You are on page 1of 27

V Tuluyan ang isang panitikan kung itoy

nasusulat sa karaniwang takbo ng


pangungusap at sa patalatang paraan.

V Nobela o talambuhay, maikling katha o


maikling kwento, dula, alamat, pabula,
parabula, anekdota, sanaysay,
talambuhay, balita at talumpati.
V usang mahabang salaysayin ng mga
kawing-kawing na pangyayari na naganap
sa mahabang saklaw ng panahon,
kinasasangkutan ng maraming tauhan at
nahahati sa mga kabanata.

V Nobela ng Pangyayari, Nobela ng


Romansa, Nobela ng Pagbabago at Nobela
ng Kasaysayan.
V usang salaysay ng isang mahalagang
pangyayaring kinasasangkutan ng isa o
ilang tauhan at may isang kakintalan o
impresyon.

V Pangkatauhan, Makabanghay,
Pagkapaligiran, Pangkatutubong-kulay,
Pangkaisipan at Sikolohikal.
V usinusulat upang itanghal sa entablad o
tanghalan. Karaniwang nahahati ang
isang dula sa tatlo o higit pang yugto
bagamat marami rin ang mga dulang
iisahing-yugto.

V Komedya, Trahedya, Melodrama.


V Salaysaying nauukol sa pinagmulan ng
mga bagay-bagay. Karaniwang hubad sa
katotohanan ang mga kwentong ito dahil
itoy mga likhang-isip lamang ng ating
mga ninuno sa pagtatangka nilang
ipaliwanag ang pinanggalingan ng mga
bagay-bagay sa paligid at bunga ng
kawalan ng mga kaisipang
mapaghahanguan ng mga tumpak na
paliwanag tulad ng agham at bibliya.
V Salaysaying kinasasangkutan ng mga
hayop, halaman at maging ng mga bagay
na walang buhay na kumikilos at
nagsasalita na wari bay tunay na mga
tao.

V Layunin nito ay pukawin ang isipan ng


mga bata sa mga aral na makahuhubog
sa kanilang kilos at pag-uugali.
V Mga kwentong hinango sa Banal na
Kasulatan.

V Tulad ng Pabula, may layunin itong mag-


iwan ng aral na kapaki-pakinabang sa
buhay.

V Parabula ng Alibughang Anak.


V Maikling salaysaying may layuning umaliw
o magbigay-aral sa mga mambabasa.
Maaari ring itoy kasangkutan ng mga
hayop o ng mga bata.

V Ang Gamugamo at ang Munting Ilawan.


V usang pagpapahayag ng kuru-kuro o
opinyon ng isang may akda hinggil sa
isang suliranin o paksa.

V Pormal o impormal.
V Kasaysayan ng buhay ng isang tao.

V Pansarili o Talambuhay na paiba.


V Paglalahad ng mga pang-araw-araw na
pangyayari sa lipunan, pamahalaan, sa
mga lalawigan, sa ibayong dagat, maging
sa industriya, kalakalan, agham
edukasyon, palakasan at pinilakang-
tabing.
V usang pahayag na binibigkas sa harap ng
mga tagapakinig. Ang talumpati ay nauuri
batay sa ibat ibang layunin.

V Ang isang talumpati ang maaaring


humikayat, magbigay-impormasyon,
magpaliwanag, mangatwiran, maglahad
ng opinyon o paniniwala o lumibang.
V Nakasusulat sa taludturan at saknungan.

V Ang mga taludtod ay maaaring may sukat


at tugmaan o malayang taludturan na
nangangahulugang walang sukat at
tugma.

V Tulang Pasalaysay, Tulang Padamdamin,


o Liriko, Tulang Padula o Dramatiko at
Tulang Patnigan
V Kwento ng mga pangyayari at nasusulat
nang patula, may sukat at tugma.

V Nauuri ito sa paksa, pangyayari at


tauhan.

V Saklaw nito ang epiko, awit at kurido.


V Tulang nagsasalaysay hinggil sa
kabayanihan, katapangan at
pakikipagsapalaran ng isang
pangunahing tauhan sa gitna ng mga
pangyayaring hindi kapani-paniwala.

V Biag ni Lam-ang, Indarapatra at Sulayman


V Patulang salaysay na paawit kung
basahin. Pawang sa isang bansa ang
tagpuan ng mga pangyayari sa mga
salaysay nito.

V AWIT h 12 taludtod; KURIDO h


Wawaluhing pantig ang bawat taludtod
V Tulang tumatalakay sa marubdob na
damdamin na maaaring ng may-akda o di
kayay ng ibang tao.

V Awiting-bayan, soneto, elehiya, dalit,


pastoral at oda.
ï
witing-bayan

¦ maiikling tulang binibigkas nang may himig.


Karaniwan itong nagpasalin-salin sa ibat ibang
henerasyon sa pamamagitan ng bibig ng tao, bunga
nitoy hindi na matukoy kung sino ang may akda ng
maraming mga kantahing bayan.

¦ Karaniwang pinapaksa ng mga awiting-bayan ang


pag-ibig, kawalang pag-asa o pamimighati,
pangamba, kaligayahan, pag-asa at kalungkutan.
ï Soneto

¦ Tulang may labing-apat na taludtod hinggil sa


damdamin at kaisipan at karaniwang naghahatid ng
aral sa mambabasa.

¦ Sonnet ni Jose Garcia Villa at Soneto ng Buhay ni


Fernando Monleon
ï lehiya

¦ Tulang nagpapahayag ng panimdim dahil sa pagyao


ng isang minamahal.

¦ Ellegy ni Thomas Gray at Awit sa Isang Bangkay ni


Bienvenido A. Ramos
ï Dalit

¦ Tulang inaawit bilang pagpuri sa Diyos o sa Mahal


na Birhen.

¦ Nagtataglay ng kaunting pilosopiya sa buhay.

¦ Dalit kay Maria


ï Pastoral

¦ Tulang naglalarawan ng paraan ng pamumuhay sa


kabukiran.

¦ Bayani ng Bukid ni
l Q. Perez
ï da

¦ Tulang paghanga o pagpuri sa isang bagay.

¦ Ode to Nightingale
ï da

¦ Tulang paghanga o pagpuri sa isang bagay.

¦ Ode to Nightingale
V Tulang isinasadula sa entablado o iba
pang tanghalan

V La India Elegante y El Negrito


mante ni
Francisco Baltazar
V Mga laro o palighasang patula na nooy
karaniwang isinasagawa sa bakuran ng
mga namatayan.

V Karagatan, Duplo, Ensilada at Juego de


Prenda

V Balagtasan

You might also like