Catherine F. Asejo Hist 2 B1R-04 Ipagmalaki ang Pagiging Asyano!

Prof. Dwight Diestro August 12, 2011

Mahigit sa kalahating kabuuang populasyon ng daigdig, na umabot na ngayon sa mahigit na anim na bilyon, ay matatagpuan sa Asya. Ang Asya ay may tiyak na hangganan na binubuo ng limang rehiyon: ang Hilagang Asya, Kanlurang Asya, Timog Asya, Timog-silangang Asya at Silangang Asya. Ang mga rehiyong ito ay tinatawag na heograpikal at kultural na mga sona dahil isinaalang-alang ang paghahati sa mga sumusunod: pisikal, historikal at kultural. Sa pag-aaral ng kasaysayan ng Asya, mahalagang taglayin ang pananaw na Asian-centric o pananaw na nagbibigay-diin sa ambag ng Asya sa sarili nitong kabihasnan at sa kabihasnan ng daigdig sa pangkalahatan upang makita natin ang mga dahilan kung bakit natin kailangang ipagmalaki ang pagiging Asyano. Kasaysayan Bawat bansa sa Asya ay may natatanging heograpiya, pinaniniwalaang relihiyon, sariling pinagmulan, at higit sa lahat ay ang maunlad na kasaysayan. Ang kasaysayan na inaakala ng lahat ay pulos nangyari lamang sa nakaraan. Hindi nila alam na nasasakop rin nito ang mga bagay na nangyayari at mangyayari pa lamang. Ayon kay Friedrich Nietzsche, mayroong tatlong klase ng kasaysayan: monumental, antikwaryan, at kritikal. Masasabing monumental ang isang kasaysayan kung saan ang kadakilaan ng nakaraan ang pinapahalagahan, antikwaryan naman kung ang pagpapanatili ng nakaraan ay makikita at kritikal naman kung ang nakaraan ang nagbibigay-daan para mabago ang kasalukuyan at hinaharap. Ayon sa aking pang-unawa, isang halimbawa ng antikwaryan ay ang bansang Tsina dahil sa kabila ng modernong panahon, napanatili pa rin nila ang kanilang mga tradisyon at paniniwala. Sa monumental na kasaysayan naman, ang Iran ang isa sa magandang halimbawa dahil nang mga nakaraang panahon, ito ay

mas kilala sa tawag na Persia kung saan itinuturing na isang sikat at dakilang imperyo. Ngunit ng maglaon, unti-unting nawalan ng kapangyarihan na naging dahilan ng pagkabagsak nito. Masasabi natin na, natandaan ng tao ang Iran o Persia dahil sa kadakilaan na nagawa nito. Kung ang bansang Pilipinas naman ang tutukuyin, ang kritikal na kasaysayan ang nararapat. Isang halimbawa na nga lang nito ang naganap na Rebolusyon sa EDSA noong taong 1986 na naging dahilan ng pagbabago ng sistema ng pamahalaan na nakaapekto sa buhay ng mga Pilipino ngayon. Kung ang sistema ng pamahalaan noon na diktatoryal ay ibabalik ngayon, sa tingin mo ba papayag pa ang mga Pilipino na nakaranas ng matinding paghihirap noon? Marahil ay marami ang tututol dito sapagkat nadala na sila sa mga nangyari. Para sa karagdagang kaalaman, maaari ring maipakita ang tatlong uri ng kasaysayan na ito sa isang bansa. Relihiyon Hindi matatawaran ang naging papel ng relihiyon sa mga rehiyon sa Asya lalung-lalo na sa Timog Asya dahil ang relihiyon ang nagbubuklod sa bawat sibilisasyon sa India at sa bawat aspeto ng buhay ng mga nananahan doon ay apektado rin nito tulad na nga lang sa usaping politikal at kultural. Halos lahat ng kanilang ginagawa ay umiikot lamang sa relihiyon sapagkat naniniwala sila sa buhay na walang hanggan na tinatawag na nirvana kung kailan makakamit mo lang ito kapag nagawa mo ng maayos ang iyong dharma o tungkulin. Ang paniniwalang ito ay matatagpuan sa Hinduismo. Sa kabilang banda, ang Kanlurang Asya naman ang tahanan ng tatlong pinakamahalagang relihiyon sa buong mundo: ang Kristiyanismo, Hudaismo, at Islam. May pagkakatulad ang tatlong relihiyong ito: pare-pareho silang sumasamba sa iisang Diyos, iginagalang nila ang Jerusalem na tinatawag nilang banal na lupain at ang pagiging ama ni Abraham. Sa Silangang Asya naman, Confucianismo at Shintoismo ang nanaig. Sa Confucianismo, binibigyang-pansin ang pagkakaroon ng pantaong relasyon at ang mga bertud.

Kontribusyon ng Asya sa Daigdig Napakaraming naiambag ng Asya sa buong daigdig. Ang Asya ang pook-sinilangang lahi ng tao sapagkat ayon sa Bibliya, nilikha ng Diyos ang unang lalaki na si Adan upang manirahan sa Hardin ng Eden kung saan pinaniniwalaan na nasa Lambak Tigris-Euphrates. Ang Asya rin ay tinuturing na kuna ng sibilisasyon dahil dito matatagpuan ang pinakamatandang kabihasnan tulad ng Sumer sa Mesopotamia, Harappa at Mohenjo-Daro sa India at Huang Ho sa China. Matatagpuan rin dito ang mga industriyalisadong mga bansa tulad ng Japan, Taiwan, South Korea at Singapore. Ito rin ay tinatawag na tahanang-lupa ng mga dakilang relihiyon sa daigdig kung saan ipinanganak rin ang mga dakilang katauhan na sina Kristo, Buddha, Muhammad at ang ibang matatalinong pilosopo tulad nila Confucious ng Tsina at Patangjali ng India. Maipagmamalaki rin ang mga naggagandahang arkitekturang matatagpuan sa Asya tulad ng Great Wall of China, Taj Mahal sa India, Angkor Wat sa Cambodia, Borobudur sa Indonesia at Banaue Rice Terraces sa Pilipinas. At higit sa lahat, sa Asya ginawa ang mga unang imbensyon at tuklas. Ilan sa mga ito ay ang mga sinaunang Sumerian na nagimbento ng unang araro, gulong at ang pagsulat na tinawag na cuneiform. Ang mga Babylonia naman ang nagimbento ng sistemang sexagesimal matematika at nagbalangkas ng Labindalawang Tanda ng Zodiac. Ang mga Phoenician naman ang nakatuklas ng alpabeto at marami pang iba. Sa kabuuan, masasabi natin na ang Asya ay isang rehiyon kung saan matatagpuan ang ibat ibang lahi, kasaysayan, relihiyon at iba pang katangian ng kabihasnan. Napakalaki ang ginampanan nito sa ating daigdig dahil sa mga kontribusyon nito. Ang mga pamana ng Asya sa daigdig ay lubos na kahanga-hanga at nararapat ipagmalaki saanmang panig ng mundo.