasahang pulido agad ang
ipapasang pananaliksik, gaya ng pagiging malalim
ng analisis o kawalan ng anumang pagkakamali sa
gramatika. Gayunpaman, inaasahang pagbubutihin
ng mananaliksik ang bahaging naitalaga sa kanya
sa pamamagitan ng kritikal na pag-iisip, pagsubok
na makagamit ng malinaw na pananalita at paulit-
ulit na pagpapayaman ng gawa hanggang maabot
nito ang pinakamakinis na bersiyon.
 Plagiarism

Ang plagiarism ay ang pangongopya ng

datos, ideya, pangungusap, buod o
balangkas ng isang akda, programa, himig at
iba pa nang hindi kinikilala ang pinagmulan
o pinagkopyahan. Isa itong uri ng
pagnanakaw at pagsisinungaling dahil
inaangkin mo ang isang gawang hindi iyo
(Atienza, et al., 1996).
 Mga Halimbawa ng Plagiarism

1. Kapag ginamit ang orihinal na termino o

mga salita nang hindi ito ikinukulong sa
panipi (quotation marks) at itinatala ang
sangguniang pinagkunan.
2. Kung hiniram ang ideya o mga
pangungusap mat binago ang
pagkakasabi ngunit hindi kinilala ang
pinagmulan.
 Mga Halimbawa ng Plagiarism

3. Kung namulot ng mga ideya o mga

pangungusap mula sa iba’t ibang akda at
pinagtagni-tagni ang mga ito ngunit hindi
kinilala ang mga pinagkunan.
4. Kung isinalin ang mga termino, ideya o
pahayag at dahil nasa ibang wika na ay
inangkin na at hindi itinala na salin ang
mga ito.
 Mga Halimbawa ng Plagiarism

5. Kung ninakaw ang bahagi ng isang

disenyo, balangkas o himig at hindi
kinilala ang pinagkunan ng
“inspirasyon”.
6. Kung ginamit ng isang mananaliksik
ang mga datos na pinaghirapan ng iba
at pinalabas na siya ang nangalap ng
mga ito.
 Mga Parusa sa Plagiarism

1. Pinakamagaang parusa ang pagkakamit ng

bagsak na marka sa kurso (5.0).
2. Kung napatunayan na matindi ang
pagnanakaw na ginawa, maaaring patalsikin
ang mag-aaral sa unibersidad.
3. Kahit nakagradweyt na ang estudyante at
ilang taon na ang nakalipas ngunit
natuklasan na ang kanyang pananaliksik ay
kinopya, maaaring bawiin ang kanyang digri.
 Mga Parusa sa Plagiarism

4. Maaari ring ihabla ang sinumang

nangongopya batay sa Intellectual
Property Rights Law at maaaring
sentensiyahan ng multa o
pagkabilanggo.
 Paalala

“Walang nagtitiwala sa isang magnanakaw at

sinungaling. Kung matuklasan na ang isang
mananaliksik ay nangopya at hindi kumilala
sa kanyang pinagkunan, sapat na ito para
mabura ang lahat ng iba pa niyang
pinagpaguran. Hindi na kapani-paniwala ang
kanyang saliksik at hindi mapagkakatiwalaan
pa ang kanyang gawain. Parang sinisira na rin
niya ang kanyang pangalan at kinabukasan…
 Paalala

Alalahaning kung madali para sa isang

estudyante na mangopya, magiging
madali rin para sa kanya ang gumawa
ng korapsiyon kapag siya ay
nagtatrabaho na.” (Atienza, et al., 1996)