You are on page 1of 23

Hilagang Asya

Mark Marvin L. Lagos DSS-UPLB

Balangkas

Katangiang Heograpikal Batayan ng Pagbubuo ng Estado Kronolohiya

Katangiang Heograpikal
Steppe at disyerto - nomadiko pastoral Tundra at taiga - pangangaso Oasis - sentro ng komersyo at agrikultura
Siberia - kapatagan, talampas at kabundukan Asya Sentral - lawa (Aral at Caspian), ilog (Amu Darya at Syr Darya), steppe Mongolia, Dzungaria, Manchuria - steppe at disyerto

Mga bansa sa Hilagang Asya

Batayan ng Pagbubuo ng Estado


Pananakop dahil sa pamumuhay na nomadiko pastoral

Pamumuhay sa Steppe at Disyerto


Nomadiko - Pastoral (tupa, kambing, ox, usa, kamelyo, kabayo) Militarisado Saloobing-bukas at mapagtangkilik

Kronolohiya Imperyong Hun/ Xiong-nu (mula neolitiko gitnang dtn. 12) Imperyong Mongol (1206 - 1368) Imperyong Ottoman (1299 - 1917) Pananalakay ni Timur (1270 - 1405)

Imperyong Hun/ Xiong-nu


Pangkat ng mga nomadiko-pastoral at may kaunting pagtatanim. Makikita sa hilagang bahagi ng Tsina Sistemang pulitikal batay sa katapatan sa pinunong mandirigma (hal. Mao Dun at Attila) Nasakop ang Mongolia, Asya Sentral, Tsina, Iran at Silangang Europa. Sinalakay naman ang Gresya, Alemanya at Italya.

Attila

Mga sundalong Hun/ Xiong-nu

Imperyong Mongol (1206 - 1368) Binubuo ng mga angkan na nakatira sa silangang bahagi ng Asya Sentral. Ger ang tawag sa kanilang tirahan. Paghahati ng trabaho: (a) aristokratikong angkan na nagpapastol ng kabayo; (b) angkan na nagpapastol ng tupa, kambing atbpa.

Temujin ang tunay na pangalan Ginawaran ng kuriltai (pagpupulong ng mga pinunong militar na Mongol) si Temujin ng titulong Genghis Khan, ibig sabihin Universal Ruler

Temujin / Genghis Khan

Kuriltai

Genghis Khan (Temujin) 1206 - 1227 Borte (pangunahing asawa)

Jochi namatay noong 1227

Chagadai d. 1242

Ogodei Khan = Toregene 1229 - 1241

Tolui = Sorghaghtani 1229 -1241

Batu Unang khan ng Ginintuang Hordo d. 1256

CHAGADAI KHANATE 1227 - 1370

Guyuk Khan = Ogul-Gaimish 1246 - 48

Mongke Khan 1251 - 59

Hulagu Unang ilkhan d. 1265

Kublai Khan 1260 - 1294

GININTUANG HORDO - 1502

IL KHANATE 1256 - 1335

DINASTIYANG YUAN 1260 - 1368

Dakilang Khanato - sentro Karakorum at inilipat sa Daidu o Khanbalik (Beijing) Chagadai Khanate sa Turkestan Il-Khanate o Persian Khanate Ginintuang Hordo, Kipchak Khanate o Russian Khanate

Sinalakay ni Genghis Khan ang mga kaharian ng Hsi Hsia (Xi Xia), Chin (Jin) Kara Khitai, at Khwarizm

Ipinagpatuloy naman ni Ogodei ang pagsalakay sa I. Chin (Jin), mga siyudad ng Rusya, Abbasid, Hungary at Bulgaria

Itinatag naman ni Chagadai Itinatag ni Batu ang Ginintuang ang khanato ng Chagadai sa Asya Sentral/ Hordo na nakasentro sa Sarai. Turkestan. Nagmula sa teritoryong ito si Timur na nito ang Siberia, ibang Sakop mananalanta noong dtn. 14. bahagi ng Asya Sentral at mga siyudad ng Rusya. Magkaaway Inilipat ni Kublai Khan ang sentro ng naman ang emperador ng Dakilang Khanato sa Daidu (Beijing) Holy Roman Empire at mga matapos masakop ang Tsina (1260). papa sa Roma kaya walang Tinangkang sakupin ngunit nabigo ang nagkakaisang paglaban ang Hapon noong 1274 at 1281. Naging Europa. Noong bandang1440 basalyong estado naman ang Koryo magkakawatak-watak ang (1230s); Pagan, Daiviet, at Champa G. Hordo at tuluyang nabuwag (1287). noong 1502. Noong 1783, Itinatag ni Hulagu, kapatid ni Kublai Khan sinakop ni Catherine ang K. ng ang Ilkhanate sa Persia (Baghdad) (1258). Crimea. Natalo ng mga Mamluk ang hukbong Mongol noong 1260. Samantala, nagpadala ng limang Krusada ang mga Kristiyanong kaharian sa Europa para agawin ang Banal na Lupa noong dtn. 13.

Labanan sa bundok

Sundalong Mongol

Pag-atake sa Baghdad

Labanan sa Leibnitz

Kontribusyon ng Imperyong Mongol


Naging tulay ng mga kabihasnan: nagkaroon ng palitan ng ideya, imbensyon at pagkain. Bukas ang loob at mapagtangkilik: nagsagawa ng konsultasyon sa mga iskolar na Confucian, inhenyerong Arabe at iba pang pilosopo. Kalayaan at kasaganahan (Pax Mongolica): binantayan ang ruta ng kalakalan at nagpatayo ng mga bahay-tuluyan para sa mga manlalakbay at mangangalakal. Hal. Marco Polo. Sa Rusya, labis na pag-aalipin sa mga magsasaka sa mga lupain ng aristokratikong Ruso kapalit ng proteksyon sa mga Mongol. Naging doble ang hari ng alipin - Ruso at Mongol.

Imperyong Turko Ottoman (1299 - 1917)


Ang hukbo ng Turkong Ottoman ay malakapatiran, magkakapatid ang bawat mandirigma. Tinalo ng Ottoman ang Imperyong Byzantine at naagaw ang Constantinople noong 1453.

Pananalakay ni Timur (Tamerlane) (1270 1405)


nagmula sa Khanatong Chagadai, tinangka niyang magbuo ng bagong imperyo. Nasakop ang Persia, Mesopotamia, natalo ang Ginintuang Hordo at India

Mga imperyo matapos ang I. Mongol

Imperyong Ottoman (1299 - 1917) Imperyong Safavid (1501 - 1722) Imperyong Mughal (1526 - 1707) Dinastiyang Ming (1368 - 1644) Siam, Toungoo, Majapahit at Malacca Dinastiyang Yi, at Tokugawa

Mga Panloob at Panlabas na Banta sa Asya


Pag-aralan ang ibig sabihin ng mga sumusunod: Kolonyalismo Kapitalismo Merkantilismo Imperyalismo

Shamanismo

Mga paring shaman

You might also like