You are on page 1of 6

francisco balagtas isa sya sa sumulat ng wika , manuel luis quezon nag pakilala ng ating wika.

Pinakamahalagang sangkap sa pagkakaroon ng komyunikasyon. kung wala ang Wika,di magkakaintindihan at magkakaunawaan ang mga tao. 2 Uri ng Wika : Tonal o Wika - kung saan ang kahulugan ng salita at pangungusap ay nagbabago batay sa tono ng pagbigkas dito.

Halimbawa : Chinese Burmese Vietnamese Non-Tonal o Stress - kung saan ang pagbabago sa tono ng mga salita at pangungusap ay hindi nakapagbabago sa kahulugan ng mga salita at pangungusap na ito.

Halimbawa : Cham Khmer Tagalog Javanese

Ang wika ay (deltour)wika na isang uri ng pakikipagtalastasan na nababahagi sa kultura at paniniwala ng isang tao at pakikisalamuha sa kumunidad.

Ang wika ay gamit sa komunikasyon na binubuo ng mga simbolo o letra (symbols) at mga panuntunan (set of rules or grammar).

ang wika ay isang lengguwahe wikang pilipino

Ang wika ay isang bahagi ng talastasan. Ito ay ang kalipunan ng mga simbolo, tunog, at mga batas kaugnay nito upang maipahayag ang nais sabihin ng kaisipan. Ang wika ay isang pamamaraang ginagamit sa pagpapa-abot ng kaisipan at damdamin sa pamamagitan ng pagsasalita at pagsulat. Isang likas na makataong pamamaraan ng paghahatid ng mga kaisipan, damdamin at mga hangarin sa pamamagitan ng isang kaparaanang lumikha ng tunog. Isang kabuuan ng mga sagisag sa paraang binibigkas na sa pamamagitan nito ay

nagkakaugnay, nagkakaunawaan at nagkakaisa ang mga kaanib ng isang pulutong ng mga tao. ang wika ay mahaga kay kong wala ang wika hindi makakaintindihan ang mga pilipino anu ang wika jose rizal-siya ang matalinhagang manunulat na ginamit ang wikang sariling atin

pitong katangian ng wika


katangian

may sistematik na balangkas binibigkas na tunog pinipili at isinasaayos arbitrari kapantay ng kultura patuloy na ginagamit daynamik o nagbabago

Ang Pinagmuln ng mga Wik ng Filipinas Sinu-sino ang mga dayuhang nagdal ng ibt ibng wik sa Filipinas? Iyn angkatanungan ng isng panauhin dito sa Sarisari etc.Maraming lah ang nagdal ng kan-kanilng salit sa Filipinas nong unangpanahn, ngunit ang mga wikang dinatnn nil sa Filipinas ay tal na Filipino.Dati'y may teoryang ang tawag ay wave theory . Ayon sa wave theory, ang mganinun ng lahing Filipino ay dumayo sa Filipinas nang ilng ulit o waves ngpandarayuhan sa pamamagitan ng mga tuly na lup na nalantd dahil mas mababawang mga dagat noong panahn ng kalamigang pandaigdg (Ice Age). Nanggaling dawsil sa Indonesia, Malaysia at ib pang lugr. Libulibong tan daw ang pagitan ng bawatpanahn ng pandarayuhan. Diumany it raw ang sanh kung bakit may mga Ita, Ifugwat modernong Filipino sa Filipinas. Subalit ngayn ay hind na tintanggp ang teoryangit.Ayon sa mga bagong pananaliksk sa larangan ng wik (comparative linguistics,lexicostatistics), ang mga wik ng ib't ibng grupo sa Filipinas ay masyadongmagkakahawig kay hind maaring may ilng libong tan ang pagitan ng kan-kanilngpagdatng. Makikita rin sa mga bagong ebidensy sa larangan ng arkeolohiya na tuly-tuly at hind paulit-ulit ang nagng pandarayuhan sa Filipinas.May relasyn sa bawat is ang mga wik sa Filipinas. Ang pangalan ng pamilya ngmga wikang it ay Austronesian o Malayo-Polynesian. Ang mga wikang Austronesian aymga wik mula sa mga pul ng Southeast Asia hanggng sa Easter Island na malapit saSouth America.Malamng na ang unang mga taong nagsasalit ng isng wikang Austronesian aydumatng sa Filipinas mula sa hilag (north) limng libong tan na ang nakalipas.Nagkahiw-hiwaly sil at nagsikalat sa bung kapulun. Dahil sa hab ng panahn nanagkahiwaly sil, unt-untng nagbago ang kanilang pagsasalit. Dumatng angpanahn na ang mga grupong it ay hind na nagkaintindihan. Ang ibig sabihin aynagng bago na ang mga wik at pagsasalit ng ibt ibng grupo. Ito ang mga wikangkilala natin sa Filipinas ngayn tulad ng Ilokano, Tagalog, Cebuano at marami pang ib.Ganit rin ang nangyari sa ibng mga bahagi ng Timog-Silangan tulad ng Malaysia atIndonesia. Nang simuln nil ang pangangalakal sa mga pul, nadal rin nil angkanilng mga bagong salit sa Filipinas - pat yang mga salitng natutuhan nil sa ibpang mas malalayong bans tulad ng India.Mula noon hanggng ngayn, ang mga Filipino, tulad ng laht ng lah sa daigdg, aynanghhirm ng mga salit mul sa maraming dayuhang lah. Masasabi nating patuloyna nagbabago ang mga wik sa mund dahil laht tayo ay patuloy ang panghhirm atpaggamit ng mga bagong salit sa ating pangungusap.

Mga Teorya ng Wika

1. Teoryang Biblikal
a. Tore ng Babel o Teorya ng Kalituhan (Genesis kab. 11:1-8) b. Pentecostes o pagpanaog ng espiritu santo

2. Bow wow = Max Mveller/ aleman


- paggaya ng tao sa tunog ng kalikasan. -tinatawag din itong paghimig o onomotopeya

3. Pooh-pooh
tunog na naibubulas ng tao dala ng matinding galak, sakit, takot, pagkabigla, pagkagulat at iba pa. Hal: ay, aray!

4. Yum yum
nakabatay din sa stimulus response theory. - pagtugon ng tao sa pamamagitan ng pagkumpas sa alinmang bagay na nangangailangan ng aksyon.

5. Yo-he-ho

teorya ni D.S. Siamond

6. Ta ta
salitang pranses na nangangahulugang paalam. -ginagaya ng dila ang kumpas o galaw ng kamay ng tao na kanyang ginagawa sa bawat particular na okasyon tulad ng pagkumpas ng kamay ng pababa at pataas tuwing paalam.

7. Sing-song
nagmula sa di mawatasang pag-awit ng mga kauna-unahang tao; may melodiya at tono ang pag-usal ng mga unang tao. Hal: paghimno o paghimig.

8. La-la
mga pwersang may kinalaman sa romansa. Ang salik na nagtutulak sa tao upang magsalita. Hal: mga wika o salita ng mga tula at awitin ng pagibig.

9. Dingdong
may sariling tunog na kumakatawan sa lahat ng bagay sa kapaligiran. Hal: tsug-tsug ng tren, tik-tak ng orasan.

Varyasyon ng Wika

1. Dayalek/ Dayalekto
pagkakaiba iba o baryasyon sa loob ng isang particular na wika. - wikang sinasalita ng isang neyographical. Hal: pakiurong ng po ang plato (Bulacan hugasan) Pakiurong nga po ang plato (Maynila iusog)

2. Idyolek
nakagawiang pamamaraan sa pagsasalita ng isang individual o ng isang pangkat ng mga tao. ( uri ng wikang ginagamit at iba pa) - Individwal na estilo ng paggamit ng isang tao sa kanyang wika. Hal: Tagalog Bakit? Batangas Bakit ga? Bataan bakit ah?

3. Sosyolek
baryasyon ng wika batay sa katayuan sa lipunan ng nagsasalita o sa pangkat na kanyang kinabibilangan. - may kinalaman sa katayuang sosyo-ekonomiko ng nagsasalita

Hal: Wika ng mag-aaral Wika ng matanda

4. Register
isang baryasyon sa wika na may kaugnayan sa taong nagsasalit o gumagamit ng wika. - mas madalas nakikita/nagagamit sa isang particular na disiplina. -pagkakaroon ng pagbabago ng wika sa taong nagsasalit o gumagamit ng wika ayon sa: a. Tono ng kausap o tagapakinig (tenor of discourse) naaayon ang wika sa sino ang naguusp. b. Paksa ng pinag-uusapan (field of discourse) batay sa larangan na tinatalakay at sa panahon. c. Paraan o paano nag-uusap ( mode of discourse) pasalita o pasulat pagtalima sa mga panunturan dapat sundin batay sa uri ng piniling paraan ng pag-uusap.

You might also like