Ano ang rabies? Ito ay sakit sanhi ng virus na matatagpuan sa mga hayop gaya ng paniki, aso, pusa.

Paano nakukuha ang rabies? Ang rabies ay maaaring maipasa sa tao sa pamamagitan ng pagdampi laway ng hayop na may rabies sa sugat ng tao sanhi ng kagat o kuramos ng hayop. Mataas ang tsansa na makuha ang sakit kung maraming beses na nakagat o kaya ay nakagat sa mukha o kamay. Maaari ring makuha ang rabies mula sa mga organ transplant galling sa taong namatay sa rabies. Ano ang mga sintomas nito? Mula sa araw ng pagkakagat o pagkahawa ng sakit, karaniwang makikita ang sintomas sa loob ng 1-3 buwan, bagat maaaring sing-aga ito ng 5 araw of singtagal ng 6 na buwan. May 2 uri ng rabies. 1. Encephalitic o furious rabies Nagsisimula ito sa lagnat, sakit ng ulo, sakit ng katawan, pagsusuka at panghihina kasama ng pamamanhid at pangangati ng nakagat na bahagi ng katawan. Susundan ito ng pagwawala, kombulsyon at pagkawala ng malay. Sa pagitan ng mga ito ay maaaring magkaroon ng mga sandaling nasa katinuan ang pag-iisip ng may sakit subalit papaikli ito hanggang sa mawalan na ng malay at di na magising ang may sakit. Mayroon din siyang pagkatakot at pagwawala sanhi ng pagpapainom mg tubig o pagpaypay ng hangin na nagdudulot ng paninikip ng daanan ng hangin sa leeg at dibdib. Papalala ang sakit na ito at maaaring mamatay sa loob ng 2-3 linggo. 2. Paralytic o dumb rabies - Ito ay mas bihira kaysa nauna. Ang may sakit ay magkakaroon ng panghihina ng katawan. Ano ang dapat na gawin kapag nakagat ng aso na may rabies? Hugasan ng tubig ang sugat at gumamit ng sabong panlaba at Povidone-Iodine. Kumunsulta agad sa doctor. Paano makaiiwas sa rabies? Umiwas sa mga ligaw na hayop at pabakunahan ang mga alagang hayop.

Mula sa araw ng pagkakagat o pagkahawa ng sakit, karaniwang makikita ang sintomas sa loob ng 1-3 buwan, bagat maaaring sing-aga ito ng 5 araw of singtagal ng 6 na buwan.

Ang virus ay papasok sa iyong nerves at maglalakbay ng dahan-dahan patungo sa iyong utak. Kaya naman kung ikay nakagat sa paa, mahaba-haba pa ang itatagal mo kesa kung nakagat ka sa mukha, bago ka magkaroon ng sintomas. Sa bandang una ay parang ordinaryong trangkaso lang ang mararamdaman mo. Sa kalaunan, kapag magumpisa nang mamaga ang iyong utak, magkakaroon ka na ng panghihina ng iyong mga muscle sa braso at binti hanggang maparalyze ito. Ang mga muscle sa iyong lalamunan ay maninikip lalo na kapag madapuan ito ng hangin o kayay mabuhusan ng tubig (aerophobia at hydrophobia). Kaya naman ang mga may RABIES ay uhaw na uhaw dahil dehydrated sila pero takot naman sa tubig dahil hindi sila makahinga. Sa bandang huli, magiging totohanan na ang iyong pagkabaliw dahil sa lubusang pamamaga ng iyong utak. Ang sanhi ng kamatayan ay ang pagkaparalyze ng mga muscle na gamit sa paghinga. Kung merong namatay na nakalimutang huminga ito na siguro yun.

Bato-balani: Karaniwang isinusuot bilang kwintas or pulseras, ang paggamit ng bato-balani bilang lunas ay nagsimula pa noong panahon ng sinaunang Ehipto at Gresya. Bagamat ito ay madalas na ituring na paraan ng mga albularyo at hindi tunay na makaagham ng mga iskeptiko, ang mga naniniwala naman sa bisa nito ay nagsasabing ang mga magnet ay maaaring makapagpabago sa mga selula o kemistri ng katawan, na siyang nagpapahupa ng pananakit.