Ang Katipunan at Nasyonalismong Pilipino

Ang ilang sector ng lipunan tulad ng mga ilustrado, peninsurales o mga Espanyol na ipinanganak sa Spain subalit sa Pilipinas lumakit nanirahan, mestizo, edukado, at maging karaniwang mamamayan. Ang kakulangan sa mga armas, pandigma at suliraning panloob ng mga kaanib ng Katipunan. Sila ay mga Pilipinong handing ibuwis ang kanilang buhay alang-alang sa inang bayan.

Pagkakatatag ng Republika ng Biak-na-Bato

Sa panahon ni Gob. Hen. Fernando Primo de Rivera, ang halos buong lalawigan ng Cavite ay nabawi na ng mga Espanyol. Lumaban si Aguinaldo kasama ang tinatayang 500 tauhan patungo sa Batangas. Pagsapit ng Hunyo 14, 1897, sinalakay ang punong himpilan ni Aguinaldo sa Bundok Puray ng mga sundalong Espanyol. Lumikas si Aguinaldo kasama ang kanyang mga tauhan at nagtungo sa Biak na Bato, San Miguel de Mayumo, at Bulacan. Hulyo 1897, naitatag ang Republika ng Biak-na-Bato at nagpalabas si Aguinaldo ng isang proklamasyon na may titulong Sa Matatapang na Anak n g Pilipinas, na may sumusunod na kahilingan: 1. Pagpapaalis sa mga prayleng Espanyol at pagsasauli ng mga lupang sinamsam sa mga Pilipino. 2. Pagkakaroon ng kinatawan sa Corte ng Spain. 3. Kalayaan sa pamamahayag at relihiyon. 4. Pantay-pantay na pagtrato at pagpapasahod ng gobyerno sa mga peninsulares at sa mga ipinanganak sa Pilipinas. 5. Pag-alis sa kapangyarihan ng pamahalaan na magpatapon ng mga tao sa ibang bansa. 6. Pagkakapantay-pantay sa aspektong legal sa lahat ng mga mamamayan. Ang deklarasyong ito ni Aguinaldo ay tuwirang nagpapahayag ng pagtalikod sa adhikain ng Katipunan at pagpapanumbalik sa mga layunin ng mga repomista.