Mico Geronimo

Page 1 of 30

7/28/2011

HEKASI 7 FIRST Grading Period Reviewer

I. ANG DAIGDIG AT ANG HEOGRAPIYA

Heograpiya mula sa gaea (daigdig) at grafos (pagtatala or

paglalarawan) anumang bagay na nasa ibabaw ng mundo paglalarawan o pagtatala ng inpormasyon tungkol sa daigdig nagbabago ito dahil nagbabago rin ang kapaligiran at panahon Tao pinakasentro ng Heograpiya Herodotus Unang heograpo (Ama ng Heograpiya) Isang Griego na unang nagtala ng inpormasyon Griego mga unang taong nagtala ng inpormasyon 2 uri ng Kapaligiran: 1) Pisikal Mga likas na bagay tulad ng mga anyong lupa at tubig, kilma, mga hayop at halaman atbp. 2) Kultural May kinalaman sa pamumuhay ng tao Dahil sa pag-aaral ng heograpiya, nagkaroon ng iba pang mga sangay ng agham (Branches of Science) kaya ang heograpiya ay itinuturing na Ina ng Agham Nagiging makabuluhan lamang ang mga datos ng heograpiya kapag nauunawaan natin ang pagkakaugnayugnay nito sa isat-isa Mga Sangay ng Heograpiya 1) HEOGRAPIYANG PISIKAL likas na katayuan at mga pangyayari sa ibabaw ng mundo a) Heomorpolohiya -> land forms b) Bioheograpiya -> halaman at hayop c) Klimatolohiya -> pagkakaiba ng lagay ng klima 2) HEOGRAPIYANG PANTAO kaugnayan ng kapaligirang pisikal at mga gawain ng tao a) Pangkultura pangkat pangkultura (relihiyon), wika, arkitektura, tradisyon)

Mico Geronimo

Page 2 of 30

7/28/2011

Pampopulasyon isa pang tawag sa demography. Bilang at pagkakabahagi ng mga tao sa isang pook c) Pangkabuhayan lokasyon at gawaing pangkabuhayan tulad ng pagsasaka, pagkayari ng produkto, atbp. d) Pangkasaysayan Kapaligirang panglokal o pangrehiyon ng sangkatauhan at paano umiral ito noong nakaraan. Pagsusuri ng nakaraang pangyayari at kaugnayan nito sa kalikasan e) Pampulitika yunit na pampulitika o pampamahalaan f) Urban pinagmulan at pag-unlad ng mga lungsod 3) HEOGRAPIYANG MATEMATIKAL ugnayan ng daigdig sa mga bituin, araw, buwan atbp. bagay sa Solar System 3 Bahagi ng Mundo: 1) Crust -> pinakalabas 2) Mantle 3) Core -> pinakapusod at pinakamainit na bahagi Ang Bahaging Tubig ng Daigdig Parang isang malaking bola ng tubig ang mundo kung itoy titingnan mo sa kalawakan dahil ang mundo ay binubuo ng na tubig. Ito ay mahalaga dahil itoy nagsisilbing temostat o pampalamig sa mainit na bahagi ng mundo Mga pinakamalaking bahagi ng tubig: 1) Pacific Ocean Ang Mauna Loa sa Hawaii, na kung tutuusin ay ang pinakamataas na bundok sa mundo ay matatagpuan dito. Ang Everest ay ang pinakamataas dahil ito ay above sea level ngunit ang Mauna Loa ay below sea level *** 2) China Sea 3) Gulf of Mexico 4) Bay of Biscay (France) 5) Nile River (longest), Amazon River (Widest) 6) Caspian Sea (Lake) 7) Angel Falls, Venezuela (highest), Victoria Falls, Africa (biggest) 8) San Juanico Strait Ang Bahaging Lupa ng Daigdig Ang ng daigdig ay binubuo ng lupa
b)

Mico Geronimo

Page 3 of 30

7/28/2011

Asia, Africa, Europe, Antartica, Australia, North America, South America Mga pinakamalaking bahagi ng lupa: 1) Kontinente -> Asya 2) Pulo -> Greenland * 2 uri: Kontinental -> malapit sa isang continente Oceanic -> malayo sa kontinente at nasa gitna ng ocean 3) Kapuluan -> Indonesia * Kapuluan -> pulong magkakalapit sa isat isa 4) Peninsula -> Arabia 5) Disyerto -> Sahara 6) Bundok -> Everest 7) Bulubundukin -> Andes (South America) 8) Isthmus -> Gitnang America Ang Bahaging Himpapawid ng Daigdig Himpapawid Sapin ng hangin mula sa ibabaw ng lupa pataas. Panlabas na bahagi ng daigdig Importante ito dahil ito ay panangga sa matinding sikat ng araw Mga sapin ng himpapawid: 1) Tropospera -> lumilikha ng panahon sa mundo 2) Istratospera -> dito lumilipad ang eroplano 3) Ionospera -> nandito ang sattelites dahil narito ang gas na kailangan sa komunikasyon Mga Paggalugad Herodotus naniniwala na ang mundo ay hugis plato at ang Dagat Mediterranean at Dagat Itim ang pinakasentro nito Eratosthenes naniniwala na ang theory ni Herodotus ay mali dahil ang alam niya ay ang mundo ay bilog Mga paggalugad: 1) Leif Ericson Norseman na nakarating sa Hilagang America 2) Marco Polo Italyanong naglakbay sa Central Asia at China

Ang pitong kontinente:

Mico Geronimo

Page 4 of 30

7/28/2011

Bartholomeu Dias Portuges na lumigid sa Cape of Good Hope 4) Christopher Colombus Italyanong lumugad sa Carribean na akala ito ang Asya 5) John and Sebastian Cabot Italyanong dumating sa Canada na akalang ito rin ang Asya 6) Vasco de Gama Portuges na nagpuntang Africa hanggang India para manguha ng ginto at mga yaman 7) Ferdinand Magellan Portuges na lumigid sa buong daigdig 8) Hernando Cortes Espanyol na nanakop sa Mexico 9) Francisco Pizarro Espanyol na nanakop sa Peru 10) Abel Tasman Olandes na tumuklas sa Tasmania at New Zealand 11) James Cook Ingles na lumugad sa Timog Pacific 12) David Livingstone Scottish na lumugad sa Central and South Africa 13) Robert Burke Irish na naglakbay hilaga at patimog ng Australia 14) Henry Stanley Welsh na gumalugad sa Central Africa 15) Richard Byrd Amerikano na nagpalipad ng eroplano sa North Pole 16) Robert Peary Amerikano na nakarating sa North Pole 17) Ronald Amundsen Norweigan na nakarating sa South Pole 18) Yuri Gagarin Ruso na nakaligid sa mundo sa kalawakan 19) Neil Armstrong Americano na unang nakarating sa buwan ANG GLOBO AT MAPA AT ANG PAGGAMIT NITO Ang Globo Ekwador Zero Parallel; naghahati sa North and South Hemispheres Parallel guhit na pahalang Latitud distansiya pahilaga o patimog Prime Meridian Zero Meridian; naghahati sa East & South Hem. Meridian guhit na patayo Longhitud distansiya pasilangan o pakanluran IDL dito nagkakaiba ng araw o petsa Hemispero hating globo Mga Bilog ng Daigdig:
3)

Mico Geronimo

Page 5 of 30

7/28/2011

1) Tropic of Cancer -> 23 H 2) Tropic of Capricorn -> 23 T 3) Artic Circle -> 66 H 4) Antartic Circle -> 66T Ang Mapa Mapa -> isang lapad na larawan ng bahagi ng mundo Kartograpo -> tagagawa ng mapa Kartograpiya -> agham ng paggawa ng mapa Ang mapa ay nakapaglalarawan ng ating pisikal at kultural na kapaligiran. Ito ay nakapagpapakita ng tunay na anyo ng mga bagay na likha ng kalikasan tulad ng bundok, mga karagatan, mga pulo, mga ilog at lawa. Ito rin ay nakapagsasabi tungkol sa klima, sa mga likas na yaman, mga halaman, mga hayop, at mga naninirahan sa ibat ibang bahagi ng daigdig. Ang mapa rin ay nakapagpapakita ng mga bagay na nagawa o binuo ng mga tao sa ibabaw ng mundo tulad ng mga lungsod, mga bayan, mga tulay, mga paliparan, atbp. Mas mainam gamitin ang mapa kaysa sa globo dahil ito ay mas mura at mas madaling bitbitin Ang mga kalipunan ng mga mapa ay tinatawag na atlas Mga gamit ng mapa: 1. Pagtukoy ng direksyon at kaugnay na lokasyon (Compass Rose) * Ang kaugnay na lokasyon ay ang kinaroroonan ng isang lugar ayon sa kinaroroonan ng iba * 2. Pagtukoy ng tiyak na lokasyon (Grid) * Ang tiyak na lokasyon ay lokasyon na ayon sa grid (Grid -> pagtatagpo ng meridian at parallel) * 3. Pagtukoy o Paghahambing ng Oras (Meridian) * See exercises below * 4. Pagtukoy ng distansya sa pagitan ng 2 lugar (Iskala ng mapa) 5. Ayon sa oras, ayon sa lawak -> uri ng distansiya * See exercises below * Exercises: 1) Kung 12:00 n.h. sa Cairo na nasa 31S, anong oras sa: a) Tokyo _______________________ b) Los Angeles __________________ c) Nairobi ______________________ d) Madrid ______________________ e) Caracas _____________________ 2) Kung 2:00 n.u. sa Manila, anong oras sa:

Mico Geronimo

Page 6 of 30

7/28/2011

f) 106 S _______________________ g) 116 S ______________________ h) 118 K ______________________ i) 40 K ________________________ j) 77 S ________________________ 3) Gamitin ang iskala ng mapa at tukuyin ang distansiya: k) Moscow-Paris __________________________ l) Bangkok - Tokyo ________________________ m) Buenos Aires - Cape Town _______________ n) Canberra - Jakarta ______________________ o) New York - London _____________________ Mga uri ng projection ng mapa -> para maayos ang mga pagkasira sa mapa 1. Cylindrical nagpapakita ng halos kabuuan ng daigdig.

2.

3.

4.

5.

6.

Mabisang gamitin sa pagpapakita ng pagkakabahagi at kinaroroonan ng mga rehiyong pangklima, mga likas na yaman, agos ng tubig, at rutang pangkalakalan. Nagiging mas malapit ang mga parallel sa polo Mercator lapad na anyo ng cylindrical projection ngunit ang mga parallel ay malayo sa polo. Ito ay ginagamit sa nabigasyon at ito ay may pagkasira dahil naiiba ang hugis at laki ng mga lupa at tubig sa magkabilang dulo. Oval o equal world map nagpapakita ng tumpak na laki ng mga pook sa ibabaw ng daigdig. Ipinapakita nito ang magkabilang dulo ng mundo ng wala gaanong pagkasira. Ang ekwador nito ay 2 beses masmalapad sa ZeroMeridyan. Interrupted World Map Daigdig na pirapiraso. Nasa gitna ng bawat piraso ang meridyan na tuwid o halos tuwid. Napapakita nito ang tunay na hugis ng lupa ngunit maling hugis at laki ng tubig. Conic nagpapakita ng isang kontinente o bahagi nito. Naaangkop ito kung ang ipinapakitang bahagi ay nasa direksyong Silangan Kanluran. Ang paralel ay paliko at ang meridyan ay tuwid na nakakalat Stereographic

Mico Geronimo

Page 7 of 30

7/28/2011

Nagpapakita rin ng isang bahagi ng daigdig tulad ng conic. Ito naman ay naaangkop gamitin sa bahaginh naka Hilaga Timog na direksyon. Ang parallel at merdiyan ay paliko (maliban sa 0 parallel at 0 meridyan) 7. Polar Ginagamit para makita ng mabuti ang mga nasa rehiyong Polar. Ang meridyan ay tuwid na nakakalat samantalang ang parallel ay bilog. Ang pinaka malaking bilog dito ay ang ekwador. Kung polong hilaga ang ipinapakita, ang mga nasa oplong timog ay hindi makikita ng walang pagkasira. II. ANG KLIMA AT BUHAY SA MUNDO Ang Klima at Panahon Panahon kalagayan ng atmospera sa isang lugar sa panandalian panahon Klima kalagayan ng atmospera sa isang lugar sa matagal na panahon Ang klima at panahon ay bunga ng temperatura (antas ng init o lamig), kahalumigmigan (dami ng tubig sa hangin), at galaw ng atmospera (puwersa at direksiyon ng ihip ng hangin) Mga Likas na Pumipigil sa Klima (pagkakaiba sa ibang lugar) Latitud kaugnay ng kinaroroonan ng lugar (e.g. malapit sa ekwador kaya mainit) Altitud habang tumataas, lalong lumalamig ang klima dahil mababa na lang ang presyon ng hangin. Kapag mababa ang presyon, madaling makapagpapawala ng init. Kabundukan ito ay nagsisilbing balakid sa hangin, ulan, na nakaaapekto sa klima ng pook Agos ng karagatan kung ang agos ay nagmumula sa rehiyong polar, ito ay nagiging sanhi ng malamig na klima. Kung ang agos ay nagmumula sa mainit na rehiyon, mainit na klima naman ang dulot nito Epekto sa Klima ng Paggalaw ng Mundo Rotasyon 24 hours; ikot sa axis Rebolusyon 365 days; ikot sa araw Important dates: 1. March 21 -> spring equinox

Mico Geronimo

Page 8 of 30

7/28/2011

2. September 23 -> autumnal equinox 3. June 21 -> summer solstice * Tropic of Cancer * 4. December 22 -> winter solstice * Tropic of Capricorn * Solstice direktang tumatama ang sikat ng araw sa 23 Equinox magkasinghaba ang gabi at araw Tuwing summer solstice, the higher the degree of latitud, the longer the day Tuwing winter solstice, the higher the degree of latitud, the longer the night Mga Sonang Pangklima Tropikal mababang latitud (0-23) mainit at 2 uri ng panahon (tag-ulan, tag-araw) Katamtaman gitnang latitud (23-66) temperate (katamtaman) 4 seasons: 1. spring -> March - May 2. summer -> June - August 3. fall -> September - November 4. winter -> December to February Polar mataas na latitud (66-90) malamig at 1 uri ng panahon (tag-lamig)

Mico Geronimo

Page 9 of 30

7/28/2011

HEKASI 7 SECOND Grading Period Reviewer

I. EUROPE Ikalawang pinakamaliit na kontinente

Mga

Hangganan: Hilaga Arctic Ocean Silangan Ural Mountains at Caspian Sea Kanluran Atlantic Ocean Timog Mediterranean and Black Seas, Gibraltar

Strait Mga Rehiyon: Hilagang Bulubundukin Binubuo ng Sctoland, Northern England, Norway, Sweden, Finland, Russia mabundok Kapatagang Sentral pinakamalaking bahagi ng Europe. Ireland hanggang Ural Mountains. Ang silangang bahagi nito ay sakop ng Russia at tinatawag na Russian Platform. Timog Bulubundukin serye ng mga bulubundukin. Alps naghihiwalay sa Tangway Italian Mont Blanc pinakamataas na bahagi ng Alps Mga dagat na napapalooban ng Europe North Sea malaking bahagi ng Atlantic Baltic Sea Mediterranean Sea Black Sea Caspian Sea Mga pangunahing ilog Danube Rhine Volga pinakamahabang ilog ng Europe Klima Katamtaman maliban sa mga bansang nasa rehiyong Polar Mga tangway at mga bansang kabilang dito:

Mico Geronimo

Page 10 of 30

7/28/2011

Iberia Spain and Portugal Balkan Greece and Albania Italian Italy Scandinavian Norway, Sweden, Finland Jutland Denmark Kola Bahagi ng Russia Dahil sa hinda regualr na baybayin, ang Kanlurang Europe ay angkop sa pagkakalakalan Maunlad ang transportasyon sa Europe dahil sa sistemang perokaril Paris Calais Dover London Paris Madrid Lisbon Paris Dijon Marseilles Paris Dijon Italy Paris Strasbourg Munich Vienna Budapest Belgrade Sofia Paris Berlin Warsaw Moscow Trans-Siberia Railway Paris Moscow Vladivostok (Asia) PARIS Sentro ng Perokaril Autobahnen Unang pangunahing lansangan ng Europe na ginawa ng mga German upang mapadali ang transportasyon Transhumance paraan ng pag-aalaga ng hayop (pagdadala sa mataas na lugar tuwing taglamig at v/v Mga tao Lahing Caucasian o puti Nordic pinakamaputi Editerranean Alphine European Community alyansang naglalayong mapaunlad ang ekonomiya ng mga kasaping bansa
II.

ASIA Pinakamalaking Kontinente (1/3 ng daigdig)

Sa

Asia matatagpuan ang pinakamataas pinakamababang elevations ng daigdig Mga hangganan: Hilaga Arctic Ocean

at

Mico Geronimo

Page 11 of 30

7/28/2011

Silangan Pacific Ocean Timog Indian Ocean Kanluran Ural Mountains and Caspian Sea Timog Kanluran Mediterranean and Red Seas Timog Silangan Isthmus ng Suez (Suez Canal) Mga rehiyon ng Asia Hilagang Asia Steppe Malawak na bahagi ng damuhan Siberia Gitnang Asia Hindi pa masyadong nagagalugad Harfan Depression Western China, Kyrgyztan, Mongolia, Kazakstan, Uzbekistan, Tajikistan, Turkmenistan Talampas ng Tibet pinakamataas na plateau Timog Asia Hindu Kush Mountains or Pamir Knot serye ng bundok at lambak Mt. Everest (Himalayas) Pakistan, Nepal, Bangladesh, Sri Lanka, Bhutan, India Timog Silangang Asia 2 pangunahing ilog Irrawaddy (Burma) & Mekong (Indo-china) Myanmar/Burma, Laos, Vietnam, Thailand, Kampuchea/Cambodia, Indonesia, Malaysia, Philippines Borneo Pinakamalaking pulo Silangang Asya Japan, North Korea, South Korea, Taiwan, China Timog kanlurang Asia Nabibilang dito ang mga Middle East countries 2 malaking tangway Anatolia at Arabia (pinakamalaki) Anatolia o Asia Minor Afghanistan, Aramania, Lebanon, Cyprus, UAE, Iran, Turkey, Syria, Georgia, Jordan, Azerbayan, Yemen, Oman, Kuwait, Saudi, Iraq, Israel

Mico Geronimo

Page 12 of 30

7/28/2011

Maharlika Highway Pinakamahabang lansangan

(Aparri to Davao) Hindi maunlad ang transportasyon sa Asya dahil sa mga katubigan at mga bulubundukin. Marami pang kayamanan na hindi nagagalugad sapagkat mahirap ang transportasyon at puro bulubundukin Malaysia at Indonesia pangunahing tagaluwas ng rubber East Indies Spices Permafrost lugar na permanenteng nababalutan ng yelo Tundra dryland with plants and less rainfall Baykal Lake Deepest lake in Northern Asia Dead Sea saltiest water form on earth Pinakamayaman at Industriyalisadong bansa Japan at Israel Mga taong naninirahan sa Asya Mongoloid dilaw ang balat Caucasoid puti Negroid pygmies o mga negrito na naninirahan sa Malaysia Mga pangunahing relihiyon: Hinduism India Buddhism China and Japan Confucianis m China Shintoism Japan Judaism Israel Christianism Philippines Islam TK, T, TS Asia

Mico Geronimo

Page 13 of 30

7/28/2011

HEKASI 7 Third Grading Period Reviewer

I.

ANG PAMAHALAAN AT ANG ESTADO Walang bansa o estadong mananatili ang pagkabansa kapag wala ang pamahalaan 3 Dahilan kung bakit pinagaaralan ang pamahalaan: Tayo ay mga mamamayang bahagi ng pamahalaan Ang ating mga ginagawa ay batay sa ginagawa ng pamahalaan Upang tayo ay maging masmabuting mga mamamayan ESTADO Isang pamayanan ng mga taong humigit kumulang ay nakararami, permanenteng naninirahan sa isang tiyak na teritoryo, may isang pamahalaang kinikilala ng nakararami at may kalayaan sa ibang estado at kapangyaarihang magpatupad. Pinakamalaking estado ayon as teritoryo - Russia ayon sa dami ng Tao - China Pinakamaliit ayon sa teritoryo at sa dami ng tao - Vatican City Mga sangkap ng estado: Tao populasyong naninirahan sa estado. Pinakamahalagang sangkap ng estado sapagkat kung wala ito, walang magpapatakbo at walang pamahalaan Teritoryo - Tiyak na bahagi ng daigdig na kinabibilangan ng lupain, tubigan at himpapawid. Ang teritoryo ay maaaring magbago kung ito ay lalaki, liliit, masakop, o matuklas. Archipelagic Doctrine at 12 mile rule Pamahalaan - Ahensiyang nagpapaabot sa taing bayan ng mga hangarin, layunin at mithiin ng estado Sobernarya Kapangyarihan ng estadong magpatupad sa nasasakupan (panloob) at malaya sa kontrol ng ibang estado (panlabas). Teoriya ng pinagmulan ng estado: Karapatang Banal - Ang pinuno ay itinalaga ng Panginoon at ang kapangyarihan ay galing sa kanya. Walang pananagutan ang pinuno kundi ang Diyos

Mico Geronimo

Page 14 of 30

7/28/2011

Pangangailangan o Lakas - Ang estado ay nilikha ng ibang dakilang mandirigma na pinanaig ang naisin sa mahihina sa pamamagitan ng lakas Kasunduang Panlipunan - Ang unang estado ay nabuo dahil sa kasunduan ng mga taong makabuo ng isang estado at magtatag ng pamahalaan para sa kanilang kapakanan. Mag-alsa laban sa pinuno. Paternalistic - Ang pamilya ay naging isang angkan tribo nasyon estado na pinamumunuan pa rin ng mga nanay at tatay Mga Uri ng Pamahalaan: Ayonj sa bilang ng pinuno a) Authoritarian Monarkiya Pamahalaan ng mga taong pinamumunuan ng isang taong may dugong maharlika at namamana ang tungkulin na walang taning ang panunungkulan. *GANAP* - ang kapangyarihan ay lubos Totalitaryan Ang kapangyarihan ay hawak ng isang tao lmang na tinatawag na dikatador. Ito ang bunga ng isang rebolusyon o kudeta na pinamunuan ng militar b) Plutocracy Aristokrasiya Ang kapangyarihan ay hawak ng ilang piling pinuno na ang tawag ay oligarch o aristocrats c) Demokrasya Demokrasiya Ang kapangyarihan ay nasa nakararaming mamamayan. Ang mga pinuno ay inihalal Di Ganap na monarkiya nababatay sa Kontitusyon ang kapangyarihan Ayon sa kapangyarihan ng Pamahalaang Sentral a.) Unitary Ang Pamahalaang pambansa ay masmataas sa lokal. Ang mga gawaing lokal at pambansa ay hawak ng pamahalaang sentral b.) Federal Ang Pamahalaang lokal ang gumagawa ng gawaing lokal at ang pamabansa ay ang Pamahalaang pambansa Ayon sa Ugnayan ng Ehekutibo at Lehislatibo a) Parlamentaryo Ang parlamentaryo ay isang uri ng pamahalaang magkasanib ang ehekutibo at lehislatibo. Ang pinuno ay tinatawag na Prime Minister at ang kanyang katulong ay mga

Mico Geronimo

Page 15 of 30

7/28/2011

Gabinete. Ang mga gumagawa ng batas ay tinatawag na parliamento. Ang pangulo ay wala masyadong tungkulin kundi ang gawaing pampamahalaan b) Presidensyal Ang sangay ehekutibo at lehislatibo ay magkahiwalay. Ang pangulo ang tagapagpaganap, ang Kongreso ang tagapagbatas Iba pang uri ng mga pamahalaan a.) Sibil - Ang mga mamamayan o kinatawan ang nagpapatakbo ng pamahalaan b.) Militar Itinatag matapos manalo ang kaaway sa nasakop na teritoryo upang mapangalagaan ang Peace and Order c.) Konstitusyonal Ang Kapangyarihan ay nababatay sa Konstitusyon d.) Despotic Walang hanggan ang kapangyarihan ng lider. e.) Halal Pinipili o inihahalal ng mga mamamayan ang mga lider para sa pamahalaan f.) Minamana Ibinibigay ang kapangyarihan sa tagapagmana kapag ang pinuno ay mamatay na g.) De Jure May suporta ng maraming mamamayan ang pamahalaan at umiiral na nababatay sa konstitusyon h.) De Facto Hindi ayon sa konstitusyon ang itinatag na pamahalaan i.) Rebolusyonaryo Labag sa itinatakda ng konstitusyon sa marahas at madugong mga pamaraan Mga Sangay ng Pamahalaan Lehislatibo o tagapagbatas Binubuo ng mga opisyal na kumakatawan sa mga tao sa ibat ibang distrito. Ito ang gumagawa ng mga batas. Sa US at Pilipinas, ang tawag ay Kongreso (Senado at Mababang Kapulungan). Sa Japan ay Diet, Parliament sa Great Britain (House of Lords at House of Commons) Ehekutibo o tagapagpaganap Sila ang mga nagpapatupad ng mga batas. Ang Punong Tagapagpaganap ang pinakamataas na pinuno ng pamahalaan. Katulong niya ang Gabinete Hudisyal o tagapaghukom Sila ang nagbibigay kahulugan sa batas. Ito ay binubuo ng mga mahistrado (justice). Dahil dito, naiiiwasan ang kaguluhan o pagaaway sa batas Exercises:

Mico Geronimo

Page 16 of 30

7/28/2011

Ang bawat mamamayan ay bahagi ng pamahalaan Ang Pilipinas ay isa nang ganap na estado pagkarating ng mga Amerikano noong 1898 Ang kontrol ng mga gawaing pambansa at panglokal ay hawak ng pamahalaan pambansa sa pamahalaang federal Ang pagiging makapangyarihan ng tao sa pamahalaan ay isang katangian ng demokrasya Ang Great Britan ay halimbawa ng di-tiyak na monarkiya Ang kudeta ay isang legal na paraan ng pagpapalit ng pamahalaan Sa sistemang presidensyal, ang pangulo ay may tiyak na taning ng panunungkulan Ang Gabinete ay kabilang sa sangay na lehislatibo Ang pamahalaan noong 1992 ay De Jure noong magsimula si Pangulong Ramos Ang magkaibang interpretasyon sa batas ay binibigyang liwanag na Korte Suprema Ang pamahalaan ang pinakamahalagang elemento ng estado Ang bansang komunista ay hindi estado sapagkat walang kalayaan ang mamamayan doon Sa pamahalaan despotic, ang pinuno ay inihalal ng mamamayan para sa isang tiyak na taning ng panunungkulan Maaaring magkaroon ng pamahalaan kahit walang estado May takdang bilang ng mga mamamayan bago ito maitututring na estado. II. PAMAHALAAN NG MGA NINUNO Barangay yunit ng pamahalaan ng mga ninuno na ang tunay na kahulugan ay bangka (30 - 100 families) Kompederasyon pagkakaisa ng mga barangay na naglalayong magbigay ng pangkalahatang proteksiyon sa mga kasapi. Ang pinuno ay itinatawag na kataastaasang datu Maginoo Isa pang katawagan sa mga pantas na ang ibig sabihin ay matatandang tagapayo ng datu 2 Uri ng Batas Pasulat - mga batas na pinagpupulungan ng mga pantas at datu Pasalita - mga kaugalian ng mga ninuno Pagbuo ng isang batas

Mico Geronimo

Page 17 of 30

7/28/2011

Magtitipon-tipon ang mga pantas at datu at maguusap usap kung ang panukalang batas ay tama o mali. Kung tama, ipatutupad ito makaraang ipaalamng umalahokan sa taong-bayan sa pamamagitan ng kampanilya Paraan ng paghuhukom Hindi makatao at hindi makatarungan ang paraan ng panghukuman noon. Masyadong marahas ang mga parusa at maaaring magsuhol ang mga nasasakdal. Marami ang namamatay sa prosesong ito dahil ang mga kaparusahan ay masyadong marahas: a) Ang kandilang unang mamamatayan ng ilaw b) Ang pagtalon sa ilog c) Ang pagkuha ng bato sa kumukulong tubig Maharlika pinakamataas na uring panlipunan na kinabibilangan ng datu Timawa panggitnang uring panlipunan na may karapatang mag-angkin at makibagay sa mga maharlika Aliping Namamahay may sariling tahanan, may karapatang mag-angkin at magasawa, at hindi maaaring ipagbili Aliping Saguiguilid pinakamababang uring panlipunan na walang ariarian, naninirahan sa tirahan ng amo at maaaring ipagbili kahit kailan Maragtas Code pinakamatandang naisulat na lipon ng mga batas na ginawa ni Datu Sumakwel Kalantiaw Code ikalawang pinakamatandang naisulat na lipon ng mga batas na isinulat ni Datu Kalantiaw. Si Kalantiaw ang kataastaasang datu ng kompederasyong Madyaas ng Panay Exercises: Bago dumating ang mga Kastila sa ating bansa, ang ating mga ninuno ay may sarili nang pamahalaan Ang yunit ng pamahalaan ng ating mga ninuno noon ay itinawag na barangay na ang kahulugan ay bangka Ang isang barangay ay binubuo ng 30 - 100 pamilya Tungkulin ng datu na pangalagaan ang mga kasapi ng kompederasyon o barangay Sa isang kompederasyon, ang pinakamataas at pinakamatalinong datu ang nagiging pinuno Ang kapangyarihan ng pagkadatu ay hindi minamana kundi hinahalal Ang buong bansa ay nasa ilalim ng isang datu noong panahon ng mga ninuno

Mico Geronimo

Page 18 of 30

7/28/2011

Ang mga kaugalian o tradisyon ay bahagi ng batas pasalita ng mga ninuno III. ANG PAMAHALAAN NG MGA KASTILA (1565 - 1898) [333 years] 1565 - 1898 Viceroy ng Mexico 1821 - 1837 Sanggunian ng mga Indies 1837 - 1863 Sanggunian ng mga Minister 1863 - 1898 Ministri ng Ultramar o Kolonya Gobernador Heneral pinakamataas na opisyal ng pamahalaang Espanyol sa Pilipinas. Siya ang kinatawan ng hari ng Espanya na kilala rin bilang vice-real patrono at kapitan-heneral Mga kapangyarihan ng GH: Bilang Tagapagpaganap a) Nagpapatupad ng mga batas b) Pagtatalaga at pagaalis ng mga opisyal sa posisyon c) Pangongolekta ng buwis d) Pamamahalsa sa tanggapang pampangasiwaan Bilang Tagapagbatas: a.) Magpahayag ng kautusang superior b.) Pigilin ang mga batas galing sa Espanya Cumplase Bilang Tagapaghukom: a) Siya ang pinuno ng Royal Audiencia (hukuman) Mga kapangyarihan ng Kapitan-Heneral: Pinuno siya ng lahat ng hukbong sandatahan ng bansa Magpahayag ng pakikidigma at magpadala ng hukbo sa ibang bansa Mga Kapangyarihan ng Vice-Real Patrono Magpalaganap ng Kristyanismo Magtalaga ng pari sa kahit anong parokya Paglikha o pagbuwag ng mga parokya Mahahalagang lupon: Lupon ng Awtoridad - Sa bisa ng utos ng hari, ito ay nagsisilbing gabinete na nagbibigay ng mahahalagang payo sa gobernador heneral Sanggunian ng Administrasyon - Pagaralan ang badyet ng pamahalaan at magbigay opinyon sa mga dapat bigyang pansin ng GH Mga paraan ng pagpigil sa kapangyarihan ng GH (pagaabuso sa kapangyarihan)

Mico Geronimo

Page 19 of 30

7/28/2011

Arsobispo - Pagsusumbong sa hari dahil sa pagiging malapit nito Royal Audiencia - Hukuman na nagbabatas at pigilan ang pangabuso ng GH Residencia - Especial na hukuman a nagiimbestiga sa GH atbp. Opsiyal na pinamumunuan ng susunod na GH Visita - Lihim na pagsisiyasat sa mga ginawa ng mga opisyal. VISITADOR ay nagmula sa Espanya na pinadala ng hari Paghalili sa Gobernador Heneral Royal Audiencia arsobispo teniente gobernador o ikalawang pinakamataas na opisyal Encomienda Isang matandang kaugalian na naghahangad mabigyan pabuya ang matatapat na opisyal ng Espanya 3 Uri: a.) Royal - para sa hari b.) Eklesiastika - para sa simbahan c.) Pribado - para sa pribadong indibidwal Tungkulin ng Encomiendero: a) pagtuturo ng simulain ng Kristyanismo b) pagtataguyod ng edukasyon at kapakanan c) pangangalaga sa katahimikan at kaligatasan ng encomienda Lalawigan: ALCALDIA mapayapa at maayos na lugar na pinmumunuan ng alkalde mayor CORREGIMIENTO hindi payapa na pinamumunuan ng militar o corregidor Bayan: PUEBLO pinamumunuan ng gobernadorcillo o kapitan na katulong ang teniente gobernador Barangay pinamumunuan ng cabeza na itinalaga ng gobernadorcillo Lungsod: AYUNTAMIENTO pinangangasiwaan ng cabildo Katangian ng gobernadorcillo: 25 years and above can read and write Spanish has served as a lieutenant governor or cabeza de barangay Indulto de commercio ay isang pribilehiyong makapagnegosyo asa lalawigang sakop IV. PAMAHALAAN NG MGA AMERIKANO (1898 - 1946) [37 years] 1898 - 1901 Pamahalaan Militar

Mico Geronimo

Page 20 of 30

7/28/2011

Itinatag noong Agosto 14, 1898, isang araw makalipas ang Battle of Manila Bay ni Pangulong McKinley Gobernador Militar ang kinatawan ng pangulo ay may ganap na kapangyarihan Ang GM ay may hawak sa 3 sangay ng pamahalaan. Ang Judicial ay inilipat sa Komisyon ng Pilipinas noong 1900 Nagpalaganap ng katahimikan at kaayusan at nagtatag ng pampublikong paaralan BATAYAN: Utos ni McKinley Ang mga GM na nagsilbi ay sina: 1. Wesley Meritt (1898) 2. Elwell Otis (1898-1900) 3. Arthur McArthur (1900-1901)

1901 - 1916 Pamahalaang Sibil Itinatag sa pamamagitan ng Spooner Ammendment dahil tahimik at payapa na Ang unang Gobernador Sibil (na ginawang GH noong 1905) ay si William Taft na may kapangyarihang lehislatibo at Pangulo ng Komisyon ng Pilipinas Ang mga Pilipino ay nagkaroon ng posisyon sa pamahalaan (Chief Justice, Gabinete, Komisyon ng Pilipinas, Pamahalaang Lokal) Pinairal ng Batas ng Pilipinas ng 1902 o Batas Cooper (BATAYAN) [Henry Cooper] Mga probisyon ng Batas ng Pilipinas ng 1902 unang batas na ginawa para sa Pilipino: 1. Talaan ng karapatan 2. Residenteng komisyoner sa US Congress 3. Asemblea ng Pilipinas at census 4. Pangalagaan ang likas ng yaman 5. kagawarang tagapagpaganap 1916 - 1935 Pamahalaang Sibil Pinairal ng Batas Jones or Philippine Autonomy Act of 1916 (BATAYAN) na naglalayong magtatag ng pamahalaang mga Pilipino ang nagpapatakbo 1935 - 1948 Pamahalaang Komonwelt Batas ng Kalayaan ng Pilipinas o Batas TydingsMcDuffie (BATAYAN) ni Millard Tydings at John McDuffie Maging malaya makalipas ang 10 taon

Mico Geronimo

Page 21 of 30

7/28/2011

Claro M. Recto Pinuno ng Kumbensyong Konstitusyonal na gumawa ng Konstitusyon ng 1935 (Pebrero 8, 1935) Ipinalagda ang konstitusyon kay Pangulong Franklin Rossevelt sa White House noong March 23, 1935 Naging batayan ng mga pamahalaan mula 1935 hanggang 1972 ang Konstitusyon ng 1935 Unang pambansang halalan noong Setyembre 17, 1935 at naging pangulo si Manuel Quezon at VP si Sergio Osmea mula sa partido nacionalista Nagsimula ang Komonwelt noong Nobyembre 15, 1935 sa Luneta Grandstand at ipinahayag ni George Dern ang simula nito Pansamantalang napigil ang komonwelt dahil sa pananakop ng mga Hapon. Sa pangunguna ni Quezon, sa US nagtuloy ang Komonwelt at nagbalik sa Pilipinas noong Oktubre 23, 1944 sa pangunguna ni Sergio Osmea, bagong pangulo sa Tacloban Dumating si Douglas McArthur sa Leyte noong Oktubre 20, 1944 ELH Taon 1898-1901 (Militar) 1901-1902 (Sibil) 1902-1916 (Sibil) 1916-1935 (Sibil) 1935-1948 (Komonwelt) Executiv Legislative e GH GH GS Kom. Ng Pilipinas (GS) GH GH Pangulo Judicial GH Supreme Court & Supreme Pil. Court

Komisyon ng Pil. Asemblea ng (Bicameral) Lehislatura ng Pil (Pilipino)

Supreme Court Pambansang Asemblea Supreme Kongreso ng Pilipinas Court (1940)

V.

PAMAHALAAN NG MGA HAPON (1942-1945) Naganap ang pagsabog ng Pearl Harbor noong Enero 2, 1942 Naitatag ni Masaharu Homma, Komander ng Imperial Forces ang Pangasiwaang Militar ng Hapon noong Enero 3, 1942 Curfew at blackout Bawal ang US and Philippine Songs and Flags

Mico Geronimo

Page 22 of 30

7/28/2011

VI.

Greater East Asia Co-Prosperity Sphere para makuha ang tiwala ng mga Pilipino na pinagiisa ang mga bansa sa East and South Est Asia Enero 23, 1942 nagtatag ng pamahalaang sibil Pinamahalaan ng Komisyong Tagapagpaganap ng Pilipinas na kinabibilangan ng lider na Pilipino: 1. Jorge Vargas - Pangulo 2. Jose P. Laurel - Justice 3. Antonio de las Alas - Pananalapi 4. Benigno Aquino - Interior 5. Claro M. Recto - Education, Health, Social Welfare 6. Quintin Paredes - Public Works and Communications 7. Jose Yulo - Chief Justice May Hapon s a bawat kagawaran para matiyak na gagampanan ng Komisyon ang tungkulin Ang komisyon ay nagsilbi ring tagapagbatas sa dakong huli Komisyon sa Paghahanda ng Kalayaan ng Pilipinas para makuha ang tiwala ng mga Pilipino Jose P. Laurel Namuno sa Komisyon na gumawa ng Konstitusyon ng 1943 Pinagtibay ang konstitusyon ng KALIBAPI o Kapisanan ng Pagliingkod sa Bayang Pilipinas Pinasinayaan ang Ikalawang Republika ng Pilipinas noong Oktubre 14, 1943 na nahalal si Jose Laurel bilang pangulo E Pangulo na inihalal ng Pambansang Asemblea L Pambansang Asemblea ng may 108 members na binubuo ng mga gobernador at alklade (itinalaga) at mga kasapi ng KALIBAPI (inihalal) H Korte Suprema Hindi sinuportahan ang Ikalawang Republika ng Pilipinas maliban sa mga Axis Forces na sumoporta dito Nagwakas ang pananakop ng Hapon noong Agosto 15, 1945 at ang 2nd Republic noong Agosto 17, 1945 MGA PAMAHALAAN NOONG PANAHON NG REBOLUSYON Katipunan lihim na samahan na itinatag noong Hulyo 7, 1892 para magalsa laban sa Kastila. Ang pamahalaan ay nagsimula noong Agosto 23 1896 at nagwakas noong Marso 22 1897. SI Andres Bonifacio (supremo) ang ehekutibo, Kataas-taasang Sanggunian ang lehislatibo, at Sangguniang Hukuman ang hudisyal Unang Rebolusyonaryo Itinatag noong Marso 22 1897 at natapos noong Nob 1 1897 sa Tejeros Convention na si Emilio Aguinaldo ang nahalal na pangulo at si Bonifacio ang direktor ng interior. Itinatag upang baguhin ang pamahalaan at pagkaisahin ang pwersa ng himagsikan

Mico Geronimo

Page 23 of 30

7/28/2011

REPUBLIKA ng Biak na Bato Itinatag sa Biak na Bato (San Miguel de Mayumo, Bulacan) noong Nob 1 1897 at nawakas noong Dec 15 1897 upang mahiwalay ang Pilipinas sa monarkiya ng Espanya Diktaturyal Itinatag noong May 24 1898 at nagwakas June 23 1898. Pinakamahalagang nagawa ay ang Declaration of Philippine Independence sa Kawit, Cavite. Layunin: ayusin ang problema sa kapayapaan at katahimikang idinulot ng Phil-Am War Ikalawang Rebolusyonaryo June 23 1898 to January 23 1899 para ipagpatuloy ang pakikipaglaban sa Kalayaan at ihanda para sa pagtatatag ng republika Unang Republika Enero 23 1899 - March 23 1901 upang ihanda ang Pilipinas para sa malaya ay nagsasariling republika.

HEKASI 7 FOURTH Grading Period Reviewer

ANG KONSTITUSYON NOON AT NGAYON

Konstitusyon pangunahing batas na nagbibigay kahulugan sa uri ng pamahalaan ng bansa at nagtatakda ng lawak ng kapangyarihan nito para sa kapakanan ng mga tao.

Pagkakaiba ng Constitusyon at batas Ang konstitusyon ay pangmatagalang panahon, ang batas ay pangkasalukuyang kondisyon Ang konstitusyon ay pangkalahatang balangkas ng batas at pamahalaan, ang batas ay nagbibigay detalye sa mga paksa Ang konstitusyon ay may tuwirang partisipasyon ng mga tao (plebesito) ang batas ay gawa ng mga kinatawan lamang Ang konstitusyon ay ang kataas-taasang batas at ang lahat ng bataas ay dapat umayon rito Mga katangian ng mga konstitusyon ng Pilipinas

Mico Geronimo

Page 24 of 30

7/28/2011

Biak na Bato Bumalangkas sa layuning

rebolusyonaryo ng kalayaan Malolos Saligang batas ng Unang republika. Maikli ang pagpapatupad dito dahil sa kasunduan sa Paris. 1935 Unang konstitusyon ng Pilipinas na lubusang pinairal. Pinairal nito ang sistemang presidensyal 1943 Sinulat sa utos ng mga hapon bilang paghahanda sa kalayaan ng Pilipinas 1973 Inaprubahan noong umiral ang Batas Militar. Umiral ng 13 years Kalayaan Ipinahayag ni Corazon Aquino upang magkaroon ng reorganisasyon sa Pamahalaan at sumulat ng bagong konstitusyon 1987 Ibinalik ang sistemang presidensyal ng pamahalaan Konstitusyon ng Biak na Bato Isinulat ni Isabelo Arcache ang burador Isinulat ng Kongreso (52) Pinamunuan ni Emilio Aguinaldo Nagtatag ng Pamahalaang Republika Konstitusyon ng Malolos Isinulat ni Felipe Calderon ang burador Isinulat ng Kongreso (92) Isinulat sa pamamagitan ng Dikrito ni Hen. Aguinaldo Pinamunuan ni Pedro Paterno Nagtatag ng Pamahalaang Republika Konstitusyon ng 1935 Isinulat ng CONCON (202 inihalal) Isinulat sa pamamagitan ng Tydings McDuffie Pinamunuan ni Claro M. Recto Nagtatag ng Pamahalaang Komonwelt / Republika Konstitusyon ng 1943 Isinulat ng PCPI na may 19 kasapi Isinulat sa pamamagitan ng Kombensyon ng KALIBAPI Pinamunuan ni Jose P. Laurel

Mico Geronimo

Page 25 of 30

7/28/2011

Nagtatag ng Pamahalaang Republika

Konstitusyon ng 1973 Isinulat ng CONCON (300 inihalal) Isinulat sa pamamagitan ng Batas Blg. 6132 Pinamunuan ni Diosdado Macapagal Nagtatag ng Pamahalaang Binagong Parliamentaryo Konstitusyon ng Kalayaan Isinulat ng Pangulo (C. Aquino) Isinulat sa pamamagitan ng Proklamasyon ng Pangulo Blg. 3 Pinamunuan ni Pangulong Corazon Aquino Nagtatag ng Pamahalaang Rebolusyonaryo Konstitusyon ng 1987 Isinulat ng CONCOM (50 itinalaga) Isinulat sa pamamagitan ng Proklamasyon ng Pangulo Blg. 9 Pinamunuan ni Cecilia Muoz Palma Nagtatag ng Pamahalaang Republika 18 artikulo; 321 section Uri ng Konstitusyon Pasulat isinulat ng kapulungang inatasang magsulat ng konstitusyon Di-Pasulat nilikha bunga ng mga ebolusyon / pagbabago sa lipunan (e.g. Britain) at pulitika (customs & traditions) Mga Katangian ng Konstitusyon Maikli (brief) na may kahuluhan Malawak (broad) ang saklaw Tiyak (definite)

I. ANG 1987 CONSTITUTION

Mga Artikulo I Pambansang Teritoryo II Pahayag ng Simulain at Patakaran ng

Estado III Katipunan ng mga Karapatan IV Pagkamamamayan

Mico Geronimo

Page 26 of 30

7/28/2011

V Karapatan sa Halal VI Kagawarang Tagapagbatas VII Kagawarang Tagapagpaganap VIII Kagawarang Tagapaghukom IX Komisyong Konstitusyonal X- Pamahalaang Lokal XI Kapangutan ng Pinunong Pambayan XII Pambansang Ekonomiya at Patrimonya XIII Katarungang Panlipunan at mga Karapatang Pantao XIV Edukasyon, Siyensya, Techonolohiya, Sining, Kultura, Sports XV Pamilya XVI Tadhanang Pangkalahatan XVII Susog o Pagbabago XVIII Tadhanang Lilipas ANG KAGAWARANG TAGAPAGBATAS Artikulo VI ng 1987 Constitution

Section 1 Nakasalalalay ang kapangyarihang

tagapagbatas sa Kongreso na binubuo ng 24 senador (buong bansa inihalal) at 250 kinatawan (purok pangkapulungan inihalal) Section 3 Ang mga katangian ng senador ay : 35 years of rehistradong age botante nakababasa residente ng at nakasusulat Pilipinas 2 taon bago magelection katutubong Pilipino Section 4 - Ang senador ay may 6 year taning ng panunungkulan at ang kanyang tungkulin ay magsisimula tuwing Hunyo 30. Siya ay inihalal mula sa buong bansa Section 5 (2) Ang kinatawang parti-list ay bubuo sa 20% ng kinatawan (50) at siyang magrerepresent sa kababaihan, manggagawa, magsasaka, mahihirap na taga-lungsod, kabataan, pamayanang pangkalinangan, atbp. Section 7 Ang kinatawan ay may 3 year taning ng panunungkulan at ang kanyang tungkulin ay magsisimula

Mico Geronimo

Page 27 of 30

7/28/2011

tuwing Hunyo 30. Siya ay inihalal mula sa purok pangkapulungan Section 6 Ang mga katangian ng kinatawan ay : 25 years of rehistradong age botante nakababasa residente ng at nakasusulat purok pangkapulungan katutubong ng 1 taon bago Pilipino magelection Section 7 (2) 3 magkakasunod na pagkakahalal lamang ang maaring matamasa ng kinatawan Section 8 Regular na halalalan 2nd Monday of May Section 9 Kung magkakabakante sa Senado o sa Kapulungan, magdadaos ng isang tanging halalan upang punan ang bakanteng tungkulin Section 10 Dapat nakatakda sa Konstitusyon ang sahod ng Kinatawan at Senador Section 11 Pribilehiyo laban sa pagkakaaresto habang may sesyon Section 12 Dapat ang senado at kinatawan ay magharap ng mga interes at pananalapi sa negosyo sa simula ng panunungkulan upang maiwasan ang corruption Section 13 Ang senador at kinatawan ay hindi maaring humawak ng iba pang panunungkulan, mahalal/mahirang sa iba pang posisyon, humarap sa korte bilang abogado, makialam sa tanggapan ng pamahalaan, at maging interesado sa pananalapi Section 15 Ang simula ng regular na sesyon at tuwing 4th Monday of July Section 16 (1) Ang Senado ay dapat maghalal ng Pangulo at ang Kinatawan ay dapat maghalal ng Speaker Section 16 (2) Dapt bumuo ng isang korum o bilang ng miyembro na kailangan ay present upang makabuo ng isang sesyon/miting Section 16 (3) Ang bawat kapulungan ay maaring magparusa at magsuspindi ng miyembro na hindi hihigit sa 60 araw Section 16 (4) Ang kapulungan ay dapat magkaroon ng isang Journal o talaan ng mga gawain at suliranin ng Kongreso

Mico Geronimo

Page 28 of 30

7/28/2011

Section 17 Hukumang Panghalalan tanging tagahatol ng

lahat ng tunggalian at ulat sa halalan. Binubuo ng 6 justices at 3 mula sa kongreso Section 18 Ang pangulo ex-officio ng Komisyon sa Paghirang ay ang Senate President Section 20 Dapat ma-audit ng Commission on Audit ang lahat ng mga rekord ng kwenta ng Kongreso Section 23 Ang Kongerso ay tanging makakapagpahayag ng pag-iral ng kalagayang digma sa pamamamagitan gn 2/3 boto ng kongreso Section 24 Tanging ang mga Kinatawan lamang ang makakapaggawa ng panukalang batas sa mga laang gugulin, rentas, tariff; pagdaragdag ng pambayang utang; may bisang lokal; panukalang batas na pansarili Section 26 (2) Binabasa ng 3 beses sa magkakahiwalay na araw at susugan ang isang batas maliban sa ikatlong pagbasa Section 27 (1) Lalagdaan ng pangulo ang batas kapag siyay sang-ayon Section 28 (3) Dapat malibre sa pagbabayad ng buwis ang institusyon pangkawanggawa, simbahan, rektorya, kumbento, mosque, sementeryo, atbp. ANG KAGAWARANG TAGAPAGPAGANAP Artikulo VII ng 1987 Constitution

II.

Section 1 Ang kapangyarihang tagapagpaganap ay

nakasalalay sa Pangulo Section 2 -Mga katangian ng Pangulo at Pangalawang Pangulo: Rehistradong botante 40 years of age nakababasa at nakasusulat katutubong Pilipino residente ng Pilipinas ng 10 year bago magelection Section 4 Ang pangulo at Vp ay dapat mahalal sa pamamagitan ng tuwirang pagboto para sa taning ng 6 taon. Ang VP ay maari lamang tumakbo ng 2 beses. Supreme Court tanging hukom sa election ng Pres. At VP

Mico Geronimo

Page 29 of 30

7/28/2011

Section 6 Ang pangulo at VP ay dapat magkaroon

ng opisyal na tirahan at ang sahod ay hindi mababawasan sa taning ng panunungkulan. Section 7 (from lowest to highest) Speaker Senate President VP President Section 9 Kapag ang posisyon ng VP ay bakante, ang Pangulo ay magnonomina ng kapalit Section 12 Kapag ang Pangulo ay may malubhang sakit, hindi dapat ipagkait sa Chief of Staff, Sec. Of Natl Defense at Sec. Of Foreign Affairs ang Pangulo. Dapat ring malaman ng mamamayan. Section 13 Ang pangulo at VP ay hindi maaring humawak ng iba pang panunungkulan, mahalal/mahirang sa iba pang posisyon, humarap sa korte bilang abogado, makialam sa tanggapan ng pamahalaan, at maging interesado sa pananalapi. Hindi rin makakapaghirang ng relative to the 4th degree ang Pangulo sa posisyon Section 14 - May bisa pa rin ang ginawang paghirang ng Acting President noong ang Pangulo ay wala maliban kung itoy tanggalin ng halal na Pangulo Section 15 Ang pangulo ay hindi na maaaring maghirag ng isa pang opisyal sa loob ng 2 buwan bago sumapit ang susunod na election. Section 16 Ang Pangulo ang humihirang sa gabinete, kolonel o kapitan ng militar o Philippine Navy, ambassador, minister o konsul, at iba pang mga opisyal na maaring hirangin ng pangulo Section 18 Ang Pangulo ay siyang magsisilbing Commanderin-Chief ng Armed Forcesat sa panahon ng karahasan, paghihimagsik at pananalakay, maari niyang isuspindi ang writ of habeas corpus at magdeklara ng batas militar. 48 hours matapos ideklara ang Martial Law, kailangang magsubmit ang Pangulo sa Kongreso kung bakit niya ito idineklara 60 days lamang ang effect ng Batas Militar. Hindi suspendido ang konstitusyon habang umiiral ang martial law Maaring palawigin ng Pangulo ang taning ng martial law

Mico Geronimo

Page 30 of 30

7/28/2011

Section 20 Kailangan muna ng pagsang-ayon ng Monetary

III. Board bago maka-utang ang Pangulo sa World Bank at IMF para sa Pilipinas Section 21 Magiging balido lamang ang mga batas panginternasyonal kapag sumang-ayon ang 2/3 ng Kongreso Section 23 SONA tuwing pagbubukas ng Kongreso. Gabinete pangkat ng mga taong itinalaga ng pangulo upang tumulong sa pamamahala ng bansa Impeachment paraan ng pagpapatalsik sa Pangulo at iba pang opisyal ayon sa konstitusyon Writ of Habeas Corpus pribilehiyo ng mamamayan upang maiwasan ang iligal na pagkakaresto Batas Militar kapangyarihan ng Pangulo upang sugpuin ang ano mang pagtatangkang ibagsak ang pamahalaan Badyet talaan ng laang gugulin para sa 1 takdang panahon En-banc Kalahok ang lahat ng kagawad ANG KAGAWARANG TAGAPAGHUKOM Artikulo VIII ng 1987 Constitution

Refer to Constitution