niulat ni: Marife S. Constantino niulat ni: Marife S.

Constantino
W lamat ng
pagsilang ng
kambal na sina
Romulus at
Remus, mga anak
ng diyos na si Mars
sa isang prinsesa.
ng Simula ng
Roma
W yon sa Romanong istoryador na si Livy,
nagtatag sina Romulus at Remus ng syudad sa
Bundok ng Palatine noong bril 21, 753 B.C.E.
W Mayroon din namang arkeolohikal na ebidensya
ng pagkakatatag ng isang pamayanan sa
panahong nabanggit ni Livy, ang kasaysayan ng
Roma bilang isang ganap na syudad ay
nagsimula bandang 500 B.C.E nang magsama-
sama ang mga pamayanan sa rehiyon.
W Mga sumunod na hari kay Romulus
1. Numa Pompilius
2. Tarquinius Priscus(616- 578 B.C.E)
3. Servius Tullius ( 578- 534 B.C.E)
Lipunang Romano Lipunang Romano
W Patrician-
mamamayang
mayayaman.
W Plebeian- karaniwang
taong malaya
W lipin-
pinakamababang uri
ng mga Etruscan ng mga Etruscan
W ng kanilang lupain ay tinatawag na Etruria.
W Sila ay nagmula sa Silangang Mediterranean,
may posibilidad nap sa sia Minor.
W inala nila sa Roma ang kanilang sistemang
pulitikal.
W ng Senate ay binubuo lamang ng mga
Patricians at ito ang lupong tagapayo ng hari.
W Sa Saligang-Batas ni Servius, nagsagaw siya ng
pagbabago sa hukbong Romano.
W Noong 534 B.C.E, si Servius ay pinaslang ng
anak ni Tarquinius na umagaw sa kanyang
trono. ng anak ni Tarquinius ay binasagagang
Tarquinius Superbus ("Tarquinius ang
mapagmalaki, naghari 534-510 B.C.E.) ay
naging masamang hari.
W Tumagal ng apat na taon ang paghahari ni
Superbus bago siya napabagsak ng mga
mamamayan ng Roma na nagtatag ng isang
Republika.
ng Republikang Romano ng Republikang Romano
W &pang hindi na maulit
ang paghaharing katulad
ng kay Superbus,
nagpasya ang mga
mamamayang Romano
na hindi na ito muling
magpapasailalim sa
isang hari.
W Nagtatag sila ng isang
republika na
pinamumunuan ng
dalawang konsul na
maaari lamang
manungkulan ng isang
taon.
W Nanatili ang
institusyon ng Senate
subalit naging higit na
makapangyarihan ito.
Binubuo ito ng 300
patricians na hinirang
ng mga konsul.
Pakikibaka ng mga Plebeians Pakikibaka ng mga Plebeians
W Sa kabila ng pagkakatatag ng Republika,
hindi nadagdagan ang kapangyarihang
pulitikal ng mga plebeian.
W Nagmakaawa ang mga plebeian at itinatag
ang ssembly na kumakatawan sa mga
kariniwang tao.
W tinatag din ang institusyon ng tribune, ang
mga opisyal na kumakatawan sa mga
plebeian sa lahat ng usaping panlipunan.
W Noong 449 B.C.E,
ang mga plebeian ay
nagtagumpay sa
kanilang kahilingan
na isulat ang lahat ng
batas ng Rome.
Binuo ang isang
kalipunan ng batas na
naklala bilang Twelve
Tables.
ng Pagpapalawak ng Roma ng Pagpapalawak ng Roma
W Matapos ang
pagkakatatag ng
republika nanguna ang
Roma sa pagbuo ng Latin
League, isang alyansa
laban sa iba pang tribu sa
rehiyon.
W Napigilan ito dahil
sinalakay at sinunog ang
Roma ng mga Gaul, mg
atribung mula sa
lemanya at Pransya.
W ng huling balakid sa
pagtatag ng Rome ng
monopolyo ng
kapangyarihan sa
taly ay ang mga
kolonyang Greek sa
Timog. Nabagagabag
ang mga Greek kaya
humingi sila ng tulong
kay Pyrrhus mula sa
hilagang Greece na
kamag-anak ni
lexander the Great.
W Sa pagsapit ng 270 B.C.E., ang rome ay
naging pangunahing lungsod ng Gitna at
Timog taly
ng Mga igmaang Punic ng Mga igmaang Punic
W Sa pag-abante ng Roma patimog
nakabangga nito ang Carthage. ng
Carthage ang pangunahing pwersa sa
panganglakal sa Mediterranean.
W Tinawag na Punic war dahil ang salitang
Latin para sa Carthaginian ay Punici at
mula sa salitang Poeni, katawagan sa mg
aPhoenicins na nagtatag sa Carthage.
Carthage
ng &nang igmaang Punic( 264 ng &nang igmaang Punic( 264- -
241 B.C.E) 241 B.C.E)
W Naagaw ng Roma ang
Sicily, Corsica at
Sardinia.
W Corvus- ginamit ng mga
Romano sa pakikidigma,
"rotating bridge w/ a spike
on the end
W Matapos ang kanilang
pagkatalo, naghanda ang
mga taga-Carthage sa
ilalim ng pamumuno ng
heneral na si Hamilcar
Barca sa mga susunod
pang digmaan.
ng kalawang igmaang ng kalawang igmaang
Punic(218 Punic(218- - 202 B.C.E) 202 B.C.E)
W Matapos ang
paghahandanagmartsa si
Hannibal mula Espanya
patungong talya.
W inaanan nila ang lupain
ng mga Gaul at tinawid
nila ang mayelong
bundok ng lps.
W Sa tatlong pagkakataon,
natalo nina Hannibal ang
mga pwersang Romano
na sumalubong sa kanila
sa Trebbia, log
Trasimene at Cannae.
W Nagtangka ang mga
taga-Carthage na
magpadala ng
karagdagang pwersa kay
Hannibal sa ilalim ng
kanyang kapatid na si
Hasdrubal subalit
sinalubong ang mga ito
ng mga pwersang
Romano sa log Metaurus
at sila ay naubos.
W ng wakas ng mahabang
digmaang ito ay ang dulot
na taktikang batang
heneral na Romano na si
Scipio fricanus Major.
W nubos ng mga pwersa ni
Scipio ang mga pwersa ni
Hannibal sa Zama.
W Lalong lumawak ang
teritoryo ng Roma.
ng katlong igmaang Punic(149 ng katlong igmaang Punic(149- -
146 B.C.E) 146 B.C.E)
W Nagsimula ng
salakayin ng
Carthage ang
Numidia, isang
kaalyado ng Rome.
W Bumagsak ang
Carthage sa mga
Romano
W Cato- dakilang
statesman
Tagumpay sa Silangan Tagumpay sa Silangan
W Sa pagsapit ng 100 B.C.E, lahat ng
layunin sa baybayin ng Mediterranean Sea
ay nakuha na ng Rome.
W Nasakop din ng Rome sa Macedonia.
W Mediterranean Sea( Mare Nostrum)
Mga Pagbabago dulot ng paglawak Mga Pagbabago dulot ng paglawak
ng kapangyarihang Romano ng kapangyarihang Romano
W Habang pumapasok sa Rome ang mga
yamang napanalunan sa mga digmaan ay
lumaki ang pagkakataon para yumaman.
W Subalit ang nakinabang sa mga
pagkakataon na ito ay ang mayayaman.
/---_- /---_- , /- - /-,- , /- - /-,- /---_- /---_- , /- - /-,- , /- - /-,-
HEOGRPY HEOGRPY
W TLY tangway na nagmumula sa
Timog Europa patungo sa agat
Mediterranean.
W talya salitang Latin na "italus "bota
W Maburol at bulubundukin
W Nasasakop ng Kabundukang ppenine
ang tangaway ng talya
W Mainam taniman ang kapatagan
//t //t
W Sentro ng Sibilisasyon sa talya
W tinatag ang lungsod na ito sa pitong burol
sa may LOG TBER.
W yon sa alamat, itinatag ito ni ROM&L&S.
W ROM " City on the Seven Hills
ng Sinaunang talya ng Sinaunang talya
MG LTNO MG LTNO
W Nanirahan sa Latium.
W &nang nanirahan sa Roma, sa gawing
hilaga ng log Tiber.
W Mga katutubo sa Roma
W Mga magsasaka at tagapag-alaga ng mga
hayop.
ng mga Etruscans ng mga Etruscans
W Nanirahan sa hilaga at kanluran
W Mga barbarong mayayaman
W May kapangyarihang pangmilitar
W Lumawak ang kapangyarihan
W mpluwensya ang Pamahalaang
Monarkiya
W Naghari sa Roma sa loob ng 100 taon
W Pinaniniwalaang nagbuhat sila sa Lydia
W tinuring ng magkapatid na Tiberius at
Gaius Gracchus bilang panganib sa
katatagan ng Republic ang lumalaking
agwat sa pagitan ng mayayaman at
mahihirap.
W 133 BCE nagpanukala si Tiberius ng batas sa
pagsasaka kung saan ang mga lupang
nakakamit sa pamamagitan ng digmaan ay
ipamamahagi upang magkaroon ng mga bukirin
ang mahihirap.
W ahil dito, ipinapatay si Tiberius ng isang grupo
ng mayayaman.
W 123 BCE sinundan ni Gaius Gracchus ang
hakbang na sinimulan ni Tiberius.
W pinapatay naman ang kanyang mga tagasunod
kaya't nagpatiwakal na lamang siya.
W 105 BCE ang tunggalian ng $enate at
W mga klaban nito ay nauwi sa digmaang
sibil.
W 82 BCE bumalik ang kaayusan nang
maging diktador si Sulla.
W Sulla ginawa niyang 600 ang miyembro
ng $enate at inalis niya ang karapatan ng
Assembly na maghain ng panukalang
batas nang walang pagsang-ayon ng
$enate.
&L&S CESR &L&S CESR
Gaius ulius Caesar Gaius ulius Caesar
W Nagmula sa pamilyang patrician
W Roman soldier and political leader
W Namuno noong Oktubre 49 BCMarso 15, 44
BC
W irst Triumvirate isang unyon na
mangangasiwa ng pamahalaan
W - binuo ni ulius Caesar, Pompey at Crassus
noong 60 BCE.
W Naging gobernador ng Gaul
W Napalawak ang mga hangganan ng Roma
W hanggang sa rance at Belgium.
W Naging tanyag dahil sa kanyang mga
tagumpay.
W Pinabalik siya ng $enate na hindi kasama
ang hukbo ngunit sinalungat niya ito. Sa
takot ng $enate sa kapangyarihan ni
Caesar, tumakas sila sa Greece kasama
si Pompey ngunit hinabol parin sila at
pinatay.
W Ginawang diktador sa kanyang pagbabalik
sa Roma.
W Binawasan niya ang kapangyarihan ng
Senate ngunit ginawa namang 900 ang
W miyembro.
W Binigyan niya ng Roman Citizenship ang mga
nakatira sa taly.
W nayos ang pagbabayad ng buwis sa mga
lalawigan at pinagbuti ang pamamahala.
W Pinasuweldo ng mataas ang mga sundalo
W nalis ang pagkakautang ng mga magsasaka
W Marso 15, 44 BCE sinaksak si Caesar habang
nasa Senate at namatay.
W Marcus Brutus matalik na kaibigan ni Caesar
W - kasali sa sabwatang pagpatay ng $enate
kay ulius Caesar.Tuluyan ng nagwakas ang
Republika ng Roma
W Cross the Rubicon River - "No Turning
back
irst Triamvirate
Ju!Ius Cacsar
- Famc, pnpu!arIty
-Gau!(Francc at Bc!gIum)
Marcus LIcInIus Crassus
- mI!Itary
- Rnmc at Kan!uran
GaIus Magnus Pnmpcy (manganga!aka!)
- wca!th
-AsIa(5I!angan)
Sulla
Crassus
Pompey
Marcus Brutus
Second Triamvirate Second Triamvirate
W Octavian apo sa pamangkin ni ulius
Caesar; namuno sa Roma at sa Kanluran
W Lepidus isang pulitiko; namuno sa sya
W Mark nthony isang heneral; namuno sa
Egypt at Silangan
Octavian Vs. Mark nthony
Labanan sa ctium, Greece Labanan sa ctium, Greece
Octavian Binigyan ng Titulong " ugustus
"majesty
ugustus Caesar
- &nang emperador ng Roma
- Tagapagmana ng isang malawak na imperyo
imperator
Princeps
"unang
mamamayan
Hangganan ng Roman Empire Hangganan ng Roman Empire
Rhine River at anube
River (Hilaga)
Euphrates
River
(Silangan)
tlantic
Ocean
(Kanluran)
Sahara esert
(Timog)
ugustus Caesar ugustus Caesar
W Mahusay na pinuno (Consul, Senate,
Tribune)
W Census
W Legion sa mga Hangganan
W Praetorian Guard bodyguard ng
emperador
W Pax Romana- (Roman Peace)
ng mga Sumunod na emperador: ng mga Sumunod na emperador:
1.Tiberius- sa pamumuno niya naipako si
Kristo sa krus
2. Caligula "Little Boots
- pinatay ang mga praetorian
guard
- ginawa niyang konsul ang
kanyang kabayo
3. Claudius sa panahon niya naging
lalawigan ng Roma ang England
4. Nero- masamang pinuno
- unang emperador na nagmalupit sa
mga Kristiyano
- mahilig sa pagpapasunog
5. Vespasian- nagpasimula sa
pagpapagawa ng Colosseum
Limang Mabuting Hari Limang Mabuting Hari
1. Nerva- namuno sa loob ng 16 buwan
- "Era of Good eelings
- " manananggol
2. Trajan- natamon ng Rome ang pinkaamalawak
na hangganan ng mperyo ng Roma
3. Hadrian nagpatayo ng "Hadrian Wall
4. ntoninus Pius- pinakamapaya sa lahat
5. Marcus urelius- "Stoic Emperor
- isang iskolar, manunulat at
pilosoper
Mga Nasakop ng Roman Empire Mga Nasakop ng Roman Empire
W talya
W Carthage
W Macedonia
W Sicily
W Corsica
W Mesopotamia
W Egypt
W Sardinia
W Gaul (rance)
W England
W Espanya
W Greece
W sia Minor
Mga mbag ng Roma Mga mbag ng Roma
W W #epubIic Government #epubIic Government
W W #oman Law #oman Law
W W Latin Language Latin Language
W W #oman CathoIic Church #oman CathoIic Church
W W City PIanning City PIanning
W W #omanesque ArchitecturaI StyIe #omanesque ArchitecturaI StyIe
W W #oman Engineering #oman Engineering
W W Aqueducts Aqueducts
W W Sewage systems Sewage systems
W W Dams Dams
W W Cement Cement
W W Arch Arch